Brain gain: Πώς βλέπουν την Ελλάδα όσοι επέστρεψαν

Η βελτίωση και ο εκσυγχρονισμός στις δομές του κράτους είναι ζητούμενο σε ποσοστό 78%.

Μαθηματικός-Ερευνητής

Στράτος Στρατηγάκης • stratig@yahoo.com

Οι Έλληνες που πήγαν στο εξωτερικό την προηγούμενη δεκαετία και επέστρεψαν στην πατρίδα μας μπόρεσαν να συγκρίνουν τις συνθήκες ζωής εδώ και στη χώρα που έζησαν.

Τα συμπεράσματά τους παρουσιάζουν ενδιαφέρον καθώς αποκαλύπτουν τις αδυναμίες της κοινωνίας μας. Όλα αυτά που δεν μας αφήνουν να γίνουμε μία ευνομούμενη χώρα.

Η έρευνα για λογαριασμό του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης έγινε από την Kapa Research σε 602 πολίτες που έζησαν και εργάστηκαν στο εξωτερικό την προηγούμενη δεκαετία και επέστρεψαν. Έφυγαν σε ποσοστό 89% για οικονομικούς/επαγγελματικούς λόγους, σύμφωνα με τις απαντήσεις τους. Σε ποσοστό 62% έζησαν 3 έως 9 έτη στο εξωτερικό. Το 20% εργάστηκε ως τεχνίτης/εργάτης στον ιδιωτικό τομέα, 21% ως ιδιωτικός υπάλληλος γραφείου και το 19% ως διευθυντικό στέλεχος στον ιδιωτικό τομέα.

Κρίνουν ότι η Ελλάδα είναι ένας καλός τόπος να ζεις σε ποσοστό 55% και θα παρότρυναν ένα φίλο ή συγγενή να επιστρέψει στην Ελλάδα σε ποσοστό 49%, ενώ δεν θα παρότρυναν την επιστροφή σε ποσοστό 45%.

Το πιο εντυπωσιακό, κατά τη γνώμη μου, εύρημα της έρευνας είναι το τι πιστεύουν ότι θα βοηθούσε στον επαναπατρισμό περισσότερων Ελλήνων του Εξωτερικού. Όπως βλέπουμε στην εικόνα το 79% ζητά καλύτερη λειτουργία των θεσμών. Αυτό είναι το πρώτο ζητούμενο. Η λειτουργία της χώρας μας, δηλαδή. Η βελτίωση και ο εκσυγχρονισμός στις δομές του κράτους είναι ζητούμενο σε ποσοστό 78%.

Όλα αυτά που κάνουν το κράτος να μη λειτουργεί και τον πολίτη να υποφέρει, διότι δεν ισχύουν αυτά που θα έπρεπε να είναι αυτονόητα και έξω από κάθε συζήτηση. Αν δούμε τα νέα θα παρατηρήσουμε ότι υπάρχουν ειδήσεις που δεν θα έπρεπε να είναι ειδήσεις. Δεν πρέπει να είναι είδηση η ημερομηνία καταβολής των συντάξεων. Δεν πρέπει να είναι είδηση αν υπάρχουν εκπαιδευτικοί στα σχολεία με την έναρξη του σχολικού έτους. Δεν πρέπει να είναι είδηση αν θα δοθεί παράταση στην πληρωμή των τελών κυκλοφορίας. Δεν πρέπει να έχουμε κάθε χρόνο αλλαγή του φορολογικού συστήματος και να έχουμε αναλύσεις επί αναλύσεων και σημεία προσοχής για τις αλλαγές. Πάρα πολλά είναι αυτά που δεν θα έπρεπε να είναι ειδήσεις, αλλά δυστυχώς είναι. Όλα αυτά μας κάνουν να καταναλώνουμε χρόνο και κόπο για πράγματα που δεν θα έπρεπε να μας απασχολούν. Θα έπρεπε απλά να λειτουργούν.

Δεν είναι λογικό να θέλεις να ταξιδέψεις με το τρένο και να μην ξέρεις αν θα φτάσεις στην ώρα σου και αρτιμελής. Το τρένο είναι το ασφαλέστερο και μακράν το πιο οικολογικό μέσο μετακίνησης, αλλά στην Ελλάδα σκεφτόμαστε να το χρησιμοποιήσουμε. Δεν είναι λογικό να ξοδεύονται άπειρες ώρες στα μποτιλιαρίσματα διότι δεν μπορούμε να έχουμε κανονικές συγκοινωνίες, που θα εξυπηρετούν με συνέπεια και ακρίβεια τους πολίτες της χώρας. Το κόστος στις χαμένες ώρες και στους εκνευρισμένους εργαζόμενους μετά από τόση ταλαιπωρία για να πάνε στη δουλειά τους είναι πολύ μεγαλύτερο από το να φτιάξεις τις συγκοινωνίες. Δεν είναι λογικό από τη μεταπολίτευση μέχρι τώρα να έχουν τιμωρηθεί μόνο δύο άνθρωποι για τα δεκάδες σκάνδαλα που συντάραξαν τη χώρα μας.

Δυστυχώς δεν είναι μόνο ο δημόσιος τομέας που αποτελεί φρένο στην πρόοδο της χώρας. Είναι και ο ιδιωτικός: σε ποσοστό 77% ζητούν περισσότερη αξιοκρατία στην αγορά. Το αυτονόητο και πάλι: Εργάζομαι σωστά και με συνέπεια, τότε πρέπει να ανταμείβομαι.

Τη δεκαετία του 60 μας κορόιδευε ο Goscinny, όταν στην επίσκεψη του Asterix στην Ελλάδα για τους Ολυμπιακούς αγώνες ο ξεναγός του στην Αθήνα τον πήγαινε στα μαγαζιά των συγγενών του για να φάει και στα ξενοδοχεία των συγγενών του και πάλι για να κοιμηθεί. Για κάθε ανάγκη του Asterix υπήρχε και ένας ξάδελφος του ξεναγού για να την καλύψει. Προφανώς αυτό δεν ήταν σάτιρα για τους προγόνους μας, που δεν ξέρουμε τι έκαναν αλλά για τους σύγχρονους Έλληνες. Θα πει κάποιος ότι οι οικογένειες στην Ελλάδα είναι πολύ συνδεδεμένες. Ναι και αυτό είναι καλό, αλλά η αίσθηση του να εργάζεσαι σωστά και αυτό να μην αναγνωρίζεται, να σου παίρνει τη δουλειά ο κολλητός του εργοδότη σου είναι κάτι που δεν αντέχεται.

Σε ποσοστό 73% ζητούμενο είναι η σταθερή βελτίωση των οικονομικών συνθηκών. Το οικονομικό βρίσκεται, δηλαδή, στην 4η θέση των ζητούμενων από τους εργαζόμενους που επιστρέφουν από το εξωτερικό, όπου προφανώς είχαν μεγαλύτερες οικονομικές απολαβές. Δεν αποτελεί, όμως, το κύριο ζητούμενό τους το οικονομικό. Αυτό που ζητούν είναι σταθερή βελτίωση των οικονομικών τους συνθηκών. Όχι αυξήσεις μικρότερες από τον πληθωρισμό σημαίνει αυτό.

Ας μη νομίζουμε ότι άρχισε η επιστροφή των παιδιών μας από το εξωτερικό. Κάποιοι επιστρέφουν αλλά την ίδια στιγμή νεότεροι που τελειώνουν τα Πανεπιστήμιά μας φεύγουν αναζητώντας την τύχη τους σε άλλες χώρες, κυνηγώντας τα όνειρά τους.

Δεν είναι, λοιπόν, το κύριο πρόβλημά όλων όσοι φεύγουν τόσο το οικονομικό. Είναι αυτό που ζούμε όλοι μας καθημερινά. Αυτό το χάος που μάθαμε με τα χρόνια να κινούμαστε και να ζούμε σ’ αυτό, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν αγανακτούμε καθημερινά. Αυτό θέλει δουλειά πολλή, που γίνεται με ρυθμούς χελώνας, με αποτέλεσμα τη συνεχή απόκλισή μας από την Ευρώπη. Μας έχουν ξεπεράσει προ πολλού χώρες που βρίσκονταν σε χειρότερη θέση από εμάς, όπως η Πορτογαλία και οι πρώην ανατολικές χώρες, αλλά εμείς κρατάμε την ψυχραιμία μας…