Επιφυλακή για το «κοκτέιλ ιών», φαύλος κύκλος με τα φάρμακα

Μάρθα Καϊτανίδη tovima.gr

Οι ειδικοί επισημαίνουν την ανάγκη για έγκαιρη διάγνωση της ταυτόχρονης νόσησης από COVID, γρίπη ή RSV, ενώ υπογραμμίζουν τη σημασία του εμβολιασμού ειδικά για τις ευπαθείς ομάδες - Οι ουρές στα φαρμακεία αυξάνουν τις ελλείψεις.

Ενα ισχυρό, διπλό χτύπημα δέχονται ασθενείς στη χώρα μας, εξαιτίας του «κοκτέιλ» ιών που δυναμιτίζει τους μεταπανδημικούς χειμώνες. Ο ΕΟΔΥ έχει καταγράψει περιπτώσεις ταυτόχρονης λοίμωξης από διαφορετικούς αναπνευστικούς ιούς, με τους ειδικούς να περιγράφουν τους δυνητικά επικίνδυνους συνδυασμούς: COVID-γρίπη, COVID-RSV, γρίπη-RSV… Και υπό τα δεδομένα αυτά, υπενθυμίζουν πως ιδίως για τις ευπαθείς ομάδες ο εμβολιασμός έναντι των αναπνευστικών ιών είναι κρίσιμος και οφείλει εφεξής να αποτελεί ετήσια ρουτίνα.

«Η πιθανότητα συλλοίμωξης COVID-19 και εποχικής γρίπης, αν και σπάνια, έχει καταγραφεί τόσο φέτος όσο και τα προηγούμενα έτη, σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ, CDC. Αν και ακόμη δεν δύναται να υπολογιστούν με ακρίβεια τα ποσοστά της ταυτόχρονης νόσησης για το τρέχον έτος, ο Οργανισμός κατέγραψε ότι για τη χρονική περίοδο 2022-2023 στην Αμερική το 3% των νοσηλευόμενων ασθενών είχε παράλληλη λοίμωξη. Αντίστοιχα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) υπολογίζει το ποσοστό αυτό περίπου στο 2,45%» σημειώνει μιλώντας στο «Βήμα» η δρ Σταματούλα Τσικρικά, πνευμονολόγος στο νοσοκομείο «Σωτηρία» και πρόεδρος της Ενωσης Πνευμονολόγων Ελλάδας.

Η ανάγκη έγκαιρης διάγνωσης

Στο νοσοκομείο που υπηρετεί, όπως προσθέτει, έχουν νοσηλευθεί ασθενείς με συλλοίμωξη, παρ’ όλα αυτά ο αριθμός τους παραμένει ιδιαίτερα χαμηλός επί του συνόλου των νοσηλευθέντων. Και συμπληρώνει πως η… διασταύρωση κορωνοϊού με εποχική γρίπη φαίνεται να είναι ο περισσότερο συχνός συνδυασμός – αν και όχι ο μοναδικός.

Σε κάθε περίπτωση και σύμφωνα με την ειδικό, το εύρημα αυτό «αναδεικνύει την ανάγκη για έγκαιρη διάγνωση της συλλοίμωξης. Αν και ο οποιοσδήποτε δύναται να διαγνωστεί από διπλή μόλυνση, εντούτοις τα άτομα που ανήκουν σε ειδικές κατηγορίες πληθυσμού έχουν πιο αυξημένες τις πιθανότητες εμφάνισης βαρύτερης κλινικής εικόνας και ανάγκης νοσηλείας σε κλίνη Μονάδας Εντατικής Θεραπείας». Συνεπακόλουθα, «η έγκαιρη διαγνωστική ταυτοποίηση των ιών, η άμεση και στοχευμένη λήψη φαρμακευτικής αγωγής και η τήρηση των κανόνων αναπνευστικής και ατομικής υγιεινής αποτελούν τα κυριότερα όπλα έναντι της νόσησης».

Νούμερο 1 όμως «ασπίδα» σε ό,τι αφορά την πρόληψη είναι ο εμβολιασμός έναντι τόσο της εποχικής γρίπης όσο και της λοίμωξης COVID, που εφέτος εντούτοις διεξήχθη σε χαλαρούς ρυθμούς.

Το συμπέρασμα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των εμβολίων στην… πανσπερμία αναπνευστικών ιών, που, όπως φαίνεται, θα μας απειλήσει και τους προσεχείς χειμώνες, μπορεί κανείς να το εξαγάγει από τα επίσημα στοιχεία που συλλέγονται από τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας της χώρας. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΟΔΥ και καθηγητή Υγιεινής και Επιδημιολογίας, Χρήστο Χατζηχριστοδούλου, από τους συνολικά 378 ασθενείς που χρειάστηκαν διασωλήνωση μόνο δύο ήταν εμβολιασμένοι με το επικαιροποιημένο εμβόλιο. «Και επίσης από τους 1.028 θανάτους όλη αυτή την περίοδο, από τον Σεπτέμβριο, πάλι μόνο δύο ήταν εμβολιασμένοι».

Υπό τις εξελίξεις αυτές, μόνον ως θετικές μπορούν να χαρακτηριστούν οι ενδείξεις για σταδιακή αποκλιμάκωση του κύματος COVID. Παρ’ όλα αυτά, τα στοιχεία δείχνουν έκρηξη κρουσμάτων γρίπης και αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV), με την ανοδική αυτή τάση να καταγράφεται ήδη από τα μέσα Δεκεμβρίου. Η γρίπη, όπως εξηγεί στο «Βήμα» ο κ. Χατζηχριστοδούλου, βρίσκεται στα ανώτερα περσινά επίπεδα, χωρίς προς το παρόν να μπορεί να αξιολογηθεί πότε θα αποκλιμακωθεί το υπό εξέλιξη κύμα.

Μία σημαντική, δε, λεπτομέρεια είναι πως εφέτος «πρωταγωνιστεί» ο υπότυπος Α Η1Ν1 που κατά κανόνα ευθύνεται για πιο σοβαρά περιστατικά. Μόνο το τελευταίο επταήμερο καταγράφηκαν 14 νέα κρούσματα με νοσηλεία σε ΜΕΘ και δύο νέοι θάνατοι. Συνολικά, από την έναρξη της περιόδου επιτήρησης έχουν νοσηλευθεί 49 άτομα σε Μονάδα λόγω επιπλοκών, με τη χώρα να μετρά 11 απώλειες από εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη. Το αποτέλεσμα της αυξημένης νοσηρότητας στην κοινότητα αποτυπώνεται και στα γεμάτα παιδιατρικά ιατρεία, στις εφημερίες των νοσοκομείων αλλά και στις ουρές των φαρμακείων.

Ουρές και ελλείψεις

Είναι ενδεικτικό πως σε ένα μόνο κεντρικό νοσοκομείο στην Αθήνα το περασμένο Σαββατοκύριακο διεξήχθησαν συνολικά 670 rapid τεστ για κορωνοϊό, με αποτέλεσμα να σχηματίζονται ουρές. Η αυξημένη ζήτηση, δε, ανοίγει μοιραία τον φαύλο κύκλο των ελλείψεων. Αντιβιώσεις για παιδιά με τη δραστική ουσία αμοξυκιλλίνη (π.χ. με την εμπορική ονομασία Augmentin και Amoxil) βρίσκονται επί μήνες σε έλλειψη, γεγονός που οφείλεται κυρίως σε προβλήματα στην παραγωγική διαδικασία, με συνέπεια αντίστοιχα κενά να διαπιστώνονται και εκτός συνόρων.

Επίσης, προμήθειες με το… σταγονόμετρο γίνονται και σε εισπνεόμενα πρώτης γραμμής – με έμφαση σε εκείνα που απευθύνονται σε παιδιατρικούς ασθενείς –, με αποτέλεσμα οι γονείς να τα αναζητούν από φαρμακείο σε φαρμακείο έως ότου εντοπίσουν διαθέσιμο σκεύασμα. Την ίδια ώρα, σε πολιορκία βρίσκονται τα νοσοκομεία της Ιταλίας και της Ισπανίας με τους αναπνευστικούς ιούς να σαρώνουν. «Αν και 10.000 θάνατοι τον μήνα είναι πολύ λιγότεροι από ό,τι στην κορύφωση της πανδημίας, ένα τέτοιο επίπεδο αποτρέψιμων θανάτων δεν είναι αποδεκτό» δήλωσε πρόσφατα ογενικός διευθυντής του ΠΟΥ, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, αντλώντας δεδομένα από λιγότερες από 50 χώρες – κυρίως στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ.