Τρόφιμα: "Κρυφτό" σε ζάχαρη - σιτηρά, πλαφόν και ελλείψεις

Του Γιώργου Λαμπίρη - Capital.gr

Πλαφόν σε αγαθά πρώτης ανάγκης που ενδέχεται να παρουσιάσουν έλλειψη διαθεσιμότητας κατά το προσεχές χρονικό διάστημα θέτει η μία αλυσίδα σούπερ μάρκετ μετά την άλλη.

Η κίνηση να τεθεί πλαφόν γίνεται σε κάποιες των περιπτώσεων προληπτικά, προκειμένου να μην διαταραχθεί η ισορροπία στην εφοδιαστική αλυσίδα, ωστόσο εμφανίζονται ήδη και μεμονωμένα περιστατικά ελλείψεων συγκεκριμένων αγαθών, όπως το ηλιέλαιο σε κάποια καταστήματα.

Την ίδια στιγμή με σχετική τροπολογία του υπουργείου Ανάπτυξης θεσπίστηκε η υποχρέωση των εμπορικών επιχειρήσεων να δηλώνουν με συγκεκριμένη χρονική προθεσμία στην πλατφόρμα του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων όλες τις ποσότητες τροφίμων όπως σιτάρι ή σιμιγδάλι, φυτικών ελαίων, αλεύρων σιταριού ή σιμιγδαλιού, αλεύρια δημητριακών και άλλα παρεμφερή προϊόντα.

Στόχος είναι να γνωρίζει η κυβέρνηση, το υπουργείο Ανάπτυξης και η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Καταναλωτή τα ακριβή αποθέματα της χώρας στα συγκεκριμένα αγαθά και να αποτρέπονται όσο αυτό είναι εφικτό, τεχνητές ελλείψεις στην αγορά με σκοπό την αποκόμιση μεγαλύτερου κέρδους.

Σκλαβενίτης

Η Σκλαβενίτης έχει επιβάλει πλαφόν αγορών σε προϊόντα μέσω του e-Market στο ηλιέλαιο στα τέσσερα τεμάχια. Περιορισμός υφίσταται και στο αλεύρι ενός κιλού, επίσης στα τέσσερα τεμάχια, όπως αντίστοιχα και στη ζάχαρη, ενώ για την ώρα δεν έχει τεθεί πλαφόν στην αγορά καστανής ζάχαρης. Σε ό,τι αφορά τα καταστήματα της αλυσίδας προς το παρόν δεν έχει επιβληθεί πλαφόν σε αγαθά.

ΑΒ Βασιλόπουλος

Σε ό,τι αφορά στην ΑΒ Βασιλόπουλος στα καταστήματα αυτή τη στιγμή υφίσταται ο εξής περιορισμός: έως 3 συσκευασίες αλεύρι από κάθε είδος (για όλες τις χρήσεις, ολικής κλπ), έως 3 συσκευασίες αραβοσιτέλαιο και ηλιέλαιο του 1 και των 2 λίτρων, έως 2 συσκευασίες αραβοσιτέλαιο και ηλιέλαιο των 5 λίτρων.

Σε ό,τι αφορά στο e-shop της αλυσίδα, υπάρχει πλαφόν έως 3 αλεύρια του ενός κιλού, ενώ ταυτόχρονα έως και χθες εμφανίζονταν ελλείψεις στο αλεύρι για όλες τις χρήσεις όλων των βιομηχανιών.

Περιορισμός υπάρχει και στην αγορά ηλιελαίου σε έως και 3 τεμάχια του 1 ή των 2 λίτρων με ανάλογους περιορισμούς και στο αραβοσιτέλαιο από το ηλεκτρονικό κατάστημα της αλυσίδας. Εκτός στοκ εμφανιζόταν η λευκή κρυσταλλική ζάχαρη στο 1 κιλό, ιδιωτικής ετικέτας της ΑΒ Βασιλόπουλος.

Metro – My market

Ταυτόχρονα, ο όμιλος Metro που διαχειρίζεται τα καταστήματα Metro Cash & Carry και τα καταστήματα My market έχει θέσει πλαφόν στα σημεία Cash & Carry σε προϊόντα όπως είναι το ηλιέλαιο και η ζάχαρη.

Επιπλέον, στα καταστήματα My market στον τομέα λιανικής του ομίλου, υφίσταται πλαφόν αγορών στο ηλιέλαιο, όχι όμως και στα λοιπά βρώσιμα έλαια όπως συμβαίνει σε άλλες αλυσίδες.

Μασούτης

H Μασούτης έχει επιβάλει ήδη πλαφόν στους πελάτες της, στις παραγγελίες των καταστημάτων, στις παραγγελίες του e-shop στα εξής προϊόντα: ηλιέλαια, σπορέλαια, άλευρα, φέτα, καφέ, προϊόντα εισαγωγής.

Κρητικός

Η αλυσίδα Κρητικός έχει θέσει περιορισμό στην ποσότητα αγορών έως και πέντε τεμάχια στο ηλιέλαιο και στο αλεύρι από τα καταστήματά της καθώς και στη ζάχαρη ανά απόδειξη αγορών.

Επαγγελματίες καταφεύγουν στην λιανική για να αγοράσουν ηλιέλαιο

Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό το γεγονός ότι λόγω των ελλείψεων που παρουσιάζονται στην αγορά, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις επαγγελματιών που προέρχονται για παράδειγμα από τον τομέα της εστίασης ή από άλλους επαγγελματικούς κλάδους, οι οποίοι επιλέγουν να αγοράσουν από τα σούπερ μάρκετ, προϊόντα που υπό κανονικές συνθήκες θα προμηθεύονταν από τη χονδρική, προκειμένου να είναι σε θέση να καλύψουν τις ανάγκες τους.

Ράλι τιμών και ελλείψεις στα σπορέλαια – Εκτός αγοράς Ρωσία και Ουκρανία

Ήδη πάντως έχουν αρχίσει να εμφανίζονται ελλείψεις στην προμήθεια του ηλιελαίου, καθώς υφίστανται καταστήματα σούπερ μάρκετ που προμηθεύονται το συγκεκριμένο προϊόν με το σταγονόμετρο, περίπου μία φορά την εβδομάδα, ενώ ήδη υπάρχουν κενά ράφια σε μεμονωμένες προς το παρόν περιπτώσεις.

Εκρηκτική η κατάσταση στα σπορέλαια

Σε ό,τι αφορά στα σπορέλαια, πηγές της αγοράς αναφέρουν ότι η Ουκρανία αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους παίκτες στην παραγωγή σπορελαίων παγκοσμίως.

Το ίδιο πρόσωπο αναφέρει ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει προσφορά πρώτης ύλης στα σπορέλαια, από τη στιγμή που τόσο η Ουκρανία όσο η Ρωσία – βασικοί προμηθευτές των ειδών αυτών - έχουν βγει εκτός αγοράς λόγω πολέμου.

Για παράδειγμα εάν υπήρχε προσφορά προϊόντος στο αραβοσιτέλαιο, η τιμή του θα ήταν στα επίπεδα των 2.500 ευρώ ανά τόνο, ενώ στο ηλιέλαιο η τιμή που ζητούν οι χονδρέμποροι από τους πελάτες τους ανέρχεται στα 3.000 ευρώ ανά τόνο, όταν πριν από δέκα ημέρες η αντίστοιχη τιμή βρισκόταν στα επίπεδα των 1.450 ευρώ.

"Σκληρό" παιχνίδι με τη ζάχαρη και φαινόμενα αισχροκέρδειας

Ένα ακόμα πεδίο εξελίξεων είναι ήδη αυτό της ζάχαρης, καθώς σύμφωνα με στελέχη της αγοράς οι χονδρέμποροι που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά διατηρούν αποθέματα στις αποθήκες τους, επιδιώκοντας να πουλήσουν στην υψηλότερη δυνατή τιμή.

Μάλιστα πρόκειται για χονδρεμπορικές επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν αγοράσει ποσότητες σε σημαντικά χαμηλότερες τιμές από τις αρχές του έτους. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι τις δύο τελευταίες ημέρες η ζάχαρη ανατιμήθηκε κατά 0,25 ευρώ το κιλό.

Η τιμή χονδρικής καταγράφει άλματα μέσα σε λίγες ώρες, καθώς το πρωί της Τετάρτης η τιμή κιλού ήταν 0,86 ευρώ και το μεσημέρι της ίδιας ημέρας είχε φτάσει τα 0,93 ευρώ.

Σημειώνεται ότι η εισαγωγές της ζάχαρης γίνονται από χώρες όπως η Βουλγαρία και η Σερβία, ενώ υπάρχουν αυτή τη στιγμή έμποροι που επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση που υφίσταται. Η εικόνα αυτή με τις "κρυμμένες" ποσότητες σχετίζεται και με πιθανές ελλείψεις ή πλαφόν στην ποσότητα αγορών από τα σούπερ μάρκετ.

Ανάλογη εικόνα με τη ζάχαρη παρουσιάζει και το άμυλο, όπου υπάρχουν έμποροι που επίσης πωλούν σημαντικά υψηλότερα στοκ που έχουν προαγοράσει με παλαιότερες τιμές.

Έρχεται ανατίμηση 150 ευρώ ανά τόνο στην καστανή ζάχαρη

Σε ό,τι αφορά στην καστανή ζάχαρη αναμένεται να καταγράψει αύξηση κατά 150 ευρώ ανά τόνο από την προσεχή Δευτέρα, ενώ ήδη κάποιοι εισαγωγείς προέβησαν σε αγορές μέσα στην εβδομάδα που διανύουμε για να προλάβουν την επερχόμενη ανατίμηση. Η καστανή ζάχαρη προέρχεται από χώρες όπως η Γουαδελούπη, ο Άγιος Μαυρίκιος, το Μαλάουι.

"Οι αλευροβιομηχανίες αγόρασαν μαλακό σιτάρι σε μία από τις χαμηλότερες τιμές – Δεν δικαιολογούνται οι ανατιμήσεις μέχρι στιγμής"

Σε ό,τι αφορά το σιτάρι ο Απόστολος Σινάκος, αντιπρόεδρος του Συνεταιρισμού Βασιλικών στη Θεσσαλονίκη, ο οποίος δραστηριοποιείται στην παραγωγή σκληρού σιταριού, αναφέρει ότι "τα αλεύρια που πωλούνται στην αγορά, προήλθαν από μαλακό σιτάρι, το οποίο είχε μία από τις χαμηλότερες τιμές τον περασμένο Σεπτέμβριο στα επίπεδα των 0,13-0,17 ευρώ/κιλό.

Τα αλεύρια που πωλούνται σήμερα έχουν παραχθεί με μαλακό σιτάρι σε αυτές τις τιμές που σας ανέφερα, γεγονός που δεν δικαιολογεί τις αυξήσεις που παρατηρούνται τώρα.

Βέβαια ό,τι ποσότητες μαλακού αγοράζονται πλέον από την αλευροβιομηχανία έχουν φτάσει πλέον στα 0,40 ευρώ το κιλό. Επομένως θα είναι ακριβότερο και το αλεύρι στο επόμενο διάστημα".

Η Ελλάδα είναι ελλειμματική στην καλλιέργεια και διαθεσιμότητα μαλακού σιταριού, από το οποίο παράγεται το ψωμί, ενώ περίπου το 80% των ποσοτήτων προέρχεται από τον Καναδά, τις βαλκανικές χώρες, τη Ρωσία ή την Ουκρανία.

Σε ό,τι αφορά στο σκληρό σιτάρι, η Ελλάδα διατηρεί επάρκεια, ενώ ταυτόχρονα εξάγει και ποσότητες, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει ο κ. Σινάκος.

Εμπόδιο στην σπορά μαλακού σιταριού ο πόλεμος στην Ουκρανία

Σοβαρό ζήτημα αναμένεται ότι θα δημιουργήσει προσεχώς στην προμήθεια του μαλακού σίτου ο πόλεμος στην Ουκρανία. Ο λόγος είναι ότι αυτή τη στιγμή θα ξεκινούσε υπό φυσιολογικές συνθήκες η σπορά του στη συγκεκριμένη χώρα, όπου λόγω του πολέμου η καλλιέργειά του θα ανασταλεί. Επομένως θα υπάρξει σημαντικό έλλειμα της παραγωγής, δεδομένου ότι η Ουκρανία παράγει περίπου το 30% της παγκόσμιας παραγωγής μαλακού σιταριού.

Αγορά αλλαντικών: Διαρκής άνοδος στις τιμές του κρέατος λόγω ζωοτροφών

Πιέσεις ασκεί και στον κλάδο του κρέατος και των αλλαντικών η αύξηση των τιμών στις ζωοτροφές. Πηγές της αγοράς αλλαντικών αναφέρουν ότι μεσοσταθμικά οι αυξήσεις που έχουν περάσει στα σούπερ μάρκετ κινούνται στα επίπεδα του 6%, ενώ αναμένεται να υπάρξουν και νέες αυξήσεις που είτε θα μεταφραστούν με απευθείας αυξήσεις τιμών, είτε με μείωση στις εκπτώσεις, δεδομένου ότι η αγορά αλλαντικών βασίζεται κατά μεγάλο ποσοστό στις προωθητικές ενέργειας στον πάγκο ή στο ψυγείο των αλλαντικών.

Λιπάσματα: Ασύμφορες οι τιμές για τους εμπόρους

Στον τομέα των λιπασμάτων ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Φυτοθρεπτική ΑΒΕΕ, Νίκος Κουτσούγερας, αναφέρει ότι οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφονται σε προϊόντα όπως το κάλιο και η ουρία.

"Οι τιμές είναι τέτοιες που δύσκολα θα αποφασίσει ένας έμπορος να αγοράσει, δεδομένου αποτελεί μεγάλο ρίσκο να φέρει κανείς ένα μεγάλο κοντέινερ με εμπορεύματα. Γι’ αυτό και θα προκύψουν σίγουρα ελλείψεις. Εμείς από την πλευρά μας έχουμε αναστείλει ήδη παραγγελίες".

"Ταυτόχρονα υπάρχουν ρωσικές εταιρείες που διακινούν κάλιο και ουρία, οι οποίες λόγω περιορισμών δεν μπορούν να στείλουν προϊόντα", συμπληρώνει ο κ. Κουτσούγερας.

"Οι τιμές στα λιπάσματα σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα έχουν τουλάχιστον τριπλασιαστεί. Για παράδειγμα η ουρία από 250 δολάρια έχει φτάσει τα 1.100 ανά τόνο. Η θειική αμμωνία από 120 δολάρια τον τόνο έχει φτάσει στα 500 δολάρια ανά τόνο και δεν υφίσταται διαθεσιμότητα. Σε ό,τι αφορά το χλωριούχο κάλιο από τα 250 δολάρια ανά τόνο έχει εκτοξευθεί στα 850 δολάρια ανά τόνο".