Άστοχη η χρήση του clawback σύμφωνα με το ΣΦΕΕ

Ανθή Αγγελοπούλου - Sofokleousin.gr

Εναλλακτικές προτάσεις προς αντικατάσταση του clawback έστειλαν οι φαρμακευτικές

Εναλλακτικές προτάσεις έστειλαν στον Υπουργό Υγείας Ανδρέα Ξανθό και τον Πρόεδρο του ΕΟΠΥΥ Σωτήρη Μπερσίμη έστειλαν οι εκπρόσωποι του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), για τον έλεγχο του όγκου της συνταγογράφησης, τη συγκράτηση των δαπανών και συνεπώς την αντικατάσταση ή κατάργηση του μηχανισμού αυτόματων επιστροφών (clawback). 

Όπως αναφέρει ο Πρόεδρος του ΣΦΕΕ Πασχάλης Αποστολίδης, η οποιαδήποτε υπέρβαση προκύπτει (clawback) σχετίζεται με το χαμηλό ύψος του στόχου της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης. Η εμπειρία των τελευταίων ετών, όπως λέει, έχει δείξει ότι οι πραγματικές ανάγκες της αγοράς για την εξωνοσοκομειακή περίθαλψη κυμαίνονται στα 2.3 - 2.5 δις, το οποίο δύσκολα υποχωρεί με τα συνήθη οριζόντια μέτρα που έχουν εφαρμοσθεί ως τώρα. Συνεπώς, η χρήση του μηχανισμού αυτόματης επιστροφής (clawback) αποτελεί φοροεισπρακτικού χαρακτήρα μέτρο και δεν προωθεί την εφαρμογή διαρθρωτικών αλλαγών, οι οποίες είναι απαραίτητες για τον εξορθολογισμό της δαπάνης και τη πραγματική βιωσιμότητα του συστήματος υγείας συνολικά. Ο μηχανισμός αυτός, σύμφωνα με τον κ. Αποστολίδη, πρέπει να θεωρείται προσωρινός και να καταργηθεί, καθώς δεν βοηθά ούτε στην ανακατανομή των πόρων, ούτε και στον εξορθολογισμό της συνταγογράφησης και τη προώθηση της καλής κλινικής πρακτικής. «Πρέπει να χρησιμοποιούμε τις πιο αποδοτικές θεραπείες, και ταυτόχρονα να εκτιμήσουμε το κατάλληλο ύψος του προϋπολογισμού, δεδομένης της υποχώρησης της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, της οικονομικής κρίσης και της ασφαλιστικής κατάστασης του πληθυσμού» σημειώνει.

Βασικοί στόχοι των εναλλακτικών προτάσεων του ΣΦΕΕ είναι η έγκαιρη και ισότιμη πρόσβαση των ασθενών σε φάρμακα, η προάσπιση της Δημόσιας υγείας, ο έλεγχος του προϋπολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης, η διασφάλιση της βιωσιμότητας της αγοράς αλλά και της ανταγωνιστικής λειτουργιάς της όπου αυτό είναι εφικτό, η επιβράβευση της καινοτομίας και η ενίσχυση της καλής κλινικής πρακτικής. 

Α. Μέτρα άμεσης εφαρμογής και εξοικονόμησης - προτεραιότητες 

Σύσταση και Ενεργοποίηση της Τεχνικής Επιτροπής Παρακολούθησης της Φαρμακευτικής Δαπάνης σε μηνιαία βάση με τη συμμετοχή εκπροσώπων του Υπ. Υγείας, ΕΟΠΥΥ, ΕΟΦ, ΣΦΕΕ, ΠΕΦ αλλά και όλων των εμπλεκόμενων φορέων στην αλυσίδα διανομής του φαρμάκου , με σκοπό την διερεύνηση άμεσων λύσεων και τη διαμόρφωση προτάσεων για τον έλεγχο της Δαπάνης. 

Προσδιορισμό των κατάλληλων SPC φίλτρων με βάση τις περιλήψεις χαρακτηριστικών των προϊόντων για τις ενδεδειγμένες ενδείξεις ή άλλων ενδεδειγμένων θεραπευτικών πρακτικών και Προσδιορισμό φίλτρων ποσοτήτων με βάση την ενδεδειγμένη δοσολογία και τη συσκευασία του εκάστοτε φαρμακευτικού προϊόντος (σε μηνιαία θεραπεία) για τον αποτελεσματικότερο έλεγχο της συνταγογράφησης. Η χρήση των φίλτρων πρέπει να είναι γενικευμένη και υποχρεωτική. 

Την χρήση Θεραπευτικών Πρωτόκολλων Συνταγογραφίας για τις 20 πιο δαπανηρές θεραπευτικές κατηγορίες και κατ’ επέκταση για όλες τις νόσους και τον καθορισμό ενός πλαισίου για την παρακολούθηση ενός μηχανισμού ελέγχου της εφαρμογής αυτών (δείκτες audit), ώστε συστηματική παρέκκλιση ή επιλογή εναλλακτικών θεραπευτικών επιλογών να πρέπει να τεκμηριώνεται επιστημονικά. Τέλος, είναι απαραίτητη η ουσιαστική διασύνδεσή τους με την ΗΔΙΚΑ, ώστε να εξασφαλίζεται η εφαρμογή τους στην πράξη. 

Εφαρμογή Registries για τις 10 πιο δαπανηρές κατηγορίες προϊόντων που πωλούνται στον ΕΟΠΥΥ (αρχικά), ώστε να γίνεται συλλογή και αποτύπωση πραγματικών δεδομένων κατανάλωσης πόρων του ασφαλιστικού συστήματος, αλλά και παρακολούθησης των εκβάσεων των φαρμακευτικών θεραπειών. Τα δεδομένα που θα συλλεχθούν θα αποτελέσουν τη βάση για το σχεδιασμό πολιτικών υγείας, την προτεραιοποίηση των αναγκών των ασθενών, αλλά και του προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ στο άμεσο και έμμεσο μέλλον. Ταυτοχρόνως, μπορούν να αποτελέσουν οικονομικούς πόρους για τον ΕΟΠΥΥ προς εκμετάλλευση από τη βιομηχανία για χρήση σε BIM ή άλλων μελετών οικονομικών υγείας. 

Άμεση ενεργοποίηση Επιτροπής Διαπραγμάτευσης και χρήση πολιτικών διαχείρισης αβεβαιότητας. Προτείνεται η χρήση συμφωνιών όγκου-τιμών (price-volume agreements), οι συμφωνίες με βάση την επίδοση (performance based) στη βάση της χρήσης των πραγματικών δεδομένων που μπορούν να προκύψουν από τα registries και η χρήση μελετών επίπτωσης στον προϋπολογισμό (BIM) του ΕΟΠΥΥ για όλα τα νέα φάρμακα. 

Κατάργηση της κάλυψης από το κράτος έως το ήμισυ της συμμετοχής του ασθενή στις περιπτώσεις που η Λιανική τιμή είναι μικρότερη από τη τιμή αποζημίωσης (Reward scheme). Υπολογίζεται πως η επιβάρυνση για τον ΕΟΠΥΥ με δεδομένα 2014 ανήλθε στα ~15 εκατ. 

Β. Μέτρα μεσοπρόθεσμης εφαρμογής 

Προοπτική ανίχνευση νέων τεχνολογιών - Horizon scanning με σκοπό τον προσδιορισμό και τη προτεραιοποίηση των επικείμενων νέων τεχνολογιών / ενδείξεων στην Ελλάδα, ώστε να εκτιμηθεί η οικονομική επιβάρυνση από την εισαγωγή τους στο σύστημα υγείας σε συνάρτηση με τα κλινικά αποτελέσματα και τη βελτίωση στην ποιότητα ζωής για τους ασθενείς. 

Χρήση ηλεκτρονικής κάρτας υγείας ασθενούς στην οποία θα περιλαμβάνονται όλα τα ιατρικά δεδομένα των ασφαλισμένων συμπεριλαμβανομένων και στοιχεία για νοσηλείες ή φάρμακα που έχουν λάβει και έλεγχο κατανάλωσης ανά ΑΜΚΑ. Πέραν της διευκόλυνσης στις συναλλαγές των ασθενών με το δημόσιο σύστημα υγείας και τους συμβεβλημένους φορείς με τον ΕΟΠΥΥ, θα ενισχύσει τη συγκράτηση των δαπανών υγείας, αφού δε θα είναι πιθανές οι σπατάλες λόγω της καταγραφής όλων των δεδομένων. 

Αύξηση mark-up των φαρμακοποιών για τα γενόσημα, ώστε να δοθούν κίνητρα για τη συνταγογράφηση τους. 

Επένδυση σε προγράμματα πρόληψης, αγωγής και προαγωγής της υγείας, προκειμένου να μειωθεί το φορτίο νοσηρότητας στο μέλλον (π.χ. παχυσαρκία, δυσλιπιδαιμία, υπέρταση κ.α.) και να περιοριστεί η αλόγιστη χρήση των πόρων του συστήματος υγείας, συμπεριλαμβανομένου και της φαρμακευτικής αγωγής. 

Γ. Άλλοι τρόποι εξοικονόμησης πόρων 

Αξιοποίηση δεδομένων της ΗΔΙΚΑ από ιδιώτες προς έσοδα (π.χ. επιδημιολογικά στοιχεία, πληθυσμός υπό κάλυψη, ρυθμός αύξησης κατανάλωσης αποζημιούμενων φαρμάκων, δεδομένα χρήσης υπηρεσιών υγείας κ.α.) 

Stock Management στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ για τα Ν.3816 μια φορά κατ’ έτος, ώστε να γίνεται σωστή διαχείριση και εκμετάλλευση αυτών και να αποθαρρύνεται το στοκάρισμα 3 μηνών, όπως έχει παρατηρηθεί στο παρελθόν. 

Εφαρμογή μέτρων περιορισμού δαπάνης και σε άλλα κέντρα κόστους. Συγκεκριμένα, προτείνεται η ηλεκτρονική συνταγογράφηση στα αναλώσιμα και η ανάπτυξη θεραπευτικών πρωτοκόλλων για διαγνωστικές εξετάσεις. Οι πόροι που θα εξοικονομηθούν μπορούν να ανακατανεμηθούν με βάση τις ανάγκες των ασθενών. 

Δ. Απλοποίηση συστήματος rebate 

Ενσωμάτωση των οριζόντιων rebate σε ένα rebate όγκου, το οποίο θα είναι πιο απλό, δίκαιο και σταθερό, θα ενισχύει τη διαφάνεια αλλά και τη προβλεψιμότητα για τις επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα, θα αντικαθιστά σε μία κλίμακα όλα τα επιμέρους rebates (9%, 2% για ATC5, όγκου, 5% για νέες δραστικές, δυναμική τιμολόγηση, επιστροφή χονδρεμπορικού κέρδους, 50%-50% και επιστροφή διαφοράς των ΦΥΚ από απευθείας πωλήσεις στα φαρμακεία). Θα ξεκινάει από το 1ο κουτί πώλησης και θα τηρεί την αρχή της αναλογικότητας μεταξύ ιδιωτικής αγοράς & ΦΥΚ. 

Η βάση θα είναι το 2014, καθώς το 2015 δεν αποτελεί συγκρίσιμο έτος αφού δεν υπήρξαν ανατιμολογήσεις ή άλλα διαρθρωτικά μέτρα εξοικονόμησης. Αντιθέτως, το 2016 αναμένεται εξοικονόμηση από τις 2 ανατιμολογήσεις (Νοέμβριος 2015 & Ιανουάριος 2016), καθώς και από τον επαναϋπολογισμό των τιμών αναφοράς και συνεπώς των τιμών αποζημίωσης, το οποίο θα πρέπει να ληφθεί υπόψη. 

Ε. Πληρωμές 

Σταθερή αποπληρωμή χρεών των φαρμακευτικών εταιρειών όπως ορίζεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2011/7 σύμφωνα με την οποία τα χρέη του Δημοσίου πρέπει να τακτοποιούνται εντός 60 ημερών, η οποία μπορεί να συνεισφέρει στη καλύτερη διαπραγματευτική δυνατότητα μεταξύ του ασφαλιστικού φορέα και των προμηθευτών.