Σήμα κινδύνου εκπέμπει το ασφαλιστικό σύστημα

Τα αποθεματικά μόλις προσεγγίζουν τα 20 δισ. ευρώ, ενώ οι ληξιπρόθεσμες οφειλές σε ΟΑΕΕ και ΙΚΑ φτάνουν τα 27 δισ. ευρώ

ΕΘΝΟΣ

Ο γενικός γραμματέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νίκος Φράγκος (αριστερά), ο υφυπουργός Εργασίας, αρμόδιος για θέματα Κοινωνικών Ασφαλίσεων Τάσος Πετρόπουλος (κέντρο) και ο πρόεδρος του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου Δήμος Αναστασόπουλος στη χθεσινή ημερίδα για τη βιωσιμότητα του Ασφαλιστικού

Στο... κόκκινο είναι το ασφαλιστικό σύστημα, με πενιχρά αποθεματικά που μόλις προσεγγίζουν τα 20 δισ., έναν τεράστιο όγκο συσσωρευμένων ληξιπρόθεσμων οφειλών από απλήρωτες εισφορές που αγγίζει τα 10 δισ. στον ΟΑΕΕ και τα 17 δισ. στο ΙΚΑ αλλά και μια διαρκώς απομειούμενη κρατική χρηματοδότηση. Τα στοιχεία που παρήλασαν χθες από την ημερίδα του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου για τη βιωσιμότητα του Ασφαλιστικού είναι ενδεικτικά της ακραίας κατάστασης στην οποία έχουν περιέλθει τα ασφαλιστικά ταμεία.

Ενδεικτικά είναι τα όσα ανέφερε ο γ.γ. Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Νίκος Φράγκος: Η συνολική περιουσία σήμερα των Ταμείων (μαζί με τον ΑΚΑΓΕ) μετά βίας φθάνει στα 20 δισ. όταν χώρες όπως η Φινλανδία, με τον μισό πληθυσμό της Ελλάδας, μετρούν αποθεματικά 200 δισ. Ο ίδιος είπε πως από το PSI τα Ταμεία έχασαν 11,5 δισ. ευρώ, ενώ η κρατική χρηματοδότηση μειώθηκε από 16,6 δισ. το 2010 σε 12,7 δισ. το 2015. Ο γ.γ. εξήγγειλε αλλαγή στο σχέδιο των ενοποιήσεων των Ταμείων, αναφέροντας ότι τα ταμεία Πρόνοιας θα προσαρτηθούν στο υπερ-επικουρικό ΕΤΕΑ και όχι στο νέο ενιαίο Ταμείο κύριας Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), καθώς επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ θα ακολουθούν για τον χρόνο ασφάλισης μετά το 2014 σύστημα νοητής κεφαλαιοποίησης.

Ο υφυπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Τάσος Πετρόπουλος, από την πλευρά του, έθεσε θέμα βιωσιμότητας του συστήματος, λέγοντας πως τα μνημόνια αντί για τη σύγκλιση του επιπέδου διαβίωσης οδήγησαν στην αύξηση της φτώχειας και στη μετατροπή των συντάξεων σε φιλοδώρημα με μειώσεις έως 45%. Ο ίδιος άφησε ανοιχτό το παράθυρο για μείωση των ασφαλιστικών εισφορών (20% επί του εισοδήματος) μετά από τρία χρόνια, με αξιοποίηση στο μεταξύ της περιουσίας των Ταμείων και εξοικονομήσεις κλίμακας από τις ενοποιήσεις. «Το εισόδημα των συνταξιούχων στην Ελλάδα αντιστοιχεί στο 44,7% των εισοδημάτων των συνταξιούχων στη Γερμανία, σημαντικά μειωμένο από το 2009 όταν ήταν στο 62,2%», ανέφερε ο κ. Πετρόπουλος κάνοντας λόγο για «δυσχέρειες» στη διαπραγμάτευση, επειδή στο στρατόπεδο των δανειστών υπάρχουν «στρεβλές» αντιλήψεις. Ξεκαθάρισε πάντως πως «το επίπεδο της συμφωνίας έχει ήδη διαμορφωθεί». Οι προστριβές επικεντρώνονται στην εμμονή του ΔΝΤ να προσμετρά στη συνταξιοδοτική δαπάνη και τις προνοιακές παροχές (π.χ. ΕΚΑΣ).

Τοποθετήσεις

«Το Ασφαλιστικό έχει πάψει από καιρό να είναι βιώσιμο», εκτίμησε ο πρώην υπουργός Εργασίας, Τάσος Γιαννίτσης, συμπληρώνοντας πως «το Ασφαλιστικό ήταν και είναι γενεσιουργός παράγοντας της μεγάλης κρίσης μας». Ο ίδιος επεσήμανε πως η σχέση εργαζόμενων προς συνταξιούχους από το καταστροφικό 1 προς 77 πριν από την κρίση έφτασε στο πολλαπλά καταστροφικό 1 προς 27 το 2014.

Το αφανές χρέος του συστήματος συντάξεων στις αρχές του 2000 ξεπερνούσε τα 500 δισ. ευρώ και είχε προκαλέσει τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις τόσο της Κομισιόν όσο και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, σημείωσε ο πρώην διοικητής του ΙΚΑ και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Μιλτιάδης Νεκτάριος. Ο ίδιος μίλησε για «πολύ γενναιόδωρο σύστημα», εκτίμησε πως αν δεν επιστρέψουμε σε ρυθμούς ανάπτυξης, οι συντάξεις θα φτάσουν σε επίπεδα... Βουλγαρίας, ενώ πρότεινε να μειωθούν οι συντάξεις σε 750.000 συνταξιούχους που σήμερα είναι κάτω των 65 ετών. Γι' αυτούς -υποστήριξε- δαπανώνται κάθε χρόνο 7,7 δισ. ευρώ με μέση σύνταξη 1.100 ευρώ, όταν για τους γηραιότερους η μέση σύνταξη είναι 850 ευρώ.

Επιβεβλημένη χαρακτήρισε την ασφαλιστική μεταρρύθμιση ο καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Παναγιώτης Τσακλόγλου, τονίζοντας ότι η Ελλάδα είναι «πρωταθλητής» στη συνταξιοδοτική δαπάνη. Τάχθηκε κατά της κυβερνητικής επιλογής για αύξηση των εισφορών, αποκαλύπτοντας πως υπάρχουν ήδη στελέχη επιχειρήσεων που ζητούν να πληρώνονται μέσω μισθών στο εξωτερικό ή με πιστωτική κάρτα για να αποφύγουν τις επιβαρύνσεις. Ο ίδιος εκτίμησε πως οι περικοπές είναι αναπόφευκτες και σε χαμηλοσυνταξιούχους, καθώς ως τώρα δεν έχουν υποστεί σοβαρές απώλειες.

Από την πλευρά του ο επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιώς Πλάτων Τήνιος τόνισε ότι η φτώχεια ατόμων άνω των 65 ετών μειώθηκε κατά 1/3 στη διάρκεια της κρίσης από 24% το 2011 στο 15% το 2014, ενώ αντιθέτως εκτοξεύτηκε η φτώχεια εργαζομένων με προβλήματα πρόσβασης στην αγορά εργασίας (άνεργοι, οικογένειες).

ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ