Αγροτικοί και ειδικευόμενοι: η επόμενη γενιά γιατρών έχει ήδη burnout

istoock/ Θεοδώρα

ΕΥΤΥΧΙΑ ΣΟΥΦΛΕΡΗ - news247.gr

Εξοντωτικά ωράρια, μεγάλη αναμονή για ειδικότητα, μετακινήσεις της τελευταίας στιγμής στην παραμεθόριο, εργασιακό bullying, απλήρωτες υπερωρίες και συμβιβασμός μπροστά στην ανεπαρκή φροντίδα των ασθενών. Αυτή είναι η εργασιακή πραγματικότητα πολλών αγροτικών και ειδικευόμενων γιατρών στα ελληνικά νοσοκομεία και κέντρα υγείας.

H Αγγελική(*), 28χρονη απόφοιτη ιατρικής, έχει όνειρο να γίνει ψυχίατρος. Είναι μια από τις γιατρούς που συμφώνησαν να μιλήσουν για τις εμπειρίες τους υπό τον όρο της ανωνυμίας. Για να αποκτηθεί η ψυχιατρική ειδικότητα απαιτεί 3 χρόνια εκπαίδευσης σε συγκεκριμένα ελληνικά νοσοκομεία και η αναμονή μέχρι να την ξεκινήσει κανείς έχει διαμορφωθεί πλέον στα 6 χρόνια. Όσο βρίσκεται στην ουρά της αναμονής, η Αγγελική ξεκίνησε το αγροτικό της. Έτσι, βρέθηκε στο Πολυδύναμο Περιφερειακό Ιατρείο Ελαφονήσου στον νομό Λακωνίας.

ΥΠΕΡ ΕΦΗΜΕΡΕΥΣΗ ΚΑΙ ΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΥΠΕΡΩΡΙΕΣ

“Ξεκινήσαμε δύο αγροτικοί γιατροί στην Ελαφόνησο, γιατί κανονικά έχει δύο θέσεις για αγροτικούς και μία θέση επιμελητή. Η θέση επιμελητή βέβαια έχει μείνει ακάλυπτη τα τελευταία 10 χρόνια. Ο αγροτικός συνάδελφός μου έφυγε μετά τον Απρίλη, οπότε έμεινα μόνη μου. Από τον Μάιο μέχρι τον Σεπτέμβρη, λόγω τουριστικής σεζόν, δούλευα 30 ημέρες τον μήνα και ήμουν σε επιφυλακή όλο το 24ωρο γιατί ήμουν η μοναδική γιατρός του νησιού. Πρακτικά, εφημέρευα 30 στα 30. Τις καθημερινές είχα εφημερίες ετοιμότητας – έτσι λέγονται – όπου δουλεύεις το οκτάωρο σου και μετά σε καλούν για τα επείγοντα. Και τα Σαββατοκύριακα είχα ενεργές εφημερίες. Είναι οι μόνες που πληρώνονται” εξηγεί στο News 24/7.

Ψάχνοντας λύση, έφτασε να ενημερώσει γι αυτή τη συνθήκη μέχρι και τον υποδιοικητή της 6ης Υγειονομικής Περιφέρειας, λέγοντας του ότι δεν νοείται ένας αγροτικός να μπορεί να τα βγάλει πέρα με 10.000 άτομα που φτάνει να έχει η Ελαφόνησος το καλοκαίρι. Της απάντησε πως πρέπει να απευθυνθεί εκεί που υπάγεται -στο Κέντρο Υγείας Νεάπολης δηλαδή- και ότι η ΥΠΕ δεν μπορεί να την βοηθήσει.

Το Κέντρο Υγείας Νεάπολης, όχι μόνο δεν έστειλε το αναγκαίο προσωπικό, αλλά σύμφωνα με την Αγγελική: “στην πορεία με απείλησαν ότι δεν θα πάρω τις 15 ημέρες άδειας που είχα κρατήσει για τέλη Σεπτέμβρη, παρόλο που είχα “βάλει πλάτη” τόσους μήνες”.

Ο Πάνος Παπανικολάου, γενικός γραμματέας της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος, μιλώντας στο News 24/7, τονίζει πως “οι αγροτικοί γιατροί είναι ένας απαρχαιωμένος και παρωχημένος θεσμός. Δεν υπάρχει σε καμία άλλη σύγχρονη χώρα. Είναι ένα απολίθωμα που επιτέλους πρέπει να καταργηθεί”. Συμπληρώνει επίσης πως “δεν είναι δυνατόν ο πτυχιούχος της Ιατρικής, πριν ξεκινήσει καν την εκπαίδευσή του στην ειδικότητα, να στέλνεται για να δρα ως αυτόνομος ειδικευμένος γιατρός στην πρωτοβάθμια φροντίδα Υγείας. Οι πτυχιούχοι της Ιατρικής θα πρέπει να ξεκινάνε ειδικότητα στα νοσοκομεία αμέσως μετά το πτυχίο. Και οι θέσεις γιατρών στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας να καλύπτονται αποκλειστικά από ειδικευμένους γιατρούς” καταλήγει ο γενικός γραμματέας της ΟΕΝΓΕ.

ΥΠΟΣΤΕΛΕΧΩΜΕΝΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΚΑΙ ΒΑΡΙΕΣ ΕΥΘΥΝΕΣ

Η εξουθένωση και η ψυχοσωματική κόπωση οδηγούν τους νέους γιατρούς σε burnout πριν καν ειδικευτούν, σύμφωνα με τις μαρτυρίες των ίδιων. Η 28χρονη Λυδία(*) που θέλει να γίνει παιδίατρος, θα έκανε το αγροτικό της στο Πολυδύναμο Περιφερειακό Ιατρείο Σύρου, αλλά κατέληξε να δουλεύει επί 8 μήνες στην πρώτη γραμμή των επειγόντων περιστατικών στο νοσοκομείο της Σύρου, εξαιτίας της έλλειψης εργατικού δυναμικού.

Περιγράφοντας όσα βιώνει, η Λυδία ξεχωρίζει πως, ενώ θα έπρεπε να κάνει συνταγογράφηση και πρώτη εξέταση στο ΠΠΙ Σύρου ως ανειδίκευτη αγροτική γιατρός που ήταν, κατέληξε να υποκαθιστά τον ρόλο επιμελητών ιατρών. Επιπλέον, από την “ημέρα μηδέν” κλήθηκε να εξυπηρετήσει μόνη της χειρουργικά, ορθοπεδικά, ουρολογικά, ΩΡΛ και οφθαλμιατρικά περιστατικά. Αξίζει να διευκρινιστεί, πως αυτό παραβαίνει τους κανονισμούς περί στελέχωσης των Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών, αλλά και τους κανονισμούς που ορίζουν πως οι ιατρικές πράξεις κατά τα πρώτα έτη της ειδικότητας πρέπει να γίνονται υπό την επίβλεψη επιμελητή.

Ο Πάνος Παπανικολάου σημειώνει πως η ΟΕΝΓΕ έχει καταγγείλει “κατ επανάληψη, πρώτον, το γεγονός ότι λόγω έλλειψης ειδικευμένων γιατρών, οι ειδικευόμενοι αλλά και οι αγροτικοί υποχρεούνται σε καθήκοντα τα οποία δεν τους αναλογούν. Δηλαδή υποχρεώνονται από διοικήσεις νοσοκομείων και Υγειονομικών Περιφερειών να αναλαμβάνουν ευθύνες ειδικευμένου γιατρού. Δεύτερον,” συμπληρώνει ο γενικός γραμματέας της ΟΕΝΓΕ “για τους ίδιους λόγους, δηλαδή λόγω της μεγάλης ιατρικής υποστελέχωσης, έχουμε περαιτέρω υποβάθμιση της εκπαίδευσης των ειδικευόμενων γιατρών”.

Κάπως έτσι, το βάρος πέφτει στους ώμους των ειδικευόμενων. Μέσα στα περιστατικά που θυμάται η Λυδία, είναι και εκείνο που μια ηλικιωμένη γυναίκα είχε έρθει στα επείγοντα με πόνους στα πλευρά. “Η γυναίκα είχε πέσει πριν δύο μέρες”, θυμάται η νεαρή γιατρος. “Όταν ήρθε είχα πολλά περιστατικά και ήμουν μόνη μου. Σκέφτηκα ότι θα ράψω πρώτα αυτόν που αιμορραγεί μπροστά μου, μετά θα ασχοληθώ με εκείνον που έχει έρθει διακομιδή από άλλο νησί και θα δω την γιαγιά αργότερα. Και στη γιαγιά τελικά είχε τρυπήσει ο πνεύμονας της και ήταν το πιο επείγον περιστατικό. Όταν εγώ όμως έκανα διαλογή στο μυαλό μου και την εξέτασα τελευταία, ανά πάσα ώρα και στιγμή θα μπορούσε και να έχει πεθάνει”.