Ποιες είναι οι προτάσεις των φαρμακευτικών στον Πλεύρη

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΑΚΚΑΣ - Healthmag.gr

Ολοκληρώθηκε ο κύκλος επαφών του νέου Υπουργού Υγείας Θάνου Πλεύρη με τους εκπροσώπους της φαρμακοβιομηχανίας και πλέον ο κλάδος αναμένει το τελικό σχέδιο της Κυβέρνησης σχετικά με τη φαρμακευτική πολιτική που θα ακολουθηθεί την ερχόμενη χρονιά. Ο υπουργός συναντήθηκε με τις 4 ενώσεις που εκπροσωπούν τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις ξεχωριστά καταγράφοντας τις προτάσεις τους οι οποίες σε γενικές γραμμές δεν ήταν ιδιαίτερα διαφορετικές.

Ο κ. Πλέυρης, μετά την αρχική κοινή συνάντηση όλων των φορέων, είχε διαδοχικές κατ’ ιδίαν συναντήσεις με τις ΠΕΦ, ΣΦΕΕ, PIF και ΣΑΦΕΕ. Σκοπός των συναντήσεων αυτών ήταν να συζητηθούν οι προτεραιότητες και οι προτάσεις της αγοράς.

Το clawback αποτέλεσε το βασικό στοιχείο συζήτησης. Μάλιστα με πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση παρατάθηκε η ισχύς του μέχρι και το 2025. Οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις τόνισαν και πάλι ότι καλύπτουν «τις ανάγκες των Ελλήνων ασθενών σε φάρμακα, μέσω των υποχρεωτικών επιστροφών, διαθέτοντας δωρεάν πάνω από 1 στα 3 φάρμακα (36%) σε εξωνοσοκομειακό και σχεδόν 1 στα 2 φάρμακα (50%) σε νοσοκομειακό επίπεδο».

Οι εκπρόσωποι των εταιρειών τόνισα ότι η υποχρεωτική καταβολής του clawback αφενός περιορίζει τα κεφάλαια που διαθέτουν οι εταιρείες για επενδύσεις, αφετέρου έχει οδηγήσει και σε αποεπενδύσεις ενώ, καθιστά την ελληνική αγορά αφιλόξενη και για νέες θεραπείες, οι οποίες εισάγονται στο σύστημα με καθυστέρηση.

Θυμίζουμε πως το ποσό του clawback όμως αυξάνεται διαρκώς φθάνοντας το 2020 τα 796 εκατ. ευρώ για την εξωνοσοκομειακή δαπάνη (στοιχεία του ΙΟΒΕ), ενώ για τη νοσοκομειακή δαπάνη πληροφορίες θέλουν το σύνολο των επιστροφών να ανέρχεται σε 474 εκατ. ευρώ (από 429 εκατ. ευρώ το 2019).

Προτάσεις για clawback

Ένα μέσο που θα μπορούσε να συμβάλλει προς την κατεύθυνση εξορθολογισμού των δαπανών και αποκλιμάκωσης του clawback και το οποίο συζητήθηκε και στις συναντήσεις Υπουργού Υγείας με τους εκπροσώπων των Φαρμακευτικών Εταιρειών είναι οι διαπραγματεύσεις για την αποζημίωση θεραπειών, εφόσον αξιοποιήσουν όλα τα δυνατά εργαλεία.

Ο ΕΟΦ φέρεται να ξεκινάει και πάλι τις «παγωμένες» διαδικασίες, αλλά προβληματισμοί εκφράζονται από την αγορά κατά πόσο θα οδηγήσουν σε πραγματικές εξοικονομήσεις και συνεπώς σε περιορισμό της υπέρβασης της φαρμακευτικής δαπάνης.

Η ανησυχία για τις εταιρείες είναι πως αν βασικό κριτήριο είναι οι τιμές και αν ένα ποσοστό σημαντική έκπτωσης ζητείται ως προϋπόθεση για έναρξη της συζήτησης μεταξύ των δύο πλευρών, τότε στην ουσία θα αποτελέσουν ένα μέσο «προείσπραξης» του clawback. Σε αυτό δε το σενάριο, τι θα γίνει αν η δαπάνη κατηγορίας φαρμάκων, που έχει καταλήξει σε συμφωνία, υπερβεί και πάλι τον κλειστό της προϋπολογισμό; Θα κληθούν οι εταιρείες να καταβάλλουν και clawback, μαζί με την έκπτωση που παραχώρησαν;

Μια τέτοια εξέλιξη στην πράξη σημαίνει πως νέες θεραπείες και νέες ενδείξεις δύσκολα θα επιχειρείται να εισέρχονται στη χώρα. Η εναλλακτική λύση της εισαγωγής μέσω ΙΦΕΤ, πέραν της όποιας μικρότερης ή μεγαλύτερης καθυστέρησης, έχει και υψηλότερο κόστος. Η θεραπεία χορηγείται σε ένα ασθενή, με κόστος που θα κάλυπτε περισσότερους και με καλή έκβαση.

Επίσης η αξιοποίηση των «κοφτών» της ΗΔΙΚΑ στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση, είναι ακόμη μια προσέγγιση που εξετάζεται.

Φόβοι εκφράζονται, πάντως, για μια πιθανή «μαθηματική» μείωση του clawback ή μετακύλιση του σε άλλα πεδία επιστροφών, όπως το rebate. Μια πολιτική με σαφείς κανόνες, θα ενίσχυε τη διαφάνεια και την προβλεψιμότητα.

Γενόσημα

Ζητούμενο φέρεται να αποτελεί και η ευρύτερη διείσδυση των γενοσήμων. Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία εκτιμά ότι θα μπορούσε να καλύψει πάνω από το 70% των ασθενών με παλαιότερα προϊόντα, αλλά είμαστε μόλις στο 25%, αφήνοντας κενό ασθενείς, πολιτεία και τις εταιρείες. Σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να εξεταστεί και το φαινόμενο της υποκατάστασης, δηλαδή της αντικατάστασης παλαιότερων και οικονομικότερων θεραπειών με ακριβότερες.

Μέρος της αγοράς εκτιμά ότι θα πρέπει να επανεξεταστεί και ο νόμος ΣΥΡΙΖΑ που ταύτισε την τιμή αποζημίωσης με τη λιανική τιμή στα γενόσημα, με αποτέλεσμα γενόσημα φάρμακα να είναι πιο ακριβά από τα οff patent αναφοράς.

Ψηφιακή αναβάθμιση

Αναμφισβήτητα, απαραίτητη κρίνεται από όλους και η αξιοποίηση ψηφιακών λύσεων, η ψηφιακή αναβάθμιση των συστημάτων, ειδικά στο ΕΣΥ και τα δημόσια νοσοκομεία, με ευρεία χρήση του e-prescription, που θα επιτρέψει και ακριβέστερη καταγραφή των καταναλώσεων. Ο έλεγχος των παραγγελιών και της κατανάλωσης μοιάζει απαραίτητος, ενώ θα επιδιωχθεί να σταθεροποιηθούν οι διαγωνισμοί προμήθειας φαρμάκων.

Γενικά, πολλαπλές επιμέρους παρεμβάσεις, η εφαρμογή νέων προσεγγίσεων και η διεύρυνση χρήσης εργαλείων, όπως τα μητρώα και τα πρωτόκολλα, αν εφαρμοστούν ορθώς θα μπορέσουν να αποδώσουν εξοικονομήσεις που αθροιστικά θα δώσουν ανάσα στη φαρμακευτική δαπάνη.

Το Νοέμβριο οι τελικές αποφάσεις

Αυτό που έγινε εμφανές από την πρώτη στιγμή είναι πως ο νέος Υπουργός Υγείας γνωρίζει το πλαίσιο των θεμάτων που συζητούνται, για αυτό και υπήρξε επιχειρηματολογία. Επιπλέον, ουδείς αμφισβήτησε πως η φαρμακευτική πολιτική και η δαπάνη βρίσκεται σε (ακόμη) ένα κομβικό σημείο, κατά το οποίο αλλαγές πρέπει να εφαρμοστούν για να ανατραπεί η δύσβατη πορεία.

Η Κυβέρνηση επιδιώκει να έχει έτοιμο ένα σχέδιο αλλαγών στη φαρμακευτική πολιτική το Νοέμβριο. Ο Υπουργός Υγείας φέρεται να θέλει να έχει λάβει τις τελικές αποφάσεις, ειδικά γύρω από το νομοθετικό πλαίσιο που θα θέλει να υλοποιήσει, τον επόμενο και να τις έχει ήδη κοινοποιήσει στις ενώσεις που εκπροσωπούν τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις, ακόμη και μέσα στον Οκτώβριο. Άλλωστε, έχει καταστήσει σαφές προς όλες τις κατευθύνσεις πως δεν επιδιώκει να αιφνιδιάσει τους παράγοντες της αγοράς, αντιθέτως στοχεύει να αποκαταστήσει το κομμάτι της προβλεψιμότητας.