Αλλάζουν όλα για τα ειδικά μισθολόγια

ΕΘΝΟΣ

Τα ειδικά μισθολόγια στα οποία εντάσσονται περισσότεροι από 250.000 υπάλληλοι βρίσκονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών, προκειμένου να ενταχθούν στη φιλοσοφία του ενιαίου μισθολογίου από τις αρχές του 2016.

Η κυβερνητική πρόταση περιλαμβάνει την ενσωμάτωση των επιδομάτων στον βασικό μισθό, που θα επιφέρει μειώσεις στις βασικές αποδοχές από 3-5% λόγω αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών. Παράλληλα στόχος της πρότασης της κυβέρνησης, που βρίσκει ισχυρές αντιστάσεις από τους δανειστές, οι οποίοι ζητούν την περαιτέρω μείωση των αποδοχών στα ειδικά μισθολόγια, είναι η σταδιακή μείωση των ειδικών μισθολογίων από 20 σε 10 την επόμενη χρονιά και η παράλληλα διατήρηση των τεσσάρων βασικών επιδομάτων που ισχύουν στο υπόλοιπο Δημόσιο, τα οποία είναι: Επίδομα θέσης ευθύνης, επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, οικογενειακή παροχή και κίνητρο επίτευξης στόχων και κίνητρο επίτευξης δημοσιονομικών στόχων.

Η δομή των ειδικών μισθολογίων περιλαμβάνει χαμηλούς βασικούς μισθούς και μία σειρά ειδικών επιδομάτων, τα οποία έχουν περικοπεί σημαντικά από το 2010 μέχρι σήμερα. Για τον λόγο αυτό η κυβέρνηση σχεδιάζει την ενσωμάτωση των ειδικών επιδομάτων στον βασικό μισθό, προκειμένου να υπολογίζεται και στη σύνταξη που θα λάβει ο δημόσιος λειτουργός μετά την ολοκλήρωση του εργασιακού του βίου.

Σήμερα ένα καθηγητής σε ΑΕΙ από τον μισθό των 1.400 ευρώ που λαμβάνει τα 900 αποτελούν βασικές αποδοχές και τα 500 είναι επιδόματα. Με τη νέα φιλοσοφία αποδοχών των ειδικών μισθολογίων οι βασικές αποδοχές θα φτάσουν τα 1.200 ευρώ και θα διατηρηθούν μόνο τα τέσσερα επιδόματα του ενιαίου μισθολογίου που ισχύουν στο υπόλοιπο Δημόσιο.

Σύμφωνα με πληροφορίες, από την κατάργηση των επιδομάτων στα ειδικά μισθολόγια και τη μερική ενσωμάτωσή τους στον βασικό μισθό θα υπάρξουν μικρές κατηγορίες υπαλλήλων που μπορεί να ευνοηθούν. Χαρακτηριστικά αναφέρεται το παράδειγμα της ενσωμάτωσης επιδομάτων στα μισθολόγια των καθηγητών Πανεπιστημίων, των ερευνητών και των εργαζομένων σε Ινστιτούτα Ερευνών. Στην προοπτική της ενσωμάτωσης των τριών ειδικών μισθολογίων σε ένα ευνοημένοι αναμένεται να είναι οι ερευνητές, καθώς λαμβάνουν τους χαμηλότερους βασικούς μισθούς.

Η αναδιάρθρωση των ειδικών μισθολογίων αποτελεί βασική προτεραιότητα στις συζητήσεις μεταξύ της κυβέρνησης και των εταίρων, με στόχο τη ριζική αναμόρφωση του μισθολογίου στο Δημόσιο από τις αρχές του 2016. Τα ειδικά επιδόματα που σχεδιάζεται να ενσωματωθούν στους μισθούς των αμειβομένων με ειδικά μισθολόγια και παρουσιάζονται στον πίνακα καταλαμβάνουν ένα σημαντικό ποσοστό των συνολικών αποδοχών, που φτάνουν σε αρκετές περιπτώσεις και το 40%.

ΝΙΚΟΣ Β. ΤΣΙΤΣΑΣ

Αντίβαρο με ειδικές ρυθμίσεις

Τη δημιουργία ειδικού μισθολογίου για τους υπαλλήλους των οικονομικών υπηρεσιών σε όλο το Δημόσιο επεξεργάζεται ο αρμόδιος υπουργός, Χρ. Βερναρδάκης, ως αντίβαρο στη σταδιακή κατάργηση της προσωπικής διαφοράς που θα πραγματοποιηθεί κυρίως στους υπαλλήλους του υπουργείου Οικονομικών.

Η ιδέα για τη διαμόρφωση ειδικού μισθολογίου στους υπαλλήλους των λογιστηρίων και των οικονομικών υπηρεσιών, όπου θα προβλέπεται ένα μπόνους κάθε χρόνο αντίστοιχο με το επίδομα ισολογισμού που λάμβαναν οι συνάδελφοί τους στον ιδιωτικό τομέα, είχε συζητηθεί επί υπουργίας Γ. Κατρούγκαλου ως αντίβαρο στην απαίτηση των συνδικαλιστών του υπουργείου Οικονομικών να διαμορφωθεί ειδικό μισθολόγιο στο συγκεκριμένο υπουργείο για να προστατευθούν οι επιπλέον αποδοχές που λαμβάνουν οι υπάλληλοι ως προσωπική διαφορά.

Σταδιακά θα γίνει η μείωση των 20 ειδικών μισθολογίων σε περίπου 10 εντός του 2016 με την ενσωμάτωση ομοειδών μισθολογίων. Στην κατηγορία των ειδικών μισθολογίων εντάσσονται οι δικαστικοί λειτουργοί, το προσωπικό του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, οι ιατροδικαστές, τα μέλη ΔΕΠ, οι καθηγητές ΤΕΙ, οι ερευνητές, οι ειδικοί λειτουργικοί επιστήμονες, το προσωπικό ΚΕΠΕ (ερευνητές), οι καθηγητές της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, το προσωπικό του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, οι γιατροί του ΕΣΥ, οι διπλωματικοί υπάλληλοι, οι αρχιερείς, οι μουσικοί και οι ένστολοι στην Ελληνική Αστυνομία, στο Λιμενικό Σώμα και στις Ενοπλες Δυνάμεις, ενώ ειδικό μισθολόγιο μπορεί να χαρακτηριστεί και αυτό με το οποίο αμείβονται οι εκπαιδευτικοί της Δευτεροβάθμιας και Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, καθώς διαφοροποιείται από τις αμοιβές του Ενιαίου Μισθολογίου στον υπόλοιπο δημόσιο τομέα.

Κατά το ήμισυ η επαναφορά συντάξεων στους ενστόλους

Με την «κουτσουρεμένη» κατά το ήμισυ δικαστική δικαίωσή τους θα προχωρήσει η διαδικασία της επαναφοράς των συνταξιούχων ενστόλων (στρατιωτικών, αστυνομικών κ.λπ.) στις αποδοχές - συντάξεις του Ιουλίου 2012 και στην αντίστοιχη καταβολή των αναδρομικών τους.

Η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΣ) ενώ δικαίωσε τρεις συνταξιούχους στρατιωτικούς (και την Ενωση Αποστράτων που είχε παρέμβει υπέρ τους), κρίνοντας άκυρες ως αντισυνταγματικές τις γνωστές περικοπές του Ν. 4093/12, εντούτοις «σήκωσε τα χέρια ψηλά» όσον αφορά τη δυνατότητα της πλήρους δικαίωσής τους.

Μολονότι ακύρωσε την πράξη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ), που το 2013 περιέκοψε τις συντάξεις τους (με τις γνωστές διατάξεις για τις μειώσεις των «ειδικών μισθολογίων»), δέχτηκε τελικά ότι δεν μπορούν να φτάσουν στην καταβολή των πλήρων αποδοχών του Ιουλίου 2012 (και στα πλήρη αναδρομικά) εξαιτίας του Νόμου 4307/14 που εκδόθηκε λίγο μετά τη δικαίωση των εν ενεργεία ενστόλων από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (που είχε θετικό αντίκτυπο και για τους συνταξιούχους).

Η Ολομέλεια ΕΣ έκρινε (κατά πλειοψηφία) ότι ο Ν. 4307/14, που δέχτηκε τη δυνατότητα αποκατάστασης των αποδοχών των εν ενεργεία περίπου κατά το ήμισυ (σε σχέση με τις αποδοχές του 2012, λόγω της δημοσιονομικής κρίσης), πρέπει αναγκαστικά να εφαρμοστεί και στους συνταξιούχους ενστόλους, λόγω της αναδρομικότητάς του. Δέχτηκε, δηλαδή, ότι ο Ν. 4307 «δένει τα χέρια» της δικαιοσύνης προς το παρόν, μην επιτρέποντας την πλήρη αποκατάσταση των συνταξιούχων μέχρι νεωτέρας, αφού και ο νεότερος αυτός νόμος της «λειψής» δικαίωσης μπορεί να καταπέσει ως αντισυνταγματικός.

Αυτό, όμως, σημαίνει ότι θα χρειαστεί ένα νέο κύμα αγωγών στο ΕΣ κατά των αποδοχών - συντάξεων και των αναδρομικών που καθόρισε ο Ν. 4307, για να μπορέσει ένας συνταξιούχος ένστολος να φτάσει στην πλήρη δικαίωση. Υπενθυμίζεται, πάντως, ότι έχουν συζητηθεί στην Ολομέλεια ΣτΕ αιτήσεις ακύρωσης που έχουν υποβάλει διάφορες ενώσεις και μεμονωμένοι ένστολοι κατά του νέου αυτού μισθολογικού καθεστώτος (και των «κουτσουρεμένων» αναδρομικών) και σύντομα αναμένεται η κρίση του ανωτάτου δικαστηρίου.

Η Ολομέλεια ΕΣ με την 4707/15 απόφασή της, συμφωνώντας με την περσινή απόφαση της Ολομέλειας ΣτΕ, έκρινε αντισυνταγματικές και ανίσχυρες τις τελευταίες περικοπές των συνταξιούχων ενστόλων που επιβλήθηκαν από το καλοκαίρι του 2012. Ωστόσο, δέχτηκε ότι ενώ η νομιμότητα της διοικητικής πράξης (της αναπροσαρμογής της σύνταξης) κρίνεται με βάση το νομικό καθεστώς που ίσχυε κατά τον χρόνο έκδοσής της, εντούτοις το Δικαστήριο είναι υποχρεωμένο να εφαρμόσει και τον νόμο που τυχόν εκδόθηκε μεταγενέστερα, εφόσον έχει αναδρομική ισχύ. Ετσι είναι υποχρεωμένο να εφαρμόσει τον Ν. 4307 που επέτρεψε την αποκατάσταση των αποδοχών και των αναδρομικών κατά το ήμισυ, χωρίς να μπορεί να ελέγξει προς το παρόν αν είναι και αυτός αντισυνταγματικός.

Η μειοψηφία

Μειοψηφία δύο ανώτατων δικαστών υποστήριξε ότι αφού ο Ν. 4307 δεν οδήγησε στην πλήρη επαναφορά των συντάξεων και των αναδρομικών (όπως είχε κρίνει το ΣτΕ), αλλά στη μερική μόνο επανόρθωσή τους, η Ολομέλεια ΕΣ θα έπρεπε να προχωρήσει μέσω της «πιλοτικής δίκης» σε νέο συνταγματικό έλεγχο. Δηλαδή κατά την αντιπρόεδρο Αν. Θεοτοκάτου και τη σύμβουλο Β. Σοφιανού θα έπρεπε να εξεταστεί κατευθείαν στην ίδια δίκη αν η μερική αυτή αποκατάσταση είναι αντισυνταγματική, ώστε να λυθεί από τώρα το μείζονος ενδιαφέροντος νομικό ζήτημα και να αποφευχθεί η εισροή σωρείας νέων δικαστικών υποθέσεων. Στη συγκεκριμένη περίπτωση αντιπλοίαρχος με συντάξιμες αποδοχές 1.811 ευρώ είδε τη σύνταξή του να «πέφτει» στις αρχές του 2013 από 1.416 σε 1.284 ευρώ, περιμένοντας τώρα τη μερική αποκατάστασή του.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΥΛΩΝΙΤΗΣ