Χάος με τα... βιβλία ειδικότητας στα νοσοκομεία

Παναγιώτα Καρλατήρα - protothema.gr

Οι νοσοκομειακοί γιατροί καταγγέλλουν ότι τα βιβλία ειδικότητας (logbook) δημιουργούν ειδικευόμενους πολλών ταχυτήτων και πως το περιεχόμενό τους δεν έχει καμία σχέση με την καθημερινότητα του νοσοκομείου

Με τα βιβλία ειδικότητας (logbook) ανα χείρας θα προσέρχονται πλέον στα νοσοκομεία οι νεοδιοριζόμενοι ειδικευόμενοι, σύμφωνα με όσα είχε νομοθετήσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο τα φρεσκοτυπωμένα βιβλία προκαλούν αντιδράσεις εντός του ΕΣΥ με τους γιατρούς, τόσο τους ειδικευμένους όσο και τους ειδικευόμενους, να επιμένουν ότι τα logbook είναι το «περιτύλιγμα» που κρύβει τις αδυναμίες του νέου συστήματος αξιολόγησης των λειτουργών του Ιπποκράτη.

Υπενθυμίζεται πως οι νοσοκομειακοί γιατροί είχαν αντιδράσει έντονα την περασμένη άνοιξη στο ζήτημα της ιατρικής εκπαίδευσης και ιδίως στο θέμα της βαθμολογίας στον τίτλο ειδικότητας, επιτυγχάνοντας το «πάγωμα» της διάταξης αυτής (Ν. 4600/2019, άρθρο 166).

Πλέον όμως επανέρχονται και καταγγέλλουν πως το logbook δημιουργεί ειδικευόμενους πολλών ταχυτήτων, πως το περιεχόμενό του δεν έχει καμία σχέση με την καθημερινότητα του νοσοκομείου, πως μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο χειραγώγησης και πειθαναγκασμού των ειδικευόμενων και κυρίως πως δεν εισφέρει τιποτα απολύτως στην ουσιαστική εκπαίδευση των νέων γιατρών που παραμένει ελλειμματική.

Σύμφωνα πάντως με την ενημέρωση που έχουν τα γραφεία προσωπικού των νοσοκομείων, κάθε νεοδιοριζόμενος ειδικευόμενος θα πρέπει να προσκομίζει το αντίστοιχο βιβλιάριο – logbook, το οποίο αφού θα πάρει τις απαραίτητες διοικητικές σφραγίδες, θα συμπληρώνεται επιμελώς κατά τα έτη της ειδικότητας του από τον ίδιο, τον εκπαιδευτή του και τον διευθυντή της κλινικής του.

Η Ομοσπονδία Ενώσεων των Νοσοκομειακών Γιατρών μελέτησε τα logbooks που έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ) για 22 ειδικότητες και 6 εξειδικεύσεις (σημειώνεται ότι συνολικά είναι 48 αλλά εκκρεμεί η αναρτηση άλλων 20)

και κατέγραψε τα προβληματικά σημεία και τις γκρίζες ζώνες εντός των οποίων καλούνται να κινηθούν οι νέοι γιατροί κάνοντας την ειδικότητά τους. Μάλιστα, στο πλαίσιο αυτό ζητεί από την ηγεσία του υπουργείου Υγείας καταργηθεί άμεσα η συγκεκριμένη υπουργική απόφαση και να δοθεί προτεραιότητα στην ουσιαστική εκπαίδευση των γιατρών, μεσα απο βελτιώσεις.

«Διεκδικούμε την αύξηση, την ανάπτυξη των τμημάτων και των κλινικών, την πλήρη στελέχωση τους με γιατρούς, τον εκσυγχρονισμό του ιατροτεχνολογικού τους εξοπλισμού ώστε να χορηγούν πλήρη ειδικότητα. Χωρίς αυτά ουσιαστική αναβάθμιση της ιατρικής εκπαίδευσης δε μπορεί να υπάρξει» τονίζει το προεδρείο της ΟΕΝΓΕ.

Τι «διαβάζουν» οι νοσοκομειακοί γιατροί στο βιβλίο ειδικότητας - Έξι μελανά σημεία

«Η καθιέρωση του logbook, μία από τις αλλαγές που είχαν προτείνει οι ομάδες εργασίας του ΚΕΣΥ για την ιατρική εκπαίδευση, είναι σε αντιδραστική κατεύθυνση. Αντί να πάρουν όλα τα αναγκαία μέτρα για την ουσιαστική αναβάθμιση και τη βελτίωση των συνθηκών της ιατρικής εκπαίδευσης ώστε το σύνολο των γιατρών να έχει υψηλού επιπέδου επιστημονική κατάρτιση αντίστοιχη των σύγχρονων επιτευγμάτων της επιστήμης και της τεχνολογίας δημιουργούνται επιπλέον φίλτρα κατά τη διάρκεια της ειδικότητας, φραγμοί για την απόκτηση του τίτλου της ειδικότητας, εντείνεται η κατηγοριοποίηση», αναφέρει η Ομοσπονδία και παραθέτει τα έξι «δύσκολα» σημεία του βιβλίου ειδικότητας που φαίνεται να εγκλωβίζουν αντί να ελευθερώνουν τους νέους επιστήμονες.

1. Yπάρχει η δυνατότητα βαθμολόγησης του ειδικευόμενου με τον χαρακτηρισμό δεξιότητας «ανεπαρκής», «χρήζει βελτίωσης» και «ικανοποιητικής».

«Για όποιον βαθμολογηθεί ως "μη επαρκής" τι προβλέπεται; Θα επαναλάβει κάποιο χρονικό διάστημα εκπαίδευσης; Θα πληρώνεται ή θα δουλεύει αμισθί μέχρι να κριθεί κατάλληλος και επαρκής; Και σε ποιο στάδιο εκπαίδευσης;» Θέτει αρμοδίως ερωτήματα προς απαντηση η ΟΕΝΓΕ. Τονίζει δε το προεδρείο ότι σε καποια πορίσματα επιτροπών για ειδικότητες (πχ ενδοκρινολογία) είχε προταθεί έως και δύο χρόνια απλήρωτη εργαςία ή ακόμα και να μη λαμβάνουν όλοι τον τίτλο ειδικότητας αφού κατά την κρίση τους «δεν χρειάζονται τόσοι».

2. Σε πολλές ειδικότητες φαίνεται να μην υπάρχει επαφή της ομάδας που συνέταξε το αντίστοιχο βιβλιάριο με την καθημερινότητα του νοσοκομείου.

Τα παραδείγματα που παραθέτει η ΟΕΝΓΕ είναι αποκαλυπτικά και απογοητευτικά: «Μπαίνει για παράδειγμα στόχος για την ειδικότητα της παθολογίας να τοποθετήσει ο ειδικευόμενος 3 levin ή 5 foley τον χρόνο – αριθμός που αντιστοιχεί σε μία μόνο εφημερία στο ΤΕΠ! Ή στη γενική ιατρική να απαντήσουν αν διαχειρίστηκε ο ειδικευόμενος μόνος του (αυτόνομα) πράξεις, από λοιμώξεις αναπνευστικού και μυϊκή θλάση μέχρι... καταρράκτη, συγγενείς καρδιοπάθειες και διάτρηση έλκους στομάχου!».

3. Δεν υπάρχει συνοχή στα κριτήρια και τον τρόπο που θα αξιολογούνται εκπαιδευτικά οι ειδικευόμενοι από ειδικότητα σε ειδικότητα.

«Πέρα από μια γενική ασαφή τοποθέτηση για θεωρητική και πρακτική κατάρτιση, κάθε ειδικότητα βάζει διαφορετικά προσόντα και στόχους, καθώς και διαφορετικό τρόπο υπολογισμού τους», διαπιστώνουν οι νοσοκομειακοί γιατροί. Αναφέρουν, για παράδειγμα, ότι στην παθολογία ή στην επείγουσα ιατρική μπαίνει αριθμητικός στόχος πράξεων, στη νεφρολογία μιλάνε για ικανότητα ή μη του ειδικευόμενου γιατρού σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο. Στη χειρουργική υπάρχει μια σκέτη απαρίθμηση πράξεων (παρεμβατικών ή διαγνωστικών) χωρίς καμία αναφορά σε θεωρητική κατάρτιση, πχ λήψη ιστορικού κλπ., ενώ στη γενική ιατρική οι ειδικευόμενοι βαθμολογούν μόνοι τους τον εαυτό τους!

4. Μια σειρά από πράξεις που καθιερώνονται ως απαραίτητες της εκπαίδευσης σε διάφορες ειδικότητες δεν πραγματοποιούνται παρά σε λίγα νοσοκομεία.

Επιπλέον, καταγγέλλει η ΟΕΝΓΕ στα νοσοκομεία αυτάόπου λειτουργούν εξειδικευμένα κέντρα θα γίνεται rotation των ειδικευόμενων με υποχρεωτική μετακίνηση, αλλά χωρίς κάποιο συνολικό συντονισμό για το πόσους μπορεί να υποδεχθεί το κάθε τμήμα και με αλλαγή του εκπαιδευτή - αξιολογητή. Αυτό, εκτιμάη Ομοςπονδία, αναπόφευκτα θα οδηγήσει στη συγκέντρωση μεγάλου αριθμού ειδικευόμενων στο καθένα από αυτά τα ολιγάριθμα τμήματα, τα οποία δε θα μπορούν να τους εκπαιδεύσουν στο αντίστοιχο αντικείμενο. Επικαλείται δε τις υπουργικές αποφάσεις για τις ειδικότητες π.χ. της γαστρεντερολογίας ή της οφθαλμολογίας που οι ίδιοι οι επιστημονικά υπεύθυνοι αυτών των τμημάτων δήλωναν ότι δε μπορούν να τους εκπαιδεύσουν.

5. Το logbook αξιοποιείται και ως μέσο για τρομοκρατία, χειραγώγηση και πειθαναγκασμό των ειδικευόμενων.

«Πώς θα αξιολογηθεί άραγε ο ειδικευόμενος που θα θελήσει να πάρει μέρος σε μια κινητοποίηση ή απεργία;» θέτει το ερώτημα η Ομοσπονδία. Αναφέρει το προεδρείο χαρακτηριστικά πως στο logbook της ρευματολογίας αξιολογείται η «συμπεριφορά και ηθική προς ιατρικό προσωπικό ανώτερης και ίσης βαθμίδας» με τους πιθανούς χαρακτηρισμούς ως «απαράδεκτης», «χρήζει βελτίωσης» μέχρι «εξαιρετικής».

6. Μπαίνει σε αρκετές ειδικότητες τμήμα που αφορά υποχρεωτική παρακολούθηση σε συνέδρια, σεμινάρια, ημερίδες και συλλογή μορίων, χωρίς να αναφέρεται πως θα καλύπτεται το κόστος συμμετοχής.

Κατά τους νοσοκομειακούς γιατρούς «βαθαίνει η εξάρτηση του ειδικευόμενου ιατρού από τις μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες και τις εταιρείες ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού που κατεξοχήν διοργανώνουν και χρηματοδοτούν τέτοιες δραστηριότητες», για αυτο και ζητούν την κάλυψη των σχετικών εξόδων για την επιμόρφωση τους μόνο απο το κράτος.