Στη Βουλή οι αποκαλύψεις του Iatronet για τον διαγωνισμό ορολογικού ελέγχου του αίματος

Πολιτική ένταση πυροδότησαν οι αποκαλύψεις του Iatronet για το πλούσιο παρασκήνιο πίσω από τον διαγωνισμό για τον ορολογικό έλεγχο του αίματος. Πού εντοπίζονται "γκρίζες ζώνες". Τι απαντά το αρμόδιο ΕΚΕΑ.

Γράφει: Καραγιώργος Δημήτρης

Πολλά ερωτήματα προκαλεί η υπόθεση με την ανάθεση της προμήθειας του ορολογικού ελέγχου του αίματος.

Ο σχετικός διαγωνισμός που προκηρύχθηκε από το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ) “πάσχει” σε πολλά σημεία του, με αποτέλεσμα το κράτος να χάνει σημαντικά ποσά.

Το θέμα, που είχε αποκαλύψει το Iatronet στις 12 Σεπτεμβρίου, πήγε και στη Βουλή. Ο τομεάρχης Υγείας της ΝΔ Χρήστος Κέλλας κατέθεσε ερώτηση στον υπουργό Υγείας σχετικά με “Τη διαγωνιστική διαδικασία που ακολουθείται για τον ορολογικό έλεγχο του αίματος”.

Ερώτηση κατέθεσε και ο βουλευτής Λάρισας με το Ποτάμι, Κώστας Μπαργιώτας, ο οποίος καταγγέλλει ότι το Δημόσιο χάνει καθημερινά 54.000 ευρώ από την καθυστέρηση ολοκλήρωσης του διαγωνισμού.

Το ΕΚΕΑ επιχείρησε να δώσει απαντήσεις στις αιτιάσεις που εγείρονται σχετικά με τον διαγωνισμό. Οι απαντήσεις, ωστόσο, αυξάνουν τον προβληματισμό.

Μία από τις καταγγελίες κατά της διαδικασίας, αναφέρει ότι εταιρείες που συνεργάζονται με έναν από τους δύο υποψήφιους δεν είχαν καταθέσει έναρξη επιτηδεύματος.

Το ΕΚΕΑ απάντησε πως αυτό δεν αφορά ΑΕ και ΕΠΕ, αλλά είναι σαφές πως όταν γράφεται "νομικά πρόσωπα" αφορά παντός είδους εταιρείες.

Στις αιτιάσεις του ενός υποψήφιου ότι ο συνυποψήφιος δεν είχε καταθέσει κάποια έγγραφα (prospectus), το ΕΚΕΑ απάντησε πως πληρούνται οι προδιαγραφές. Είναι σαφές, ωστόσο, ότι στους δημόσιους διαγωνισμούς πρέπει όλα να αποδεικνύονται με έγγραφα.

Ενδεικτικό της προσέγγισης του θέματος, είναι ότι το ΕΚΕΑ απαντά πως αναζήτησε και βρήκε τα έγγραφα που έπρεπε να έχει καταθέσει ο ένας από τους δύο υποψηφίους στο Διαδίκτυο!

Για ένα από τα προϊόντα που συμμετέχουν στον διαγωνισμό δεν κατατέθηκε πιστοποιητικό “CE”. Το ΕΚΕΑ απάντησε πως όταν ανοίξεις τη συσκευασία βλέπεις στις οδηγίες χρήσης ότι έχει σήμανση CE!

Ερώτηση

Με αφορμή το δημοσίευμα του Iatronet, ο κ. Κέλλας κατέθεσε ερώτηση την οποία συνυπογράφουν τα μέλη της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της βουλής, Α. Γεωργιάδης, Γ. Βρούτσης, Ν. Παναγιωτόπουλος, Β. Οικονόμου, Σ. Βούλτεψη, Β. Γιόγιακας, Α. Κατσανιώτης, Μ. Αντωνίου, Σ. Γιαννάκης και Γ. Στύλιος.

Ο Λαρισαίος πολιτικός με την ερώτησή του επισημαίνει πως “αγνοήθηκε από το υπουργείο Υγείας το επιτυχημένο μοντέλο του διαγωνισμού του μοριακού ελέγχου από την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας με την διαδικασία της ηλεκτρονικής μειοδοσίας, η οποία οδήγησε σε εξορθολογισμό δαπανών, και δεν διασφαλίζεται πλέον το αδιάβλητο του διαγωνισμού”.

Στην ερώτηση αναφέρονται, μεταξύ άλλων, τα εξής:

“Ο διαγωνισμός για τον ορολογικό έλεγχο του αίματος, προϋπολογισμού 27,8 εκατομμυρίων ευρώ από τους μεγαλύτερους διαγωνισμούς των τελευταίων ετών, αφορά τη σύναψη συμφωνίας για τέσσερα χρόνια, με έναν μειοδότη, για τον υποχρεωτικό έλεγχο μονάδων αίματος, για τα μεταδιδόμενα με τη μετάγγιση νοσήματα.

Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες αλλά και δημοσιογραφικά ρεπορτάζ, προκύπτουν σκιές και αναπάντητα ερωτηματικά κατά πόσο είναι αδιάβλητη η διαγωνιστική διαδικασία.

Και τούτο γιατί ο διαγωνισμός δεν διεξάγεται από την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ), αλλά από το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ), με αποτέλεσμα το κράτος να χάνει το πλεονέκτημα της ηλεκτρονικής μειοδοσίας, αφού το ΕΚΕΑ δεν έχει την υποδομή για να διενεργήσει, ηλεκτρονικό μειοδοτικό διαγωνισμό.

Θυμίζω ότι η ΕΠΥ, ολοκλήρωσε πριν από περίπου δύο χρόνια το διαγωνισμό για τον μοριακό έλεγχο του αίματος, ευθύνης του ΕΚΕΑ, με ηλεκτρονική μειοδοσία. Αποτέλεσμα, εκπτώσεις ρεκόρ σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, εξορθολογισμός δηλαδή δαπανών, που σε συνδυασμό με την ποιοτική αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας, οδήγησαν στη προάσπιση του Δημόσιου συμφέροντος.

Η όλη διαδικασία, οδηγεί στην ύπαρξη μιας και μοναδικής προσφοράς για κάθε συμμετέχοντα, χωρίς δυνατότητα μειοδοσίας. Οι εξωπραγματικά αυστηρές μάλιστα προδιαγραφές, που τέθηκαν εξ αρχής, δεν ευνοούν τον ανταγωνισμό και εντείνουν σκιές και ερωτηματικά, σε συνδυασμό με τον αποκλεισμό από την επιτροπή του διαγωνισμού, ενός από τους δύο συμμετέχοντες”...

Αιμορραγία

Για οικονομική αιμορραγία από τη συγκεκριμένη διαδικασία κάνει λόγο σε ερώτησή του για το ίδιο θέμα ο κ. Μπαργιώτας:

“Ο διαγωνισμός αφορά τη σύναψη συμφωνίας για τέσσερα χρόνια με έναν μειοδότη για τον υποχρεωτικό έλεγχο μονάδων αίματος για τα μεταδιδόμενα, με τη μετάγγιση, νοσήματα.

Μέχρι σήμερα, ο έλεγχος διενεργούνταν σε 96 κέντρα στα νοσοκομεία όλης της χώρας και η ανάγκη συγκεντροποίησης ήταν επί σειρά ετών αίτημα όλων των εμπλεκομένων στο χώρο της αιμοδοσίας.

Υπολογίζεται ότι, όταν ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός, το σύστημα υγείας θα εξοικονομεί 19,8 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.

Σύμφωνα με το από 28/12/2015 δελτίο τύπου του υπουργείου Υγείας “ο ορολογικός έλεγχος του αίματος, που διενεργούνταν στα 96 κέντρα στα νοσοκομεία όλης της χώρας κόστιζε 26.500.000 ευρώ το χρόνο και με την διενέργεια του ελέγχου από τέσσερα κέντρα, υπό τον έλεγχο του Ε.ΚΕ.Α το κόστος ανέρχεται στα 6.700.000 ευρώ”.

Με άλλα λόγια, κάθε μέρα που καθυστερεί η ολοκλήρωση του διαγωνισμού το Δημόσιο ζημιώνεται με 54.000 ευρώ. Επιτυχημένο προηγούμενο αποτελεί ο διαγωνισμός για τον μοριακό έλεγχο του αίματος.

Το ελληνικό Δημόσιο δαπανούσε, μέχρι πριν από περίπου έναν χρόνο, 28,8 εκατομμύρια ευρώ, συμπεριλαμβανομένης και της μεταφοράς του αίματος. Σήμερα, ο μοριακός έλεγχος του αίματος κοστίζει σε όλη τη χώρα 6,28 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο.

Ωστόσο, οι διαδικασίες που ακολουθούνται στο πλαίσιο της διαγωνιστικής διαδικασίας γεννούν πολλά και εύλογα ερωτήματα.

Πρώτον, ο διαγωνισμός δεν διεξάγεται από την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ), αλλά από το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ).

Κατόπιν αναιτιολόγητης απόφασης του υπουργείου Υγείας παρακάμφθηκε η ΕΠΥ και ο ορολογικός διεξήχθη από το ΕΚΕΑ, το οποίο δεν έχει την υποδομή, για να διενεργήσει ηλεκτρονικό μειοδοτικό διαγωνισμό.

Δεύτερον, η επιλογή του υπουργείου οδηγεί στην ύπαρξη μίας και μοναδικής προσφοράς για κάθε συμμετέχοντα, δίχως δυνατότητα μειοδοσίας.

Τρίτον, η ανάθεση και των τεσσάρων κέντρων του ΕΚΕΑ θα γίνει σε έναν προμηθευτή, σύμφωνα με την προκήρυξη, σε αντίθεση με τον προηγούμενο διαγωνισμό του μοριακού ελέγχου, που προέβλεπε έναν προμηθευτή για κάθε κέντρο, για να μην παρουσιαστούν φαινόμενα αδυναμίας εξυπηρέτησης.

Τέταρτον, ενώ μέριμνα από πλευράς της αναθέτουσας αρχής θα έπρεπε να είναι η ανάπτυξη του ανταγωνισμού, ώστε να επιλεγεί η βέλτιστη λύση, οι προδιαγραφές που τέθηκαν στα τεύχη δημοπράτησης ήταν, πέραν του συνήθους, αυστηρές. Έτσι, η συμμετοχή περιορίστηκε σε δύο μόνο εταιρείες.

Μάλιστα, η μία από τις δύο συμμετέχουσες αποκλείστηκε από την Επιτροπή του διαγωνισμού και υπέβαλε ένσταση στην Επιτροπή, καθώς και αίτηση ασφαλιστικών μέτρων ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας”.