Το νέο φιάσκο των συμβάσεων του ΕΟΠΥΥ με οικογενειακούς γιατρούς

Μιχάλης Λιβανός - insider

Πρόσφατα η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας αποφάσισε να αλλάξει τις δομές της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, ιδρύοντας τις Τοπικές Μονάδες Υγείας (ΤΟΜΥ) για τις οποίες προχώρησε μάλιστα σε σύντομο χρονικό διάστημα σε προσλήψεις διοικητικού προσωπικού και γιατρών. Οι ανάγκες που είχαν προβλεφθεί σε γιατρούς δεν καλύφθηκαν ωστόσο ποτέ, παρά τις επανειλημμένες προκηρύξεις θέσεων. Μπροστά στο διαφαινόμενο αδιέξοδο μιας δήθεν μεταρρύθμισης με περιτύλιγμα κοινωνικής πρόνοιας για τους αδύναμους, που βούλιαζε λόγω έλλειψης σχεδίου και πόρων και στην αδυναμία προσέλκυσης ιατρικού δυναμικού, το Υπουργείο Υγείας είχε τη φαεινή ιδέα της μετατροπής του θεσμού των οικογενειακών γιατρών σε κομμάτι των ΤΟ.Μ.Υ σαν μια μετάβαση προς την πλήρη στελέχωση αυτών των μονάδων υγείας. Έτσι πριν λίγες εβδομάδες έκανε μια πρόσκληση ενδιαφέροντος προς παθολόγους, γενικούς ιατρούς και παιδιάτρους για να υποβάλλουν αίτηση για να ενταχθούν στο θεσμό του οικογενειακού ιατρού.

Οι όροι της σύμβασης αποτελούν στην κυριολεξία μνημείο προχειρότητας και εξευτελισμού τόσο των ασφαλισμένων του ΈΟΠΥΥ όσο και των συμβεβλημένων ιατρών. Θα αναφέρω συνοπτικά κάποια σημεία της σύμβασης για να κατανοήσουμε πόσο σοβαρές δυσλειτουργίες εισάγει η σύμβαση αυτή στο σύστημα και πως αντί να εξυπηρετεί τον πολίτη εξασφαλίζει πολλαπλασιασμό και της ταλαιπωρίας και των ήδη κακών υπηρεσιών υγείας που οι υπάρχουσες δομές του παρέχουν:

Η σύμβαση που καλούν τους γιατρούς να συνάψουν είναι ορισμένου χρόνου, ατομική και παρακάμπτει τα προβλεπόμενα εκ του νόμου που ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ ψήφισε για συλλογικές συμβάσεις μέσω του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου και των τοπικών ιατρικών συλλόγων.

Κάθε ασφαλισμένος θα δηλώνει τον οικογενειακό ιατρό επιλέγοντας κάποιον από τα κέντρα υγείας και τους συμβεβλημένους. Η αντιστοιχία ανά οικογενειακό ιατρό προβλέπει μέγιστο αριθμό 2250 ασφαλισμένων σε κάθε οικογενειακό ιατρό., τους οποίους ο ιατρός θα πρέπει να εξυπηρετεί σε κλειστό ωράριο 24 ωρών την εβδομάδα. Είναι προφανές ότι ακόμη και αν προκύψει η ρεαλιστική υπόθεση 100 από αυτούς τους πολίτες να χρειαστούν γιατρό την ίδια εβδομάδα, ο χρόνος που τους αναλογεί δεν είναι για ιατρική εξέταση αλλά για μια απλή χειραψία με τον γιατρό.

Το ωράριο του συμβεβλημένου ιατρού καθώς και τυχόν απουσία του ή άδεια από τα καθήκοντα του θα τυγχάνει της έγκρισης του Προϊστάμενου της ΤΟ.Μ.Υ, καθιστώντας το ιδιωτικό ιατρείο του οικογενειακού ιατρού στην πραγματικότητα κρατικοποιημένο, έναντι μάλιστα του αστείου τιμήματος των 0.75 ευρώ ανά δηλωθέν άτομο. Αν συνυπολογίσει μαζί με αυτά κάποιος ΈΦΚΑ, εφορία και λειτουργικά έξοδα γίνεται αμέσως αντιληπτό ότι η αντιμισθία είναι εκτός οποιασδήποτε ρεαλιστικής βάσης για αξιοπρεπή αποζημίωση των ιατρών.

Η κατανομή των θέσεων των οικογενειακών ιατρών έγινε χωρίς κανένα ουσιαστικό προγραμματισμό ή λαμβάνοντας υπόψιν πληθυσμιακές, εποχιακές και γεωγραφικές ιδιαιτερότητες. Έτσι υπάρχουν ολόκληρες πόλεις και νησιά (πχ Σαλαμίνα), για τα οποία δεν προβλέφθηκε καμία θέση παθολόγου ή παιδιάτρου. Με ποια λογική έγινε κάτι τέτοιο, ομολογώ πως είναι αδύνατο να το εξηγήσω. Ίσως εκεί οι άνθρωποι δεν αρρωσταίνουν ποτέ κατά τους κυβερνώντες μας.

Υπήρξαν και άλλα ευτράπελα που αρχικώς προκηρύχθηκαν και αργότερα τα απέσυραν όπως όπως! Το περίφημο ρατσιστικό ηλικιακό όριο που απέκλειε από τη σύμβαση τους άνω των 65 ετών ιατρούς ήταν άλλη μια αριστερού τύπου ευρεσιτεχνία, όπως και η επιλογή ιατρού μόνο από την πόλη που κατοικείς και όχι από γειτονικές!

Μετά από όλα αυτά είναι απορίας άξιο αν αυτοί οι άνθρωποι που νομοθέτησαν, τους ενδιαφέρει πραγματικά τι είδους υπηρεσίες προσφέρουν στους ασφαλισμένους. Θα εφαρμόσουν μια μνημονιακή υποχρέωση που λέγεται gatekeeping στις υπηρεσίες υγείας και θα το περιτυλίξουν με το σύνθημα της δωρεάν πρωτοβάθμιας υγείας για τους ασφαλισμένους. Και είναι αυτό αρκετό; Για ποια δωρεάν περίθαλψη θα μιλάμε όταν δε θα υφίσταται στην πραγματικότητα καμία ουσιαστική πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και ο ασθενής θα γίνεται μπαλάκι από τον ένα γιατρό στον άλλο και από την μια δομή στην άλλη, με ραντεβού που θα κλείνονται μεταξύ τριών και τεσσάρων εβδομάδων; Πως περιμένουν από ένα εξαθλιωμένο οικονομικά και επιστημονικά, γιατρό να προσφέρει καλές υπηρεσίες, όταν τον ανταμείβουν με επιδόματα και ψίχουλα που θα τα εισέπραττε ευκολότερα αν ήταν απλά μακροχρόνια άνεργος;

Απόδειξη αυτών που σας καταθέτω είναι η μαζική άρνηση των γιατρών να καταθέσουν αίτηση σε αυτή τη σύμβαση έκτρωμα, και η μαζική πρόσκληση όλων σχεδόν των ιατρικών συλλόγων προς τα μέλη τους να μην καταθέσουν αίτηση. Το φιάσκο που υφίσταται η κυβέρνηση σε αυτή τη μεταρρύθμιση έχει λόγους και αιτία. Δεν γίνονται όλα τα σχέδια επί χάρτου, πράξη, αν δεν υπάρχει επαφή με την πραγματικότητα. Δεν είναι όλα αποφασίζουμε και διατάσσουμε. Η κοινή λογική πρέπει να επιστρέψει στην ηγεσία του Υπ. Υγείας, γιατί οι γιατροί είναι εργαλείο του συστήματος και όχι ο ταξικός αντίπαλος της κυβέρνησης, όπως θέλει να τους αποκαλεί ο συνάδελφος κ. Πολάκης.

Το μάρμαρο όπως καταλαβαίνουμε όλοι, θα το πληρώσει και πάλι ο ασφαλισμένος, ο οποίος μέσα σε όλα αυτά θα βρεθεί ξεκρέμαστος από γιατρούς και υπηρεσίες. Η θνητότητα και η νοσηρότητα στους πολίτες θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο στο ήδη επιβαρυμένο σκηνικό των μνημονιακών χρόνων. Αν θέλουν οι κυβερνώντες να υπηρετήσουν τον ασφαλισμένο και να φτιάξουν ένα δικαιότερο και αποτελεσματικότερο σύστημα, ο τρόπος υπάρχει και με μικρό κόστος: ελεύθερη επιλογή ιατρού, οικογενειακός γιατρός με αποζημίωση κατά πράξη και περίπτωση με χαμηλή αμοιβή, μείωση των ασφαλιστικών εισφορών των ιατρών, κίνητρα σε ασφαλισμένους και γιατρούς για λελογισμένη χρήση των υπηρεσιών υγείας.

Λύσεις υπάρχουν για όσους έχουν πολιτική βούληση και ρεαλισμό. Στοιχεία που δυστυχώς η «πρώτη φορά αριστερά» τα έκανε ζητούμενα και τα εξαίρεσε από τη σφαίρα του αυτονόητου στην πραγματική μας ζωή.