ΔΗΛΩΣΗ CEOM ΓΙΑ ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΗ

REF 1488/26.6.2014

Η Δήλωση του CONSEIL EUROPÉEN DES ORDRES DES MÉDECINS (CEOM) για την τηλεϊατρική εγκρίθηκε επισήμως από τις συμμετέχουσες οργανώσεις, κατά τη Γενική Συνέλευση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ιατρικών Συλλόγων (CEOM) που πραγματοποιήθηκε στο Μπάρι, στις 13 Ιουνίου 2014. 

ΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ CEOM ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΗ 

Η Tηλεϊατρική δεν θα πρέπει να οδηγήσει στην αποδυνάμωση της σχέσης ιατρού-ασθενούς. Παρόλο που καμία τεχνολογία δεν μπορεί ποτέ να αντικαταστήσει τις ανθρώπινες διαπροσωπικές, μοναδικές σχέσεις, οι οποίες θα πρέπει να παραμείνουν ο ακρογωνιαίος λίθος της άσκησης της ιατρικής, οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών και ιδιαίτερα η τηλεϊατρική, μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην εξάπλωση της ιατρικής εμπειρογνωμοσύνης σε περιοχές που σήμερα στερούνται αυτής. 

Η συμμόρφωση με τις δεοντολογικές αρχές που διέπουν τις δραστηριότητες της τηλεϊατρικής είναι απαραίτητη για να διασφαλιστεί η παροχή ιατρικών υπηρεσιών υψηλής ποιότητας και ο σεβασμός των δικαιωμάτων των ασθενών μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Σύσταση 1: Ορισμός της τηλεϊατρικής πράξης 

Η CEOM ζητά να οριστεί η τηλεϊατρική ως μία μορφή ιατρικής δραστηριότητας κατά την οποία χρησιμοποιούνται τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών προς όφελος του ασθενούς. Αυτή η τεχνολογία επιτρέπει να δημιουργηθεί ένας απομακρυσμένος σύνδεσμος μεταξύ ασθενούς και δύο ή περισσοτέρων ιατρών που θα μπορούν να λαμβάνουν την υποστήριξη και άλλων επαγγελματιών υγείας, ούτως ώστε να ανταλλάσσουν ιατρικά δεδομένα και να βοηθήσει ο ένας τον άλλον να κάνει διάγνωση, να λάβει αποφάσεις και να παρέχει περίθαλψη και θεραπεία, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι τηρούνται οι δεοντολογικοί κανόνες που διέπουν το κάθε επάγγελμα, ιατρικό ή άλλο επάγγελμα υγείας. 

Θα πρέπει να κατέχουν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος για το Κράτος Μέλος στο οποίο θα εγκατασταθούν αλλά και για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σύσταση 2: Η τηλεϊατρική δεν είναι ηλεκτρονικό εμπόριο

Η CEOM υπενθυμίζει ότι θα πρέπει να υπάρχει σαφής νομικός διαχωρισμός ανάμεσα στην κλινική τηλεϊατρική και τις άλλες ηλεκτρονικές υπηρεσίες υγείας, συμπεριλαμβανομένων και άλλων ψηφιακών θεμάτων που σχετίζονται με την υγεία. 

Παρόλο που κάποιες εφαρμογές ηλεκτρονικής περίθαλψης μπορεί να εμπίπτουν στο πεδίο του ηλεκτρονικού εμπορίου, δεν συμβαίνει το ίδιο με την τηλεϊατρική, καθώς πρόκειται για μία ιατρική πράξη που έχει το δικό της νομικό πλαίσιο που διασφαλίζει τις αρμοδιότητες του ιατρού και σέβεται τα δικαιώματα των ασθενών. 

Σύσταση 3: Συμμόρφωση με τους δεοντολογικούς κανόνες 

Η CEOM υπογραμμίζει ότι η χρήση Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών στον τομέα της τηλεϊατρικής δεν εισάγει συγκεκριμένες διατάξεις στους κώδικες ιατρικής ηθικής των κρατών μελών της Ε.Ε. ούτε στον Ευρωπαϊκό Χάρτη Ιατρικής Ηθικής. Όλες οι ισχύουσες αρχές ιατρικής ηθικής και δεοντολογίας θα πρέπει να παραμείνουν και να εφαρμόζονται στην άσκηση της τηλεϊατρικής.

Σύσταση 4: Δικαιώματα των ασθενών και η σχέση ιατρού-ασθενούς 

Η CEOM υπενθυμίζει ότι κατά την άσκηση της τηλεϊατρικής, θα πρέπει να σεβόμαστε τα δικαιώματα των ασθενών με το ίδιο τρόπο όπως και κατά την παραδοσιακή άσκηση της ιατρικής. Στην περίπτωση της περίθαλψης εξ αποστάσεως, απαιτείται μεγαλύτερη ενημέρωση για τους περιορισμούς ασφαλείας σχετικά με το ιατρικό απόρρητο και τα συστήματα πληροφορικής που χρησιμοποιούνται. 

Ο ασθενής θα πρέπει να ενημερώνεται για την αναγκαιότητα της θεραπείας, για τα πλεονεκτήματα, τις συνέπειες και τα αποτελέσματα αυτής, καθώς και για τα μέσα με τα οποία θα χορηγηθεί η θεραπεία, ενώ θα πρέπει να δίνεται και η συναίνεσή του. 

Σύσταση 5: οι υποχρεώσεις των ιατρών 

Η CEOM προτείνει να καθοριστεί το πεδίο ατομικής ευθύνης για κάθε πλευρά, καθώς η ευθύνη θα πρέπει να βαρύνει όλους τους επαγγελματίες υγείας που συμμετέχουν σε μία πράξη τηλεϊατρικής. 

Αυτές οι ευθύνες είναι αρχικά απέναντι στον ασθενή αλλά κατανέμονται και μεταξύ των συναδέλφων, άλλων επαγγελματιών υγείας ή του τεχνικού προσωπικού που συνεργάζεται με τους ιατρούς.

Όλοι οι γιατροί θα πρέπει να καλύπτονται από την ασφάλιση αστικής ευθύνης δηλώνοντας το αρμόδιο δικαστήριο σε περίπτωση διαφορών. Το άρθρο 3d) της Οδηγίας 2011/24/EU για τη διασυνοριακή περίθαλψη αναφέρει ότι ο νόμος που εφαρμόζεται είναι αυτός του Κράτους Μέλους όπου είναι εγκατεστημένος ο ιατρός.

Σύσταση 6: Αρμοδιότητες και υπεύθυνη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας

Η CEOM παροτρύνει τις συμμετέχουσες οργανώσεις να υποστηρίξουν τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση πάνω στις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών των γιατρών που χρησιμοποιούν αυτού του είδους τις τεχνολογίες. 

Όλοι οι επαγγελματίες περίθαλψης θα πρέπει να εργάζονται μέσα στον τομέα αρμοδιοτήτων τους για τον οποίο υπάρχει ένα νομοθετικό ρυθμιστικό πλαίσιο. Θα πρέπει να διασφαλίζεται η εφαρμογή των καλύτερων πρακτικών στην απομακρυσμένη επικοινωνία, συμπεριλαμβανομένης της συγκέντρωσης, αποθήκευσης, αποστολής και διαχείρισης των προσωπικών ιατρικών δεδομένων των ασθενών. Θα πρέπει επίσης να διασφαλιστεί η ασφάλεια, η διαθεσιμότητα και η σωστή λειτουργία των τεχνολογικών συσκευών, η ευθύνη των οποίων εμπίπτει στο τεχνολογικό τμήμα. 

Σύσταση 7: Απαιτούνται εθνικά νομικά πλαίσια και ευρωπαϊκός συντονισμός 

Η CEOM προτείνει την υιοθέτηση συγκεκριμένης εθνικής νομοθεσίας για την τηλεϊατρική σε κάθε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η CEOM προτείνει τη συνεργασία των Κρατών Μελών που θα παρέχει ένα πλαίσιο για πράξεις διασυνοριακής τηλεϊατρικής και θα ενισχύσει τη διαλειτουργικότητα των πράξεων τηλεϊατρικής ανάμεσα στα κράτη μέλη με σεβασμό στα εθνικά συστήματα περίθαλψης.