Υποχρεωτική επανεξέταση για 3.000 κατόχους παράτυπων τίτλων σπουδών

Διορισμένοι και σε νοσοκομεία

Βαγγέλης Τριάντης - Documento

Σε υποχρεωτική επανεξέταση καλούνται μέχρι τα τέλη του έτους χιλιάδες απόφοιτοι ιδιωτικών τεχνικών εκπαιδευτηρίων (ΤΕΕ) με παράτυπους τίτλους σπουδών.

Πρόκειται για πάνω από 3.000 κατόχους τέτοιων πτυχίων, αρκετοί από τους οποίους κατάφεραν να διοριστούν στη συνέχεια στο δημόσιο εξαιτίας της υψηλής βαθμολογίας που είχαν συγκεντρώσει και κυρίως σε διάφορα νοσοκομεία της χώρας. Αν και η Μαριέττα Γιαννάκου είχε ψηφίσει ως υπουργός Παιδείας το 2007 σχετικό νόμο που προέβλεπε τη διενέργεια εξετάσεων για τους αποφοίτους των σχολών αυτών, ο νόμος ουδέποτε εφαρμόστηκε. Την ίδια ώρα η Πανελλήνια Ομοσπονδία Δημόσιων Νοσοκομείων (ΠΟΕΔΗΝ) αντιδρά και τάσσεται κατά της επανεξέτασης, παρέχοντας στην ουσία κάλυψη στους κατόχους τέτοιων πτυχίων.

Το ιστορικό

To 2005 ήρθε στο φως της δημοσιότητας το σκάνδαλο με τα παράτυπα πτυχία, έπειτα από καταγγελία της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδος (ΟΙΕΛΕ). Δύο ιδιωτικά τεχνικά εκπαιδευτήρια, οι σχολές Ευρώπη και Τομή, στην Αρτα φέρονται να εξέδιδαν τίτλους σπουδών σε μαθητές τους με βαθμούς που δεν ανταποκρίνονταν στις πραγματικές τους επιδόσεις. Τα συγκεκριμένα εκπαιδευτήρια στην ουσία έδιναν σάρκα και οστά στο ελληνικό όνειρο της μεταπολίτευσης. Αυτό του διορισμού στο δημόσιο. Οι μαθητές ελάμβαναν τίτλους σπουδών με άριστα και στη συνέχεια χρησιμοποιούσαν τα πτυχία αυτά προκειμένου να διοριστούν στο δημόσιο μέσω ΑΣΕΠ. Η άριστη βαθμολογία είχε αποτέλεσμα να λαμβάνουν 1.000 μόρια στη συνολική τους μοριοδότηση με αποτέλεσμα να υπερτερούν έναντι άλλων συνυποψηφίων τους. Εκατοντάδες κάτοχοι τέτοιων τίτλων σπουδών κατάφεραν να διοριστούν. Μόνο τον Σεπτέμβριο του 2004 οι απόφοιτοι των Σχολών Ευρώπη που διορίστηκαν στο δημόσιο ανήλθαν σε 84. Από αυτούς η συντριπτική πλειονότητα σε διάφορα νοσοκομεία ανά την Ελλάδα.

Η τότε ηγεσία του υπουργείου Παιδείας αποφάσισε να διερευνήσει το σκάνδαλο κάτω από το βάρος των καταγγελιών της Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδος (ΟΙΕΛΕ). Αρχικά διενεργήθηκε ΕΔΕ από τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του νομού Ιωαννίνων. Καθηγητές και υπάλληλοι που κλήθηκαν να καταθέσουν περιέγραψαν τα όσα συνέβαιναν πίσω από τις πόρτες των συγκεκριμένων εκπαιδευτηρίων. Μαθητές δεν πήγαιναν στα μαθήματα αλλά έπαιρναν κανονικά πτυχίο, παρεμβάσεις στα γραπτά μαθητών, πιέσεις στους καθηγητές για άριστη βαθμολογία, παράνομες εγγραφές κ.τ.λ. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση αναπληρωτή εκπαιδευτικού με την ειδικότητα θεολόγου ο οποίος προκειμένου να διοριστεί στο δημόσιο έλαβε πτυχίο από ιδιωτικό εκπαιδευτήριο της Θεσσαλονίκης. Με τη μόνη διαφορά ότι ο συγκεκριμένος θεολόγος την περίοδο που φαίνεται, σύμφωνα με τον τίτλο σπουδών, να φοιτά στη Θεσσαλονίκη υπηρετούσε ως αναπληρωτής εκπαιδευτικός στο Ηράκλειο της Κρήτης. Μία ακόμη χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή απόφοιτης συγκεκριμένου ΤΕΕ, η οποία κατάφερε να διοριστεί στο δημόσιο αλλά παράλληλα με τη φοίτησή της στο ιδιωτικό εκπαιδευτικό ίδρυμα απασχολούνταν εκεί και ως… εκπαιδευτικός. Με λίγα λόγια η καθηγήτρια ήταν παράλληλα και μαθήτρια στο ΤΕΕ.

Πλημμελής επιτήρηση, γνωστά θέματα και παραγραφή

Εντυπωσιακά είναι και τα όσα αναφέρει η έκθεση ελέγχου με ημερομηνία 11 Μαΐου 2011 η οποία πραγματοποιήθηκε από συγκεκριμένη εκπαιδευτικό στα δύο εκπαιδευτήρια στην Αρτα. Η εκπαιδευτικός ήταν μέλος της επιτροπής που συγκροτήθηκε έπειτα από συνεδρίαση του ΠΥΣΔΕ του Ν. Αρτας προκειμένου να εκδώσει έκθεση-πρόταση αναφορικά με τη νομιμότητα των συγκεκριμένων ΤΕΕ. Η εκπαιδευτικός είχε μειοψηφήσει έναντι των άλλων δύο μελών της επιτροπής με αποτέλεσμα να εκδοθούν δύο διαφορετικά πορίσματα. Στο δικό της πόρισμα η ίδια είχε διαπιστώσει ότι για το σχολικό έτος 2002-2003 είχαν εγγραφεί στις Σχολές Ευρώπη στην Αρτα 520 μαθητές. Ωστόσο, όπως διαπιστώνει στην έκθεση ελέγχου της, η χωρητικότητα του σχολείου δεν ξεπερνούσε τους 220. Με λίγα λόγια οι μαθητές ουδέποτε φοίτησαν. Σε ό,τι αφορά το ΤΕΕ Τομή η έκθεση ελέγχου αναφέρει πως γινόταν «πλημμελής επιτήρηση κατά τη διάρκεια εξέτασης των μαθητών με προφανή σκοπό να διευκολυνθούν οι μαθητές να αντιγράψουν», ενώ παράλληλα πολλοί μαθητές ήταν διπλοεγγεγραμμένοι. Φοιτούσαν δηλαδή ταυτόχρονα τόσο σε δημόσιο όσο και ιδιωτικό ΤΕΕ κατά παράβαση της νομοθεσίας. Μεταξύ των διευκολύνσεων που παρείχαν στους σπουδαστές τους τα δύο ΤΕΕ ήταν και «η συστηματική αλλοίωση ή αντικατάσταση των γραπτών των μαθητών τους», ενώ οι πτυχιακές εξετάσεις ήταν απολύτως διαβλητές.

«Οι πτυχιακές εξετάσεις των μαθητών και των δύο ιδιωτικών ΤΕΕ ήταν απολύτως διαβλητές, χωρίς το απαιτούμενο κύρος, παραβιάζοντας κάθε έννοια νομιμότητας αφού τα θέματα των εξετάσεων ήταν γνωστά στους εξεταζόμενους» υπογραμμίζεται χαρακτηριστικά στην έκθεση ελέγχου.

Η υπόθεση οδηγήθηκε στη Δικαιοσύνη για αναζήτηση τυχόν ποινικών ευθυνών. Η Εισαγγελία Πλημμελειοδικών Αρτας άσκησε ποινικές διώξεις κατά 28 εκπαιδευτικών. Μεταξύ αυτών και όσοι είχαν παραπεμφθεί στο Ανώτατο Περιφερειακό Συμβούλιο Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΑΠΥΣΔΕ) Ηπείρου για το πειθαρχικό παράπτωμα της παράβασης καθήκοντος. Με το υπ’ αριθμόν 62/2012 βούλευμα οι κατηγορούμενοι εκπαιδευτικοί απαλλάχτηκαν από τις κατηγορίες λόγω παραγραφής. Οι κατηγορίες ήταν σε βαθμό πλημμελήματος και από το 2007, που ξέσπασε το σκάνδαλο, είχε παρέλθει πενταετία.

Ο νόμος Γιαννάκου δεν εφαρμόστηκε ποτέ

Το 2007 η Μαριέττα Γιαννάκου προχώρησε στην ψήφιση του νόμου 3577/2007. Ο νόμος προέβλεπε ότι τα πτυχία των ΤΕΕ που τους αφαιρέθηκε η άδεια θα έπρεπε να χορηγηθούν εκ νέου έπειτα από ειδικές πτυχιακές εξετάσεις. Ο νόμος αφορούσε όσους αποφοίτους των σχολών αυτών έλαβαν πτυχίο κατά τα έτη 2004- 2008. Ωστόσο ο νόμος Γιαννάκου δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Τόσο μέχρι το πέρας της «γαλάζιας» διακυβέρνησης το 2009 όσο και στη συνέχεια από τις κυβερνήσεις Παπανδρέου, Σαμαρά – Βενιζέλου. Οι διάδοχοι της κ. Γιαννάκου αδιαφόρησαν παντελώς για τον συγκεκριμένο νόμο, ενώ οι απόφοιτοι των εκπαιδευτηρίων αυτών συνέχιζαν να διορίζονται στο δημόσιο λόγω της ευνοϊκής τους βαθμολόγησης.

Μάλιστα το 2011 συνέβη και κάτι το οποίο εγείρει πολλά ερωτήματα. Την ώρα που βρισκόταν σε εξέλιξη η προανακριτική διαδικασία για τη συγκεκριμένη υπόθεση και στο μεταξύ οι άδειες των ΤΕΕ είχαν ανακληθεί, ένας εκ των τότε κατηγορουμένων τοποθετήθηκε στη θέση του επικεφαλής της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του νομού Αρτας. Παρά το γεγονός ότι ήταν εμπλεκόμενος στη συγκεκριμένη υπόθεση και η τότε ηγεσία του υπουργείου Παιδείας είχε ενημερωθεί σχετικά από την ΟΙΕΛΕ για την εμπλοκή του.

Το 2016 και ενώ είχαν περάσει εννέα χρόνια από την ψήφιση του νόμου Γιαννάκου, δίχως αυτός να εφαρμοστεί, ψηφίστηκε από τον τότε υπουργό Παιδείας Νίκο Φίλη ο ν. 4415/2016. Ο νόμος ουσιαστικά ισχυροποιούσε τον νόμο Γιαννάκου και επέκτεινε την εφαρμογή του και για τους κατόχους πτυχίων πέραν των ετών 2004-2008. Είχε προηγηθεί σχετική εισήγηση από τους ελεγκτές του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης (ΣΕΕΔΔ) προς το υπουργείο Παιδείας έπειτα από έλεγχο που πραγματοποίησαν το 2015. Στο πόρισμά τους και συγκεκριμένα στις προτάσεις τους προς το υπουργείο Παιδείας ανέφεραν χαρακτηριστικά:

«Να μεριμνήσει (το υπουργείο Παιδείας) για την τροποποίηση της παρ. 2 του άρθρου 24 του νόμου 3577/2007 έτσι ώστε να καλύπτει κάθε μη σύννομη περίπτωση λειτουργίας ιδιωτικών ΤΕΕ ή χορήγησης πτυχίου χωρίς χρονικό προσδιορισμό, προβλέποντας παράλληλα και τη σχετική διαδικασία».

Τον περασμένο Αύγουστο ψηφίστηκε στη Βουλή ο νόμος 4485/2017. Το άρθρο 72 του νόμου ουσιαστικά έθεσε το πλαίσιο της σχετικής διαδικασίας που θα πρέπει να ακολουθήσει η ελληνική πολιτεία για τα πτυχία αυτά. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Documento» η σχετική διαδικασία αναμένεται να υλοποιηθεί το αργότερο μέχρι τα τέλη του έτους. Είναι η πρώτη φορά έπειτα από το ξέσπασμα του σκανδάλου το 2005 που οι απόφοιτοι των σχολών αυτών θα κληθούν να δώσουν εξετάσεις. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του υπουργείου Παιδείας οι απόφοιτοι των σχολών αυτών ανέρχονται σε περίπου 3.071. Από αυτούς οι 1.186 αφορούν την ειδικότητα «βοηθός νοσηλευτικής», ενώ σχεδόν οι μισοί από αυτούς φέρονται να έχουν διοριστεί στο δημόσιο.

Να σημειωθεί ότι τον Γενάρη του 2017, το υπουργείο Παιδείας κήρυξε άκυρους τους τίτλους δεκαοκτώ ιδιωτικών σχολείων σε ολόκληρη την Ελλάδα, ενώ οι απόφοιτοί τους αποκλείστηκαν από τους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ για διορισμό στο δημόσιο. Επρόκειτο για τα δύο ιδιωτικά εκπαιδευτήρια στην Αρτα, ένα στη Βοιωτία, τρία στη Θεσσαλονίκη, ένα στις Σέρρες, ένα στην Αττική, δύο στα Τρίκαλα και επτά στη Λάρισα.

Αγωγή της ΠΟΕΔΗΝ κατά της ΟΙΕΛΕ

Στο μεταξύ πόλεμος μεταξύ ΠΟΕΔΗΝ και ΟΙΕΛΕ έχει ξεσπάσει για το συγκεκριμένο ζήτημα. Πριν από λίγες μέρες η ΠΟΕΔΗΝ κατέθεσε αγωγή κατά της ΟΙΕΛΕ και προσωπικά κατά του προέδρου της ΟΙΕΛΕ Μιχάλη Κουρουτού. Σε αυτή γίνεται λόγος για 5.000 κατόχους τέτοιων πτυχίων που απασχολούνται σε υπηρεσίες της υγείας, καθώς επίσης και για «ψευδείς ισχυρισμούς» και «υβριστική συμπεριφορά» από την πλευρά της ΟΙΕΛΕ και ζητείται αποζημίωση 200.000 ευρώ. Το «Documento» επικοινώνησε με τον πρόεδρο της ΠΟΕΔΗΝ Μιχάλη Γιαννάκο και έθεσε συγκεκριμένα ερωτήματα αναφορικά με το θέμα της επανεξέτασης που προωθεί το υπουργείο Παιδείας όπως επίσης και για την προσφυγή στη Δικαιοσύνη σε βάρος της ΠΟΕΔΗΝ.

Σε ό,τι αφορά την επανεξέταση των αποφοίτων των σχολών αυτών ο κ. Γιαννάκος ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «οι άνθρωποι αυτοί δεν έχουν πλαστά πτυχία», ενώ υπογράμμισε ότι η ΠΟΕΔΗΝ τάσσεται κατά της επανεξέτασης.

«Δεν πρόκειται να επιτρέψουμε να γίνει διαγωνισμός, θα προσφύγουμε με ασφαλιστικά μέτρα κατά της υπουργικής απόφασης και στη συνέχεια θα προσπαθήσουμε να ακυρώσουμε τον διαγωνισμό με δικαστήρια και κινητοποιήσεις» υπογράμμισε στο «Documento» ο κ. Γιαννάκος και συμπλήρωσε: «Οσοι έχουν πλαστά πτυχία να διωχτούν από το δημόσιο, οι άνθρωποι αυτοί όμως δεν έχουν».

Η αλήθεια είναι ότι τα πτυχία αρκετών αποφοίτων των εκπαιδευτηρίων αυτών δεν είναι πλαστά αλλά στην ουσία… παράτυπα. Ελάμβαναν δηλαδή βαθμολογίες που δεν ανταποκρίνονταν στην πραγματικότητα και κατάφερναν να διορίζονται στο δημόσιο σε βάρος άλλων συνανθρώπων τους που οι βαθμολογίες τους ήταν χαμηλότερες. Η επανεξέταση των αποφοίτων κατά έναν τρόπο αποκαθιστά το περί δικαίου αίσθημα στην ελληνική κοινωνία, ενώ ερωτήματα γεννά η στάση του συνδικαλιστικού οργάνου που εκπροσωπεί όσους έχουν διοριστεί σε υπηρεσίες υγείας. Το ερώτημα βέβαια που τίθεται πλέον είναι και η στάση που θα κρατήσει η ΝΔ απέναντι στο συγκεκριμένο ζήτημα. Αν θα συμφωνήσει δηλαδή να εφαρμοστούν όσα προέβλεπε στην ουσία ο νόμος Γιαννάκου ή θα διαφωνήσει μόνο και μόνο για μικροπολιτικούς λόγους.

Δημήτρης Μπαξεβανάκης Υφυπουργός Παιδείας

«Δεν παίζουμε με τις παρανομίες»

Το 2007 επί υπουργίας της κ. Γιαννάκου ψηφίστηκε ο νόμος 3577 που όριζε τη διενέργεια πτυχιακών εξετάσεων για τους κατόχους χιλιάδων παράτυπων πτυχίων που εκδόθηκαν από αρκετά ιδιωτικά ΤΕΕ των οποίων η λειτουργία κρίθηκε μη νόμιμη και στα οποία επιβλήθηκαν ποινές. Οι εξετάσεις αυτές δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ ούτε από την κυβέρνηση της ΝΔ ούτε από την επόμενη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ούτε από τη συγκυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου. Στην τελευταία μάλιστα κυβέρνηση υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης ήταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος παριστάνει ότι θέλει δήθεν να ενισχύσει την αριστεία. Ενώ λοιπόν πρόλαβε να θέσει σε διαθεσιμότητα πολλές χιλιάδες υπαλλήλους, μεταξύ αυτών και 2.000 εκπαιδευτικούς, δεν ασχολήθηκε καθόλου με όσους κατέχουν αυτά τα παράτυπα πτυχία.

Η κυβέρνησή μας, με τον πρόσφατο νόμο 4485, ρύθμισε όλες τις λεπτομέρειες και είμαστε πλέον έτοιμοι ώστε τους προσεχείς μήνες να διενεργηθούν οι εξετάσεις. Οσοι επιτύχουν θα αποκτήσουν νόμιμα πτυχία. Για όσους αποτύχουν ή δεν προσέλθουν στον διαγωνισμό ο νόμος ορίζει ότι τα πτυχία που κατέχουν είναι εξαρχής ανίσχυρα. Ας καταλάβουν όλοι ότι εμείς δεν παίζουμε με τις παρανομίες που έχουν διαπραχθεί από τα συγκεκριμένα ιδιωτικά ΤΕΕ.

Μαριέττα Γιαννάκου, πρώην υπουργός Παιδείας

«Ανεπίτρεπτο να μην αντιμετωπίζονται τέτοιες υποθέσεις»

Ο νόμος 3577/2007 περιελάμβανε ειδικό άρθρο για τα ιδιωτικά ΤΕΕ. Προ αυτού, με βάση καταγγελίες που είχαν γίνει από την ΟΙΕΛΕ και είχαν επιβεβαιωθεί, είχαν επιβληθεί πειθαρχικές κυρώσεις ανάλογης βαρύτητας με το αδίκημα, για όλες τις παραβάσεις των κανόνων λειτουργίας και για τα σχολικά έτη 2004-2008. Ο νόμος όριζε ότι οι μαθητές αυτών των ΤΕΕ θα ελάμβαναν έγκυρο πτυχίο ύστερα από ειδικές πτυχιακές εξετάσεις που θα διενεργούσε το υπουργείο Παιδείας. Το ουσιαστικό πρόβλημα είναι ότι οι απόφοιτοι αυτών των ΤΕΕ διορίστηκαν σε μεγάλη έκταση στο δημόσιο με βάση τα κριτήρια του ΑΣΕΠ, μεταξύ των οποίων, σημαντική συμμετοχή είχε η βαθμολογία κατά την αποφοίτηση από τα σχολεία αυτά. Κατ’ αυτό τον τρόπο πιθανόν παραμερίστηκαν παιδιά με έγκυρο πτυχίο, προς χάριν παιδιών με «χαριστική» βαθμολογία. Σε κάθε περίπτωση είναι ανεπίτρεπτο τέτοιες υποθέσεις να μην αντιμετωπίζονται άμεσα από τα αρμόδια υπουργεία και τη Δικαιοσύνη ώστε να αποτραπεί η επανάληψη αυτών των φαινομένων.

Μιχάλης Κουρουτός Πρόεδρος ΟΙΕΛΕ

«Καταστρατήγηση κάθε έννοιας αξιοκρατίας και ισονομίας»

Εδώ και δεκαετίες ιδιωτικοί φορείς παιδείας εκδίδουν παράνομους τίτλους, διεξάγουν μαϊμού-εξετάσεις, παραχαράσσουν βαθμολογίες. Τούτο συμβαίνει σε όλο το φάσμα της ιδιωτικής εκπαίδευσης, με αποτέλεσμα χιλιάδες άνθρωποι να έχουν λάβει απολυτήρια γυμνασίου-λυκείου, πιστοποιήσεις ξένων γλωσσών και ηλεκτρονικών υπολογιστών και πιστοποιήσεις άλλων επαγγελματικών προσόντων χωρίς ουσιαστικά να παρακολουθούν μαθήματα, χωρίς καν να δίνουν εξετάσεις. Η θηριώδης αυτή μηχανή εκπαιδευτικής παρανομίας όπου ξεπλένονται εκατομμύρια ευρώ καταστρατηγεί κάθε έννοια ισονομίας και αξιοκρατίας και διευρύνει τις κοινωνικές και εκπαιδευτικές ανισότητες. Ας μην ξεχνάμε ότι οι κάτοχοι αυτών των παράνομων τίτλων που ήταν με άριστο βαθμό λάμβαναν τον ανώτατο αριθμό μοριοδότησης στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ και καταλάμβαναν έτσι τις θέσεις των παιδιών που μόχθησαν για να πάρουν το απολυτήριό τους. Οσο για την ΠΟΕΔΗΝ, που κατέθεσε αγωγή εναντίον μας, δεν έχω να πω πολλά. Απλώς και μόνο επισημαίνω ότι στο κείμενο της αγωγής, που αποτελεί τραγέλαφο, αποκαλούν «νόμιμα» τα αμαρτωλά ιδιωτικά ΤΕΕ που εξέδιδαν τους παράνομους τίτλους (και στα οποία η πολιτεία έχει βάλει λουκέτο) και «ανύποπτους» τους μαθητές που έπαιρναν τα πτυχία τους χωρίς να παρακολουθούν μαθήματα, εργαστήρια κ.λπ.