ΟOΣΑ: Αρνητικές διακρίσεις σε ανασφάλιστους και ιδιωτικές δαπάνες υγείας για την Ελλάδα

Τρίτοι στην ιδιωτική δαπάνη για ζητήματα υγείας και πρώτοι στον αριθμό ανασφάλιστων είναι οι Έλληνες μεταξύ των τριάντα πέντε κρατών-μελών του ΟΟΣΑ, σύμφωνα με την έκθεση Health at a Glance που δημοσιεύει κάθε χρόνο ο οργανισμός και παρουσιάζει από σήμερα το ygeionomikoi.gr.

Πρώτοι είμαστε επίσης στην αναλογία γιατρών/πληθυσμού, χαμηλά όμως σε νοσηλευτές και διαθέσιμες κλίνες. Σοβαρά προβλήματα το κάπνισμα και η άνοια, στα 78,5 χρόνια το προσδόκιμο ζωής για τους άντρες και στα 83,7 για τις γυναίκες.

Ακολουθούν τα βασικά ευρήματα της φετινής έκθεσης, η οποία δημοσιεύτηκε πριν από λίγες εβδομάδες και βασίζεται σε στοιχεία της τελευταίας διετίας.

Πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας

Η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση, όσον αφορά τον αριθμό των πολιτών που καλύπτονται από ασφάλιση (86% έναντι μ.ό. 97,9%). Μάλιστα είμαστε η μόνη χώρα, όπου το ποσοστό των ασφαλισμένων είναι κάτω από 90%. Δεύτερες από το τέλος είναι οι ΗΠΑ κι η Πολωνία. Στις περισσότερες χώρες του ΟΟΣΑ, το ποσοστό ασφαλιστικής κάλυψης του πληθυσμού είναι 100%.

Ελλάδα και Ουγγαρία μοιράζονται την τρίτη θέση στο ποσοστό της ιδιωτικής δαπάνης (out-of-pocket) για ζητήματα υγείας, καθώς εκεί κατευθύνεται το 4,4% των ετήσιων εξόδων ενός νοικοκυριού. Μας ξεπερνούν μόνο Ελβετία και Νότια Κορέα, ενώ ο μ.ό. του ΟΟΣΑ είναι 3%. Τη θετικότερη επίδοση σε αυτόν τον τομέα έχουν η Γαλλία, το Λουξεμβούργο και η Μεγάλη Βρετανία, με ποσοστά γύρω στο 1,5%.

Πρώτη είναι η χώρα μας στον αριθμό γιατρών, με 6,3 ενεργούς ανά 1000 κατοίκους – αριθμός σχεδόν διπλάσιος του μ.ό. (3,4). Στην έρευνα δεν γίνεται διάκριση μεταξύ εργαζομένων στο δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα. Δεύτερη η Αυστρία με 5,1 και τρίτη η Πορτογαλία με 4,6. Η μεγαλύτερη έλλειψη παρουσιάζεται σε Τουρκία και Χιλή, με 1,8 και 2,1 ενεργούς γιατρούς ανά 1000 κατοίκους αντίστοιχα.

Αντίθετα, πολύ χαμηλός είναι ο αριθμός των νοσηλευτών, με μόλις 3,2 ενεργούς ανά 1000 κατοίκους έναντι μ.ό. 9 στις τριάντα πέντε χώρες. Χειρότερες επιδόσεις εμφανίζουν μόνο η Τουρκία, η Χιλή και το Μεξικό, ενώ στην κορυφή βρίσκεται η Ελβετία (18) κι ακολουθούν Νορβηγία και Δανία.

Λίγο καλύτερα, αλλά και πάλι κάτω του μέσου όρου (4,7), τα πηγαίνει η Ελλάδα στον αριθμό των νοσοκομειακών κλινών ανά 1000 κατοίκους με 4,3 – και πάλι δεν γίνεται διαχωρισμός μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών νοσοκομείων. Πρώτη έρχεται η Ιαπωνία με 13,2 κλίνες, δεύτερη η Νότια Κορέα με 11,5 και τελευταία η Χιλή με 2,1. Εντύπωση σε αυτόν τον τομέα προξενεί ο -αρκετά χαμηλότερος από την Ελλάδα- αριθμός κλινών των σκανδιναβικών χωρών, αλλά πρέπει να ληφθούν υπόψη τα εξαιρετικά ανεπτυγμένα προγράμματα πρωτοβάθμιας περίθαλψης και κατ’ οίκον νοσηλείας των χωρών αυτών.

Στην έκθεση δεν υπάρχουν στοιχεία για το ποσοστό των Ελλήνων ασθενών, οι οποίοι εντέλει δεν ακολουθούν τη θεραπεία που τους προτείνει ο γιατρός λόγω οικονομικής αδυναμίας – αριθμός που γνωρίζουμε από εγχώριες έρευνες ότι είναι πολύ υψηλός. Εντύπωση προκαλεί (ή μήπως όχι;) ότι ο μ.ό. του ΟΟΣΑ, ο οποίος απαρτίζεται από τις «αναπτυγμένες» καπιταλιστικές χώρες, φτάνει το 10,5%, ξεκινώντας από τα σοκαριστικά 33% της Πολωνίας, 22,3% των ΗΠΑ και 20,9% της Ελβετίας. Αντίθετα, σε Ισπανία και Γερμανία το ποσοστό είναι κάτω του 3%.

Παράγοντες κινδύνου για την υγεία

Ελλάς-Τουρκία-συμμαχία για την πρώτη θέση στο κάπνισμα, καθώς το 27,3 % του πληθυσμού στις δυο χώρες καπνίζει τουλάχιστον ένα τσιγάρο καθημερινά. Μας ακολουθεί σε μικρή απόσταση η Ουγγαρία. Ο μ.ό. στις χώρες του ΟΟΣΑ είναι 18,4%, με καλύτερους τους Μεξικάνους, τους Νορβηγούς και τους Ισλανδούς.

Σχετικά ενθαρρυντικά είναι τα στοιχεία για την κατανάλωση αλκοόλ, η οποία στην Ελλάδα περιορίζεται σε 7,5 λίτρα ανά κάτοικο ετησίως έναντι 9 του μέσου όρου. Τις καλύτερες επιδόσεις καταγράφουν η Τουρκία (1,4) και το Ισραήλ (2,6) προφανώς για θρησκευτικούς λόγους. Σοβαρό είναι το πρόβλημα σε Βέλγιο και Αυστρία, με μέση ετήσια κατανάλωση 12,6 και 12,3 λίτρων αντίστοιχα. Γενικά ο συγκεκριμένος δείκτης είναι ένας από τους πιο ομοιογενείς της έρευνας, με τα περισσότερα κράτη να περιστρέφονται λίγο πάνω ή κάτω από το μέσο όρο.

Λίγο κάτω από το μέσο όρο βρίσκεται επίσης η Ελλάδα στα ποσοστά ατόμων με δείκτη μάζας σώματος άνω του τριάντα (17 ανά 100 κατοίκους – μ.ό. ΟΟΣΑ 19,4). Πλέον παχύσαρκοι οι Αμερικανοί με 38,2 και ακολουθούν Μεξικάνοι, Νεοζηλανδοί και Ούγγροι με ποσοστά λίγο πάνω του 30%. Οι λιγότεροι παχύσαρκοι, όπως αναμενόταν, βρίσκονται στην Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα, ενώ από μακριά τους ακολουθούν οι Ιταλοί.

Προσδόκιμο ζωής

Ένα παιδί που θα γεννηθεί αύριο το πρωί στην Ελλάδα, προβλέπεται να φτάσει τα 78,5 εάν είναι αγόρι και τα 83,7 εάν είναι κορίτσι. Και στις δύο περιπτώσεις, το προσδόκιμο είναι επτά μήνες υψηλότερο από το μέσο όρο των τριάντα πέντε χωρών. Μεταξύ των ανδρών, περισσότερο αναμένεται να ζήσει ένας Ισλανδός (81,2) και λιγότερο ένας Λετονός (μόλις 69,7). Στις γυναίκες, καλύτερη είναι η κατάσταση για τις Γιαπωνέζες (87,1) και χειρότερη για τις Μεξικάνες (77,7).

Από τα άτομα που είναι αυτή τη στιγμή εξήντα πέντε ετών, ανεξαρτήτως φύλου, μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής έχουν οι Ιάπωνες, οι Γάλλοι και οι Ισπανοί, οι οποίοι αναμένεται να ζήσουν για 21-21,9 χρόνια ακόμα! Άσχημα τα πράγματα για το μέσο Ούγγρο, Λετονό και Σλοβάκο εξηνταπεντάρη, καθώς του απομένουν 16-17 χρόνια. Ο Έλληνας θα ζήσει ακόμα 19,9 χρόνια, λίγο πάνω απ’ το μέσο όρο.

Χαμηλότερος του μέσου όρου (82 ανά 100.000, έναντι 112 στις 35 χώρες) είναι ο αριθμός θανάτων από ισχαιμικό επεισόδιο στην Ελλάδα. Καλύτεροι σε αυτόν τον τομέα οι Ιάπωνες (34) και πολύ κοντά τους Νοτιοκορεάτες, Γάλλοι και Ολλανδοί. Αρνητικό ρεκόρ για Λετονούς (328), Σλοβάκους και Ούγγρους.

Τέλος, πολύ αυξημένα είναι στην Ελλάδα τα περιστατικά άνοιας (19,6 ανά 1000 κατοίκους). Τα πρωτεία έχουν Ιαπωνία και Ιταλία (23,3 και 22,5), κάτι που πάντως συνδέεται και με το υψηλό προσδόκιμο επιβίωσης στις χώρες αυτές. Τα λιγότερα περιστατικά εμφανίζονται σε Τουρκία και Σλοβακία (8 και 8,3). Ο μέσος όρος στις τριάντα πέντε χώρες του ΟΟΣΑ είναι 14,5 ανά χιλίους κατοίκους.

Η παρουσίαση της έρευνας από το ygeionomikoi.gr θα συνεχιστεί σε τακτά διαστήματα τις ερχόμενες δύο εβδομάδες. Στο τέλος θα υπάρξει σύγκριση των φετινών ευρημάτων με παλαιότερα, όσον αφορά την Ελλάδα.