Υπουργείο Οικονομικών: Στοχεύει σε ιστορικό ρεκόρ είσπραξης φόρων

Πάνω από 13,33 δισ. ευρώ αναμένεται να συγκεντρώσει το κράτος από τα φυσικά πρόσωπα το 2024

Από την έντυπη έκδοση

Θάνος Τσίρος • thtsiros@naftemporiki.gr

Ιστορικό ρεκόρ στην είσπραξη φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων θέλει να επιτύχει φέτος το υπουργείο Οικονομικών, συγκεντρώνοντας περισσότερα από 13,33 δισ. ευρώ, τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ παραπάνω σε σχέση με το 2023.

Για να πραγματοποιηθεί το ρεκόρ θα πρέπει να αυξηθούν και τα δηλωθέντα εισοδήματα στην εφορία τουλάχιστον στα 95 δισ. ευρώ.

Η εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού «απαιτεί» επομένως όχι ένα αλλά δύο πολυετή ρεκόρ: και να εκτοξευτεί η φορολογητέα ύλη στα υψηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί τουλάχιστον από το 2011, και να εισπραχθούν οι περισσότεροι φόροι εισοδήματος φυσικών προσώπων στη σύγχρονη ελληνική ιστορία. Πού «ποντάρει» το οικονομικό επιτελείο για να φτάσει σε αυτό το αποτέλεσμα;Στην ονομαστική αύξηση των εισοδημάτων. 

Με την αλλαγή της χρονιάς αποτυπώθηκαν οι αναπροσαρμογές στις συντάξεις, ενώ για πρώτη φορά ύστερα από 14 χρόνια έγιναν αυξήσεις και στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων. Συνολικά, οι δικαιούχοι των αυξήσεων υπερβαίνουν τα 2,5 εκατομμύρια και ήδη, όπως προκύπτει, στο μηνιαίο εκκαθαριστικό είτε της σύνταξης είτε του μισθού αποτυπώνεται αύξηση στη μηνιαία παρακράτηση φόρου. Μπορεί δηλαδή οι αυξήσεις αυτές να αποτυπωθούν για πρώτη φορά στις φορολογικές δηλώσεις του 2025, ωστόσο ο κύριος όγκος του δημοσιονομικού οφέλους θα προκύψει φέτος ακριβώς λόγω της παρακράτησης. Μάλιστα, το γεγονός ότι η φορολογική κλίμα- κα έχει παραμείνει αμετάβλητη για μια ακόμη χρονιά σημαίνει ότι η όποια αύξηση στο ονομαστικό εισόδημα μπορεί να οδηγεί σε υπολογισμό της παρακράτησης φόρου με ολοένα υψηλότερο μέσο συντελεστή ακριβώς λόγω της αλλαγής κλιμακίου.

Στις αναπροσαρμογές που θα γίνουν από εδώ και στο εξής στον ιδιωτικό τομέα, είτε με σύμφωνη γνώμη εργοδοτών – εργαζομένων είτε και εξαιτίας της νέας αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού. Με το ξεκίνημα της νέας χρονιάς, πολλές μεγάλες επιχειρήσεις αποφάσισαν να κάνουν σημαντικές αυξήσεις στο προσωπικό τους -πέραν των όσων επιβάλλει ο κατώτατος μισθός- ακριβώς διότι, με τη μείωση του ποσοστού της ανεργίας, σε αρκετούς κλάδους παρατηρούνται πλέον σημαντικές ελλείψεις προσωπικού. Εννοείται ότι οι αυξήσεις αυτές φέρνουν και πολλαπλάσια ποσοστιαία αύξηση στην παρακράτηση φόρου. Επίσης, η νέα αναπροσαρμογή που θα γίνει στον κατώτατο μισθό από την 1η Απριλίου θα αυξήσει την παρακράτηση φόρου και σε όσους λαμβάνουν τις κατώτερες νόμιμες αποδοχές ακριβώς διότι πλέον ο κατώτατος μισθός ήδη από πέρυσι, που έπιασε τα 780 ευρώ μικρά, φέρνει τις ετήσιες αποδοχές πάνω από το όριο του αφορολόγητου ορίου. Αντίστοιχο αποτέλεσμα θα έχει και το ξεπάγωμα των τριετιών. Προς το παρόν, δεν θα είναι πολλοί αυτοί που θα πάρουν αύξηση, ωστόσο το υπουργείο Εργασίας εκτιμά ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα προκύψει ένας αριθμός της τάξεως των 300.000 εργαζομένων.

Η μείωση της ανεργίας είναι από μόνη της μια πηγή αύξησης της φορολογητέας ύλης ακριβώς επειδή συμβάλλει στο να διευρυνθεί η φορολογική βάση. Όποιος φεύγει από τη λίστα των ανέργων και επανέρχεται στην ενεργό δράση, αυτομάτως ενισχύει και τον κρατικό προϋπολογισμό από τη στιγμή που οι αποδοχές του υπερβαίνουν τα 700-800 ευρώ τον μήνα καθαρά.

Η ενεργοποίηση του νέου μηχανισμού υπολογισμού του φόρου εισοδήματος για τους αυτοαπασχολούμενους θα ενισχύσει και τα δηλωθέντα εισοδήματα και τον φόρο εισοδήματος. Οι υπολογισμοί που έκανε το υπουργείο Οικονομικών στο πλαίσιο κατάθεσης του νομοσχεδίου ανέβασε τον πήχη των εισπράξεων περίπου στα 600 εκατ. ευρώ «καθαρά». Η απόδοση της πρώτης χρονιάς θα φανεί το καλοκαίρι μέσα από τα εκκαθαριστικά, αν και δύσκολα θα υπάρξουν σημαντικές αποκλίσεις, δεδομένου ότι το μέτρο εφαρμόζεται αναδρομικά για τα εισοδήματα του 2023, οπότε δεν είναι εύκολο να επηρεαστεί η φορολογική βάση. Για την επόμενη χρονιά, το τοπίο μπορεί να αλλάξει αν κάποιοι επαγγελματίες αποφασίσουν -για παράδειγμα- να κλείσουν τα βιβλία τους υπό το βάρος εφαρμογής του νέου συστήματος.

Περισσότερη φορολογητέα ύλη (άρα και μεγαλύτερες εισπράξεις) αναμένονται και από τα εισοδήματα από ακίνητα. Η καλή τουριστική χρονιά του 2023 αλλά και η εκτόξευση των βραχυχρόνιων μισθώσεων (σε συνδυασμό με την εφαρμογή του νέου μηχανισμού ελέγχου που περιορίζει τα περιθώρια απόκρυψης φορολογητέας ύλης) εκτιμάται ότι έχουν αυξήσει τα φορολογητέα εισοδήματα και αυτό αναμένεται επίσης να αποτυπωθεί στις φετινές φορολογικές δηλώσεις.

Για το 2024 προβλέπεται ότι ο φόρος εισοδήματος θα αποδώσει έσοδα 13,337 δισ. ευρώ. Όλα τα προηγούμενα χρόνια, οι αρχικές προβλέψεις του προϋπολογισμού έπεφταν έξω και τελικώς το Δημόσιο εισέπραττε περισσότερα. Το ίδιο θα συμβεί και φέτος αν αποδώσουν δύο αστάθμητοι παράγοντες: πρώτον, οι μεγαλύτερες του αναμενομένου αυξήσεις από την πλευρά των ιδιωτικών επιχειρήσεων και, δεύτερον, το ενδεχόμενο να έχουμε υψηλότερα του αναμενόμενου κέρδη από την πλευρά των αυτοαπασχολούμενων λόγω της καλής χρονιάς που ήταν το 2023 κυρίως για τους επαγγελματίες στον χώρο του τουρισμού.

Εισπράξεις από τον φόρο εισοδήματος υψηλότερες από τα 13,33 δισ. ευρώ δεν έχουν συγκεντρωθεί ποτέ από το 2009 μέχρι σήμερα και ουσιαστικά ποτέ στη σύγχρονη ιστορία. Από την άλλη, τα δηλωθέντα εισοδήματα στις φετινές δηλώσεις δεν αναμένεται να καταγράψουν ιστορικό ρεκόρ, καθώς θα κινηθούν κάτω από τα 100 δισ. ευρώ που είναι το ιστορικό υψηλό. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι και σήμερα οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα (αλλά και στον δημόσιο) παραμένουν χαμηλότεροι σε σχέση με τα επίπεδα που ήταν πριν ξεκινήσει η μνημονιακή περίοδος.