Στην Ολομέλεια του ΣτΕ θα κριθεί η συνταγματικότητα του clawback

Παναγιώτης Τσιμπούκης

Στο ΣΤ΄ Τμήμα του ΣτΕ παραμένουν εδώ και 18 μήνες σε εκκρεμότητα περίπου 1.500 υποθέσεις επιστροφής χρηματικών ποσών από τις φαρμακευτικές εταιρείες στον ΕΟΠΥΥ- Το Τμήμα έκρινε, κατά πλειοψηφία, ότι είναι συνταγματική η παράταση του clawback για τα έτη 2019-2022 – Η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ αναμένεται σε ένα χρόνο. 

Protothema.gr

Παραμένουν σε εκκρεμότητα στο Συμβούλιο της Επικρατείας οι προσφυγές φαρμακευτικών εταιρειών για το clawback (επιστροφή χρηματικών ποσών από τις φαρμακευτικές εταιρείες στον ΕΟΠΥΥ), καθώς το ΣΤ΄ Τμήμα του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, 18 μήνες μετά την ημέρα συζήτησης στο ακροατήριο, παρέπεμψε τώρα το όλο θέμα προς οριστική επίλυση στην Ολομέλεια, κρίνοντας ωστόσο ότι είναι συνταγματική η παράταση μηχανισμού αυτόματης επιστροφής (clawback) για τα έτη 2019-2022.

Στο ΣΤ΄ Τμήμα του ΣτΕ έχουν μπλοκαριστεί 1.500 υποθέσεις που αφορούν το Clawback, καθώς είχαν συζητηθεί το Σεπτέμβριο το 2020 οι πρώτες περίπου 10 υποθέσεις που αφορούσαν το θέμα αυτό, οι οποίες θα ήταν πιλότος για τις υπόλοιπες 1.500 υποθέσεις.

Παράλληλα, οι 1.500 αιτήσεις που εκκρεμούν, δεν έχουν καν προσδιοριστεί, καθώς περιμένουν την έκδοση των πιλοτικών αποφάσεων επί των 10 υποθέσεων που έχουν δικαστεί τον Σεπτέμβριο του 2020.

Τώρα με αυτή την απόφαση (612/2022) που εκδόθηκε κατά πλειοψηφία από την επταμελή σύνθεση του εν λόγω Τμήματος, παρατείνεται η δικαστική εκκρεμότητα τουλάχιστον 10 με 12 μήνες. Και αυτό γιατί πρέπει για την υπόθεση αυτή να προσδιοριστεί η ημερομηνία συζήτησής της, να δικαστεί, να διασκεφθεί η Ολομέλεια του ΣτΕ και εν συνεχεία να εκδοθεί η τελική απόφαση.

Η επταμελής σύνθεσης του ΣΤ΄ Τμήματος (πρόεδρος, ο αντιπρόεδρος Ιωάννης Γράβαρης και εισηγητής ο σύμβουλος Επικρατείας Ιωάννης Σύμπλης), έκρινε ότι είναι σύμφωνη με τις συνταγματικές επιταγές της αρχής της ίσης μεταχείρισης (άρθρο 5 Συντάγματος), η παράταση του μηχανισμού αυτόματης επιστροφής (clawback) για τα έτη 2019-2022.

Η πλειοψηφία των συμβούλων της Επικρατείας του ΣΤ΄ Τμήματος, έκρινε ότι «το Δημόσιο, υπό τον όρο ότι δεν παραβιάζεται η αρχή της ίσης μεταχείρισης, είναι ελεύθερο να καθορίζει τους γενικούς όρους συναλλαγής του με τους οικονομικούς φορείς, προκειμένου να εξασφαλίσει μακροπρόθεσμη δημοσιονομική ισορροπία και αποδοτικότητα των δημοσίων δαπανών και επομένως το οριζόντιο clawback, ως γενικός όρος συναλλαγής του με τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις με τις οποίες δεν θα συναφθεί συμφωνία μετά από διαπραγμάτευση τιμής, δεν πλήσσει τον σκληρό πυρήνα της επιχειρηματικής τους ελευθερίας, αφού αυτές έχουν την ευχέρεια να ζητήσουν διαγραφή του προϊόντος από τον θετικό κατάλογο συνταγογραφουμένων φαρμάκων».

Και προσθέτει η πλειοψηφία ότι «το Σύνταγμα ουδόλως επιβάλλει αύξηση προϋπολογισμού ή μείωση παροχών ή προηγούμενη επιστημονική μελέτη, προκειμένου να μην θιγεί η κερδοφορία της φαρμακοβιομηχανίας, ο δε ισχυρισμός ότι εξαναγκάζονται να πωλούν χωρίς εύλογο περιθώριο κέρδους ή και κάτω του κόστους, εν πάση περιπτώσει δεν αποδεικνύεται ούτε ανταποκρίνεται στα δημοσίως γνωστά στοιχεία για τις συνθήκες λειτουργίας της φαρμακευτικής αγοράς».

Τελικά, λόγω σπουδαιότητας το εν λόγω Τμήμα, παραπέμπει στην Ολομέλεια το ζήτημα εάν το μέτρο των αναδρομικών επιστροφών (clawback), παραμένει – και μετά τον νόμο 4549/2018- σύμφωνο προς το Σύνταγμα.