Κρίσιμα ερωτήματα για το Claw Back στα Νοσοκομεία

Βασιλική Αγγουρίδη - Virus.com.gr

Εκτάκτως συνεδριάζει ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), με τις εταιρίες να προσπαθούν να ανακτήσουν την ισορροπία τους μετά το δεύτερο και αιφνιδιαστικό πλήγμα που τους επιφύλασσε η συμφωνία Αθήνας – Θεσμών στο Φάρμακο.

Τα ερωτήματα από τα στελέχη της αγοράς, μετά τις πληροφορίες της Αριστοτέλους για τις παραμέτρους της συμφωνίας και ειδικότερα το μέρος που αφορά στην εφαρμογή claw back στην ενδονοσοκομειακή δαπάνη (εδώ), δίνουν σταδιακά τη θέση τους στον προβληματισμό και την ανησυχία για τις επιπτώσεις αυτής της απόφασης, κυρίως μετά την κατάθεση της σχετικής διάταξης (εδώ).

Όπως εξηγούν παράγοντες της αγοράς στο Virus, το ετήσιο κονδύλι των δημόσιων νοσοκομείων για τα φάρμακα ανέρχεται σε περίπου 450 εκατ. ευρώ, ποσό που εντάσσεται, φυσικά, στη συνολική νοσοκομειακή δαπάνη.

Η χρηματοδοτική ένδεια και οι ασφυκτικοί περιορισμοί ουσιαστικά έχουν καταστήσει αυτό το ποσό ανελαστικό αλλά και ανεπαρκές. Έτσι, εξαντλείτο πολύ πριν το τέλος του έτους, αναγκάζοντας τα νοσοκομεία να εκδίδουν ένδειξη «στερείται», ώστε οι ασθενείς να απευθύνονται στον ΕΟΠΥΥ προκειμένου να προμηθευτούν τα νοσοκομειακά -και ως επί το πλείστον ακριβά- φάρμακα, επιστρέφοντας στο νοσοκομείο για τη χορήγηση τους.

Ο ΕΟΠΥΥ, λοιπόν, κλήθηκε να καλύψει αυτή την ανάγκη, με την πλεονάζουσα δαπάνη, όμως, να βαρύνει τα οικονομικά του.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΠΥΥ, το 2014 η δαπάνη για φάρμακα νοσοκομειακής χρήσης ανήλθε σε 206.417.099€, ενώ μόνο στο πρώτο εξάμηνο του 2015 το ποσό αυτό έφθασε στα 129.201.996€.

Με δεδομένο ότι ο κλειστός, πλέον, προϋπολογισμός της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης για το 2016 ορίζεται στα 570 εκατ. ευρώ, βάσει της νέας διάταξης, συμπεραίνεται ότι το ύψος της αυτόματης επιστροφής για το επόμενο έτος δεν αποκλείεται να διαμορφωθεί πολύ πάνω από τα 100 εκατ. ευρώ.

Αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις, πρόκειται για ένα ποσό 100 εκατομμυρίων ευρώ που θα προστεθεί στο ποσό που ήδη καταβάλλουν οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις για claw back και rebate και το οποίο υπολογίζεται στα 600 εκατ. ευρώ!

Ουσιαστικά, ο μηχανισμός αυτόματων επιστροφών για τη νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη μοιάζει να μεταθέτει την ευθύνη καλύτερης διαχείρισης των οικονομικών του ΕΣΥ από τις διοικήσεις των νοσοκομείων στις φαρμακευτικές εταιρίες, την ώρα που απαλλάσσει τον ΕΟΠΥΥ από το οικονομικό «βαρίδι» της δαπάνης αυτής.

Μπορεί, δηλαδή, να στοχεύει στον έλεγχο της υπερβάλλουσας δαπάνης που προκύπτει από τα νοσοκομειακά φάρμακα που χορηγούνται από τον ΕΟΠΥΥ, αλλά παράλληλα στερεί από τα νοσοκομεία το κίνητρο για ουσιαστική εξοικονόμηση, ενώ παράλληλα τους αφαιρεί την ευθύνη της προσπάθειας μεγαλύτερης διεύρυνσης της χρήσης των γενοσήμων.

Σε κάθε περίπτωση, η εξωνοσοκομειακή από την ενδονοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη διαφέρουν σημαντικά. Καταρχήν, η πρώτη καθορίζεται από τον αριθμό των συνταγών και τις ανάγκες εκατομμυρίων ασθενών, ενώ η δεύτερη επηρεάζεται κυρίως από τις παραγγελίες και τις τακτικές που ακολουθούν για τις προμήθειες τους οι διοικήσεις των νοσοκομείων, αλλά στην ουσία οι νοσοκομειακοί φαρμακοποιοί.

Συνεπώς, αν το ποσό των 570 εκατ. ευρώ εξαντληθεί μήνες πριν τη λήξη του έτους, ποιος διασφαλίζει ότι δεν θα γίνουν μαζικές παραγγελίες, που θα εκτινάξουν τη δαπάνη, δεδομένου ότι τα νοσοκομεία θα έχουν “απελευθερωθεί” από τα δεσμά των περιορισμένων κονδυλίων; Ποιος θα πληρώσει τότε το ποσό;

Επιπροσθέτως, αν ένα νοσοκομείο ή περισσότερα αποφασίσουν να κάνουν μεγάλες παραγγελίες από συγκεκριμένες εταιρίες και αυξηθεί έτσι η δαπάνη, το υπερβάλον ποσό θα το πληρώσουν οι εν λόγω εταιρίες ή θα επιμεριστεί σε όλες;

Παράλληλα, γεννάται και ένα ακόμα ερώτημα. Άραγε, πως θα εφαρμοστεί το claw back στην ενδονοσομειακή φαρμακευτική δαπάνη, όταν μέρος των προμηθειών φαρμάκων στα νοσηλευτικά ιδρύματα γίνεται με διαγωνισμούς; Το ποσό που θα εξοικονομείται, από την εκάστοτε προσφορά, δεν θα πρέπει να αφαιρείται από το τελικό ποσό του claw back;

Συνεπώς, δεν αποκλείεται η εν λόγω διάταξη να χρειαστεί διορθωτική παρέμβαση. Τώρα, αν το ζήτημα μπορεί να αντιμετωπιστεί στη διευκρινιστική Υπουργική Απόφαση, που αναφέρεται στη διάταξη ή θα χρειαστεί, εκ των υστέρων, νέο νομοθέτημα μένει να φανεί. Να θυμίσουμε ότι η σχετική ΥΑ θα πρέπει να έχει εκδοθεί έως τις 10 Δεκεμβρίου.

Αντίδραση ΣΦΕΕ

Όλα τα παραπάνω, αλλά κυρίως ο αιφνιδιαστικός χαρακτήρας της σχετικής απόφασης έχει οδηγήσει τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις “στα κάγκελα”.

Δεν είναι μόνο η επιπλέον επιβάρυνση δεκάδων εκατομμυρίων που επιφυλάσσει το claw back στη νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη που έχει εξοργίσει τις εταιρίες, σύμφωνα με πληροφορίες του Virus, αλλά και το γεγονός ότι μέχρι την ενημέρωση από κύκλους της Αριστοτέλους, μέσω non paper, για την εν λόγω παράμετρο της συμφωνίας, στελέχη του Υπουργείου Υγείας αρνούνταν πως υπάρχει σχετικό ενδεχόμενο.

Πληροφορίες του Virus θέλουν τον ΣΦΕΕ να ετοιμάζει απάντηση στα σχέδια της κυβέρνησης και για αυτό το λόγο το ΔΣ του πρόκειται να συνεδριάσει το πρωί της Παρασκευής για να αποφασίσει τις επόμενες κινήσεις του κλάδου.