Τι πρέπει να γίνει με την Επιτροπή Διαπραγμάτευσης του ΕΟΠΥΥ

Βασιλική Αγγουρίδη - Virus.com.gr

Του Αθανάσιου Βοζίκη, Επίκουρου Καθηγητή Οικονομικών της Υγείας και πρώην Προέδρου της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης

Η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης, που συστάθηκε το 2013 και στελεχώθηκε τον Μάρτιο του 2014, δυόμιση χρόνια μετά συναντά ακόμα αντιστάσεις στην πλήρη ενεργοποίηση και λειτουργία της. Στόχος της «να διαπραγματεύεται με όλους τους συμβαλλόμενους παρόχους τις αμοιβές τους, τους όρους των συμβάσεων του Οργανισμού, τις τιμές των ιατροτεχνολογικών υλικών και φαρμάκων, καθώς και να εισηγείται στο Δ.Σ. του ΕΟΠΥΥ τη διατήρηση ή την τροποποίηση όλων των ανωτέρω».

Η ετήσια θητεία των μελών της αρχικής συγκρότησής της έχει λήξει από τον Ιούνιο του 2015, χωρίς μέχρι σήμερα να οριστούν νέα μέλη.

Μέσα στο σχετικά περιορισμένο διάστημα των 9 περίπου μηνών πραγματικής λειτουργίας της, η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης (επιτέλεσε σημαντικό έργο στο πεδίο της διαπραγμάτευσης με τους συμβαλλομένους παρόχους του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., διαπραγματευόμενη δεκαεννέα (-19-) διαφορετικές συμβάσεις, από τις οποίες ολοκλήρωσε, απέστειλε και εισηγήθηκε στο Δ.Σ. του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. έξι (-6-). Για την υλοποίηση των παραπάνω, οι υπο-Επιτροπές της πραγματοποίησαν πάνω από εξήντα (-60-) συνεδριάσεις/συναντήσεις των μελών τους με εκπροσώπους των παρόχων-προμηθευτών υγείας και πάνω από εκατό (-100-) αν συμπεριληφθούν και οι άτυπες συναντήσεις.

Συγχρόνως, πραγματοποίησε συναντήσεις και επαφές με την NICE Intl. για την ανταλλαγή τεχνογνωσίας, συμμετείχε και συνέβαλε με παρεμβάσεις και προτάσεις σε δράσεις του Υπουργείου Υγείας , ενώ προσκλήθηκε και παρουσίασε σε διάφορα fora και συνέδρια το έργο της. Τέλος, (σε συνεργασία με τη Δ/νση Πληροφορικής του Ε.Ο.Π.Υ.Υ.) υλοποίησε το έργο της ανάπτυξης του Πληροφοριακού Συστήματος της Επιτροπής και (εν μέρει) το έργο της ανάπτυξης του ιστοχώρου της Επιτροπής.

Παρόλα αυτά, η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης (και ειδικότερα στο σκέλος της διαπραγμάτευσης με τους φορείς φαρμακευτικών και άλλων προϊόντων ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού) δεν στηρίχθηκε κατά τη διάρκεια της θητείας της, ούτε από το Υπουργείο Υγείας, αλλά ούτε από τη Διοίκηση του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. Η απουσία της (υπο)στήριξης πολιτικά, νομοθετικά, οργανωτικά, οικονομικά και ηθικά, στέρησε από τον τομέα της υγείας πολύτιμους οικονομικούς πόρους, αλλά και την πρόσβαση των ασθενών σε αναγκαία φάρμακα. Εκτιμάται, ότι μόνο από τη διαπραγμάτευση των τιμών αποζημίωσης νέων φαρμακευτικών σκευασμάτων και ιδιαίτερα από τα Φάρμακα Υψηλού Κόστους θα μπορούσαν να εξοικονομηθούν σημαντικές εκπτώσεις και να επιτευχθεί αξιόλογη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, ενώ παράλληλα θα επιτάχυναν εντυπωσιακά το χρόνο εισόδου-κυκλοφορίας τους στην ελληνική αγορά, επ’ ωφελεία του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., του Συστήματος Υγείας γενικότερα, αλλά κυρίως των ασθενών.

Προκειμένου λοιπόν η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης να λειτουργήσει αποτελεσματικά και αποδοτικά, θα πρέπει να πραγματοποιηθούν οι παρακάτω παρεμβάσεις σε διάφορα επίπεδα:

1. Λήψη Πολιτικής Απόφασης για τη μετεξέλιξη της Επιτροπής, σε Γνωμοδοτικό όργανο με αυξημένες αρμοδιότητες, δηλ.

• Υποχρέωση του Δ.Σ. του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. για την επικύρωση των εισηγήσεων της Επιτροπής (σε αντίθετη περίπτωση, δυνατότητα αναπομπής της εισήγησης μόνο με συγκεκριμένη και ειδική αιτιολόγηση)

• Προϋπόθεση ένταξης φαρμακευτικού σκευάσματος στη (κάθε φορά οριζόμενη) θετική λίστα, αλλά και ορισμού τιμής αποζημίωσης (ασφαλιστική τιμή), να αποτελεί η προηγούμενη προσέλευση για διαπραγμάτευση με την Επιτροπή και η επίτευξη συμφωνίας σχετικά με τον καθορισμό εκπτώσεων (επί τη βάσει όγκου-τιμής κλπ μορφών συμφωνιών)

• Ολοκλήρωση του Κανονισμού Λειτουργίας της Επιτροπής, ο οποίος θα προβλέπει ειδικότερα και αναλυτικά όλα τα θέματα που πρέπει να ρυθμιστούν και ο οποίος να λάβει την αυξημένη νομιμοποίηση με τη μορφή Νόμου. (ως Παράρτημα της νέας νομοθετικής ρύθμισης)

• Σαφής αναφορά και καθορισμός της θέσης και των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης στην Εθνική Πολιτική για το Φάρμακο και συγχρόνως

• Ανάληψη καθοριστικών αρμοδιοτήτων του Ε.Ο.Π.Υ.Υ (μέσω της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης) στην διαδικασία Αξιολόγησης της Ιατρικής Τεχνολογίας (HTA) στην Ελλάδα (ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. δεν θα πρέπει να υποβαθμίζεται ως απλά το «πορτοφόλι» του Υπουργείου Υγείας, αλλά θα πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες και ουσιαστικές παρεμβάσεις, όπως αντίστοιχοι οργανισμοί στην Ευρώπη)

2. Σαφής αναφορά στη νέα νομοθετική ρύθμιση, στην υποχρέωση των Μελών της Επιτροπής, αναφορικά με τους όρους εμπιστευτικότητας τόσο αναφορικά σε σχέση με τους παρόχους, όσο και με τους Φορείς-Οργανισμούς παροχής στοιχείων

4. Υποχρέωση των Δ/νσεων και εποπτευόμενων φορέων του Υ.Υ. αλλά και των φορέων άλλων Υπουργείων (π.χ. ΗΔΙΚΑ) στην άμεση παροχή πληροφοριών και στοιχείων

6. Σαφής πρόβλεψη, ότι τα Μέλη της Επιτροπής δεν υπέχουν προσωπικώς αστική ευθύνη έναντι οποιουδήποτε για πράξεις ή παραλείψεις τους κατά την άσκηση των προβλεπόμενων από την κείμενη νομοθεσία καθηκόντων και αρμοδιοτήτων τους, εκτός εάν ενήργησαν με δόλο.

7. Σύσταση ομάδας 12-14 ατόμων-εμπειρογνωμόνων υποστήριξης της Επιτροπής (πλήρους απασχόλησης, άμεσα και αποκλειστικά υπαγόμενη στον Πρόεδρο της Επιτροπής) με προτεινόμενη-ενδεικτική κατανομή ως προς την ειδικότητά τους: 4-6 Οικονομολόγοι Υγείας, 2-3 Επιδημιολόγοι-Στατιστικοί Υγείας, 3-4 Φαρμακοποιοί, 1 Πληροφορικός Υγείας (το προσωπικό μπορεί να αναζητηθεί, είτε μέσω της απόσπασής τους από άλλες υπηρεσίες του Δημοσίου, είτε μέσω της ένταξής της σε κοινοτικά προγράμματα, είτε μέσω ανάθεσης αντίστοιχου έργου σε Ακαδημαϊκά Ιδρύματα και Ερευνητικούς Φορείς. Η ομάδα αυτή μπορεί να αποτελέσει και τον πυρήνα της υλοποίησης της Αξιολόγησης της Ιατρικής Τεχνολογίας (HTA) στην Ελλάδα.

8. Να καθοριστεί αυξημένος προϋπολογισμός της Επιτροπής και να διευρυνθούν οι κωδικοί καταχώρησης των σχετικών δαπανών. Ο προϋπολογισμός της Επιτροπής μπορεί να καλύπτεται απευθείας από τον αντίστοιχο του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ή του Υ.Υ.

9. Πλήρης και επαρκής γραμματειακή υποστήριξη της λειτουργίας της Επιτροπής και των υπο-Επιτροπών της, και στέγαση σε κατάλληλο χώρο σε κτιριακές εγκαταστάσεις του Ε.Ο.Π.Υ.Υ.

Να τονιστεί, ότι για όλα τα παραπάνω, έχουν διατυπωθεί προφορικά και γραπτά προτάσεις και έχει παραδοθεί συγκεκριμένη και αναλυτική πρόταση νομοθετικών παρεμβάσεων (οι οποίες μετεξελίσσουν την Επιτροπή Διαπραγμάτευσης σε ένα αποτελεσματικό και αποδοτικό εργαλείο άσκησης πολιτικής στο χώρο της Υγείας), κατ’ επανάληψη και σε όλους τους Υπουργούς, οι οποίοι θήτευσαν στο Υπουργείο Υγείας από τη πρώτη θητεία της Επιτροπής μέχρι και σήμερα.

Αν και η προσωπική μου εκτίμηση, είναι ότι μάλλον ελάχιστοι στο υπουργείο και τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ είχαν και έχουν ακόμα και σήμερα, πλήρη γνώση του εύρους των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής, του τεράστιου όγκου πληροφορίας και γνώσης που θα πρέπει να δημιουργήσει και διαχειριστεί, και κατ’ επέκταση της υποστήριξης που θα έπρεπε να της παρασχεθεί. Και όσοι είχαν γνώση, μάλλον δεν ήταν διατεθειμένοι να εκχωρήσουν στην Επιτροπή, το μερίδιο της εξουσίας στη λήψη αποφάσεων, το οποίο και ήθελαν να κρατήσουν για τους ίδιους.