ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ
Παρακολουθούμε με ιδιαίτερη ανησυχία την εξέλιξη της πανδημίας στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, και έχουμε κατά καιρούς εκφράσει, ατομικά ο καθένας μας, τις απόψεις του για τη στρατηγική και τους στόχους. Η αποτυχία των μέτρων που ελήφθησαν το προηγούμενο διάστημα και οι σπασμωδικές αναθεωρήσεις αποφάσεων πριν καν εφαρμοστούν ή πριν αναλυθεί το αποτέλεσμά τους είναι απόδειξη ότι υπάρχει επιστημονική αβεβαιότητα σε παγκόσμιο επίπεδο για την αποτελεσματικότητά τους. Η στρατηγική διαχείρισης κάθε κρίσης Δημόσιας Υγείας οφείλει ΠΑΝΤΑ να αναλύει τόσο τα δυνητικά οφέλη όσο και τις αρνητικές επιπτώσεις των μέτρων. Αρνητικές επιπτώσεις που δεν αφορούν μόνο τη νόσο COVID-19, αλλά την υγεία του πληθυσμού στο σύνολό της (σωματική, ψυχική και κοινωνική ευεξία), συμπεριλαμβανομένων και πολλών άλλων νοσημάτων πέρα από τη νόσο COVID-19.
Το ερώτημα σήμερα δεν είναι αν θα έπρεπε να εφαρμοστεί lockdown αλλά γιατί, μετά από τόσους μήνες, δεν χρησιμοποιούμε κανένα άλλο εργαλείο για τη διαχείριση της πανδημίας ώστε να ελαττώσουμε όσο είναι δυνατόν την έκταση και τη χρονική διάρκεια των lockdown. Τώρα λοιπόν είναι ακόμη πιο επιτακτική η ανάγκη για στοχευμένες και εξειδικευμένες δράσεις. Δράση δεν μπορεί είναι μόνο το οριζόντιο και καθολικό lockdown διότι έχει καταστροφικές συνέπειες για τον πληθυσμό και δεν μπορεί να αντιμετωπίσει οριστικά, αλλά μόνο να παρατείνει το πρόβλημα, όπως έχει αποδειχθεί μέχρι σήμερα. Το δίλημμα «οικονομία ή υγεία» είναι ξεκάθαρα ψευτοδίλημμα. Οι επιπτώσεις των lockdown στη Δημόσια Υγεία, που θα πλήξουν κυρίως πληθυσμιακές ομάδες που δεν κινδυνεύουν σοβαρά από τον ιό (συμπεριλαμβανομένων και των παιδιών), αναμένεται να είναι δραματικές και θα μας απασχολήσουν για χρόνια.
Οφείλουμε να σπάσουμε αυτόν το φαύλο κύκλο. Είναι αδιανόητο ακόμη και σήμερα να παραμένει η χώρα μας με το lockdown ως το μοναδικό εργαλείο αντιμετώπισης της πανδημίας, σε αντίθεση με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και άλλων οργανισμών. Επιπλέον, οι προσδοκίες που δημιουργήθηκαν στα τέλη Δεκεμβρίου με την έναρξη του εμβολιασμού γρήγορα αντικαταστάθηκαν από προβλήματα στον εφοδιασμό και σοβαρές επιστημονικές ανησυχίες για την έκταση και τη διάρκεια της αποτελεσματικότητάς τους, ιδιαίτερα σε σχέση με τις μεταλλάξεις του ιού. Η επιστημονική κοινότητα, αλλά και οι αρχές, θα πρέπει επιτέλους να είναι ειλικρινείς προς την κοινωνία, να μην δημιουργούν υπερβολικές και μη-ρεαλιστικές προσδοκίες, να αναλάβουν με θάρρος τις ευθύνες για το αποτέλεσμα της διαχείρισης και να μάθουν επιτέλους από τα τόσα λάθη.
Είναι πλέον ξεκάθαρο πως ο αγώνας για τον περιορισμό της πανδημίας δεν κερδίζεται μέσα στα νοσοκομεία και στις ΜΕΘ, ούτε μπορεί να είναι βιώσιμος με μόνο όπλο τα lockdown. Αντιθέτως, είναι καθοριστικό η διαχείριση να βασιστεί σε ένα οργανωμένο σχέδιο πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και κοινοτικής υγείας. Στα πλαίσια αυτά, καταθέτουμε τις ακόλουθες προτάσεις που έχουμε επισημάνει εδώ και μήνες, αλλά που τώρα είναι ακόμη μεγαλύτερη η ανάγκη ταχύτατης υλοποίησής τους.
1. Άμεση ενεργοποίηση και στήριξη της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, τόσο σε κρατικό επίπεδο (κέντρα υγείας, ΠΕΔΥ, περιφερειακά ιατρεία) όσο και σε ιδιωτικό επίπεδο (ιδιώτες ιατροί συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ).
2. Άμεση απεμπλοκή των νοσοκομείων από τη δειγματοληψία, τον διαγνωστικό έλεγχο και την αντιμετώπιση ατόμων προσβεβλημένων με SARS-CoV-2 που δεν χρήζουν νοσοκομειακής φροντίδας.
3. Άμεση συνεργασία μεταξύ ΕΟΔΥ και Ιατρικών Συλλόγων για τη δημιουργία και επικαιροποίηση πρωτοκόλλων κατ’ οίκον και εξ’ αποστάσεως αντιμετώπισης και παρακολούθησης ασθενών με COVID-19 που δεν χρήζουν νοσηλείας, με αποζημίωση των ιατρών.
4. Άμεση νομοθέτηση της δωρεάν συνταγογράφησης και πλήρους αποζημίωσης από τον ΕΟΠΥΥ του διαγνωστικού ελέγχου (μοριακά τεστ και rapid test αντιγόνων/αντισωμάτων) για όσους έχουν συμπτώματα ύποπτα για COVID-19 και για τις στενές επαφές τους.
5. Άμεση αποκέντρωση του διαγνωστικού ελέγχου και της ιχνηλάτησης, με δημιουργία δικτύου εργαστηρίων και ομάδων ιχνηλάτησης σε επίπεδο Περιφέρειας και Νομού.
6. Άμεση ενεργοποίηση υπηρεσιών/ομάδων κοινοτικής φροντίδας, όπως για παράδειγμα ο θεσμός «Βοήθεια στο σπίτι», για την υποστήριξη ασθενών με COVID-19 και στενών επαφών τους που βρίσκονται σε καραντίνα, και για τα άτομα υψηλού κινδύνου που περιορίζονται ώστε να προστατευτούν από προσβολή από τον ιό.
7. Άμεση ανάπτυξη ενός δικτύου υγείας με σκοπό την παροχή ιατρικής και ψυχικής υποστήριξης ασθενών με COVID-19 που δεν χρήζουν νοσοκομειακής φροντίδας, με την αξιοποίηση τηλεματικών εφαρμογών παροχής υπηρεσιών από απόσταση (τηλεφωνική, διαδικτυακή).
8. Άμεση υλοποίηση προγραμμάτων συστηματικού και επαναλαμβανόμενου διαγνωστικού ελέγχου σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων και άλλες δομές φιλοξενίας, ώστε να γίνεται ταχύτατα ο εντοπισμός, η διάγνωση, η ιχνηλάτηση και η απομόνωση προσβεβλημένων από τον ιό ατόμων, και να προλαμβάνεται η διασπορά.
9. Άμεσος σχεδιασμός τυχαιοποιημένων ή αντιπροσωπευτικών δειγματοληψιών με συγκεκριμένα επιδημιολογικά πλάνα, αντί για τυφλές και ανούσιες δειγματοληψίες, χρησιμοποιώντας rapid tests αντιγόνου και/ή μοριακά tests, σε τακτά χρονικά διαστήματα και σε κάθε νομό της χώρας, ώστε να παρακολουθείται συστηματικά η επιδημιολογική εικόνα και να λαμβάνονται έγκαιρα και στοχευμένα μέτρα σε τοπικό επίπεδο.
10. Άμεση δημοσιοποίηση όλων των στοιχείων επιδημιολογικής επιτήρησης, με στοιχεία όπως ο αριθμός διαγνωστικών τεστ ανά περιοχή, ο αριθμός νοσηλευομένων ανά νοσοκομείο και γεωγραφική περιοχή, τα δεδομένα ιχνηλάτησης, ο αριθμός ασθενών που προσβάλλονται εντός των νοσοκομείων, κ.ά.
Τα ανωτέρω μέτρα πρέπει να συνδυαστούν με άλλες παρεμβάσεις στην κοινότητα (που δεν αναλύονται λεπτομερώς εδώ), όπως μέτρα περιορισμού του συγχρωτισμού σε μέσα μαζικής μεταφοράς και σχολεία, προώθηση της τηλεργασίας, ενεργοποίηση όλων των υφιστάμενων υποστηρικτικών δομών σε Δήμους και Περιφέρειες, και συστηματική ενημέρωση του πληθυσμού σε όλα τα επίπεδα.
Η πανδημία COVID-19 δεν αποτελεί απλά ένα κλινικό πρόβλημα ιογενούς λοίμωξης ή μια επιδημιολογική άσκηση εκτίμησης, παρακολούθησης, πρόβλεψης και μοντελοποίησης της μετάδοσης, της διασποράς και της προσβολής του πληθυσμού από έναν ιό. Αντιθέτως, αποτελεί διεπιστημονικό ζήτημα, με διαφορετικές επιπτώσεις για κάθε πληθυσμιακή ομάδα, σχετιζόμενες τόσο με τον ιό όσο και με αυτά καθαυτά τα μέτρα. Απαιτείται πλέον μια σφαιρική προσέγγιση για να διασφαλίσουμε ότι η στρατηγική διαχείρισης θα έχει, συνολικά και μακροχρόνια, όφελος για όλες τις πληθυσμιακές και κοινωνικές ομάδες, αλλά και ότι θα εξασφαλίζει το σύνολο της Υγείας με την ευρύτερη έννοιά της. Η στρατηγική βασιζόμενη αποκλειστικά και μόνο σε ακραίους και οριζόντιους περιορισμούς εγείρει σοβαρές αμφιβολίες για το όφελος και διαμορφώνει βάσιμες εκτιμήσεις για τις σοβαρές βλάβες στην Υγεία του πληθυσμού. Οφείλουμε άμεσα να λάβουμε όλα τα ανωτέρω μέτρα ώστε να περιορίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο την έκταση και διάρκεια των lockdown.
Δίκτυο Διαλόγου, Έρευνας και Ανάλυσης για τη Δημόσια Υγεία
Μια προσπάθεια 17 επιστημόνων διαφόρων κλάδων, που στόχο έχει να προσεγγίσει σφαιρικά και μεθοδικά τη σοβαρή κρίση Δημόσιας Υγείας, πέρα από τα στενά πλαίσια της μονοδιάστατης «ιατρικοποίησης» της Υγείας.
https://www.dideady.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου