Τρίτη 30 Δεκεμβρίου 2014

Η κατάσταση στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) σήμερα!

Σάββατο 27 Δεκεμβρίου 2014
healthreport.gr

Γράφει ο Ευάγγελος Φραγκούλης, MD, MSc Γενικός/Οικογενειακός Ιατρός, Γεν. Γραμματέας της Ελληνικής Ένωσης Γενικής Ιατρικής

Η φροντίδα υγείας παρέχεται απρόσωπα, ευκαιριακά και αποσπασματικά, μέσα σε ένα κατακερματισμένο σύστημα. Οι ασθενείς προστρέχουν σε διαφορετικούς γιατρούς και σε διαφορετικές υπηρεσίες υγείας (συμβεβλημένοι και μη ιατροί όλων των ειδικοτήτων, πολυϊατρεία ΠΕΔΥ, δημοτικά ιατρεία, εξωτερικά ιατρεία νοσοκομείων, τμήματα επειγόντων περιστατικών νοσοκομείων, ιδιωτικές κλινικές κλπ) για κάθε επεισόδιο υγείας. 

Είναι χαρακτηριστικό το φαινόμενο του ασθενούς που περιφέρεται από γιατρό σε γιατρό ψάχνοντας αυτόν που δεν έχει κλείσει το πλαφόν επισκέψεων του και που δεν θα χρειαστεί να τον πληρώσει… Η συνέχεια στη φροντίδα - βασική παράμετρος της ποιότητας στη φροντίδα υγείας- είναι παραπάνω από απούσα… 

Η πρόσβαση στη φροντίδα, άλλη μια κρίσιμη παράμετρος, είναι για πολλούς δυσχερής. Η σύνδεση της ασφαλιστικής κάλυψης με το αν κάποιος εργάζεται ή όχι, σε συνδυασμό με τα τρομακτικά ποσοστά ανεργίας του πληθυσμού, έχει δημιουργήσει ένα ανυπέρβλητο εμπόδιο στην πρόσβαση. 


Αλλά ακόμα και για αυτούς που διαθέτουν ασφαλιστική ικανότητα, η πρόσβαση τους σε υπηρεσίες υγείας εξαρτάται, είτε από κόστος χρόνου, μακρές αναμονές για ραντεβού, είτε από εκτεταμένες πληρωμές και παραπληρωμές. 

Τα διάφορα πλαφόν (πχ στον αριθμό επισκέψεων ανά ιατρό, σε μηνιαία αξία εργαστηριακών εξετάσεων ανά πάροχο, κλπ), που επιβάλλονται οριζόντια, ανεξάρτητα από την ανάγκη υγείας του ασθενούς και την οικονομική του κατάσταση, δρουν ισοπεδωτικά και διευρύνουν τις δυσκολίες και τις ανισότητες στην πρόσβαση. Το ποσοστό των ασθενών που αναφέρουν ανικανοποίητες ανάγκες υγείας ολοένα αυξάνει. 

Οι ανικανοποίητες ανάγκες υγείας σήμερα, μεταφράζονται σε αδιάγνωστες ασθένειες και φτωχή υγεία στο μέλλον. Σεβαστό μερίδιο των δαπανών υγείας προέρχονται από ίδιες πληρωμές και αυτό είναι ακόμα μεγαλύτερο όταν μιλάμε για την ΠΦΥ, καθώς ο νοσοκομείο κεντρικός χαρακτήρας του συστήματος στρέφει το σημαντικότερο τμήμα του προϋπολογισμού για την υγεία προς τα νοσοκομεία. 

Επιπλέον η διαχείριση των σπάνιων πόρων, μόνο αποτελεσματική και αποδοτική δεν μπορεί να κριθεί για την υγεία του πληθυσμού, καθώς απουσιάζει αυτός που θα κατευθύνει τον ασθενή μέσα στο πολυδαίδαλο σύστημα υγείας και που θα συντονίσει την φροντίδα του. 

Η μη συντονισμένη χρήση υπηρεσιών υγείας οδηγεί σε μια κατακερματισμένη, προσανατολισμένη στη διάγνωση και την ασθένεια προσέγγιση του ασθενούς, παρά σε μια ολιστική θεώρηση.Η απουσία οργανωμένης ΠΦΥ υποκαθίσταται από την κατάχρηση διαγνωστικών εξετάσεων και εξειδικευμένης φροντίδας.

Στην Ελλάδα πολλοί δέχονται υπηρεσίες υγείας που δεν τις έχουν ανάγκη (χαρακτηριστικές είναι οι πρωτιές μας στις αξονικές τομογραφίες, στις μαγνητικές τομογραφίες, στην κατανάλωση αντιβιοτικών κλπ), ενώ ταυτόχρονα σημαντικές ανάγκες υγείας τους μένουν ανικανοποίητες. Είναι αδιανόητο να σπαταλιούνται χρήματα για μη αναγκαίες υπηρεσίες υγείας, όταν ταυτόχρονα δεν υπάρχουν αρκετά χρήματα για να καλύψουν τις αναγκαίες! 

Οι πολίτες επισκέπτονται οποιοδήποτε πάροχο ή υπηρεσία υγείας επιθυμούν οι ίδιοι, και ενώ αυτό εν πρώτοις φαίνεται να προάγει την προσβασιμότητα, τελικώς επιτυγχάνει το αντίθετο.

Η απρόσκοπτη πρόσβαση στην εξειδικευμένη φροντίδα οδηγεί το σύστημα σε «έμφραγμα». Τα μονοπάτια προς αυτή φράζουν, καθώς δημιουργούνται μακρές λίστες αναμονής. Οι ειδικοί επιφορτίζονται με ασθενείς που δεν τους έχουν ανάγκη, και η πρόσβαση αυτών που τους έχουν ανάγκη καθυστερεί. Παραπληρωμές απαιτούνται κάποιες φορές για παράκαμψη της λίστας...

Ο υπερπληθωρισμός ιατρών (σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, είμαστε πρώτοι σε γιατρούς σε αναλογία πληθυσμού, περισσότερο από διπλάσιος αριθμός ιατρών με εξειδικεύσεις από τον άριστο για το μέγεθος της χώρας), σε συνδυασμό με χρήση μεθόδων αποζημίωσης των ιατρών που επιβραβεύουν την ποσότητα των υπηρεσιών και όχι την ποιότητα, δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες ανάπτυξης προκλητής ζήτησης υπηρεσιών. 

Αναπόφευκτα εμφανίζονται τάσεις υπερδιάγνωσης και υπερθεραπείας, που θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των ασθενών. Η θεμελιώδης αρχή της ιατρικής “primumnon nocere” συχνά καταστρατηγείται, στο κυνήγι της ποσότητας…

Η εθνική πολιτική στον τομέα της πρόληψης και της προαγωγής της υγείας είναι φτωχή και μη οργανωμένη. Απουσιάζει ένα δομημένο, εθνικό πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου, ενώ παράλληλα ο τρόπος ζωής και οι συμπεριφορές που υιοθετούνται, δρουν επιβαρυντικά, μεγεθύνοντας τους μείζονες παράγοντες κινδύνου (πρώτοι σε ενήλικες καπνιστές, πέμπτοι στην παχυσαρκία, κλπ, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ). 

Οι δείκτες αποφεύξιμης θνησιμότητας πχ από καρδιαγγειακά νοσήματα, ελαττώνονται με ρυθμούς πολύ χαμηλότερους από αυτούς άλλων χωρών και σταδιακά χάνουμε ως χώρα την υψηλή μας κατάταξη στους πίνακες προσδόκιμου επιβίωσης. Φαίνεται τελικά πως η διαχείριση των χρόνιων νοσημάτων δεν είναι τόσο αποτελεσματική...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου