Έφτασε η ώρα της κρίσης για το ΙΚΑ

Θέμα μηνών, ίσως και εβδομάδων θεωρείται η κατάρρευση του ΙΚΑ και κατά συνέπεια το κρατικού προϋπολογισμού για το 2012. Η είδηση για την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού τον Ιανουάριο κάθε άλλα παρά καθησύχασε το οικονομικό επιτελείο, αφού καταδεικνύει στην πράξη, το τεράστιο πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο ασφαλιστικό ταμείο της χώρας. Το ΙΚΑ, μόνο κατά τον πρώτο μήνα του έτους χρειάστηκε να εκταμιεύσει το 50,5% της προβλεπόμενης κρατικής χρηματοδότησης.

Το Capital.gr έχει από τα μέσα Ιανουαρίου αποκαλύψει το έλλειμμα που ξεπέρασε τα 700 εκατ. ευρώ και το οποίο ανάγκασε τις ηγεσίες των υπουργείων Οικονομίας και Εργασίας να δεχθούν την εκταμίευση του 50,5% της προβλεπόμενης για το σύνολο του 2012 κρατικής επιχορήγησης. Στο δελτίο εκτέλεσης του προϋπολογισμού, το γεγονός αυτό δικαιολογείται λόγω της ανάγκης για αναπλήρωση της σημαντικής μείωσης των εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές. Να σημειωθεί ότι, τον Ιανουάριο δεν είχε ψηφιστεί το νέο Μνημόνιο και συνεπώς δεν φαίνονται οι συνέπειες της μείωσης των κατώτατων μισθών κατά 22% και κατά 32% στους νέους κάτω των 25%. Συνολικά, ο προϋπολογισμός εκταμίευσε για τη χρηματοδότηση των ταμείων τον Ιανουάριο, 2,531 δισ. ευρώ έναντι 1,857 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο του 2011.

Βέβαια, λίγες ημέρες πριν, η διοίκηση του ΙΚΑ εξέδιδε δελτίο τύπου για να «πανηγυρίσει» την αύξηση των εισπράξεων του ταμείου κατά 13% σε σχέση όμως με αυτές του Δεκεμβρίου 2011. Σύμφωνα με αυτό, οι εισπράξεις του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ από τις τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές του Ιανουαρίου 2012 ανήλθαν σε 940.233.634 ευρώ. Επίσης, αναφερόταν ότι «η συγκράτηση των εσόδων, παρά την αύξηση της ανεργίας και της μείωσης του επιπέδου των αποδοχών, οφείλεται κυρίως στην διευρυνόμενη ένταξη των επιχειρήσεων στις προβλεπόμενες ρυθμίσεις διακανονισμού παλαιών οφειλών».

Μέχρι το τέλος Ιανουαρίου, βάσει των στοιχείων του ΙΚΑ, έχουν υποβληθεί 27.763 αιτήσεις (καταλογισθέντα ποσά 771.482.983,39 ευρώ) υπαγωγής στη ρύθμιση και έχουν διεκπεραιωθεί στις ταμειακές υπηρεσίες του Ιδρύματος οι 21.102.

«Η εξέλιξη αποτελεί ουσιαστική ένδειξη ότι η ένταση των προσπαθειών του ΙΚΑ για την άντληση εσόδων από τις παλαιότερες οφειλές, μέσω των ιδιαίτερα ευνοϊκών ρυθμίσεων, μπορεί να αντισταθμίσει τις απώλειες των εσόδων που προκύπτουν από την αύξηση της ανεργίας και μείωση των αποδοχών», κατέληγε τότε η ανακοίνωση…

Να σημειωθεί ότι, το 2011, το ΙΚΑ χρειάστηκε έκτακτη επιχορήγηση από τον προϋπολογισμό 1,44 δισ. ευρώ, προκειμένου να καλύψει τις απώλειες ασφαλιστικών εισφορών που προκαλούνται από τη δραματική αύξηση της ανεργίας, τις μειώσεις των αμοιβών και την έλλειψη ρευστότητας των επιχειρήσεων.

Βάσει του προϋπολογισμού για το 2012, τα έσοδα του Ιδρύματος θα παρουσιάσουν δραματική πτώση της τάξης του 26,5%, διαμορφούμενα στα 5,77 δισ. ευρώ, έναντι 7,85 δισ. το 2011, και 9,96 δισ. ευρώ το 2010.

Μάλιστα, η διοίκηση του ταμείου, στον προϋπολογισμό του 2012 συνυπολογίζει στα έσοδα δάνειο ύψους 1,37 δισ. ευρώ από τιτλοποίηση εσόδων και μελλοντικών οφειλών.

Η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί τόσο εξαιτίας των νέων μέτρων που ψηφίστηκαν με το νέο Μνημόνιο και εφαρμόζονται από τα μέσα του προηγούμενου μήνα, όσο και από την πρόβλεψη για μείωση κατά 5 μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών. Στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης εκτιμούν ότι μόνο από αυτό το μέτρο θα οδηγηθούμε σε νέα σκληρή ασφαλιστική μεταρρύθμιση, με κεντρικό στόχο τη μείωση των συντάξεων στο ΙΚΑ κατά 10%.

Μηδαμινή μπροστά στο μέγεθος της «τρύπας» σημαντική όμως για τη λειτουργία του Ιδρύματος, είναι και η απώλεια εσόδων περίπου 100 εκατ. ευρώ φέτος και 500 εκατ. ευρώ μέχρι το 2015, που επιφέρει η απόσυρση της τροπολογίας για τη νομιμοποίηση της εργασίας των μεταναστών, λόγω της έντονης αντίδρασης της ΝΔ.

Τώρα, το βάρος πέφτει στην αύξηση των εσόδων, μέσα από το νέο τρόπο είσπραξης των εισφορών. Όπως προβλέπεται και στο Μνημόνιο, στο αμέσως επόμενο διάστημα η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας θα προχωρήσει στην είσπραξη των εισφορών μέσω Τραπεζών, ταυτόχρονα με την καταβολή της μισθοδοσίας αλλά και της παρακράτησης φόρου.

Σύμφωνα με το σχέδιο δράσης του ταμείου, εντός του 2012 θα προχωρήσει η διασταύρωση των δηλούμενων και των καταβαλλόμενων εισφορών σε μηνιαία βάση και η διασταύρωση στοιχείων με τις φορολογικές αρχές, γεγονός που θα οδηγήσει, βάσει των εκτιμήσεων της διοίκησης, σε μείωση και της εισφοροδιαφυγής.