Ο «ιδιώτης» γιατρός

Κάθε γιατρός, «ιδιώτης» ή μη, αξίζει την εμπιστοσύνη και τον σεβασμό όλων μας σήμερα, παρά ποτέ άλλοτε. Η πανδημία τούς έχει αναδείξει πρωταγωνιστές. 

Φωτ. SUTTERSTOCK

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΝΟΣ - kathimerini.gr

Πριν από λίγες ημέρες ακόμη ένας κυβερνητικός εκπρόσωπος μίλησε απαξιωτικά για τον «ιδιώτη γιατρό που δεν ανταποκρίνεται στο κάλεσμα του υπουργείου Υγείας για ενίσχυση του ΕΣΥ».

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο «ιδιώτης» γιατρός υφίσταται τα προσβλητικά λόγια και υπονοούμενα του κράτους. Λες και η πλειονότητα των ιδιωτών γιατρών δεν θα ήθελε να έχει την εξασφάλιση της μόνιμης θέσης εργασίας του δημόσιου λειτουργού της Υγείας! Λες και οι άριστοι απόφοιτοι των ιατρικών σχολών μας δεν θα ήθελαν να συνεχίσουν στις δημόσιες πανεπιστημιακές ιατρικές σχολές!

Οι περισσότεροι γιατροί αναγκαστικά επιλέγουν την άσκηση της ιδιωτικής ιατρικής γιατί απλούστατα δεν υπάρχουν θέσεις ούτε στο ΕΣΥ ούτε στα ελληνικά πανεπιστήμια. Οι λίγοι, οι άριστοι συνήθως, φεύγουν από την Ελλάδα γιατί ακριβώς δεν μπόρεσαν να βρουν θέση στη δημόσια ακαδημαϊκή ιατρική οικογένεια. Φεύγουν από τη χώρα τους με πόνο ψυχής, με αίσθηση διωγμού, και πάνε στα καλύτερα αμερικανικά ιατρικά κέντρα όπου μεγαλουργούν. Ομως, πολλές φορές δεν αντέχουν την ξενιτιά και επιστρέφουν. Και φυσικά και για αυτούς οι πόρτες του ΕΣΥ και των ελληνικών πανεπιστημίων παραμένουν κλειστές. Ετσι, η ιδιωτική ιατρική είναι η μόνη δυνατότητα να συνεχίσουν το κλινικό, διδακτικό αλλά και ερευνητικό τους έργο στην Ελλάδα. Και πολλοί από αυτούς το κάνουν χωρίς καμία αναγνώριση από το «Δημόσιο», με μόνο προσωπικό τους κίνητρο την προσφορά στον Ελληνα ασθενή και νέο γιατρό.

Θα τολμήσω να αναφερθώ, ως παράδειγμα, στην πλαστική χειρουργό Καίτη Βλαστού, που είναι «ιδιώτης» γιατρός στο θεραπευτήριο «Υγεία». Την πρωτογνώρισα πριν από πολλά χρόνια στα χειρουργεία του πανεπιστημιακού νοσοκομείου Cleveland Metropolitan General Hospital, να εργάζεται σχεδόν 24 ώρες το 24ωρο επανασυγκολλώντας κομμένα δάκτυλα από εργατικά ατυχήματα σε ασθενείς που έφθαναν στο Cleveland από όλη την Αμερική. Παρ’ όλη την ήδη μεγάλη αναγνώρισή της και τις προοπτικές για ακαδημαϊκή καριέρα στην Αμερική, επέστρεψε στη χώρα της. Συνεισέφερε στην εκπαίδευση στη σύγχρονη μικροχειρουργική (χειρουργική με τη βοήθεια μικροσκοπίου), διδάσκοντας τους Ελληνες γιατρούς σε πολλά σεμινάρια. Το ότι δεν την «εκμεταλλεύθηκε» το δημόσιο σύστημα υγείας (ΕΣΥ και πανεπιστήμιο) δεν την εμπόδισε ως «ιδιώτη» γιατρό να συνεχίζει και σήμερα να χειρουργεί, τις ατέλειωτες ώρες, τα πιο δύσκολα, τα πιο απαιτητικά ογκολογικά περιστατικά ή καταστροφικά τραύματα στο πρόσωπο και στα άκρα.

Γνωρίζω άλλους «ιδιώτες» γιατρούς στην Ελλάδα που έχουν τέτοιο συγγραφικό και ακαδημαϊκό έργο, ώστε να γίνονται σεβαστοί από συναδέλφους τους σε όλο τον κόσμο, που πολλές φορές τους τιμούν με ανώτατες διεθνείς θέσεις, όπως προέδρων στις διάφορες διεθνείς επιστημονικές εταιρείες.

Γνωρίζω «ιδιώτες» γιατρούς που αφήνουν τις καθημερινές επαγγελματικές τους υποχρεώσεις και ταξιδεύουν στην Αφρική με κίνδυνο για την προσωπική τους υγεία και ασφάλεια, προσφέροντας στους εκεί συναδέλφους τους τη δική τους εμπειρία.

Είναι όλοι οι «ιδιώτες» γιατροί όπως αυτοί που ανέφερα; Η απάντηση είναι «όχι». Εχουν όλοι οι δημόσιοι λειτουργοί Υγείας στο ΕΣΥ και στο πανεπιστήμιο αυτά τα καλά χαρακτηριστικά; Η απάντηση είναι «όχι».

Γιατί λοιπόν η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση αντιμετωπίζει εχθρικά τον «ιδιώτη» γιατρό; Προσπάθησα να απαντήσω στο ερώτημα αυτό εκμεταλλευόμενος το απειλητικό μήνυμα του κυβερνητικού εκπροσώπου της προηγούμενης Δευτέρας που έλεγε: «Καλούμε για τελευταία φορά τους ιδιώτες γιατρούς να συνδράμουν στο πολύτιμο έργο των συναδέλφων τους στο ΕΣΥ».

Με τις ενοχές μου ότι «μόνο λόγια λες και όχι έργα», παρουσιάζομαι την επόμενη ημέρα στον διοικητή του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ στη Θεσσαλονίκη ζητώντας του να κάνω εθελοντικά οτιδήποτε μου ζητήσουν οι διευθυντές των μονάδων COVID και εντατικής θεραπείας. «Θα μπορούσα απλώς να μιλάω και να ενδυναμώσω τους νοσηλευόμενους ασθενείς και τους συγγενείς τους», συμπλήρωσα.

Ο ευγενέστατος διοικητής κ. Παντελιάδης με ευχαρίστησε και τηλεφώνησε αμέσως στον πολιτικό του προϊστάμενο της 4ης ΥΠΕ για το πώς θα με αξιοποιήσουν καλύτερα. (Είχα ήδη στείλει από την προηγούμενη ημέρα «επίσημο» αίτημά μου τόσο στον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών όσο και στον διοικητή της 3ης ΥΠΕ Θεσσαλονίκης.)

Περιμένοντας τις απαντήσεις των διοικητών, μαθαίνω ότι είναι αρκετοί και συνεχώς αυξάνονται οι «ιδιώτες» γιατροί που θέλουν εθελοντικά να προσφέρουν στον αγώνα της Θεσσαλονίκης ενάντια στον κορωνοϊό. Ομως η τελική απάντηση της πολιτικής εξουσίας ήταν ότι «δεν υπάρχει ακόμη το νομικό πλαίσιο για τους “εθελοντές” γιατρούς»! Οπότε έπρεπε να επιστρέψω στην Αθήνα…

Η σύντομη παραμονή μου στο ΑΧΕΠΑ και η συνάντησή μου τόσο με τον γιατρό διοικητή του όσο και με τον διευθυντή τής εκεί Χειρουργικής Κλινικής, καθηγητή Σάκη Κεσίσογλου, μου έδωσαν μια απάντηση στο αρχικό μου ερώτημα αλλά και τη λύση, που δεν είναι άλλη από «την οργάνωση των γιατρών πίσω από σοβαρούς και αδέκαστους ιατρικούς και επιστημονικούς συλλόγους». Oπως μου τόνισε και ο διοικητής του ΑΧΕΠΑ, «αν δεν αποκόψουμε και τιμωρήσουμε αυτούς που προσβάλουν το έργο μας, μην περιμένουμε και η πολιτεία να μας φερθεί καλύτερα».

Η συγκυρία της πανδημίας, που έχει αναδείξει τους γιατρούς πρωταγωνιστές στην κοινωνία, είναι η μεγάλη ευκαιρία για συλλογική αυτοκριτική και λήψη συλλογικών αποφάσεων που θα προστατεύουν καλύτερα τόσο τους ασθενείς μας όσο και τους συναδέλφους μας. Ισως τότε η πολιτεία καταλάβει ότι οι άδικες επιθέσεις εναντίον των γιατρών, «ιδιωτών» ή μη, που αντικατοπτρίζονται και από τις δραματικά αυξανόμενες άδικες τις περισσότερες φορές αστικές και ποινικές αγωγές εναντίον τους, τελικά είναι εις βάρος της υγείας του κάθε πολίτη και της οικονομίας του κράτους. Ο «ιδιώτης» γιατρός, όπως και κάθε γιατρός, αξίζει την εμπιστοσύνη και τον σεβασμό όλων μας, σήμερα παρά ποτέ άλλοτε.

* Ο κ. Δημήτρης Λινός είναι ομότιμος καθηγητής Χειρουργικής του ΕΚΠΑ, λέκτωρ στο Harvard Medical School.