Υπουργείο Υγείας: Νέο μοντέλο για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας

Παναγιώτα Καρλατήρα - protothema

Το μεγαλόπνοο σχέδιο, που ξεκίνησε το 2016 με χρηματοδότηση από ΕΣΠΑ, για την ανάπτυξη 239 Τοπικών Μονάδων Υγείας (ΤΟΜΥ) σε όλη τη χώρα, δεν ολοκληρώθηκε ποτέ

Εκ νέου σχεδιάζεται το οικοδόμημα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) από την ηγεσία του υπουργείου. Το προβληματικό, άναρχο και χωρίς στατικότητα οικοδόμημα της ΠΦΥ που «έχτιζε» η προηγούμενη ηγεσία απασχολεί την Αριστοτέλους – και φυσικά την κυβέρνηση- με τον υπουργό κ. Βασίλη Κικίλια και τον υφυπουργό, κ. Βασίλη Κοντοζαμάνη να εξετάζουν συνεχώς τρόπους για την ενίσχυσή του ή και για το ξαναχτίσιμό του.

Τα στοιχεία, που παρουσίασε ο υπουργός Υγείας, κ. Βασίλης Κικίλιας στη χθεσινή συνέντευξη τύπου, δείχνουν ότι η ΠΦΥ βρίσκεται υπό κατάρρευση και σε κάθε περίπτωση απέχει πολύ από την εξωραϊσμένη εικόνα που αναδείκνυε η προηγούμενη κυβέρνηση, με ό,τι αυτό σημαίνει για τις υπηρεσίες υγείας που λαμβάνουν οι πολίτες.

«Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ λέει ότι στήριξε την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Τι έχει γίνει όμως μέχρι σήμερα;» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Κικίλιας, αναφερόμενος στην ΠΦΥ, κατά την εκτενή παρουσίαση στοιχείων για την τραγική κατάσταση του ΕΣΥ, με ανύπαρκτες προσλήψεις και πλεονάσματα.

Το μεγαλόπνοο σχέδιο, που ξεκίνησε το 2016 με χρηματοδότηση από ΕΣΠΑ, για την ανάπτυξη 239 Τοπικών Μονάδων Υγείας (ΤΟΜΥ) σε όλη τη χώρα, δεν ολοκληρώθηκε ποτέ.

Το χρονοδιάγραμμα της υλοποίησής του σβήστηκε και γράφτηκε αρκετές φορές, όπως και οι προκηρύξεις για την κάλυψη των θέσεων στις ΤΟΜΥ.

Σήμερα 127 ΤΟΜΥ βρίσκονται σε λειτουργία, τύποις, γιατί επί της ουσίας κάλυψη των πολιτών με οικογενειακούς γιατρούς δεν γίνεται.

«Το ποσοστό υλοποίησης των ΤΟΜΥ είναι στο 53%. Έγιναν 340 προσλήψεις ιατρών, που αποτελούν τον βασικό άξονα λειτουργίας των ΤΟΜΥ, από τον συνολικό αριθμό των 1.195 ιατρών που απαιτούνταν. Οι ΤΟΜΥ καλύφθηκαν με γιατρούς σε ποσοστό μόλις 28,5%, δηλαδή» ανέφερε ο κ. Κικίλιας.

Η έλλειψη γιατρών συνδέεται άμεσα με τις μη επαρκείς υπηρεσίες υγείας που λαμβάνουν οι ασφαλισμένοι. Μάλιστα πρέπει να επισημανθεί ότι παρόλο που οι 1.195 παθολόγοι και παιδίατροι (οικογενειακοί γιατροί) δεν βρέθηκαν στο σύνολό τους και το ίδιο συνέβη και με τους 3.800 οικογενειακούς γιατρούς που θα συμβάλλονταν με τον ΕΟΠΥΥ, το υπουργείο Υγείας και η διοίκηση του Οργανισμού έσπευσαν να διακόψουν τις συμβάσεις περίπου 2.500 γιατρών που κάλυπταν εκατομμύρια επισκέψεις ετησίως για τους ασφαλισμένους.

«Είναι σαφής η υποαπασχόληση και η λειτουργική αδυναμία των ΤΟΜΥ. Μόλις 370.000 είναι ωφελούμενοι συμπολίτες μας, από υπολογιζόμενο αριθμό 703.500 ασφαλισμένων» επισήμανε ο κ. Κικίλιας.

Μάλιστα, διαπιστώθηκαν αποκλίσεις και ανισότητες στην υλοποίηση των ΤΟΜΥ ανά Περιφέρεια. «Δεν δόθηκε προτεραιότητα σε περιοχές που θα ωφελούνταν περισσότερο (π.χ. Νησιωτικές Περιοχές) και που έχουν περισσότερο ανάγκη» διαπίστωσε η ηγεσία του υπουργείου Υγείας.

Ενδεικτικά, οι λιγότερες ΤΟΜΥ αναπτύχθηκαν στα νησιά του Αιγαίου (21%) και στην Πελοπόννησο (25%) ενώ οι περισσότερες ΤΟΜΥ αναπτύχθηκαν στη Δυτική Μακεδονία (69%) και στην Κρήτη (65%) - αν και στην 7η ΥΠΕ της Κρήτης η ανάπτυξη των ΤΟΜΥ δύσκολα αποσυνδέεται από την εντοπιότητα της προηγούμενης ηγεσίας του υπουργείου Υγείας.

Τι μελετά το υπουργείο Υγείας

Η έλλειψη δομών και γιατρών ΠΦΥ δοκιμάζει συνεχώς τα όρια του συστήματος δημόσιας υγείας – η εικόνα των δημόσιων νοσοκομείων όταν εφημερεύουν, με εκατοντάδες άτομα να κατακλύζουν τα Επείγοντα, χωρίς να αποτελούν επείγοντα με την προνοσοκομειακή έννοια του όρου, ακριβώς γιατί δεν υπάρχουν δομές ΠΦΥ να απευθυνθούν, είναι μια συνεχής θλιβερή απόδειξη.

Η νέα ηγεσία του υπουργείου Υγείας γνωρίζει καλά το πρόβλημα και ετοιμάζεται να το... λύσει.

«Προτεραιότητα μας είναι σε αυτή τη φάση η ΠΦΥ. Πιστεύουμε σε ένα διαφορετικό μοντέλο ΠΦΥ. Οι ΤΟΜΥ δεν είναι μονάδες υγείας, δεν μπορούν να παρέχουν ολοκληρωμένη πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας» επισήμανε στη χθεσινή συνέντευξη τύπου ο υφυπουργός Υγείας, κ. Κοντοζαμάνης, δίνοντας το στίγμα της ηγεσίας σε ό,τι αφορά το – βραχύ όπως φαίνεται- μέλλον των ΤΟΜΥ. Βεβαίως, η βούληση του υπουργείου να επαναπροσδιορίσει τον ρόλο των ΤΟΜΥ εξαρτάται και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία ενέκρινε την υλοποίηση της ΠΦΥ και τις ΤΟΜΥ ώστε να εκταμιευτούν τα χρήματα.

Στο μεταξύ, με στοχευμένες παρεμβάσεις το υπουργείο και ο ΕΟΠΥΥ θα επιχειρήσει να καλύψει το επόμενο διάστημα τις περιοχές με κενό σε οικογενειακό γιατρό ή σε ειδικευμένο γιατρό, ώστε να μην μένουν ακάλυπτοι οι ασφαλισμένοι. Γνωρίζουν πχ πως 28 περιοχές της χώρας δεν διαθέτουν παιδίατρο στις δημόσιες δομές ούτε και συμβεβλημένο ιδιώτη. Ανάλογη είναι η εικόνα και με τις ειδικότητες των καρδιολόγων και των γυναικολόγων. Στο πλαίσιο αυτό ετοιμάζονται 800 νέες συμβάσεις με ιδιώτες γιατρούς. Μάλιστα, θα πριμοδοτηθούν οι γιατροί που έχουν αποφοιτήσει μετά το 2012 ώστε να ενισχυθεί η γενιά που εξωθήθηκε στο brain drain και να επιχειρηθεί η αναστροφή του κύματος φυγής επιστημόνων.