Αύξηση 26% των εξαγωγών φαρμάκων κατά την 8ετία της κρίσης

Γιώργος Σακκάς - Healthmag.gr

«Αργυρό» μετάλλιο για τις εξαγωγικές επιδώσεις αποδίδει μελέτη της Εθνικής Τράπεζας στις ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες, διαπιστώνοντας όμως σημαντική επίπτωση από την ύφεση στη δυναμική του κλάδου.

Στο 6% διαμορφώνεται το ποσοστό συμμετοχής των φαρμάκων στο σύνολο των εξαγωγών της χώρας (με εξαίρεση τα πετρελαιοειδή) κάι βρίσκεται στη δεύτερη θέση για το 2017 μετά το αλουμίνιο το οποίο έχει ποσοστό 8%. Όπως περιγράφεται στη «Μελέτη της Εθνικής Τράπεζας: Το 1/3 των ελληνικών εξαγωγών επέδειξε δυναμικότητα στηρίζοντας την οικονομία στα χρόνια της κρίσης», η επίδοση αυτή είναι σημαντική και αναδεικνύει τον κλάδο μεταξύ των βασικών παικτών στον παγκόσμιο χάρτη των εξαγωγών. 

Την ίδια στιγμή όμως η μελέτη δείχνει ότι η ύφεση την Ελλάδα και φυσικά η «μάχη» με τις τιμές των φαρμάκων τα τελευταία χρόνια, είχαν σημαντική επίπτωση στον κλάδο, παρά τη μεγάλη άνοδο στην παραγωγή και την αύξηση των πωλήσεων στο εξωτερικό. Ειδικότερα, σύμφωνα με τους αναλυτές της Εθνικής Τράπεζας, τα φάρμακα μαζί με μια σειρά άλλων κλάδων (Καπνός, Τρόφιμα, Μέταλλα, Ποτά, Ένδυση, Κλωστοϋφαντουργία, Χημικά και Πλαστικά ) ανήκουν στην κατηγορία που ναι μεν έχουν υψηλό διεθνές μερίδιο, αυτό όμως διαπιστώνεται πτωτικό τα τελευταία χρόνια. 

Συγκεκριμένα, τα φάρμακα αν και κατάφεραν να αυξήσουν συνολικά το διάστημα 2009-2017 την αξία των εξαγωγών του κατά 26%, όμως το διεθνές μερίδιό τους, δηλαδή το ποσοστό των ελληνικό εξαγωγών στο σύνολο των εξαγωγών φαρμάκων όλων των χωρών του κόσμου, περιορίστηκε στο 0,26% το 2017 από 0,36% το 2009. Επίσης και το 2009 το ποσοστό συμμετοχής των φαρμάκων στις ελληνικές εξαγωγές ήταν μεγαλύτερο ήτοι στο 7%.

Ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο που προκύπτει από τη μελέτη της Εθνικής, είναι η διεύρυνση των χωρών που εξάγει φάρμακα η Ελλάδα. Έτσι ενώ το 2007 το 63% των εξαγωγών κατευθύνονταν στους τρεις κορυφαίους προορισμούς που ήταν 3 χώρες της ΕΕ (Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία) το 2017 το ποσοστό αυτό περιορίστηκε στο 39%. Επίσης, οι υπόλοιπες χώρες της ΕΕ ενώ το 2007 προσέλκυαν το 29% των εξαγωγών, πέρυσι κατευθύνθηκε σε αυτές το 45%, ενώ πλέον εκτός της ΕΕ κατευθύνεται το 16% του συνόλου των εξαγόμενων φαρμάκων από 6% το 2007. 

Αξίζει να σημειωθεί πάντως πως η πορεία των εξαγωγών φαρμάκων κινείται ανοδικά. Μάλιστα με βάση τα στοιχεία από Eurostat, Ελ.Στατ. και τις εκτιμήσεις της Εθνικής, για την ελληνική παραγωγή φαρμάκων, οι εξαγωγές σημείωσαν άνοδο +16,5% στο 12μηνο που έληξε το Μάρτιο του 2018 και +22,2% στο πρώτο 3μηνο του 2018. Μάλιστα οι εξαγωγές εξακολουθούν να αποτελούν την κινητήριο δύναμη για την ανοδική κίνηση της βιομηχανικής παραγωγής του κλάδου (+21,0% στο 12μηνο και +22,3% στο 3μηνο 2018) καθώς η εσωτερική αγορά δεν δείχνει σημεία ανάκαμψης (-2,4% στο 12μηνο).

Η Ελλάδα μάλιστα σημειώνει καλύτερες επιδόσεις έναντι της Ευρώπης όπου η βιομηχανική παραγωγή του κλάδου ήταν ανοδική κατά +3,2% στο 12μηνο και +4,8% στο 3μηνο 2018. Όμως αντίθετα η χώρα πλήττεται από την πίεση των τιμών καθώς ο Δείκτης τιμών παραγωγού στο 12μηνο στην Ελλάδα κινήθηκε πτωτικά -3,9% ενώ στην Ευρώπη -1,2% και εξακολουθεί να κινείται και εντονότερα πτωτικά στο 3μηνο σε ποσοστό -4,0% έναντι -2,9% της Ευρώπης. 

Επιχειρήσεις

Στο πλαίσιο της μελέτης αναλύθηκαν στοιχεία εταιρειών και βασικοί χρηματοοικονομικοί δείκτες από πηγές όπως Icap database, Bach database, και εκτιμήσεις της Εθνικής. Διαπιστώνεται ότι το επιχειρηματικό περιβάλλον στη χώρα έχει σημαντικές επιπτώσεις στην πορεία των εταιρειών, οι οποίες παρά τις εξαιρετικές επιδόσεις και αντοχές, δεν έχουν αντίστοιχα καλούς δείκτες όπως οι ευρωπαϊκές εταιρείες. 

Συγκεκριμένα το περιθώριο λειτουργικού κέρδους για τις ελληνικές εταιρείες είναι κατά μέσο όρο 8,4% ενώ για τις ευρωπαϊκές 19,5%, δηλαδή από τα 100 ευρώ που εισπράτει μια φαρμακευτική στη χώρα μόνο τα 8,4 ευρώ της μένους σ λειτουργικό κέρδος δηλαδη πριν να εξοφλήσει χρηματοοικονομικά κόστη κι ειδικά φόρους. Επίσης οι ελληνικες εταιρείες φαίνεται να έχουν και σημαντικό δανεισμό καθώς η τα δάνεια τους είναι μιάμιση φορά της αξίας των ιδίων κεφαλαίων τους όταν στην Ευρώπη αντίστοιχα τα δάνεια τω ν φαρμακευτικών είναι κατά 10% χαμηλότερε της αξίας των ιδίων κεφαλαίων. Επίσης τα Δάνεια είναι σχεδόν 4 φορές μεγαλύτερα των λειτουργικών κερδών (EBITDA) όταν στην Ευρώπη είναι 2,3 φορές υψηλότερα. 

Ένας ακόμη σημαντικός δείκτης είναι και η σχέση απαιτήσεων με πωλήσεις. Συγκεκριμένα στην Ελλάδα οι εταιρείες εισπράττουν μόνο τα 2 από τα 3 ευρώ που τιμολογούν! Συγκεκριμένα η σχέση Απαιτήσεις προς Πωλήσεις είναι στην Ελλάδα 34% έναντι 18% στην Ευρώπη, που σημαίνει ότι οι ελληνικές φαρμακευτικές εταιρείες από το τζίρο που κάνουν και εγγράφουν στο ισολογισμό, ουσιαστικά έχουν εισπράξει μονο το 66% και το υπόλοιπο τους το χρωστούν κυρίως το Ελληνικό Δημόσιο. 

Η μελέτη 

Όπως σημειώνει στο εισαγωγικό σημείωμα η Εθνική τράπεζα, αναζητώντας στηρίγματα στην περίοδο της κρίσης, οι ελληνικές επιχειρήσεις αξιοποίησαν τη δυναμική πορεία του διεθνούς εμπορίου, με τις ελληνικές εξαγωγές να αυξάνονται κατά 37% την περίοδο 2009-2017. Περισσότερο αναλυτικά οι ελληνικές εξαγωγές εκτός Ε.Ε. αυξήθηκαν κατά 3% ετησίως στην διάρκεια της κρίσης (έναντι 7% ετησίως προ κρίσης), ενώ οι ελληνικές εξαγωγές εντός Ε.Ε. διατήρησαν τον ετήσιο ρυθμό αύξησής τους στα προ κρίσης επίπεδα (6-7% ετησίως). Η δυναμική αυτή αν και σημαντική αποδείχθηκε υποδεέστερη εκείνης του παγκόσμιου εμπορίου (+9% ετησίως), με αποτέλεσμα τα ελληνικά προϊόντα να χάσουν μερίδιο στις διεθνείς αγορές (από 0,21% σε 0,16% την τελευταία 8ετία).