Αναμφίβολα η Υγεία στην Ελλάδα πάσχει και πάσχει σοβαρά. Όλοι όσοι εμπλέκονται είναι δυσαρεστημένοι. Από τους γιατρούς μέχρι τους νοσηλευτές, από τους ασθενείς μέχρι τους συνταξιούχους, από τους φαρμακοποιούς μέχρι τις φαρμακευτικές εταιρείες, από την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση μέχρι τα Ταμεία, τα νοσοκομεία και τις ιδιωτικές κλινικές.
Όλοι έχουν ένα ή περισσότερα προβλήματα, και παρότι, χρόνια τώρα, αναζητείται φάρμακο, για να επουλώσει τις πληγές, να θεραπεύσει το πρόβλημα και να καταπολεμήσει τις δυσπλασίες στον πιο ευαίσθητο χώρο της κοινωνίας, εν τούτοις το φάρμακο δεν βρίσκεται.
Ίσως επειδή είναι πολλά τα συμφέροντα, μεγάλες οι αντιθέσεις, διαφορετικές οι προτεραιότητες. Ίσως επειδή «είναι πολλά τα λεφτά Άρη», που είπε και ο μακαρίτης ο Σπύρος Καλογήρου στον επίσης μακαρίτη Νίκο Κούρκουλο, και με τον ένα ή άλλο τρόπο εμπλέκεται το σύνολο της κοινωνίας στην υπόθεση Υγεία.
Και όταν λέμε το σύνολο, εννοούμε κυριολεκτικά το σύνολο. Είναι ο μόνος τομέας, ο μόνος κλάδος, ο μόνος θεσμός, η μόνη κοινωνική δραστηριότητα και εκδήλωση της ανθρώπινης υπόστασης που περιλαμβάνει το σύνολο του πληθυσμού. Για να γεννηθείς χρειάζεσαι μαιευτήρα, για να πεθάνεις (επισήμως) πιστοποιητικό γιατρού. Για να ζήσεις χρειάζεσαι κάποια στιγμή ένα φάρμακο, μία ιατρική φροντίδα, υπηρεσία, περίθαλψη, μία σύνταξη, για την οποίαν πληρώνεις όσο δουλεύεις.
Έρχομαι έτσι στον ΕΟΠΥΥ. Τον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας για τον οποίον γίνεται τόση φασαρία το τελευταίο διάστημα και ειδικά αυτές τις μέρες που οι φαρμακοποιοί έκοψαν την πίστωση στους ασφαλισμένους και οι συμβεβλημένοι γιατροί προχωρούν σε κινητοποιήσεις.
Υποτίθεται ότι ο ΕΟΠΥΥ δημιουργήθηκε για να εξασφαλισθεί η ισότιμη πρόσβαση όλων των ασφαλισμένων (9,5 εκατομμύρια, παρακαλώ) σε ένα ενιαίο σύστημα παροχής υγείας. Στο νέο υπέρ-ασφαλιστικό τομέα εντάχθηκαν οι κυριότεροι κλάδοι υγείας (ΙΚΑ-ΤΕΑΜ, ΟΑΕΕ, ΟΠΑΔ/ΤΥΔΚΥ, ΟΓΑ καθώς και μικρότερα Ταμεία), οι οποίοι κράτησαν μόνο τα συνταξιοδοτικό κομμάτι της μέχρι τότε λειτουργίας τους.
Λέω υποτίθεται γιατί έχω την αμυδρά υποψία ότι η ενοποίηση έγινε κάτω από το κράτος του δημοσιονομικού πανικού και της δαμόκλειας σπάθης της τρόικας να περιοριστούν οι σπατάλες. Αναμίχθηκαν έτσι ελλειμματικά Ταμεία με Ταμεία που είχαν αποθεματικά. Με το περίσσευμα του ενός κάλυπταν την τρύπα του άλλου, ώστε πρόσκαιρα να μην αποκαλυφθεί το πρόβλημα σε όλη του την έκταση.
Όσοι σχεδίασαν και έκαναν την αλλαγή μπορεί να μην το παραδέχονται, θα ήταν εξάλλου δύσκολο να ομολογήσουν ότι ο σχεδιασμός τους υπηρετούσε κυρίως συγκυριακές ανάγκες. Σε κάθε πάντως περίπτωση η συγκρότηση του ΕΟΠΥΥ, ακόμη κι αν δεν ήταν λάθος όπως υποστηρίζουν ειδήμονες του χώρου, σίγουρα έγινε πρόχειρα, αφού, κυριολεκτικά εν μια νυκτί, ενσωμάτωσε τέσσερις διαφορετικές αγορές (ΙΚΑ, ΟΓΑ, ΟΠΑΔ, ΟΑΕΕ) με διαφορετικές προτεραιότητες, στοχεύσεις, ταχύτητες και ανάγκες.
Γι’ αυτό και κατέληξε αντί για Ταμείο να είναι «ταχυδρόμος». Αντί για σύγχρονος, ευέλικτος και αποτελεσματικός υπέρ-ασφαλιστικός οργανισμός είναι ένας διεκπαιρεωτικός μηχανισμός είσπραξης εσόδων και απόδοσής τους στους δικαιούχους. Και μάλιστα ελλειμματικός μηχανισμός. Τον Δεκέμβριο του 2011 που έφτιαχναν τον ΕΟΠΥΥ πίστευαν ότι θα έχουν έσοδα -από κρατική επιχορήγηση, εισφορές Ταμείων και λοιπές πηγές- 8 δισ. ευρώ και τρεις μήνες μετά, τον Φεβρουάριο του 2012 ανακάλυψαν ότι αυτό το νούμερο ήταν «μαγικό», δεν έβγαινε.
Και οι λόγοι ήταν: πρώτον, η κρατική επιχορήγηση είναι μικρότερη αυτής που απαιτείται. Δεύτερον, λόγω της ύφεσης και τις ανεργίας έχουν μειωθεί οι εισφορές. Και τρίτον, τα άλλα Ταμεία, π.χ. το ΙΚΑ, κατακρατούν τις (μειωμένες) εισφορές που είναι για υγεία και περίθαλψη και τα διοχετεύουν πρωτίστως για συντάξεις.
Και είναι λογικό αυτό να συμβαίνει, αφού αν πάνε οι συνταξιούχοι την 1η του μηνός στην τράπεζα να εισπράξουν τη σύνταξή τους και αυτή δεν υπάρχει θα δημιουργηθεί μείζον κοινωνικό και κατ’ επέκτασιν πολιτικό γεγονός. Αντίθετα το πρόβλημα είναι μικρότερο αν ένας συμβεβλημένος γιατρός, ένα φαρμακείο, μία εταιρεία δεν πάρει εγκαίρως τα χρήματά του από τον ΕΟΠΥΥ.
Βέβαια τώρα δεν μιλάμε για μία μικρή καθυστέρηση, αλλά για πολύμηνη και πολύχρονη αθέτηση συμφωνιών του κράτους. Για ληξιπρόθεσμες οφειλές που δεν ξέρεις πότε και αν θα εξοφληθούν στο ακέραιο. Ήδη ένα πρώτο «κούρεμα» έγινε και νομίζω, αν οι δικαιούχοι δεν δεχθούν να πάρουν κάτι έναντι, θα πάμε και για ένα δεύτερο, για τα οφειλόμενα πριν το ’12, τα οποία υπολογίζονται σε περίπου 3,6 δισ. ευρώ από τα 6,5 που είναι το χρέος του ΕΟΠΥΥ σε όλους τους προμηθευτές του.
Το σύστημα χρειάζεται ριζική αναθεώρηση. Όχι μόνον επειδή απεδείχθη ότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις οικονομικές του υποχρεώσεις, αλλά και επειδή πάλι δεν καταπολεμιέται η διαφθορά στο σάπιο σύστημα που έχει οικοδομηθεί. Και το οποίο, παρά τις διαμαρτυρίες φαρμακοποιών, γιατρών, εταιρειών και λοιπών …διαμαρτυρομένων έχει, τα προηγούμενα πολλά χρόνια, εισπράξει στο πολλαπλάσιο αυτά που σήμερα του οφείλονται, και μάλιστα τις περισσότερες φορές τα έχει εισπράξει μαύρα και αφορολόγητα. Και συνεχίζει να τα εισπράττει.
Για παράδειγμα, ενώ η δαπάνη για τα φάρμακα μειώνεται, επειδή είναι στο μικροσκόπιο των ελεγκτικών αρχών και της τρόικας, αυξάνεται η δαπάνη για τις υπηρεσίες και τις εξετάσεις. Ειδικά στην επαρχία και τον ΟΓΑ γίνεται πάρτι. Σύμφωνα με πληροφορίες και στοιχεία μελέτης έχουμε έκρηξη δαπάνης σε διαγνωστικές εξετάσεις. Από 450 εκατ. που ήταν πέρσι, φέτος πάμε αισίως για τα 750!!! Ήδη στο εξάμηνο έχουν φτάσει τα 350 εκατ. Αφού δεν μπορούν, ορισμένοι, να βγάλουν «χαρτζιλίκι» από το φάρμακο επειδή έχουν σφίξει τα λουριά, το βγάζουν από τις αξονικές και τις μαγνητικές τομογραφίες.
Έχουμε φτάσει στο σημείο να έχουμε υπερδιπλάσιες σε όγκο, σε σχέση με την Ευρώπη, εξετάσεις, πιο ακριβές, που βλάπτουν την υγεία και ίσως δεν έπρεπε να καλύπτονται. Για παράδειγμα, είμαστε πρώτοι στην Ευρώπη σε αξονικές και μαγνητικές τομογραφίες και τελευταίοι σε υπέρηχους. Γιατί; Επειδή από έναν υπέρηχο ένας γιατρός θα βγάλει 20 ευρώ αν κάνει 10 και θα παιδευτεί και αρκετά, ενώ με 10 μαγνητικές βγάζει 500 ευρώ και χωρίς ο ίδιος να κάνει εξέταση. Τόσο απλό και τόσο εγκληματικό.
Δεν θέλω να αναφερθώ σε άλλα παραδείγματα, και η αλήθεια είναι ότι αυτές τις μέρες -κάνοντας ρεπορτάζ για να συντονίσω, σήμερα, ένα πάνελ σε διεθνές συνέδριο του Ελληνικού-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου- έμαθα πολλά «κόλπα» που μετέρχεται το «κύκλωμα» για να θησαυρίζει πρωτίστως, και δευτερευόντως να παρέχει υπηρεσίες υγείας και περίθαλψης στους ασφαλισμένους.
Ακόμη και το πλαφόν των 200 επισκέψεων το μήνα που έχει βάλει ο ΕΟΠΥΥ στους συμβεβλημένους γιατρούς, ακόμη και αυτό καταστρατηγείται με εικονικές επισκέψεις φίλων, συγγενών και λοιπών «ασθενών». Αποτέλεσμα, και ο ασφαλισμένους πληρώνει περισσότερα από την τσέπη του (η σύμβαση προβλέπει ότι ο ασθενής, εφόσον ο γιατρός έχει καλύψει το όριο των 200 επισκέψεων πληρώνει διπλάσια τιμή) και ο ΕΟΠΥΥ να ζημιώνεται.
Τι πρέπει να γίνει με τον ΕΟΠΥΥ; Κατ’ αρχήν να αλλάξει ο τρόπος χρηματοδότησης. Κατά δεύτερον, να αυξηθεί η κρατική επιχορήγηση από το 0,4% στο 0,6% αν όχι και να διπλασιαστεί. Τρίτον, να αυξηθεί το κόστος συμμετοχής στα νοσοκομεία με ταυτόχρονη μείωση ή και μηδενική συμμετοχή στην πρωτοβάθμια περίθαλψη, ώστε να εμποδιστεί το φαινόμενο όλοι να τρέχουν στα νοσοκομεία και μάλιστα να νοσηλεύονται για ψύλλου … δάγκωμα. Τέταρτον, να αλλάξει το σύστημα των εισφορών. Εφεξής να μην είναι κατά κεφαλήν, αλλά κατά προστιθέμενη αξία του κάθε κλάδου στην οικονομία. Πέμπτον, σε ορισμένα προϊόντα και υπηρεσίες να μπει κοινωνικός ΦΠΑ για την περίθαλψη. Έκτον, να μπει ειδική φορολογία στις βλαβερές ουσίες, όπως καπνός, αλκοόλ, τρανς λιπαρά κ.α. και αντίστοιχα να μειωθεί για άλλα, όπως τα λαχανικά.
Αυτές είναι μερικές και πρώτες ιδέες. Υπάρχουν -αν κάποιος καθίσει να μιλήσει με σοβαρούς ανθρώπους του χώρου, επιστήμονες και επιχειρηματίας- εκατοντάδες έξυπνες, καινοτόμες, αποτελεσματικές, λειτουργικές προτάσεις, ιδέες και λύσεις και κυρίως συμφέρουσες για το κράτος, τα ταμεία και τους ασφαλισμένους. Για να τις υιοθετήσουν οι πολιτικοί πρέπει να είναι αποφασισμένοι να συγκρουστούν. Όχι στα λόγια, στην πράξη. Και αυτό μέχρι στιγμής δεν το έχουμε δει να γίνεται. Βήματα γίνονται. Στην κατάσταση όμως που βρίσκεται η χώρα χρειάζονται άλματα. Πάνω από τον πήχη και όχι από κάτω ή …εις μήκος, που είναι και το πλέον σύνηθες. Για να διαιωνίζεται η κατάσταση και να βολεύονται οι επιτήδειοι, τα λαμόγια και οι διεφθαρμένοι.
matrix24.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου