Κρίσιμη η απορρόφηση του Ταμείου Ανάκαμψης για τη φετινή ανάπτυξη - Οι αριθμοί και τα χρονοδιαγράμματα

Του Τάσου Δασόπουλου

Οι επενδύσεις θα είναι ο παράγοντας που θα κρίνει την ανάπτυξη της οικονομίας για το 2024 αλλά και το 2025, αφού θα δώσουν το 60-65% της αύξησης του ΑΕΠ για κάθε χρονιά.

Αυτό σημαίνει ότι φέτος μόνον η υλοποίηση των επενδύσεων θα αυξήσει το ΑΕΠ κατά 1,75% από το σύνολο του 2,9% που αναμένει ότι θα πετύχει για φέτος το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. O υπουργός Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε βέβαιος ότι φέτος και το 2025 θα έχουμε σταθερή, μεγάλη αύξηση του ΑΕΠ, με "καταλύτη" τις επενδύσεις.

Το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, στην έκθεση του για το δ’ τρίμηνο του 2023, θεωρεί ότι για να επιτευχθεί η ανάπτυξη του 2,9% θα πρέπει η πραγματική απορρόφηση, δηλαδή οι δαπάνες πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στην πραγματική οικονομία, να φτάσουν τα 2,7 δισ., δηλαδή τα ¾ από τα 3,6 δισ. ευρώ που έχει τεθεί ως στόχος για δαπάνες στην πραγματική οικονομία για το 2024.

Στην ίδια έκθεση γίνεται η εκτίμηση ότι, αν το σύνολο των 3,6 δισ. ευρώ απορροφηθούν από την πραγματική οικονομία, τότε ο ρυθμός ανάπτυξης θα φτάσει το 3,2%. Παρόλα αυτά, το Γραφείο υιοθετεί πρόβλεψη για ανάπτυξη 2,5% για φέτος - την οποία αναγνωρίζει παρόλα αυτά ως συντηρητική - ο οποίος μπορεί να επιτευχθεί με την απορρόφηση λιγότερο εκ των μισών από τα 3,6 δισ. ευρώ του ΤΑΑ. Ο ίδιος σκεπτικισμός σε ό,τι αφορά την ικανότητα κυρίως της διοίκησης να ολοκληρώσει επενδύσεις διέπει και τις προβλέψεις των διεθνών οργανισμών, οι οποίοι παρακολουθούν στενά την ελληνική οικονομία.

Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προβλέπει φέτος για την Ελλάδα ανάπτυξη 2,3%, ακριβώς λόγω της διαφοράς υπολογισμού των επενδύσεων. Το ΔΝΤ, προβλέπει ανάπτυξη 2,1% για το ίδιο λόγο. Ο ΟΟΣΑ, αναμένει για φέτος, η Ελλάδα να αναπτυχθεί με ρυθμό 2%. Η Τράπεζα της Ελλάδος αναμένει ότι η ανάπτυξη θα φτάσει φέτος στο 2,3% και το 2025 στο 2,5 %.

Τα προβλήματα

Ο σκεπτικισμός αυτός βασίζεται και στα αποτελέσματα του 2023, όταν ο στόχος ήταν να γίνουν δαπάνες από πόρους του ΤΑΑ προς την πραγματική οικονομίας ύψους 3,6 δισ. ευρώ, ενώ τελικά έγιναν δαπάνες μόνο 2,1 δισ. ευρώ. Επίσης, για το 2024, το οικονομικό επιτελείο έχει θέσει τον φιλόδοξο στόχο να κάνει δύο αιτήματα δόσεων ύψους 6,9 δισ. ευρώ. Ο προγραμματισμός του ΥΠΕΘΟ θέλει το πρώτο αίτημα για πόρους συνολικού ύψους 3,3 δισ. ευρώ να γίνεται μέχρι και το τέλος του μήνα και το δεύτερο τον Σεπτέμβριο, για πόρους ύψους 3,6 δισ. ευρώ.

Η δύσκολη αποστολή που έχει για φέτος το ΥΠΕΘΟ, εκτός από τις δύο δόσεις, οι οποίες συνδέονται με την επίτευξη συνολικά 45 οροσήμων και στόχων, εντοπίζεται και στους εκατοντάδες διαγωνισμούς έργων, οι οποίοι βρίσκονται σε εξέλιξη και θα πρέπει να ολοκληρωθούν έγκαιρα, για να μπορέσει η Ελλάδα να παραμείνει στις πρώτες χώρες της ΕΕ σε ό,τι αφορά την πορεία υλοποίησης του εθνικού της προγράμματος "Ελλάδα 2.0".

Σε κάθε περίπτωση, για τους 30 μήνες που απομένουν μέχρι και την ολοκλήρωση του προγράμματος, η Ελλάδα θα πρέπει να επιταχύνει τους ρυθμούς της, για να εισπράξει τα 21,3 δισ. από τα συνολικά 36 δισ. ευρώ που δικαιούται η χώρα, μετά και την πρόσθεση και των 5,7 δισ. ευρώ του REpowerEU στο ελληνικό πρόγραμμα, το οποίο εγκρίθηκε πέρσι τον Δεκέμβριο.