Εξάπλωση της αντιμικροβιακής αντοχής

Οι λοιμώξεις από πολυανθεκτικά μικρόβια (ΜDRO) θα είναι η πρώτη αιτία θανάτου μέχρι το 2050 αναφέρουν διεθνείς ιατρικές έρευνες

Γράφει: Καραγιαννοπούλου Δέσποινα - ΙΑΤRONET

Σύμφωνα με αυτές αν δεν ληφθούν δραστικά μέτρα, κάθε χρόνο θα πεθαίνουν 10 εκατ. άνθρωποι από λοιμώξεις, ενώ δεύτερη αιτία θανάτου θα είναι ο καρκίνος (8,2 εκατ.άνθρωποι κάθε χρόνο) και τρίτη ο διαβήτης (1,5 εκατ. άνθρωποι κάθε χρόνο).

Μόνο οι θάνατοι από τις λοιμώξεις από τώρα έως και το 2050 θα έχουν κοστίσει στην παγκόσμια οικονομία 100 τρισ. δολ. (πηγή Review on Antimicrobial Resistance).

Η υπέρμετρη κατανάλωση αντιβιοτικών αποτελεί την σημαντικότερη αιτία του φαινομένου της εξάπλωσης της αντιμικροβιακής αντοχής. Σύμφωνα με περυσινά στοιχεία, η καθορισμένη ημερήσια δόση (Defined Daily Dose) κυμαίνεται από 10,4 ανά 1000 κατοίκους και ανά ημέρα - σε αυτά τα επίπεδα είναι η Ολλανδία - και φθάνει μέχρι 36,3 ανά 1000 κατοίκους και ανά ημέρα, όπου σε αυτή την περίπτωση τα πρωτεία έχει η Ελλάδα.

Αλλοι παράγοντες που συμβάλλουν στην εξάπλωση της αντιμικροβιακής αντοχής είναι η ποιότητα των υπηρεσιών υγείας, οι κλιματολογικές συνθήκες, η μετακίνηση πληθυσμών, η χρήση αντιβιοτικών στην γεωργία και τη κτηνοτροφία, οι εσφαλμένες πρακτικές αντιμικροβιακής θεραπείας και οι ανεπαρκείς διαγνωστικές δοκιμασίες για την έγκαιρη ανίχνευση παθογόνων.

Με στόχο την άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος , έρευνες αναφέρουν ως επιτακτική ανάγκη να γίνεται αφενός σωστή χρήση των αντιβιοτικών ανάλογα με το παθογόνο αίτιο και βασισμένη στην έγκαιρη διάγνωση και αφετέρου να ενταθεί ο έλεγχος της κατανάλωσης των αντιβιωτικών και των αυξανόμενων δαπανών για την υγεία. Μία συνδυαστική πρακτική αντιμετώπισης στην οποία πρέπει να συμμετέχουν λοιμωξιολόγοι, μικροβιολόγοι, κλινικοί φαρμακοποιοί, γιατροί, νοσγηλευτικό προσωπικό, διοικητικοί κ.λπ.

Εκτός από τις μοριακές μεθόδους - Πολυπλεκτικές PCR, Malti TOF, PCR για ανίχνευση γονιδίων αντοχής, Νext Generation Sequencing- και τις φαινοτυπικές μεθόδους -βιοχημικές τεχνικές, χρωμογόνα καλλιεργητικά υλικά, τεχνικές ανοσοχρωματοθεραπείας - επιτακτική πια θεωρείται η ανάγκη και για εφαρμογή νεότερων διαγνωστικών τεχνικών (DSP) για να υπάρχει άμεση ερμηνεία και μeτάφρασή τους στην κλινική πράξη, καθώς και έγκαιρη αξιολόγηση των αποτελεσμάτων (cost -effectiveness μελέτη).

Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να είναι σημαντικός ο ρόλος του κλινικού εργαστηρίου στο Diagnostic και Antibiotic Stewardship (DSP, ASP). Oπως αναφέρεται, το κόστος σε συνδυασμό με το χρόνο εξέτασης και μετάφρασης του αποτελέσματος στην κλινική πράξη πρέπει να εξετάζονται για την καλύτερη ποιότητα περίθαλψης και τον έλεγχο των λοιμώξεων. Την ίδια στιγμή, σημαντική είναι και η ανάγκη εμπλοκής και των κοινωνικών επιστημών ώστε να μπορέσει να υπάρξει επιρροπή /αλλαγή συμπεριφορών, λαμβάνοντας ύπόψη την κουλτούρα και τις συνήθειες που ισχύουν σε κάθε κράτος.