Παραπέμπεται στο ΣτΕ το clawback με ερώτημα για πιθανή αντισυνταγματικότητα – Πιλοτική δίκη

Στο Συμβούλιο της Επικρατείας παραπέμπεται ο μηχανισμός αυτόματης επιστροφής, με ερώτημα για πιθανή αντισυνταγματικότητα, με τη διαδικασία της πιλοτικης δίκης. Πρόκειται για το μέτρο του clawback που καθιερώθηκε με νόμο του 2013 ως προσωριμό μέτρο και εφαρμόζεται μέχρι σήμερα.

Healthview.gr

Αυτό προβλέπει η απόφαση 2495/2025 ΔΕΑ (Διοικητικό Εφετείο Αθηνών), με την οποία υποβάλλεται προδικαστικό ερώτημα στο Συμβούλιο της Επικρατείας: «Εαν η παράταση του μέτρου του άρθρου 100 του ν. 4172/2013, το οποίο θεσπίσθηκε αρχικά ως μέτρο «προσωρινής» ισχύος για το διάστημα από 2013 έως και 2018 και με το άρθρο 25 του ν. 4549/2018, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 79 του ν. 5007/2022, ισχύει κατά τον κρίσιμο χρόνο (2022) έως και το έτος 2025 και κατέστη εν τοις πράγμασι πάγιο διαρθρωτικό μέτρο, είναι σύμφωνο με το Σύνταγμα.

Συγκεκριμένα, εάν το εν λόγω μέτρο συνιστά νόμιμο περιορισμό της επαγγελματικής ελευθερίας (άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος), της ιδιοκτησίας (άρθρο 17 παρ. 1 του Συντάγματος) και της περιουσίας (άρθρο 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ) των ιδιωτών παρόχων υπηρεσιών υγείας, υπό την έποψη της συνταγματικής αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 παρ. 1 εδ. δ΄ του Συντάγματος) και της αρχής της προβλεψιμότητας (ως εκδήλωση της αρχής της ασφάλειας του δικαίου, που απορρέει από την αρχή του κράτους δικαίου, κατ’ άρθρο 25 παρ. 1 του Συντάγματος), ενόψει όσων εκτίθενται στην σκέψη 14 της απόφασης (συνοπτικώς, ολοκλήρωση από το 2018 του τρίτου και τελευταίου προγράμματος μνημονιακών υποχρεώσεων, αδυναμία άσκησης οριακού δικαστικού ελέγχου λόγω έλλειψης αιτιολογίας του νομοθέτη για την παράταση αυτού, αν και πρόκειται για εθνική ρύθμιση, αφορώσα την προστασία της υγείας των ανθρώπων, κατά την έννοια του άρθρου 36 της ΣΛΕΕ και δεν τίθεται όριο στην περικοπή των απαιτήσεων των παρόχων υπηρεσιών υγείας)».

Τι αναφέρει ο νόμος 4172/2013 και το άρθρο 100: Εφαρμογή μηχανισμού αυτόματης επιστροφήςΗ μηνιαία δαπάνη του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.) για διαγνωστικές εξετάσεις, νοσηλεία και φυσικοθεραπείες που παρέχονται από συμβεβλημένους ιδιώτες παρόχους υπηρεσιών υγείας, δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1/12 των εγκεκριμένων πιστώσεων του προϋπολογισμού του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. που εγγράφονται στους οικείους Κωδικούς Αριθμούς Εξόδων (Κ.Α.Ε.). Το υπερβάλλον ποσό αναζητείται εκ μέρους του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. από τους συμβεβλημένους ιδιώτες παρόχους των ανωτέρω υπηρεσιών υγείας. Το ανωτέρω ποσό υπολογίζεται σε εξαμηνιαία βάση, στη βάση της διαφοράς ανάμεσα στην προϋπολογισμένη και την πραγματική δαπάνη, μετά την αφαίρεση τυχόν επιστροφών (rebates), εκπτώσεων, και μη αποδεκτών δαπανών και καταβάλλεται από τους ως άνω συμβεβλημένους ιδιώτες παρόχους υπηρεσιών υγείας, εντός μηνός από την πιστοποίησή του σε λογαριασμό τραπέζης που θα υποδείξει ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ.. Σε περίπτωση απράκτου παρελεύσεως της στο προηγούμενο εδάφιο προθεσμίας, το Διοικητικό Συμβούλιο του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. διακόπτει τη σύμβαση του συμβεβλημένου παρόχου με τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., για το χρονικό διάστημα μέχρι την καταβολή του οφειλόμενου από αυτόν (πάροχο) ποσού ή την είσπραξή του κατά τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε..

Ως βάση υπολογισμού του ποσού επιστροφής που αντιστοιχεί, ανά μήνα, σε κάθε συμβεβλημένο πάροχο χρησιμοποιείται ο μηνιαίος λογαριασμός που αυτός υποβάλει στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., έναντι των παρεχόμενων, για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα, υπηρεσιών υγείας στους ασφαλισμένους του.

Δεν αναγνωρίζονται και δεν αποζημιώνονται από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. δαπάνες που υποβάλλονται σε αυτόν μετά την πάροδο είκοσι (20) ημερών από τη λήξη έκαστου ημερολογιακού μήνα.

Ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. δύναται να συμψηφίζει το παραπάνω ποσό με ισόποση οφειλή του προς τους αναφερόμενους στην προηγούμενη παράγραφο ιδιώτες παρόχους για την παροχή από αυτούς προς τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. υπηρεσιών υγείας. Ο συμψηφισμός γίνεται μόνο μεταξύ επιστρεφόμενων ποσών από τους ιδιώτες παρόχους υπηρεσιών υγείας και εκκαθαρισμένων οφειλών του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. προς αυτούς, που δημιουργήθηκαν εντός του ίδιου έτους.

Με απόφαση του Υπουργού Υγείας προσδιορίζονται τα μηνιαία επιτρεπόμενα όρια δαπανών του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. για τις προς αυτόν παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας από τους συμβεβλημένους ιδιώτες παρόχους της παραγράφου α’ του παρόντος, ανά κατηγορία παρεχόμενης υπηρεσίας υγείας, η διαδικασία τυχόν συμψηφισμού οφειλών, η επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση παράβασης της παρούσας διάταξης, τα κριτήρια διακοπής των συμβάσεων των παρόχων, καθώς και κάθε άλλη σχετική με την εφαρμογή του παρόντος άρθρου λεπτομέρεια.

Καθιερώνεται κλιμακούμενο ποσοστό επί των οφειλών του Ε.Ο.Π.Υ.Υ για νοσηλεία, διαγνωστικές εξετάσεις και φυσικοθεραπείες των ασφαλισμένων του προς τους συμβεβλημένους με τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ιδιώτες παρόχους των ως άνω υπηρεσιών υγείας, υπέρ του Οργανισμού ως επιστροφή (rebate) για κάθε μήνα.Το ποσό της επιστροφής που οφείλει ο πάροχος συμψηφίζεται με το ποσό που καταβάλλει ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. στον πάροχο και υπολογίζεται επί του νομίμου παραστατικού.Οι διατάξεις του παρόντος τυγχάνουν εφαρμογής και επί των ισχυουσών συμβάσεων που έχουν συναφθεί μεταξύ του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και των ιδιωτών παρόχων υπηρεσιών υγείας. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας ορίζονται και μπορούν να αναπροσαρμόζονται και εξειδικεύονται τα ποσοστά της επιστροφής, η προοδευτική διαβάθμιση, κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της διατάξεως, καθώς και περαιτέρω αναγκαία μέτρα και μηχανισμοί για την πιστή εκτέλεση και τήρηση του εγκεκριμένου ανά έτος, προϋπολογισμού του Ε.Ο.Π.Υ.Υ..

Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Υγείας και Οικονομικών δύναται να ανατίθενται, για λόγους διασφάλισης του δημοσίου συμφέροντος και εύρυθμης λειτουργίας του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., σε ιδιωτικούς ελεγκτικούς φορείς ο έλεγχος της ορθής τιμολόγησης και του αναγκαίου της γενομένης κλινικής και ιατρικής πρακτικής, η τήρηση των διεθνών λογιστικών κανόνων και ο έλεγχος των παραστατικών και αναγκαίων δικαιολογητικών, καθώς και η εκκαθάριση των λογαριασμών μεταξύ του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και των συμβεβλημένων με αυτόν παρόχων υπηρεσιών υγείας. Το σύνολο των δαπανών για την υλοποίηση των ανωτέρω βαρύνει τους παρόχους υπηρεσιών υγείας.