Κομισιόν: Τριπλό πακέτο για στήριξη απασχόλησης, επιχειρήσεων και κρατικών δαπανών υγείας

Από euronews with ΑΠΕ-ΜΠΕ 

Participation of Ursula von der Leyen, President of the European Commission, at the Plenary session of the European Parliament - Πνευματικά Δικαιώματα EU/Etienne ANsotte/ EU

Tη δημιουργία ενός «εργαλείου φερεγγυότητας» για την κάλυψη των κεφαλαιακών αναγκών υγιών ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, που διατρέχουν κίνδυνο λόγω των μέτρων για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού, θα προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως δήλωσε η πρόεδρός της, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της ΕΕ και το Σχέδιο Ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Οι τρεις πυλώνες του σχεδίου ανάκαμψης

Στην ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η πρόεδρος της Κομισιόν είπε ότι το πακέτο ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας από την κρίση του κορονοϊού θα περιλαμβάνει και επιχορηγήσεις και θα αποτελείται από δύο σκέλη:

Πρώτον, τον πολυετή προϋπολογισμό της ΕΕ (ή MFF που αφορά την περίοδο 2021-2027) και, δεύτερον, επιπλέον αυτού θα υπάρχει ένα εργαλείο ανάκαμψης που θα χρηματοδοτηθεί με τα ποσά που μπορεί να δανεισθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τις κεφαλαιαγορές με την εγγύηση των κρατών - μελών. Τόνισε, επίσης, ότι το σύνολο των κεφαλαίων για την ανάκαμψη θα διοχετευθεί μέσω προγραμμάτων της ΕΕ.

Για το πού θα διατεθούν τα κεφάλαια αυτά, η φον ντερ Λάιεν επεσήμανε ότι θα υπάρχουν τρεις πυλώνες: Ο πρώτος πυλώνας θα εστιάσει στη στήριξη των κρατών - μελών για να ανακάμψουν και να εξέλθουν ισχυρότερα από την κρίση. Ο κύριος όγκος των χρημάτων θα διατεθεί στο πλαίσιο αυτού του πυλώνα για τη χρηματοδότηση βασικών δημόσιων επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων που θα είναι εναρμονισμένες με την προτεραιότητα της μετάβασης σε μία κλιματικά ουδέτερη, ψηφιοποιημένη και ανθεκτική Ευρώπη. Αυτό, όπως είπε η φον ντερ Λάιεν, θα γίνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, ενώ τα κεφάλαια θα είναι διαθέσιμα σε όλες τις χώρες της ΕΕ και θα υπάρξει εστίαση σε εκείνα τα μέρη της Ένωσης που έχουν επηρεασθεί περισσότερο. Στο πλαίσιο του πρώτου πυλώνα, η Κομισιόν θα προτείνει μία αύξηση των πόρων του Ταμείου Συνοχής, πέραν αυτών που έχει συνήθως στους πολυετείς προϋπολογισμούς της ΕΕ.

EU/Etienne ANsotte

Ο δεύτερος πυλώνας αφορά στην επανεκκίνηση της ευρωπαϊκής οικονομίας και στην παροχή βοήθειας για να γίνουν ιδιωτικές επενδύσεις. Όπως είπε η πρόεδρος της Κομισιόν, θα δημιουργηθεί για πρώτη φορά ένα νέο Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων, το οποίο «θα βοηθήσει τις επενδύσεις σε κρίσιμες αλυσίδες αξίας για τη μελλοντική ανθεκτικότητα και στρατηγική αυτονομία μας, όπως ο φαρμακευτικός τομέας», προσθέτοντας: «Η Ευρώπη πρέπει να μπορεί να παράγει η ίδια κρίσιμης σημασίας φάρμακα. Για να γίνει, όμως, αυτό χρειαζόμαστε επενδύσεις από υγιείς εταιρείες. Αυτός είναι ο λόγος που θα προτείνουμε, επίσης, ένα νέο Εργαλείο Φερεγγυότητας. Αυτό θα βοηθήσει στην κάλυψη των αναγκών ανακεφαλαιοποίησης υγιών εταιρειών που διατρέχουν κίνδυνο λόγω των μέτρων για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού - όπου και αν είναι η έδρα τους στην Ευρώπη».

Ο τρίτος πυλώνας αφορά στην ενίσχυση προγραμμάτων που απέδειξαν την αξία τους στην κρίση, όπως το RescEU ή το Horizon Europe, ενώ θα δημιουργηθεί ένα νέο ειδικό Πρόγραμμα Υγείας.

Το εργαλείο ανάκαμψης θα επικεντρωθεί στα πρώτα χρόνια της ανάκαμψης και θα προβλέπει τη δυνατότητα εμπροσθοβαρών επενδύσεων, ακόμη και φέτος, χρησιμοποιώντας χρηματοδοτικά μοντέλα που βασίζονται σε εθνικές εγγυήσεις, είπε η φον ντερ Λάιεν. Θα συμπληρώσει, πρόσθεσε, τα τρία σημαντικά δίχτυα ασφαλείας που συμφώνησαν οι ηγέτες της ΕΕ τον Απρίλιο - το πρόγραμμα SURE και τη χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, τονίζοντας ότι «μαζί με τον επόμενο πολυετή προϋπολογισμό μας θα είναι η φιλόδοξη απάντηση που χρειάζεται η Ευρώπη».

Σε αυτό το πλαίσιο επανέλαβε τη δέσμευση που ανέλαβε η Κομισιόν να παρουσιάσει συγκεκριμένη πρόταση στη βάση της εντολής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Σύμφωνα με την Πρόεδρο της Κομισιόν, το μέσο ανάκαμψης:

- θα επικεντρωθεί στο πού υπάρχει η μεγαλύτερη ανάγκη και το μεγαλύτερο δυναμικό.

- θα είναι βραχυπρόθεσμο και επικεντρώνεται στα πρώτα χρόνια της ανάκαμψης.

- θα περιλαμβάνει και κονδύλια

- και θα περιλαμβάνει τη δυνατότητα προκαταβολής μέρους της επένδυσης ακόμα και φέτος, χρησιμοποιώντας αποδεδειγμένα μοντέλα χρηματοδότησης βάσει εθνικών εγγυήσεων.

- θα συμπληρώσει τα τρία σημαντικά δίχτυα ασφαλείας

Όπως εξήγησε η δέσμη μέτρων ανάκαμψης αποτελείται από δύο μέρη: Πρώτον, θα υπάρχει ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός — το γνωστό σε όλους ΠΔΠ. Δεύτερον, και πέραν του προϋπολογισμού, θα υπάρχει ένα μέσο ανάκαμψης το οποίο θα χρηματοδοτείται μέσω μεγαλύτερου περιθωρίου. Αυτό το περιθώριο καθορίζεται από το ανώτατο ποσό χρημάτων, το οποίο μπορεί η Κομισιόν να δανειστεί στις κεφαλαιαγορές με την εγγύηση των κρατών μελών. Και το σύνολο των κονδυλίων ανάκαμψης θα διοχετευθεί μέσω προγραμμάτων της ΕΕ.

Η Πρόεδρος της Κομισιόν έκανε λόγο για μια πρόταση που θα περιέχει τρεις θεματικούς πυλώνες. Σύμφωνα με την ίδια ο πρώτος πυλώνας θα επικεντρωθεί στη στήριξη των κρατών μελών να ανακάμψουν, να επισκευάσουν την οικονομία τους και να βγουν πιο δυνατά από την κρίση, σημειώνοντας ότι το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων θα δαπανηθεί σε αυτόν τον πρώτο πυλώνα, μέσω ενός νέου εργαλείου "ανάκαμψης και ανθεκτικότητας" που θα δημιουργηθεί για τη χρηματοδότηση βασικών δημόσιων επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων, "για τη διπλή μετάβαση σε μια ουδέτερη κλιματικά οικονομία και μια ψηφιοποιημένη και ανθεκτική Ευρώπη".

Όπως σημείωσε, η παρακολούθηση του πυλώνα αυτού θα συντελεστεί εντός του ευρωπαϊκού εξαμήνου. Θα είναι διαθέσιμο σε όλα τα κράτη μέλη - είτε στη ζώνη του ευρώ είτε όχι - και θα επικεντρωθεί σε εκείνα τα μέρη της Ένωσης που έχουν πληγεί περισσότερο και όπου οι ανάγκες ανθεκτικότητας είναι οι μεγαλύτερες. Εντός του πρώτου πυλώνα, η Κομισιόν θα προτείνει συμπλήρωση του πακέτου κονδυλίων της συνοχής.

Ο δεύτερος πυλώνας αφορά την επανεκκίνηση της οικονομίας και τη διευκόλυνση της επανέναρξης των ιδιωτικών επενδύσεων. "Γνωρίζαμε ήδη πριν από την κρίση ότι χρειαζόμαστε επίσης σημαντικές ιδιωτικές επενδύσεις σε βασικούς τομείς και τεχνολογίες: από το 5G μέχρι την τεχνητή νοημοσύνη, από το καθαρό υδρογόνο στις υπεράκτιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας", σημείωσε η Πρόεδρος και τόνισε: "η κρίση αυτή κατέστησε την ανάγκη ακόμη μεγαλύτερη από ό,τι ήταν στο παρελθόν. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θα ενισχύσουμε το InvestEU. Θα δημιουργήσουμε επίσης για πρώτη φορά έναν νέο Μηχανισμό Στρατηγικών Επενδύσεων. Αυτό θα συμβάλει στην πραγματοποίηση επενδύσεων σε βασικές αξιακές αλυσίδες ζωτικής σημασίας για τη μελλοντική μας ανθεκτικότητα και τη στρατηγική αυτονομία μας, όπως ο φαρμακευτικός τομέας. Η Ευρώπη πρέπει να είναι σε θέση να παράγει η ίδια κρίσιμα φάρμακα".

"Αλλά για όλους αυτούς τους λόγους, χρειαζόμαστε υγιείς εταιρείες στις οποίες να επενδύσουμε. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θα προτείνουμε επίσης ένα νέο μέσο φερεγγυότητας. Θα συμβάλει στην κάλυψη των αναγκών ανακεφαλαιοποίησης των υγιών εταιρειών οι οποίες τέθηκαν σε κίνδυνο ως αποτέλεσμα των μέτρων περιορισμού οπουδήποτε και αν βρίσκονται στην Ευρώπη", σημείωσε.

Τέλος, ο τρίτος πυλώνας αφορά την άντληση των πιο άμεσων διδαγμάτων από την κρίση. "Τους τελευταίους μήνες,

είδαμε τι είναι σημαντικό, τι λειτούργησε καλά και τι πρέπει να βελτιωθεί. Θα ενισχύσουμε τα προγράμματα που έχουν αποδείξει την αξία τους στην κρίση, όπως το RescEU ή το «Ορίζων Ευρώπη». Θα δημιουργήσουμε ένα νέο, ειδικό πρόγραμμα για την υγεία. Και θα φροντίσουμε να είμαστε σε θέση να στηρίζουμε τους εταίρους μας, με την ενίσχυση των μηχανισμών μας για τη γειτονία, την ανάπτυξη και τη διεθνή συνεργασία και για την προενταξιακή βοήθεια", διευκρίνισε η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν.

Το μέσο ανάκαμψης θα συμπληρώσει τα τρία σημαντικά δίχτυα ασφαλείας που συμφωνήθηκαν από τους ηγέτες τον Απρίλιο, το πρόγραμμα SURE, τη χρηματοδότηση που είναι διαθέσιμη από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων

και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας. "Και μαζί με το επόμενο ΠΔΠ μας, αυτή θα είναι η φιλόδοξη απάντηση που χρειάζεται η Ευρώπη", ανέφερε.

Προειδοποίησε ότι η επένδυση στην ανοικοδόμηση έρχεται με ένα τίμημα, την αύξηση του χρέους και επεσήμανε ότι "αν είναι απαραίτητο να αυξήσουμε το χρέος μας, το οποίο στη συνέχεια θα κληρονομήσουν τα παιδιά μας, τουλάχιστον, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα χρήματα για να επενδύσουμε στο μέλλον τους, αντιμετωπίζοντας την κλιματική αλλαγή, μειώνοντας τις κλιματικές επιπτώσεις και μην προσθέτουμε σε αυτή". "Καθώς βγαίνουμε από την κρίση, δεν πρέπει να πέσουμε σε παλιές συνήθειες, δεν πρέπει να διατηρούμε τη χθεσινή οικονομία καθώς ανοικοδομούμε", επεσήμανε.

Συγκεκριμένα η Πρόεδρος δήλωσε: "Μια απάντηση που θα περιλαμβάνει νέους ίδιους πόρους τους οποίους έχουμε ανάγκη για τον προϋπολογισμό μας, ακριβώς όπως πρότεινε η Επιτροπή το 2018. Μια απάντηση που αντανακλά τις κοινές μας αξίες με έναν μηχανισμό για την προστασία του κράτους δικαίου. Μια απάντηση που γεννήθηκε λόγω ανάγκης αλλά είναι σχεδιασμένη για το μέλλον".

"Αυτό ενισχύει την αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών και των λαών· αλλά και μεταξύ των γενεών. Αργά ή γρήγορα, οι επιστήμονες και οι ερευνητές μας θα βρουν ένα εμβόλιο κατά του κορωνοϊού. Δεν υπάρχει όμως εμβόλιο κατά της κλιματικής αλλαγής. Για τον λόγο αυτόν η Ευρώπη πρέπει τώρα να επενδύσει σε ένα καθαρό μέλλον. Οι επενδύσεις μας στην ανάκαμψη έχουν το δικό τους κόστος. Αυτό είναι η αύξηση της δανειακής επιβάρυνσης. Αν όμως χρειαστεί να αυξήσουμε το χρέος, το οποίο θα πρέπει να αποπληρώσουν τα παιδιά μας στο μέλλον, τότε το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε είναι να επενδύσουμε τα χρήματα αυτά στο μέλλον τους", πρόσθεσε.

"Για να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή και να μειώσουμε τον αντίκτυπο στο κλίμα και ασφαλώς να μην χειροτερέψουμε την κατάσταση. Κατά την έξοδο από την κρίση δεν πρέπει να επιστρέψουμε στα παλαιά πρότυπα, δεν πρέπει να αποκαταστήσουμε την οικονομία του χθες. Θα πρέπει πλέον να αξιοποιήσουμε με θάρρος την ευκαιρία να οικοδομήσουμε μια σύγχρονη, καθαρή και υγιή οικονομία, η οποία θα διασφαλίσει τους βιοτικούς πόρους της επόμενης γενιάς", σημείωσε.

"Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί από μόνη της να θεραπεύσει όλες τις πληγές που θα έχει αφήσει η παρούσα κρίση. Όμως, αναλαμβάνουμε το μερίδιο ευθύνης που μας αναλογεί, με τη σημερινή εξισορρόπηση των βαρών μεταξύ των κρατών μελών και διασφαλίζοντας παράλληλα, ότι η τεράστια αυτή προσπάθεια θα ωφελήσει και τις επόμενες γενιές. Αυτό είναι σήμερα το καθήκον μας, και είμαι βέβαιη ότι μια ενωμένη Ευρώπη είναι ικανή να επωμιστεί αυτό το καθήκον. Ζήτω η Ευρώπη!" κατέληξε η Πρόεδρος.