Παρασκευή 13 Ιουλίου 2018

Θέατρο σκιών της ελληνικής κυβέρνησης με τα φάρμακα


Αποτέλεσμα εικόνας για θέατρο σκιών

Συντάκτης: Αιμίλιος Νεγκής - Virus

Αυτές τις μέρες ζούμε το εξής οξύμωρο: Η ελληνική κυβέρνηση που καθυστερεί αδικαιολόγητα εδώ και 3 χρόνια να κάνει διαπραγματεύσεις με τις φαρμακοβιομηχανίες, εμφανίζεται να πρωτοστατεί σε μία πρωτοβουλία ορισμένων χωρών, με στόχο να επιτευχθούν συμφέρουσες τιμές στα νέα, πανάκριβα φάρμακα!

Προσέξτε, δεν υποστηρίζω ότι η συνεργασία μεταξύ των χωρών για από κοινού αξιολόγηση και διαπραγμάτευση δεν κινείται προς την ορθή κατεύθυνση και δεν θα ωφεληθεί και η Ελλάδα. Όμως, αμφισβητώ ότι η ελληνική κυβέρνηση είναι σε θέση να εργαστεί προς αυτή την κατεύθυνση και να πετύχει. Όχι γιατί είμαι προκατειλημμένος, αλλά λόγω των πεπραγμένων της.

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Είναι αλήθεια ότι το θέμα των υψηλών τιμών των νέων φαρμάκων προβληματίζει όλες τις χώρες, ακόμη και τις πιο πλούσιες. Διότι πολύ απλά σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη γήρανση του πληθυσμού, απειλείται η βιωσιμότητα των ιατρο-ασφαλιστικών συστημάτων υγείας παγκοσμίως.

Ας δούμε ένα χειροπιαστό παράδειγμα. Πριν από μερικούς μήνες, έλαβε άδεια στις ΗΠΑ (αναμένεται να γίνει το ίδιο και στην Ε.Ε.) η πρώτη θεραπεία από μία νέα κατηγορία φαρμάκων, που είναι γνωστή ως θεραπείες CAR-T. Πρόκειται για το φάρμακο Kymriah, που έχει αναπτύξει η (απεταξάμην) Novartis…

Το επαναστατικό λοιπόν με αυτή τη νέα θεραπεία είναι θα «φτιάχνεται» ειδικά για κάθε ασθενή. Οι γιατροί θα αφαιρούν Τ κύτταρα από τον ασθενή, θα τα επαναπρογραμματίζουν γενετικά στο εργαστήριο και στη συνέχεια θα τα επανατοποθετούν στον ασθενή, με στόχο να κυνηγήσουν και να καταστρέψουν τα καρκινικά κύτταρα!

Η θεραπεία θα αφορά ασθενείς, που πάσχουν από οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία(ALL) και διάχυτο λέμφωμα μεγάλων κυττάρων Β. Το τελευταίο είναι ο συχνότερος ιστολογικός τύπος μεταξύ των λεμφωμάτων και ο κύριος εκπρόσωπος των επιθετικών λεμφωμάτων.

Όλα καλά ως εδώ. Όμως, το κόστος του φαρμάκου είναι πολύ υψηλό. Η αρχική τιμή της θεραπείας ανέρχονταν σε περίπου 475.000 δολάρια! Πριν πείτε οτιδήποτε, πρέπει να αναφέρω ότι θα αφορά περίπου 600 ασθενείς στις ΗΠΑ, αφού θα χρησιμοποιηθεί αφού αποτύχουν άλλες θεραπείες.

Επίσης, ήδη η Novartis έχει προχωρήσει στις λεγόμενες συμφωνίες pay-for-performance. Δηλαδή, θα πληρώνεται ανάλογα με την απόδοση και αποτελεσματικότητα της θεραπείας…

Ανάλογες συμφωνίες έχει κάνει στις ΗΠΑ και η Amgen για το νέο της φάρμακο, ονόματι Repatha, που αφορά τη χοληστερίνη και ετήσιο κόστος περίπου 14.000 δολάρια. Μία μάλιστα συμφωνία προβλέπει ότι, αν ένας ασθενής παίρνει το φάρμακό της και πάθει έμφραγμα ή εγκεφαλικό, τότε η εταιρεία θα «επιστρέφει» πίσω τα χρήματα!

Από αυτά τα δύο παραδείγματα, βλέπουμε ότι πράγματι υπάρχει θέμα με το υψηλό κόστος των νέων φαρμάκων. Όμως, σε όλες σχεδόν τις χώρες, δεν έχουν μείνει με σταυρωμένα χέρια. Έχουν δημιουργήσει φορείς Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας, για τα νέα φάρμακα – και όχι μόνο – και κάνουν μυστικές διαπραγματεύσεις, προκειμένου να συγκρατήσουν το κόστος και να κατανείμουν ορθολογικότερα τους ήδη περιορισμένους πόρους.

Έρχομαι τώρα στην Ελλάδα και δη στα πεπραγμένα της ελληνικής κυβέρνησης. Πριν απ’ όλα όμως οφείλω να ξεκαθαρίσω ότι και οι προηγούμενες κυβερνήσεις της περιόδου 2012-2014 απέτυχαν παταγωδώς. Επί Σαμαρά είχε φτιαχτεί μία επιτροπή διαπραγμάτευσης στον ΕΟΠΥΥ, αλλά η θητεία της έληξε χωρίς να κάνει ούτε μία συμφωνία!

Να σημειώσω εδώ ότι η δημιουργία φορέα Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας και η διαπραγμάτευση στα πλαίσια του ΕΟΠΥΥ, συμπεριλαμβάνονταν στο Μνημόνιο, αλλά ελάχιστα έγιναν στην πράξη…

Για παράδειγμα, το 2016, ξεκίνησαν επιτέλους διαπραγματεύσεις με τις φαρμακευτικές εταιρείες για τις νέες, θαυματουργές θεραπείες της ηπατίτιδας C. Και λέω θαυματουργές γιατί προσφέρουν εκρίζωση του ιού σε ποσοστά πάνω από 95%, ενώ μέχρι πρότινος η θεραπεία με ιντερφερόνη είχε χαμηλά ποσοστά (περίπου 30%) και συνδέονταν με σοβαρές παρενέργειες.

Βέβαια, για να λέμε την αλήθεια, δεν ακολουθήθηκε και καμία εξεζητημένη διαδικασία. Πρακτικά η κυβέρνηση ζήτησε εκπτώσεις από τις φαρμακοβιομηχανίες και πέρσι το καλοκαίρι, μετά από αδικαιολόγητη καθυστέρηση έκλεισε επιτέλους η συμφωνία για να καλυφθούν οι ανάγκες 5.500 ασθενών. Γεγονός που συχνά πυκνά διατυμπανίζει ο Ανδρέας Ξανθός.

Βέβαια, για να καταλάβετε με πόσο άσχετους έχουμε μπλέξει ο ίδιος ο υπουργός Υγείας σε συνεντεύξεις του αποκάλυψε το ύψος των εκπτώσεων, τορπιλίζοντας το θεσμό των διαπραγματεύσεων με μόνο κίνητρο τα μικρο-πολιτικά οφέλη…

Επίσης, η συμφωνία δεν τηρήθηκε από την πλευρά του δημοσίου. Η συμφωνία λήγει στις 31-8-2018 και μέχρι σήμερα έχουν ενταχθεί σε θεραπεία μόνο περίπου 3.000 ασθενείς. Διότι ουδείς ασχολήθηκε με την παρακολούθηση της υλοποίησης της συμφωνίας! Απλά να κλείσουμε άλλο ένα προαπαιτούμενο του Μνημονίου…

Η ουσία βέβαια είναι ότι στα πλαίσια της συμφωνίας περίπου 2.500 Έλληνες θα μπορούσαν να έχουν λάβει θεραπεία. Όμως, φαίνεται ότι αυτό δεν απασχολεί τους Ξανθό και Πολάκη. Ενώ για την υπόθεση της Novartis έχει κινητοποιηθεί το σύμπαν…

Εδώ υπάρχει και άλλο πρόβλημα. Όπως αναφέραμε, η συμφωνία λήγει στις 31-8-2018 και μέχρι σήμερα που μιλάμε, δεν έχει γίνει καμία κίνηση από το υπουργείο Υγείας, προκειμένου να ξεκινήσουν οι διαδικασίες για να γίνει εκ νέου διαπραγμάτευση. Και ενώ είναι διαθέσιμες νέες θεραπείες, με ακόμη καλύτερη αποτελεσματικότητα…

Υπάρχει κίνδυνος λοιπόν στις 21 Αυγούστου να βγούμε από το Μνημόνιο και 10 ημέρες αργότερα, να είναι κυριολεκτικά στον αέρα η θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθενών. Βέβαια, μπορεί να πει κάποιος, «σιγά το πρόβλημα, θα παραταθεί η ισχύουσα συμφωνία»… Ελλαδάρα !!

Επίσης, σε εκκρεμότητα βρίσκονται και άλλες διαπραγματεύσεις, τόσο για τα νέα φάρμακα για την χοληστερίνη, όσο και για το μελάνωμα. Επί μήνες, έχουν παγώσει οι διαδικασίες γιατί είχε καταργηθεί η επιτροπή της θετικής λίστας και η επιτροπή διαπραγμάτευσης, αναμένοντας να δημιουργηθεί η επιτροπή Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας, που θα τα συντόνιζε όλα.

Προσέξτε τώρα: Ενώ σε όλες τις χώρες, η Αξιολόγηση Τεχνολογιών Υγείας διενεργείται από ειδικό φορέα, ο οποίος είναι ανεξάρτητος από την εκάστοτε κυβέρνηση, εμείς εδώ φτιάξαμε επιτροπή, υπό τον εκάστοτε υπουργό Υγείας. Και ενώ όπως ισχυρίζεται η νυν κυβέρνηση, οι πρώην υπουργοί και πρωθυπουργοί έκαναν παιχνίδια με τη Novartis και τις άλλες εταιρείες…

Επανέρχομαι στο αρχικό οξύμωρο: Ενώ στο εσωτερικό η κυβέρνηση πελαγοδρομεί στην αξιολόγηση και διαπραγμάτευση των νέων φαρμάκων, στο εξωτερικό θέλει να δείξει ότι πρωτοστατεί στη λεγόμενη «Συμμαχία της Βαλέτα», στην οποία συμμετέχουν αρκετές χώρες, με στόχο να κάνουν από κοινού διαπραγματεύσεις με τις φαρμακοβιομηχανίες!

Μάλιστα, ο Ανδρέας Ξανθός δίνει ομιλίες και συνεντεύξεις, εγκαλώντας τους συναδέλφους τους για περαιτέρω συνεργασία και δέσμευση σε έναν οδικό χάρτη, ώστε να μετουσιωθούν σε πράξη οι στόχοι, που έχουν τεθεί.

Βέβαια, θα μου πει κάποιος, το πρόβλημα ξεπερνά τις δυνατότητες της χώρας. Η Ελλάδα δεν διαθέτει την πολιτική ωριμότητα, την τεχνογνωσία και το ανθρώπινο δυναμικό για να προχωρήσει. Επίσης, έχει μικρό μέγεθος και άρα και αγορά φαρμάκου για να πετύχει συμφέρουσες τιμές αποζημίωσης.

Πράγματι, αυτά ισχύουν. Και υπό αυτό το πρίσμα, οι προσπάθειες του Ανδρέα Ξανθού κινούνται προς την ορθή κατεύθυνση. Μας τα χαλάνε όμως η αριστερή ιδεοληψία του ίδιου και των συνεργατών του, όταν μιλούν για κατάργηση πατεντών στη φαρμακευτική βιομηχανία και άλλα τέτοια, που αφορούν μόνο την ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Με αυτή τη ρητορική, το όποιο εγχείρημα είναι καταδικασμένο.

Ας έλθουμε τώρα στην ουσία: Αν ήταν δυνατόν να ενωθούν όλες οι χώρες της Ευρώπης και να κάνουν αξιολόγηση και διαπραγμάτευση για το κόστος των νέων θεραπειών, τότε αυτό πάνω απ’ όλους βολεύει τη…. Φαρμακοβιομηχανία!

Ωστόσο, δεν μοιάζει να είναι δυνατόν. Για τον απλούστατο λόγο ότι υπάρχει τεράστια ανομοιομορφία και ανομοιογένεια μεταξύ των χωρών και των συστημάτων υγείας: οικονομική, νοσολογική, πληθυσμιακή, ιατρική κλπ.

Ενδεχομένως, η συνεργασία μεταξύ χωρών να είναι εφικτή και να έχει νόημα να γίνει ανά ομάδες χωρών με παραπλήσια οικονομικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά. Και εδώ είναι το πρόβλημα για την Ελλάδα: Με αυτά που έχουν συμβεί στη χώρα, ειδικά μετά την τραγωδία του 2015, η Ελλάδα είναι εκτός από κάθε κανονικότητα και ομαδοποίηση. Αυτό πρέπει να γίνει η κύρια προτεραιότητα για κάθε ελληνική κυβέρνηση.

Για να γίνει λοιπόν αυτό, θα πρέπει να στρωθούμε και να αυτο-οργανωθούμε, θεσπίζοντας ένα σύγχρονο πλαίσιο λειτουργίας για την Αξιολόγηση Τεχνολογιών Υγείας και τις διαπραγματεύσεις με τις φαρμακοβιομηχανίες. Όλα τα υπόλοιπα, είναι ένα κακόγουστο θέατρο σκιών…

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου