Η ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΕΙΓΟΝΤΩΝ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΤΟ Ε.Σ.Υ.

Δημήτρης Ν.Πατσάκης,19.6.14

Η απρόσκοπτη πρόσβαση, μέσα στο κρίσιμο χρονικό διάστημα και η έγκαιρη αντιμετώπιση ενός προβλήματος υγείας που απαιτεί «άμεση δράση», είτε χειρουργική είτε με τεχνολογική υποστήριξη, συνιστά τον σημαντικότερο λόγο χωροθέτησης και οργάνωσης νοσοκομειακών δομών,πέραν της α΄βάθμιας περίθαλψης.

Στην περίπτωσή μας, αρκετές από τις προϋποθέσεις που δικαιολογούν την αναγκαιότητα της λειτουργίας ενός υπερβολικά μεγάλου αριθμού –κρατικών- νοσοκομείων, δεν ίσχυσαν αποφασιστικά, με συνέπειες όπως:

-Υψηλή συγκέντρωση νοσοκομείων,κλινικών και ιατρών

-«Τυπική» επάρκεια στελέχωσης με ανάλογα υψηλό κόστος λειτουργίας, σε σχέση με το παραγόμενο έργο

-Κενά ειδικοτήτων και τεχνολογικής υποδομής σε στρατηγικά πολλές φορές σημεία (π.χ. δυσπρόσιτες περιοχές, τουριστικοί προορισμοί)

-Πρακτική «αχρήστευση» των προβεβλημένων Κέντρων «Υγείας», αρκετά από τα οποία δικαιολογούν την ύπαρξή τους ως κέντρα συνταγογράφησης και διαχείρισης παραπομπής περιστατικών στο προσβάσιμο 2/3 βάθμιο νοσοκομείο.

Τα προαναφερόμενα, όπως εμφανίζονται και στα στοιχεία του ESYnet, παρουσιάζουν, αφενός την συγκέντρωση των καταγεγραμμένων ως «επειγόντων» στα θεωρούμενα ως «top» νοσοκομεία,αφετέρου την ανισοκατανομή εντός της ίδιας περιοχής, για μια σειρά από λόγους που δεν είναι του παρόντος, τουλάχιστον χωρίς ακριβή στοιχεία.

Σε γενικές γραμμές, τα αστικά κέντρα (πρωτεύουσα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Λάρισα & Ιωάννινα) καταγράφουν το 54-58% των «επειγόντων» περιστατικών μεταξύ 2010-13. Στο σύνολο συμπεριλαμβάνονται και τα «ειδικά» νοσοκομεία (Παιδιατρικά, Ογκολογικά, Ψυχιατρικά, Μαιευτικά/Γυναικολογικά, Δερματικών και Λοιμωδών νοσημάτων).

Παράλληλα, η έλλειψη πλήρους στελέχωσης σε ειδικότητες και η «φήμη» του κάθε «γενικού» νοσοκομείου, επιφέρει την άνιση κατανομή των περιστατικών εντός των αστικών κέντρων.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, αυτό της πρωτεύουσας. Σε σύνολο 21 «γενικών» νοσοκομείων, 7 από αυτά (33%) επιφορτίζονται με το 50% των περιστατικών(2013). Σε αυτά συνυπολογίζονται ,τόσο τα διαμετακομισθέντα μέσω του Ε.Κ.Α.Β. όσο και αυτά που προσέρχονται με «ίδια μέσα», πολλές φορές και κατόπιν προσυνεννόησης (τα αποκαλούμενα «βαλιτσάκια»). Εξάλλου, ένας αριθμός περιστατικών έχει ήδη καταγραφεί και στα δεδομένα άλλων νοσοκομείων ή και Κ.Υ, εξαιτίας της αδυναμίας παροχής των απαραίτητων ιατρικών βοηθειών ή και απλών παρεμβάσεων. 

Οι απόψεις των ειδικών της οργάνωσης του χώρου, καταλήγουν στην ανάγκη της ανα-διάταξης και ανα-διοργάνωσης του ρόλου και του μεγέθους των νοσοκομείων στο σύνολο της χώρας, υπό τις εξής προϋποθέσεις:

-Λειτουργία και δυναμική εφαρμογή του «Χάρτη Υγείας» 

-Τεκμηρίωση των αναγκών σε ειδικότητες και δυναμικότητες ανά περιοχή και σημείο, λαμβανομένων υπόψη μιας σειράς παραμέτρων (απόσταση, προσβασιμότητα, νοσηρότητα, εποχικότητα κ.τ.λ)

-Πληρότητα υλικοτεχνικής υποδομής και επάρκειας σε αναλώσιμα υλικά

-Ουσιαστική λειτουργία της α΄βαθμιας υγείας (νυν Π.Ε.Δ.Υ) με αξιοποίηση του κτιριακού δυναμικού των Πολυϊατρείων πρ.Ι.Κ.Α/Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και των Κέντρων Υγείας, επιφορτισμένων με την παροχή του 100% των υπηρεσιών που δεν απαιτούν νοσηλεία η εξειδικευμένη θεραπεία σε νοσοκομειακή δομή.

Όλα αυτά, την στιγμή κατά την οποία, από την μία αιτούνται προσλήψεις στον πίθο των Δαναϊδων που αποκαλείται «Ε.Σ.Υ», κυρίως ιατρών σε νοσοκομεία που όλα διεκδικούν την «ισοδυναμία» τους, έστω και εάν η λειτουργία τους βασίζεται κυρίως σε τοπικά μικρο-πολιτικά πελατειακά συμφέροντα, συμβάλλοντας αποκλειστικά στην συντήρηση της τοπικής αγοράς και οικονομίας.

Ενδιαφέρον θα είχε η αξιολόγηση της αιτίας της «εφημέρευσης» και του κόστους που η τελευταία επιφέρει, «νοσοκομείων» που σε διάστημα 1 έτους δέχθηκαν μόλις 652(!!!) περιστατικά. Οπωσδήποτε, η εξέλιξη της νόσου για την οποία εισάγεται το σύνολο των περιστατικών στην διάρκεια των εφημεριών και η ποιοτική αξιολόγηση ενός εκάστου νοσοκομείου, δικαιολογεί την σημασία της λειτουργίας.

Η επιχειρούμενη αλλαγή του συστήματος της «εφημέρευσης», εκτός της αποκατάστασης του ρυθμού «κανονικής» ζωής χιλιάδων ιατρών και νοσηλευτών, με την διάταξη σε «βάρδιες» λειτουργίας, καλό θα είναι να συνοδευθεί και με την έναρξη διαβούλευσης για την δίκαιη αμοιβή και την θέση «στόχων» ποσότητας και ποιότητας, κοινής αποδοχής.