Η ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΕΚΤΟΣ ΤΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΔΟΜΩΝ ΤΟΥ Ε.Σ.Υ.

Δημήτρης Ν.Πατσάκης,15.1.13

Όποιος επισκεφθεί οποιοδήποτε, ιδιαίτερα κεντρικό και μεγάλο- νοσοκομείο του Εθνικού Συστήματος Υγείας, αντιμετωπίζει καθημερινά ένα όγκο προσερχομένων ατόμων που απαιτούν άμεση πρόσβαση σε ιατρικό προσωπικό, άμεση διάγνωση νόσου ποικίλης επικινδυνότητας και ασφαλή και αποτελεσματική αντιμετώπισή τους.

Τα προαναφερόμενα συνιστούν αναφαίρετο δικαίωμα για το σύνολο των αιτουμένων παροχής υπηρεσιών, ανεξάρτητα από την ασφαλιστική ή όχι κάλυψή τους, το φύλο, το θρήσκευμα ή την υπηκοότητα. Οι κανόνες της ιατρικής δεοντολογίας δεν είναι δυνατόν να αγνοηθούν, όποια και αν είναι η κατάσταση της οικονομίας.

Από την άλλη, ζήτημα ουσίας αποτελεί η «ακύρωση» της λειτουργίας εκατοντάδων δομών πρωτοβάθμιας περίθαλψης που είναι διασπαρμένες σε όλη την έκταση της επικράτειας. Δεν είναι προϊόν φαντασίας η διαπίστωση πως, χιλιάδες περιστατικά, είναι ευχερές και ασφαλές να αντιμετωπισθούν στις τελευταίες.

Απλές ιατρικές πράξεις που αφορούν σε επανάληψη συνταγογράφησης, ακτινοσκοπήσεις, βιοχημικές ή μικροβιολογικές εξετάσεις, καρδιογραφήματα κ.ά. εκτελούνται από τις υπερ-φορτωμένες και προπαντός γλίσχρα αμειβόμενες νοσηλευτικές δομές στο πλαίσιο της λειτουργίας Τακτικών Εξωτερικών Ιατρείων ή Επειγόντων Περιστατικών, σε βάρος της αποτελεσματικότητας και της ανθρώπινης αντοχής, με όποιο κίνδυνο και αν συνεπάγεται αυτή η κατάσταση.

Στον αντίποδα, στελεχωμένα –λιγότερο ή περισσότερο- Πολυϊατρεία Ασφαλιστικών Φορέων, Ιατρο-Κοινωνικά Κέντρα ,Πολυδύναμα ή Αγροτικά Ιατρεία υφίστανται σε αρκετές περιπτώσεις, είτε λόγω πίεσης τοπικών παραγόντων είτε εξαντλούν τον ρόλο τους σε «διανομείς» περιστατικών προς τα όμορα νοσοκομεία ή αυτά των μεγάλων αστικών κέντρων.

Το ενδεχόμενο, πολλές και πληρωμένες ιατρικές πράξεις ή και συνταγές που αφορούν σε φαρμακευτικά σκευάσματα να έχουν στην ουσία ενισχύσει κάποιες «τσέπες» (νομίμως και ηθικώς ή όχι, δεν έχει και μεγάλη σημασία), πρέπει να απασχολήσει κάποια στιγμή τους παράγοντες των αρμοδίων υπηρεσιών.

Φαινόμενα όπως η διαφοροποίηση εισαγωγών σε κλινικές δομές κατά τις «εφημερίες» ή «κατά παραγγελίαν» ροές ασθενών από την Περιφέρεια προς το Κέντρο (όπου, συμπτωματικά (;) υπάρχει «πατριώτης» ιατρός) είναι μια από τις ενδείξεις της λανθασμένης αντίληψης που καταβάλλει και συγχρόνως φθείρει τις όποιες αντοχές του συστήματος παροχής περίθαλψης.

Η χρήση του «Χάρτη Υγείας» με παράλληλη διαπίστωση «κενών» και κάλυψη των αναγκών σε ειδικότητες και εξοπλισμό σε πρωτοβάθμιες δομές, ενδεχομένως και με μετακίνηση ειδικοτήτων που «στενάζουν» στις εφημερίες, με ολοήμερη λειτουργία και σαφώς πιο άνετη και αποτελεσματικότερη απόδοση, μπορεί να συμβάλλει προς αυτήν την κατεύθυνση.

Εξάλλου, μια πρόσφατη έρευνα της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, αναφορικά με την αποδοτικότητα των νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ, παρέχει αποκαλυπτικά στοιχεια και ταυτόχρονα τεκμηριωμένα επιχειρήματα προς την κατεύθυνση των αλλαγών με σκοπό την βελτίωση των δυσλειτουργιών, την επίτευξη οικονομιών κλίμακος και, ενδεχομένως, την διακοπή λειτουργίας δομών που θα καλύπτονται από περιφερειακές μονάδες, όχι απαραίτητα νοσοκομειακού τύπου.