Του Γιάννη Καραφύλλη* - Healthmag
Φθάνοντας στα μέσα Φεβρουαρίου, δυστυχώς λιγότερα από τα μισά νοσοκομεία έχουν αναρτήσει στη διαύγεια τους προϋπολογισμούς του 2018.
Σύμφωνα με το άρθρο 63 του ν.4270/2014 οι αναλυτικοί προϋπολογισμοί των νοσοκομείων έπρεπε να υιοθετηθούν από το αρμόδιο όργανο διοίκησης του φορέα και να εγκριθούν από τον εποπτεύοντα Υπουργό έως την 31η Δεκεμβρίου 2017, μετά από εισήγηση του οικείου Γενικού Διευθυντή Οικονομικών Υπηρεσιών, η οποία έπρεπε να είναι συνεπής με το σχέδιο του συνοπτικού προϋπολογισμού που είχε ήδη υποβληθεί.
Επίσης θα έπρεπε αυτοί να έχουν συνταχθεί σύμφωνα με τις από 7-7-2017 2/52435/ΔΠΓΚ οδηγίες του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ).
Συγκεκριμένα με τους πίνακες 9 (Νοσοκομεία) και 10 (ΥΠΕ - ΠΕΔΥ) στη στήλη «Προϋπολογισμός 2018», στο σκέλος των εξόδων θα αποτυπωνόταν το σύνολο των προϋπολογιζομένων πληρωμών (νέες και παρελθούσες υποχρεώσεις) του επόμενου οικονομικού έτους, ενώ στη στήλη «2018: Όρια νέων αγορών» θα εμφανίζονταν αποκλειστικώς τα νέα όρια αγορών για τα Νοσοκομεία και τις ΥΠΕ-ΠΕΔΥ αντίστοιχα.
Στις ίδιες οδηγίες αναγραφόταν ευκρινώς ότι τα ταμειακά διαθέσιμα θεωρούνται περιουσιακό στοιχείο των νομικών προσώπων και όχι στοιχείο εσόδων του προϋπολογισμού τους. Δύναται να χρησιμοποιηθούν για την εξόφληση υποχρεώσεων προηγούμενων οικονομικών ετών, εφόσον αυτές θα είχαν καταγραφεί και θα εμφανίζονταν στο μητρώο δεσμεύσεων του φορέα κατά την 31.12.2017, καθώς και για την ολοκλήρωση συνεχιζόμενων έργων. Στα ΝΠΔΔ οι απλήρωτες υποχρεώσεις του προηγούμενου έτους, καθώς και τα συνεχιζόμενα έργα, ενσωματώνονται στις προβλέψεις του προϋπολογισμού.
Από την απλή ανάγνωση των προϋπολογισμών που έχουν δημοσιευτεί μπορεί να συμπεράνει εύκολα κανείς ότι :
- αυτοί είναι μειωμένοι στα περισσότερα νοσοκομεία
- τα ταμειακά διαθέσιμα τους έχουν συμπεριληφθεί στα έσοδα
- έχει προϋπολογιστεί για το 2018 ένα clawback στα φάρμακα, της τάξεως περίπου του 26,6%
- τα νοσοκομεία δεν έχουν εισπράξει μεγάλο μέρος του clawback παλαιοτέρων ετών
- τα διατιθέμενα όρια τους δεν καλύπτουν τους ήδη προκηρυγμένους διαγωνισμούς του 2015.
Από τα παραπάνω είναι προφανές ότι:
Ο προβληματισμός που υπήρξε στο τέλος του χρόνου σχετικά με το ότι «πολλά νοσοκομεία θα έκλειναν με υψηλά ταμειακά διαθέσιμα την ίδια στιγμή που ελάμβαναν έκτακτη χρηματοδότηση από το κράτος» μπορεί να σήμαινε ότι οι οικονομικές τους υπηρεσίες δεν έπραξαν άμεσα και σύμφωνα με την νομοθεσία αφήνοντας τις πληρωμές για το 2018 ή δεν μπόρεσαν λόγω παράνομων διαδικασιών που ακολούθησαν κατά την προμήθεια, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ενταλματοποιήσουν αφήνοντας εκκρεμότητες και ληξιπρόθεσμα για το μειωμένο προϋπολογισμό του 2018 και «παρουσιάζοντας» κέρδη στους μη ειδικούς, αποδείχθηκε ακριβής. Όσα νοσοκομεία έχουν υψηλά ταμειακά διαθέσιμα έχουν και αντίστοιχα υψηλά ποσά που οφείλουν στους προμηθευτές τους.
Επίσης η μη λειτουργία της ΕΠΥ μετά την ψήφιση της σύστασης του ΕΚΑΠΥ είχε σαν αποτέλεσμα να μην υπάρξει το ΠΠΥΦΥ για το 2018. Είχε επισημανθεί ότι θα προκαλείτο μια σοβαρή καθυστέρηση στην σύνταξη και έγκριση των προϋπολογισμών των νοσοκομείων με ότι αυτό συνεπάγεται και ότι θα συνεχιζόταν η προμήθεια υλικών-φαρμάκων και αναλωσίμων «εξωσυμβατικά» με αποτέλεσμα την έλλειψη διαφάνειας, ελέγχου των δαπανών και την προμήθεια ελαττωματικών προϊόντων για τα οποία δεν μπορούν να προβάλουν αντιρρήσεις οι επιτροπές κατά την παραλαβή τους. Οι προμήθειες εκτός των ΠΠΥΦΥ παλαιοτέρων ετων συνετέλεσαν στην σπατάλη , την αδιαφάνεια και την έλλειψη υλικών και πόρων.
Η μη έγκαιρη δημοσίευση των προϋπολογισμών των νοσοκομείων δείχνει κατ’ αρχήν ότι αυτοί δεν ήταν έτοιμοι όπως έπρεπε από τις 7-7-2017 αλλά το βασικότερο ότι μέχρι και σήμερα τα νοσοκομεία δεν μπορούν να προμηθευτούν νόμιμα τα αναγκαία φάρμακα, τον ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό και τα υλικά.
Τα νοσοκομεία στους εγκεκριμένους προϋπολογισμούς τους έχουν υπολογίσει ένα clawback στα φάρμακα της τάξεως περίπου 26,6%, ενώ άλλο ένα επιπλέον 25-30% θεωρούν ότι θα καλύψουν την αναγκαία προμήθεια φαρμάκων μέσα από τον συμψηφισμό του clawback των παλαιοτέρων ετών. Πρέπει να θεωρείται παραπάνω από σίγουρο ότι το νοσοκομειακό clawback θα ξεπεράσει το 35% το 2018. Συνολικά ένα 50% και πλέον των προμηθειών των φαρμάκων θα γίνει μέσω clawback (συμψηφισμών παλαιότερου και αυτού του 2018).
Τέλος οι συνεχείς νομιμοποιήσεις των προμηθειών έχει σαν αποτέλεσμα να μην μπορεί να γίνει πλέον καμία νόμιμη προμήθεια από κάποια νοσοκομεία αφού δεν μπορεί να γίνει δέσμευση σύμφωνα με το ΠΔ 80/2016 και το ν.4270/2014 και τα διατιθέμενα όρια τους δεν καλύπτουν τους ήδη προκηρυγμένους διαγωνισμούς του 2015 (όπως αναγράφουν στους προϋπολογισμούς τους).
Διαφαίνεται μια έντονη δυσκολία στην λειτουργία αρκετών νοσοκομείων εάν δεν ληφθούν αποφάσεις προς την σωστή κατεύθυνση και αυτή σίγουρα δεν είναι η διαιώνιση των εξωσυμβατικών, ακριβών και χωρίς ΑΔΑ διαγωνισμών.
Απαιτείται μια άμεση ενεργοποίηση θεσμών και διαδικασιών, η γνώση και η αποδοχή από όλους για το ποσοστό που θα ανέλθει το clawback το 2018 και τους ρεαλιστικούς τρόπους μείωσης του.
*Ο κ. Γιάννης Καραφύλλης είναι Procurement - Logistics Specialist
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου