H προκλητή ζήτηση απεικονιστικών εξετάσεων είναι αντίθετη με την ιατρική δεοντολογία

Πάνω από είκοσι χρόνια έχει να γίνει ολοκληρωμένη επικαιροποίηση και καταγραφή των απεικονιστικών εξετάσεων.

Γράφει: Καραγιαννοπούλου Δέσποινα - IATRONET

Είναι γεγονός ότι η προκλητή ζήτηση των απεικονιστικών εξετάσεων αποτελεί εδώ και αρκετά χρόνια (φαινόμενο του οποίου θα προσδιόριζα την έναρξή στα τέλη της δεκαετίας του ’90) ένα ουσιαστικό θέμα στη διαχείριση των ασθενών, μας αναφέρει ο κ. Α. Ν. Χαλαζωνίτης, Συντονιστής Διευθυντής Ε.Σ.Υ και Διευθυντής Ιατρικής Υπηρεσίας Γ.Ν.Α. «Αλεξάνδρα».

Οι αιτίες της προκλητής ζήτησης είναι δύο κατά την άποψή του. Πρώτη αιτία αποτελεί το πιθανό όφελος των κλινικών ιατρών που εντέλλουν την εξέταση και η στήριξη που έτυχαν από τα μεγάλα διαγνωστικά κέντρα και ιδιωτικές κλινικές. Δεύτερη αιτία αποτελεί το όφελος από αυτή την ίδια την εξέταση. Όφελος το οποίο φυσικά αποζημιώνει όλους τους εμπλεκόμενους στη διαδικασία και είναι φυσικά θεμιτό.

Σε κάθε περίπτωση όμως, η πρώτη αιτία αποτελεί ενέργεια αντίθετη προς την ιατρική δεοντολογία. Επίσης, θίγει και το θέμα της εκτέλεσης μιας συγκεκριμένης απεικονιστικής πράξης, ενώ στην πραγματικότητα είχε συνταγογραφηθεί μια ή περισσότερες άλλες, αφού για πάνω από είκοσι χρόνια έχει να γίνει ολοκληρωμένη επικαιροποίηση και καταγραφή των απεικονιστικών εξετάσεων και συνεπώς η αιτούμενη εξέταση απλά για τον ΕΟΠΥΥ δεν υπάρχει.

Για την ιστορία, αναφέρει ότι σήμερα είναι κοστολογημένη, επι παραδείγματι, η αεροκοιλιογραφία εγκεφάλου, εξέταση η οποία καταργήθηκε με την έλευση της υπολογιστικής τομογραφίας, εδώ και τριάντα χρόνια περίπου. Αντιθέτως, το triplex σπληνοπυλαίου άξονα δεν υφίσταται ως εξέταση και για την εκτέλεση απαιτείται η συνταγογράφηση κάποιων άλλων υπερηχογραφημάτων.

Εκτός βέβαια από την προκλητή ζήτηση, επισημαίνει ότι υπάρχει η σύγχυση ή η άγνοια των κλινικών ιατρών περί της απόλυτης ή της σχετικής ένδειξης κάθε απεικονιστικής εξέτασης αφενός και η ανασφάλειά τους αφετέρου ως προς την έκβαση της πορείας του εξεταζόμενου.

Στα δύο παραπάνω (προκλητή ζήτηση και υπερσυνταγογράφηση δηλαδή) προσθέτει και την ισχύουσα «ατολμία» των Ακτινολόγων να τροποποιήσουν ή ακόμη και να ακυρώσουν μια εξέταση που θα έχει ελάχιστο ή και κανένα κλινικό όφελος για τον ασθενή. Τονίζει ότι τα αίτια αυτής της «ατολμίας» είναι πολλαπλά και δεν εμπίπτουν στην παρούσα συζήτηση. Όμως κατά τον ίδιο είναι βασικό να γνωρίζουν όλοι οι ιατροί, ότι σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία της Euroatom, αλλά και την ισχύουσα Ελληνική Νομοθεσία οι Ακτινολόγοι έχουν καθήκον να εκφράζουν άποψη περί των εντελλόμενων εξετάσεων και να προβαίνουν στην εκτέλεση, την τροποποίηση, ή τέλος την ακύρωση αυτών κατά το δοκούν. Αυτό βέβαια με ασφάλεια θα το επιτύχουν όταν είναι παρόντες εκεί όπου χρειάζονται 24 ώρες την ημέρα και 365 ημέρες το χρόνο απαντώντας σε κλινικά ερωτήματα και επιλύοντας διαγνωστικά προβλήματα με αποτελεσματικότητα και αξιοπιστία . 

Συμπερασματικά, καταλήγει ο κ. Α. Χαλαζωνίτης «η πρότασή μου, περιλαμβάνει την ένταξη των «Διαγνωστικών Πρωτοκόλλων στην Ακτινολογία» (με την απαιτούμενη επικαιροποίηση αυτών) στο ηλεκτρονικό σύστημα συνταγογράφησης του ΕΟΠΥΥ, αφού προηγηθεί η καταγραφή όλων των σύγχρονων απεικονιστικών πράξεων. Επίσης ο διαχωρισμός της τεχνολογικής πράξης από τη διάγνωση του ιατρού Ακτινολόγου, αλλά και τη διαφορετική κοστολόγηση αυτών». Παράλληλα προτείνει την κοστολόγηση του θεσμού της δεύτερης γνωμάτευσης, σε ήδη γνωματευμένη απεικονιστική πράξη. Τέλος θεωρεί αναγκαία την ενεργοποίηση της Νομοθεσίας της Euroatom όπως και τη συλλογή του αριθμού των διενεργουμένων απεικονιστικών πράξεων από όλα τα Εργαστήρια, για περαιτέρω αξιολόγηση αυτών (αριθμός, ποιότητα και διαγνωστική ακρίβεια). Ολοκληρώνοντας, ο ίδιος, υπογραμμίζει ότι «επειδή πλέον έχουμε ήδη ως ιατρική κοινότητα ξεπεράσει την εποχή της Evidence Based Ιατρικής και διανύουμε πλέον την εποχή της Εξατομικευμένης Ιατρικής, θεωρώ ότι η εφαρμογή των κάθε είδους μέτρων όπως claw Back κλπ, αποτελεί μέτρο «πυροσβεστικού» χαρακτήρα το οποίο θα οδηγήσει σε οπισθοδρόμηση της άσκησης της ιατρικής με αποτέλεσμα την πτώση του επιπέδου των παροχών φροντίδας της υγείας».