Το βαρύ φορτίο που αναλαμβάνει ο Άδωνις Γεωργιάδης

Συντάκτης: Αιμίλιος Νεγκής - Virus.com.gr

Να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις στην Υγεία, που έχουν δρομολογηθεί από τους προκατόχους του δεσμεύτηκε ο Άδωνις Γεωργιάδης. Αυτές δεν είναι ούτε λίγες, ούτε εύκολες: Επιτάχυνση προσλήψεων, αξιοκρατική επιλογή διοικητών νοσοκομείων, εφαρμογή DRGs στα νοσοκομεία και επιτάχυνση των έργων, που έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης.

Η αλήθεια είναι έτσι κι αλλιώς το 2024 αναμένονταν ως έτος ορόσημο στο χώρο της Υγείας. Άλλωστε, ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ανεβάσει στα ύψη τον πήχη, καθώς προεκλογικώς είχε χαρακτηρίσει την υγεία ως πρώτη προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης. Μάλιστα, είχε δεσμευτεί ότι θα παρακολουθεί ο ίδιος στενά τις εξελίξεις.

Το πρώτο μεγάλο στοίχημα είναι η ενίσχυση του ΕΣΥ με προσωπικό. Με βάση τις εξαγγελίες του Μιχ. Χρυσοχοΐδη μεταξυ άλλων προβλέπεται:Προσλαμβάνονται σταδιακά μετά την έκδοση των αποτελεσμάτων από το ΑΣΕΠ εντός του 2023, 4.386 Νοσηλευτές για την κάλυψη των αναγκών των Νοσοκομείων και Κ.Υ. της χώρας .

Προκηρύσσονται παράλληλα 1.710 θέσεις για νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό εκ των οποίων 225 διασώστες του ΕΚΑΒ.

Προσλαμβάνονται σταδιακά, 729 γιατροί διαφόρων ειδικοτήτων, ενώ επαναπροκηρύχθηκαν 206 θέσεις που κηρύχθηκαν άγονες. Είναι σημαντικό, δε, ότι τροποποιήθηκε η διάταξη για τις προσλήψεις γιατρών, ώστε αυτές να γίνονται μέσα σε 3 μήνες.

Ο νέος προγραμματισμός για το 2024 προβλέπει 6.500 προσλήψεις για την υγεία. Ειδικότερα, μιλάμε προκήρυξη 1.450 θέσεων γιατρών διαφόρων ειδικοτήτων του ΕΣΥ, 3.050 θέσεων νοσηλευτών, 800 θέσεων διασωστών ΕΚΑΒ και 950 λοιπό προσωπικό για τα νοσοκομεία της χωράς, καθώς και προσωπικό για τους κρίσιμους εποπτευόμενους οργανισμούς.

Για πρώτη φορά επίσης η κυβέρνηση εκχωρήσε στις ιατρικές σχολές της χώρας 270 θέσεις πανεπιστημιακών που θα στελεχώσουν τα ακαδημαϊκά ιδρύματα, αλλά και τα πανεπιστημιακά νοσοκομεία της χώρας. Στόχος να προσελκυστούν νέοι επιστήμονες κυρίως από το εξωτερικό και να στελεχώσουν το ΕΣΥ.

Χρηματοδότηση

Μείζον ζήτημα βέβαια είναι η χρηματοδότηση. Ο προϋπολογισμός του 2024 για την υγεία είναι αυξημένος κατά 897 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα για τα νοσοκομεία, την πρωτοβάθμια φροντίδα Υγείας και την ΕΚΑΠΥ, η αύξηση αυτή είναι μεγαλύτερη κατά 486 εκ ευρώ, δηλαδή κατά 13,3%. Πρόκειται πράγματι για μία σημαντική αύξηση, που μένει να δούμε αν θα μετουσιωθεί σε βελτίωση των υπηρεσιών προς τους πολίτες.

Επίσης, το 2024 θα υπάρχει αύξηση κατά 20% της αμοιβής των ιατρών του ΕΣΥ για τις εφημερίες. Αυτό ισοδυναμεί με αύξηση κατά μέσο όρο 1.500 ευρώ ετησίως στις καθαρές αποδοχές τους ή πάνω από 2.000 ευρώ στις μεικτές.

Τα κονδύλια για τις εφημερίες των γιατρών του ΕΣΥ θα αυξηθούν από 208,3 εκατ. στα 249,9 εκατ. ευρώ.

Να θυμίσουμε επίσης ότι το 2022 υπήρξε αύξηση κατά 10% στο ιατρικό μισθολόγιο. Όμως, είναι φανερό ότι χωρίς να θέλει κάποιος να μηδενίσει τις κινήσεις της κυβέρνησης, αυτές δεν είναι σε θέση να αλλάξουν την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στο ΕΣΥ με τις μαζικές αποχωρήσεις ιατρών λόγω των χαμηλών αμοιβών και των συνθηκών εργασίας. Χρειάζονται πιο γενναίες αποφάσεις.

Ακόμη, με βάση τις εξαγγελίες της κυβέρνησης από το 2024 τριπλασιάζεται το κίνητρο προσέλκυσης και παραμονής ιατρών και οδοντιάτρων σε προβληματικές και άγονες περιοχές – μέτρο που θα έχει κόστος 20 εκατ. ευρώ.

Ταμείο Ανάκαμψης

Ο Άδωνις Γεωργιάδης είναι γνώστης των αναγκών και είναι βέβαιο ότι θα ρίξει βάρος στο συγκεκριμένο τομέα. Τα έργα προχωρούν αλλά με αργούς ρυθμούς. Να θυμίσουμε ότι στο Ταμείο Ανάκαμψης είναι ενταγμένα έργα ύψους 1,9 δισ ευρώ και ένα μεγάλο μέρος αφορά τον εκσυγχρονισμό και την ανακαίνιση νοσοκομείων.

Π.χ. πρόσφατα υπεγράφησαν στη Θεσσαλονίκη οι συμβάσεις για τις ανακαινίσεις και τον εκσυγχρονισμό, συνολικά 9 Νοσοκομείων της Βορείου Ελλάδος, που θα αλλάξουν ριζικά την εικόνα των Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών και των χώρων των Νοσοκομείων. Το έργο εντάσσεται στο πλαίσιο της Σύμβασης που έχει υπογραφεί μεταξύ του Υπουργείου Υγείας, του ΤΑΙΠΕΔ και των 7 Διοικητικών Υγειονομικών Περιφερειών για το έργο «Ανακαινίσεις και Εκσυγχρονισμός Νοσοκομείων σε ολόκληρη την Ελλάδα».

Είχε προηγηθεί η υπογραφή σύμβασης για τον εκσυχρονισμό των ΤΕΠ στα νοσοκομεία Αττικόν, Τζάνειο και Μεταξά, με συνολικό προϋπολογισμό περίπου 8 εκατ. ευρώ.

Επιλογή νέων διοικητών

Εντός του πρώτου τριμήνου του 2024 θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η επιλογή διοικητών ΥΠΕ και νοσοκομείων, καθώς και των αναπληρωτών τους, σύμφωνα με όσα προβλέπει ο νέος νόμος για την επιλογή και αξιολόγηση των διοικήσεων των φορέων του Δημοσίου (νόμος Κεραμέως).

Η αρχή θα γίνει με τους διοικητές και αναπληρωτές των ΥΠΕ, καθώς οι διοικητές και αναπληρωτές των νοσοκομείων επιλέγονται από επιτροπές, στις οποίες μετέχουν οι διοικητές των ΥΠΕ. Όπως όλα δείχνουν πάντως είναι δύσκολο να έχουμε νέους διοικητές στα νοσοκομεία πριν το Πάσχα, που φέτος πέφτει αργά…

Στόχος της κυβέρνησης είναι η επιλογή των νέων διοικητών να γίνει αξιοκρατικά και να πάψει το φαινόμενο της τοποθέτησης κομματικών στελεχών. Εύλογα, όμως πολλοί εμφανίζονται επιφυλακτικοί αν αυτό μπορεί αν επιτευχθεί με τις διατάξεις του νέου νόμου, στο βαθμό μάλιστα που η τελική επιλογή είναι πάλι του εκάστοτε υπουργού Υγείας.

Στο παρασκήνιο πάντως λέγεται ότι ο ίδιος ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης έχει συγκεντρώσει βιογραφικά στελεχών – από το δημόσιο και των ιδιωτικό τομέα, αλλά και το εξωτερικό – και έχει επικοινωνήσει μαζί τους, προκειμένου να τους πείσει να καταθέσουν αίτηση. Μένει να δούμε τι θα κάνει ο κ. Γεωργιάδης στις περιπτώσεις αυτές.

Προς την κατεύθυνση προσέλκυσης ικανών στελεχών, η κυβέρνηση προχώρησε στην αύξηση των αμοιβών. Μέχρι σήμερα οι μικτές μηνιαίες αποδοχές των Διοικητών των Υγειονομικών Περιφερειών ανέρχονταν σε 4.254,5 ευρώ και των Υποδιοικητών σε 3.524,69 ευρώ. Αντίστοιχα, οι μικτές μηνιαίες αποδοχές και αποζημιώσεις Διοικητών και αναπληρωτών Διοικητών των Νοσοκομείων κυμαίνονταν από 2647,84 έως 3524,69 ευρώ, ανάλογα και με τον αριθμό των οργανικών κλινών κάθε νοσοκομείου.

Σύμφωνα με ΚΥΑ που πέρασε το Νοέμβριο, οι μικτές μηνιαίες αποδοχές διαμορφώνονται ως εξής:

Διοικητές Υγειονομικών Περιφερειών: 5.121 ευρώ μικτά.

Υποδιοικητές Υγειονομικών Περιφερειών: 4.608,9 ευρώ μικτά.

Διοικητές Νοσοκομείων:5.121 ευρώ μικτά για νοσοκομεία με δυναμική μεγαλύτερη των 400 οργανικών κλινών.

4.608,9 ευρώ μικτά για νοσοκομεία με δυναμική 400 ή λιγότερων οργανικών κλινών.

Αναπληρωτές Διοικητές Νοσοκομείων:4.096,8 ευρώ μικτά για νοσοκομεία με δυναμική μεγαλύτερη των 400 οργανικών κλινών.

3.584,7 ευρώ μικτά για νοσοκομεία με δυναμική μικρότερη 400 ή λιγότερων οργανικών κλινών.

Σημειώνεται ότι, ο νέος νόμος για την επιλογή και αξιολόγηση των διοικήσεων των φορέων του Δημοσίου προβλέπει και τη θέσπιση κινήτρων υπό τη μορφή οικονομικής ανταμοιβής για την επίτευξη των στόχων του κάθε φορέα, το λεγόμενο «μπόνους παραγωγικότητας». Αυτό δεν μπορεί να υπερβαίνει ετησίως το 20% του ετήσιου βασικού μισθού.

Στο σημείο αυτό να σημειωθεί ότι παράλληλα το υπουργείο Υγείας μελετά το ενδεχόμενο να αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των ΥΠΕ για την πιο εύρυθμη εποπτεία του συστήματος. Για παράδειγμα η 5ηΥΠΕ Θεσσαλίας και Στερεάς θα «σπάσει» σε 2 ή και 3 κομμάτια. Επίσης, μελετάται η δημιουργία ΥΠΕ με έδρα τα Ιωάννινα, στην οποία θα ενταχθούν οι μονάδες του Βόρειου Ιονίου και της Δυτικής Μακεδονίας (Κοζάνη, Πτολεμαϊδα).

Εφαρμογή DRGs

Εντός του 2024, θα ξεκινήσει ουσιαστικά η πρώτη πραγματική μεταρρύθμιση στο ΕΣΥ: Η λειτουργία του συστήματος DRGs σε όλα τα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Σήμερα, το σύστημα λειτουργεί στα νοσοκομεία της 3ης και 7ης ΥΠΕ και μέχρι το Μάιο πρέπει να επεκταθεί στα υπόλοιπα.

Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Tα νοσοκομεία δεν θα χρηματοδοτούνται όπως σήμερα, αλλά από τον ΕΟΠΥΥ με βάση το νέο σύστημα Κοστολόγησης Νοσοκομειακών Υπηρεσιών (Συ.Κ.Ν.Υ.), που υλοποιεί το ΚΕΤΕΚΝΥ – Ελληνικό Ινστιτούτο DRGs.

Γιατί πρόκειται για μεταρρύθμιση; Όλες οι μελέτες Ελλήνων και ξένων ειδικών έχουν δείξει ότι το σημερινό σύστημα είναι απαρχαιωμένο, αναποτελεσματικό και γεννά ελλείμματα. Από την άλλη, το νέο σύστημα (που σε διάφορες μορφές εφαρμόζεται σε όλο τον κόσμο) επιτρέπει την αξιολόγηση και αποζημιώνει τα νοσοκομεία με βάση το έργο που προσφέρουν στους πολίτες (ποσοτικά και ποιοτικά).

Βέβαια, το νέο σύστημα δεν είναι πανάκεια και από μόνο του δεν μπορεί να λύσει τις χρηματοδοτικές στρεβλώσεις στο ΕΣΥ. Όμως, δεν μπορεί να βρεθεί διέξοδος από το σημερινό χαοτικό σύστημα, χωρίς να εφαρμοστεί σύστημα κοστολόγησης με βάση τα DRGs, όπως ισχύει σε όλες τις χώρες (σε όλη την Ευρώπη μόνο η Ελλάδα δεν έχει τέτοιο σύστημα).

Επίσης, σε πρώτη φάση στην Ελλάδα θα εφαρμοστεί ένα ιδιόμορφο, καθώς το νέο σύστημα δεν έχει συμπεριλάβει το μισθολογικό κόστος. Πρόκειται για μία σημαντική αδυναμία, στο βαθμό μάλιστα που το μισθολογικό κόστος αντιπροσωπεύει το 60-70% του κόστους των νοσοκομείων.

Real Time έλεγχος

Στις αρχές του έτους αναμένεται να προκηρυχτεί από τον ΕΟΠΥΥ ένας σημαντικός διαγωνισμός, που αφορά τον έλεγχο σε πραγματικό χρόνο των νοσηλειών σε ιδιωτικές κλινικές, κέντρα αποκατάστασης, αλλά και τη διενέργεια αξονικών και μαγνητικών τομογραφιών.

Ανάλογος έλεγχος διενεργείται εδώ και πολλά χρονιά στα μεγάλα ιδιωτικά θεραπευτήρια από ειδικές ελεγκτικές εταιρείες για λογαριασμό των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών. Στόχος είναι ο περιορισμός της σπατάλης και της προκλητής ζήτησης υπηρεσιών, με τελικό σκοπό να καταργηθεί το μέτρο του clawback.

Να σημειωθεί ότι πιλοτικοί έλεγχοι που έχει πραγματοποιήσει ειδική ελεγκτική εταιρεία δείχνει ότι η εξοικονόμηση που μπορεί να επιτευχθεί είναι δυνατόν να ανέλθει σε 15-25% των υποβολών. Γεγονός που μεταφράζεται σε δεκάδες εκατ. ευρώ.

Αξίξει να αναφερθεί ότι ο ετήσιος προϋπολογισμός του ΕΟΠΥΥ για τις ιδιωτικές κλινικές είναι περίπου 310 εκατ. ευρώ, των κέντρων αποκατάστασης περίπου 78 εκατ. και των ιδιωτικών διαγνωστικών κέντρων και κλινικών για αξονικές και μαγνητικές ξεπερνούν τα 100 εκατ. !

Στόχος πάντως της κυβέρνησης είναι το μέτρο να επεκταθεί σταδιακά και στα μεγάλα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Πηγές του υπουργείου Υγείας αναφέρουν ότι αν εφαρμοστεί είναι δυνατόν να εξοικονομηθούν έως και 250 εκατ. ευρώ από τα λειτουργικά έξοδα των νοσοκομείων!

Ερωτήματα

Τέλος, υπάρχουν ορισμένα σημαντικά ερωτήματα για το τι θα κάνει ο κ. Γεωργιάδης σε επιμέρους ζητήματα, που άνοιξαν ή πάγωσαν οι προκάτοχοι του. Ενδεικτικά να αναφέρουμε:Την αλλαγή ή μη της νομικής μορφής των νοσοκομείων του ΕΣΥ. Ο Θάνος Πλεύρης είχε ταχθεί ανοιχτά υπέρ των ΝΠΙΔ, αλλά ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης δεν άγγιξε το θέμα υπό το φόβο προφανώς των αντιδράσεων.

Την εφαρμογή της ρύθμισης Γκάγκα που δίνει το δικαίωμα στους γιατρούς του ΕΣΥ να εργάζονται νομίμως και στον ιδιωτικό τομέα. Ο νόμος πέρασε αλλά πάγωσε η έκδοση της σχετικής υπουργικής απόφασης.

Γνωρίζοντας το χαρακτήρα του ανδρός, αλλά και την προϊστορία του ένα είναι βέβαιο: Ο κ. Γεωργιάδης θα εργαστεί σκληρά για να εφαρμόσει όσα έχουν εξαγγελθεί κατά καιρούς, χωρίς να φοβηθεί να συγκρουστεί με συνδικαλιστές ή πολιτικούς αντιπάλους.