Εισαγωγικές εξετάσεις για ειδικότητα Ιατρικής στην Ελλάδα και Ιατρική Εκπαίδευση.

Athanasis Boukalis

Η αντίρρησή μου στην πρόταση για εισαγωγικές εξετάσεις στις Ιατρικές ειδικότητες αμέσως μετά τις πτυχιακές εξετάσεις είναι ότι κανένας δεν μπορεί να με πείσει για αξιοκρατικές εξετάσεις σε μία χώρα με τόση μεγάλη παράδοση στην αναξιοκρατία, στην μη διαφάνεια και στη διαπλοκή. Και ιδίως σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης όπου ο ανταγωνισμός μεγαλώνει και οι ικανότητες πρέπει να είναι περισσότερο δεδομένες...

Γιατί ξεχνάμε το σκάνδαλο του ΔΙΚΑΤΣΑ? Ποιοι ακριβώς πλήρωναν και αγόραζαν την αναγνώριση πτυχίου? Και γιατί ξεχνάμε τις μεταγραφές από ιατρικές σχολές του «εξωτερικού» με όχι και τόσο καλή ακαδημαϊκή φήμη στις ιατρικές σχολές του «εσωτερικού»? Ή την αναγνώριση πτυχίων από ιδιωτικές σχόλες ιατρικής που πολλά κράτη στην Ευρώπη δεν αναγνωρίζουν?

Σε μία χώρα σαν την Ελλάδα και ιδιαίτερα σε περίοδο οικονομικής κρίσης αυτοί που έχουν να επωφεληθούν από τις εξετάσεις για ειδικότητα (αμέσως μετά τις εξετάσεις πτυχίου) είναι ίσως μόνο οι γόνοι και οι φίλοι των καθηγητών και πολιτικών...

Η επετηρίδα είναι πολύ πιο αξιοκρατική σε μία χώρα σαν την Ελλάδα (μικρή σε πληθυσμό και στενό κύκλο γνωριμιών, με αποδεδειγμένη διαφθορά, αδιαφάνεια και διαπλοκή) γιατί απλά βάζεις το όνομα σου χωρίς να έχει σημασία ποιο είναι...

Με τις θέσεις που θα λιγοστεύουν ολοένα και περισσότερο διότι εκπαιδευτικά δεν τηρούν τις ευρωπαϊκές προϋποθέσεις, οι θέσεις θα πηγαίνουν από γνωστό σε γνωστό... Η λύση δεν είναι οι εξετάσεις αλλά η προσπάθεια αντικειμενικών αξιολογήσεων κατά την διάρκεια της εκπαίδευσης αλλά και μετά... Οφείλουμε να έχουμε ένα σύστημα εκπαίδευσης ισότιμο και ισοδύναμο τόσο μεταξύ των θέσεων ειδικότητας στην Ελλάδα όσο και σε σύγκριση με τις ανάλογες ειδικότητες στο εξωτερικό που μόνο οι ικανοί να μπορούν να ολοκληρώσουν με αντικειμενικές και με αξιοκρατικές διαδικασίες.

Αν η λύση ήταν οι εξετάσεις γιατί να μην μετράει απλά ο βαθμός πτυχίου; Ίσως γιατί δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα? Και αν ο βαθμός πτυχίου δεν είναι αξιοκρατικός ο βαθμός στις εξετάσεις για ειδικότητα (αμέσως μετά αυτές του πτυχίου) θα είναι? Με ποιο τρόπο μπορεί κανείς να το εγγυηθεί αυτό στην Ελλάδα?

Αν οι εξετάσεις ήταν αποδεδειγμένα αξιοκρατικές τότε ίσως να ήταν η λύση για τις τεράστιες αναμονές σε ορισμένες ειδικότητες... Ο λόγος όμως για τον οποίο πολλοί προτιμούν να ξενιτευτούν για ειδικότητα δεν είναι απλά η αναμονή αλλά η ποιότητα εκπαίδευσης και οι απολαβές (δυνατότητα εξέλιξης και όχι μόνο οι οικονομικές απολαβές). Μην ξεχνάμε ότι η ειδικότητα είναι έμμισθη θέση αλλά είναι και εκπαίδευση... και στο εξωτερικό πρέπει κανείς να μπορεί να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις χωρίς την υποστήριξη οικογένειας και γνωστών. Η διεκδίκηση έμμισθων θέσεων στο εξωτερικό δεν είναι βασισμένη σε οικονομικά κριτήρια όπως είναι η βασική ιατρική εκπαίδευση (στο εξωτερικό) και βασίζεται στις ικανότητες και στην θέληση για μάθηση και εργασία... Οπότε οι ανίκανοι που πολλοί από αυτούς είναι «πλούσιοι και γνωστοί» δεν θέλουν και δεν μπορούν να πάνε στο εξωτερικό γιατί απλά δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν. Ιδίως όταν έχουν πάρει πτυχίο από ιδιωτικές ιατρικές σχολές του εξωτερικού με το αζημίωτο. Ένα άλλο τμήμα της λύσης για τη μείωση του χρόνου αναμονής είναι η μείωση των θέσεων στις ιατρικές σχολές και η απαγόρευση μεταγραφών από σχολές του εξωτερικού. Αλλά αυτό δεν βοηθά αυτούς που δεν είναι καλοί μαθητές στο Λύκειο αλλά πρέπει αν αναλάβουν το ιατρείο και την κλινική του μπαμπά και της μαμάς...

Ένας από τους λόγους που είναι τεράστιες οι αναμονές είναι ακριβώς γιατί ορισμένοι θέλουν να πάνε σε ορισμένες θέσεις. Και πολύ φοβάμαι ότι η λύση των εξετάσεων δεν είναι για το καλό των περισσότερων αλλά για το καλό αυτών των ορισμένων, οι οποίοι ίσως δεν έχουν ούτε τα τυπικά προσόντα να δουλέψουν και να πάρουν ειδικότητα σε νοσοκομεία που δεν τους ξέρουν προσωπικά.

Μια πολύ αξιοκρατική λύση θα ήταν να υπάρχουν πανευρωπαϊκές εξετάσεις για ειδικότητα... αλλά αυτό ποιον βολεύει? Κανέναν...

Αλλά το κυρίως πρόβλημα δεν ήταν ποτέ οι εξετάσεις για την είσοδο στη ειδικότητα... Είναι η αξιολόγηση των Πανεπιστημιακών και μη κλινικών που δίνουν ειδικότητα... και η αντικειμενική και συνεχής αξιολόγηση των ιατρών μετά το τέλος της ειδικότητας.

Οι εξετάσεις είναι πιθανόν ένα «κόλπο» για να μπαίνουν αμέσως για ειδικότητα ορισμένα άτομα... χωρίς αναμονή... γιατί απλά κανένας δεν μπορεί να εγγυηθεί την αντικειμενικότητα και την αξιοκρατία. Και πάλι να μην ξεχνάμε το σκάνδαλο με το ΔΙΚΑΤΣΑ... και εκεί γραπτές εξετάσεις υπήρχαν...

Αυτό που επείγει είναι η ίδρυση Ελληνικών Επιστημονικών Εταιριών-Ενώσεων ανά ειδικότητα σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα σαν παραρτήματα Πανευρωπαϊκών και ίσως Παγκόσμιων Επιστημονικών Εταιριών-Ενώσεων ανά ειδικότητα. Αλλά να δείτε τελικά ότι μόνο οι εξετάσεις πριν την ειδικότητα θα γίνουν... μιας και είναι απαραίτητο για την είσοδο εκλεκτών ατόμων στις ειδικότητες εφόσον και τα Νοσοκομεία που θα δίνουν ειδικότητα μάλλον θα μειωθούν αισθητά σε αριθμό...

Και να μην ξεχνάμε ότι όσο η εκπαίδευση για ειδικότητα δεν έχει τα παρακάτω χαρακτηριστικά δεν υπάρχει λόγος για εξετάσεις ακόμα και να είναι αντικειμενικές, διαφανείς και αξιοκρατικές...

Κατάρτιση αναλυτικού προγράμματος εκπαίδευσης από την κάθε εταιρεία για την ειδικότητα της σε διεθνή πρότυπα.

Ετήσιες εξετάσεις κατά τη διάρκεια της ειδικότητας, και μετά ετησία αξιολόγηση εφ' όρου ζωής.

Αξιολόγηση των επιμελητών και των διευθυντών από τους ειδικευόμενους για την εκπαίδευση τους. Ετήσια έρευνα ικανοποίησης των ειδικευόμενων.

Αφαίρεση θέσεων ειδικευόμενων από τα νοσοκομεία που για 2 συνεχή χρόνια δεν ικανοποιούν τις ανάγκες των ειδικευόμενων.

Υποχρεωτική παρουσίαση περιστατικών σε ημερίδες και συνέδρια ως μέρος της εκπαίδευσης.

Εκπαιδευτική άδεια για παρακολούθηση συνεδρίων, σεμιναρίων κλπ και πληρωμή τους από τα νοσοκομεία.

Αξιοπρεπείς μισθοί, πληρωτέοι στην ώρα τους.

Μάξιμουμ 48 ώρες εργασία την εβδομάδα. Τουλάχιστον 24 ώρες συνεχή ξεκούραση την εβδομάδα η 48 ώρες στις δυο εβδομάδες.

Συνεχές audit όλων των διαγνωστικών και θεραπευτικών διαδικασιών. Κάθε γιατρός υποχρεωτικά θα κάνει ένα audit το χρόνο.

Όλοι οι ιατροί να έχουν πρόσβαση στο uptodate και μέσω athens πρόσβαση στα μεγάλα ιατρικά περιοδικά 24/7.

Αν δεν γίνουν τα περισσότερα από τα άνω πως θα μοριοθετούνται οι θέσεις ειδικότητας;