Υγεία, η επόμενη «βόμβα»

Δημόσιος και ιδιωτικός τομέας βρίσκονται στα πρόθυρα κατάρρευσης. Λόγω μνημονίου, οι δημόσιες δαπάνες υγείας κατά την επόμενη τριετία θα πρέπει να μειωθούν πέρα των €100 εκ…

Με δεδομένο ότι ζούμε στην εποχή της απεριόριστης πληροφόρησης, είναι άξιον απορίας πώς τελικά αποτυγχάνουμε την πρόβλεψη σημαντικών γεγονότων, των οποίων η πορεία, μέσω μιας απλής ανάλυσης, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως προδιαγεγραμμένη. Μήπως, άραγε, ήταν τόσο δύσκολο να προβλεφθεί ότι οι επί δεκαετίες ελλειμματικοί κρατικοί προϋπολογισμοί θα οδηγούσαν το κράτος σε πτώχευση ή ότι η συνεχής στήριξη από τον ΕLA (χωρίς τη λήψη άλλων μέτρων) θα επιδείνωνε αντί να έλυε το πρόβλημα της προ πολλού χρεοκοπημένης Λαϊκής Τράπεζας; Και, όμως, τα συγκεκριμένα γεγονότα, καθώς και πολλά άλλα, παρά την επαρκή διαθέσιμη πληροφόρηση, δεν έχουν προβλεφθεί.

Αν και η κάθε επιστήμη θα μπορούσε να δώσει τη δική της εξήγηση, από καθαρά ψυχολογικής άποψης, το εν λόγω φαινόμενο εστιάζεται και εξηγείται από την εγκεφαλική διεργασία του μυαλού να αρνείται την αποδοχή πολύ αρνητικών σεναρίων, είτε διότι διακατέχεται από ευσεβοποθισμό είτε διότι τα σενάρια αυτά είναι αρκετά σπάνια και εμπίπτουν περισσότερο στη σφαίρα της φαντασίας παρά της καθημερινότητας. Έτσι το άτομο καταλήγει σε συμπεράσματα όπως «είναι αδύνατο να χρεοκοπήσει το κράτος» και άλλα όμοια, που βασίζονται περισσότερο στην επιθυμία παρά στην ανάλυση.

Ακόμη όμως και όταν το απευκταίο σενάριο τελικά πραγματοποιηθεί, η διεργασία πάθησης-μάθησης δεν διαρκεί για πολύ. Στο μυαλό επενεργεί μια φυγοκεντρική δύναμη, που επαναφέρει το μυαλό στην προηγούμενη «νιρβανίστικη» κατάσταση: «Τώρα που συνέβη το κακό, αδύνατο να ξανασυμβεί». Οπόταν το άτομο παραμένει σε αδράνεια και δεν λαμβάνει προληπτικά μέτρα, με αποτέλεσμα η ιστορία να επαναλαμβάνεται με διαφορετικό μεν σκηνικό, αλλά πολύ όμοια αποτελέσματα. Ποια είναι άραγε σήμερα η επόμενη «ωρολογιακή βόμβα», η οποία αναλύοντας τα διαθέσιμα στοιχεία θα μπορούσε εύκολα να προβλεφθεί;

Μέσω μιας απλής, αλλά αντικειμενικής ανάλυσης, δεν είναι δύσκολο να καταλήξει κανείς ότι ο τομέας της υγείας ικανοποιεί με το παραπάνω όλες τις προϋποθέσεις. Οι περισσότεροι πολίτες παραμένουν ανασφάλιστοι. Δημόσιος και ιδιωτικός τομέας βρίσκονται στα πρόθυρα κατάρρευσης. Λόγω μνημονίου, οι δημόσιες δαπάνες υγείας κατά την επόμενη τριετία θα πρέπει να μειωθούν πέρα των €100 εκ. Η οικονομική ύφεση προβλέπεται να επιδεινωθεί. Συνυπολογίζοντας τα πιο πάνω είναι ηλίου φαεινότερον πού οδεύει ο τομέας της υγείας.

Δυστυχώς, όμως, όπως και στις άλλες περιπτώσεις, κράτος και Πολιτεία διακατέχονται από τη νιρβανιστική κατάσταση τού «…θα δυσκολευτούμε αλλά θα κουτσοπεράσουμε». Αυτό δεν επιτρέπει να αναγνωριστεί η αδήριτη ανάγκη έγκαιρης και ουσιαστικής μεταρρύθμισης του τομέα μέσω της εφαρμογής εθνικού συστήματος υγείας (ΓεΣΥ). Ίσως αυτή η ανάγκη αναγνωριστεί όταν βρεθούμε στο άμεσο μέλλον κατάφατσα με τις δραματικές συνέπειες αυτής της αδράνειας.

ΑΡΙΣΤΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Ψυχολόγος