Ασφαλιστικό: Σβήνουν "κόκκινες γραμμές" για χάρη της συμφωνίας

Του Δημήτρη Κατσαγάνη - Capital.gr

Τη …γομολάστιχα έχει πάρει στα χέρια της η κυβέρνηση και σβήνει μέρος από τις "κόκκινες γραμμές" περί "μη μείωσης των συντάξεων" (τουλάχιστον των ήδη καταβαλλόμενων) τις οποίες είχε χαράξει στο ασφαλιστικό προσχέδιο.

Από τη μία οι πιέσεις των θεσμών για μειώσεις στις συντάξεις και από την άλλη οι αντιδράσεις των αγροτών, των επιστημόνων και των επαγγελματιών στο εσωτερικό της χώρας ενάντια στο ασφαλιστικό χαράτσι του 20% επί του εισοδήματος τους οδηγούν στην επαναχάραξη των κυβερνητικών γραμμών στο συνταξιοδοτικό.

Σ’ αυτό συντείνει επίσης η βαθύτερη από την αναμενόμενη ύφεση πέρσι (0,7% έναντι πρόβλεψης για 0,0%), η περσινή αύξηση των δαπανών για μισθούς – συντάξεις του Δημοσίου κατά 500 εκατ. ευρώ, αλλά και η στασιμότητα στις εισπράξεις από ασφαλιστικές εισφορές.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες οι υποχωρήσεις που εξετάζει να κάνει η κυβέρνηση προκειμένου υπάρξει συμφωνία με τους θεσμούς σε σχέση με το Ασφαλιστικό –μέχρι τα μέσα Μαρτίου, σύμφωνα με ελληνικές προσδοκίες- και να κλείσει η αξιολόγηση του προγράμματος είναι oι ακόλουθες:

1. Μείωση των κύριων συντάξεων άνω των 2000 ευρώ και των πολλαπλών συντάξεων άνω των 2300 ευρώ.

Η εξοικονόμηση που θα προκύψει εκτιμάται γύρω στα 100 εκατ. ευρώ. Θα θιγούν περίπου 50.000 σημερινοί συνταξιούχοι. Παρά το γεγονός ότι το Υπ. Εργασίας επισήμως διαψεύδει σχετικά σενάρια, πληροφορίες του Capital.gr αναφέρουν πως στη "φαρέτρα" του βρίσκονται σκέψεις για επιβολής μίας εισφοράς αλληλεγγύης στις κύριες συντάξεις που κυμαίνονται μεταξύ 1000-1400 ευρώ για χάρη του "κουμπαρά" του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ) και για σταδιακή μείωση της "προσωπικής διαφοράς" για τις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις το αργότερο από αρχές 2017 και όχι από τα μέσα του 2018, όπως προβλέπει το ασφαλιστικό προσχέδιο.

2. Μείωση των επικουρικών συντάξεων άνω των 173 ευρώ από 2 % έως 15% (ή 25%-30%, σύμφωνα με άλλα σενάρια).

Η μεσοσταθμική μείωση που θα προκύψει ανέρχεται σε 6,6%. Αρχικά η κυβέρνηση δεν σχεδίαζε καμία μείωση των ήδη καταβαλλόμενων επικουρικών συντάξεων πριν την ολοκλήρωση του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής ( μέσα του Ιουλίου του 2018). Παράλληλα, εξετάζεται αύξηση των εργοδοτικών εισφορών υπέρ της επικουρικής ασφάλισης κατά 0,5%. Αρχικά η κυβέρνηση υποστήριζε την αύξηση των εισφορών κατά 1,5% έτσι ώστε να μη χρειαστούν περικοπές στις επικουρικές συντάξεις. Η εξοικονόμηση που θα προκύψει θα ανέλθει έως και τα 600 εκατ. ευρώ. Θα θιγούν γύρω στους 300.000 συνταξιούχοι, οι περισσότεροι εκ των οποίων εργάζονταν στο Δημόσιο και σε πρώην ΔΕΚΟ.

3. Μείωση των μερισμάτων των συνταξιούχων του Δημοσίου κατά 30-40%.

Τα "μερίσματα" (σ.σ. κατά μέσο όρο κυμαίνονται γύρω στα 130-140 ευρώ/μήνα) αποτελούν ένα είδος επιπλέον "επικουρικής " σύνταξης την οποία λαμβάνουν οι απόμαχοι εργαζόμενοι του Δημοσίου, πέραν από εκείνη που παίρνουν από το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΕΑΔΥ) το οποίο είναι ενταγμένο στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ). Η εξοικονόμηση που θα προκύψει θα ανέλθει στα 150 εκατ. ευρώ. Θα θιγούν 280.000 συνταξιούχοι του Δημοσίου.

4. Μείωση των εφάπαξ κατά 20%.

Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό οι μειώσεις θα κυμαίνονταν μεταξύ 5 -10%. Έτσι το μέσο εφάπαξ θα πέσει από τις 30.000 ευρώ στα 24.000 ευρώ. Άμεσα θα θιγούν πάνω από 60.000 συνταξιούχοι, οι μισοί εκ των οποίων είναι του Δημοσίου, οι οποίοι περιμένουν από το Σεπτέμβριο του 2013 τη συγκεκριμένη παροχή.

5. Σύνδεση εισφορών – ύψους συντάξεων.

Η κυβέρνηση πρότεινε στους κατ΄ επάγγελμα αγρότες να επιλέξουν μεταξύ εισφοράς 16% και εισφοράς 20% κατά την πενταετία 2017-2021, με τον όρο ότι θα λάβουν αντίστοιχη εθνική (ή αναλογική σύνταξη ανάλογα με το αν θα συμπληρώσουν 15 -20 χρόνια ασφάλισης ή παραπάνω) σε συνάρτηση με το ύψος της εισφοράς την οποία πλήρωσαν. Έτσι μπαίνει από το … "παράθυρο" η ανταποδοτικότητα στον τρόπο λειτουργίας του ΟΓΑ, παρότι η κυβέρνηση υποτίθεται ότι υπερασπίζεται το αναδιανεμητικό σύστημα.

6. Εθνική σύνταξη τριών ταχυτήτων.

Εξετάζεται να δίνεται εθνική σύνταξη 384 ευρώ με 20 χρόνια ασφάλισης (χωρίς, όμως, εισοδηματικά κριτήρια όπως ζητούν οι δανειστές) και όχι με 15 χρόνια, όπως αρχικά σχεδίαζε η κυβέρνηση. Με 15 χρόνια ασφάλιση, θα δίδεται κατώτερη "εθνική σύνταξη" ύψους 290 ευρώ. Όσοι έχουν κάτω από 15 χρόνια ασφάλισης θα λαμβάνουν προνοιακή "εθνική σύνταξη" κάτω από 290 ευρώ. Έτσι η κυβέρνηση, εξετάζει πλέον εθνική σύνταξη στα 15 χρόνια ασφάλισης κατά 23% μικρότερη σε σχέση με εκείνη που προέβλεπε το αρχικό προσχέδιο του Ασφαλιστικού (290 ευρώ έναντι 384 ευρώ) και 40% χαμηλότερη σε σχέση με τη σημερινή βασική σύνταξη του ΙΚΑ (290 ευρώ έναντι 487 ευρώ).

7. Σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ μέχρι το 2019.

Από φέτος θα χάσουν το ΕΚΑΣ το 20% των σημερινών δικαιούχων. Αυτό αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση που έχει προβλεφθεί τόσο στον κρατικό προϋπολογισμό του 2016 (εξοικονόμηση 223 εκατ. ευρώ) όσο και στο ασφαλιστικό προσχέδιο. Ωστόσο, κάτι τέτοιο έρχεται σε αντίθεση με τη κυβερνητική γραμμή περί υπεράσπισης των χαμηλοσυνταξιούχων. Το ΕΚΑΣ, αν και προνοιακή παροχή, αύξανε κατά 15-20% τις τακτικές αποδοχές 320.000 χαμηλοσυνταξιούχων. Η αφαίρεση του θα προκαλέσει αντίστοιχες απώλειες.