Σοκ μείωσης πόρων 35% στην Υγεία - Νέες εισφορές χρηματοδότησης

Συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την καινοτομία πρότειναν οι εμπλεκόμενοι φορείς στο συνέδριο για το Μέλλον της Υγείας στην Ελλάδα.

IATRONET.GR

Ένα νέο σύστημα εισφορών που θα καλύπτει τον κλάδο Υγείας κατά 50% από τις κατά κεφαλήν εισφορές και κατά 50% από την υπεραξία των επιχειρήσεων εντάσεως κεφαλαίου, όπως συνέβη ήδη σε άλλες χώρες, αλλά και η πρόβλεψη φόρων «αμαρτίας» θα μπορούσαν να αποτελέσουν λύση για τη χρηματοδότηση του συστήματος.

Την πρόταση αυτή έκανε ο καθηγητής Οικονομικών της Υγείας Γιάννης Κυριόπουλος, μιλώντας στο συνέδριο «Διαμορφώνοντας το μέλλον της Υγείας στην Ελλάδα», και σημειώνοντας ότι το 2009, με δημόσια δαπάνη 16,5 δισ. και 7,5 δισ. ευρώ ιδιωτική, σήμερα έχουμε περιοριστεί στα 9,5 δισ. ευρώ και 5,5 δισ. ευρώ, αντίστοιχα.

Αυτή η μεταβολή της τάξης του 32% - 35% είναι σοκ για να «σταθεί όρθιο» το σύστημα που χρειάζεται σταθερή και επαρκή ροή.

Και υπογράμμισε ότι εφόσον βρίσκεται σε καθεστώς κλειστού προϋπολογισμού ολόκληρη η χώρα, δεν είναι δυνατόν να μην επεκτείνονται οι κλειστοί προϋπολογισμοί και στους επιμέρους τομείς του κράτους.

Τονίζοντας πως για καιρό θα ζούμε μια μεταβατική περίοδο, υποστήριξε την ανάγκη για χρήση του ανταγωνισμού σε απλά περιστατικά υγείας όπου οι πάροχοι είναι πολλοί και αυστηρή προστασία του ασθενή από το κράτος σε δύσκολα περιστατικά όπου οι πάροχοι λιγοστεύουν.

Και έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου όχι μόνο για το braindrain που συμβαίνει στη χώρα, αλλά και για την μη αξιοποίηση του ήδη υπάρχοντος δυναμικού και των διαθέσιμων πόρων.

Στη διάρκεια του συνεδρίου, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Μάναντζμεντ Υγείας κ. Armin Findler σημείωσε πως η Ελλάδα είναι απλά η κορυφή του παγόβουνου στην οικονομική κρίση.

Αν το ΑΕΠ πέσει, επηρεάζεται η μακροοικονομία και συνεπακόλουθα οι προϋπολογισμοί και οι δαπάνες υγείας.

Έτσι, αποτελεί πρόκληση η διανομή των διαθέσιμων πόρων, ενώ ταυτόχρονα έχει παρατηρηθεί ότι οι κοινωνικές δαπάνες επανέρχονται αργότερα από την υπόλοιπη οικονομία, με αποτέλεσμα οι φτωχοί να βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο.

Όρια φτώχειας

Το 25% των Ευρωπαίων είναι στα όρια της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Στην Ελλάδα, το 25% είναι άνεργοι, ενώ ένα 72% είναι μερικώς απασχολούμενοι ή υποαπασχολούμενοι.

Σύμφωνα με έρευνα της Παγκόσμιας Τράπεζας, η αύξηση της ανεργίας, οδηγεί σε ραγδαία μείωση της νοσηλείας και των δαπανών στέγασης, οι άνθρωποι κάνουν περικοπές στο φαγητό και την περίθαλψή τους ακόμη κι αν τα εισοδήματά τους δεν έχουν μειωθεί, ακολουθώντας την τάση της υπόλοιπης κοινωνίας.

Η κρίση όμως αν αντιμετωπιστεί ως ευκαιρία, μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση παραγωγικότητας και επένδυση σε τεχνολογία.

Κοινωνικές επιλογές

Ο οικονομολόγος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Peter Paul Borg στην ομιλία του, τόνισε ότι τα υγειομικά συστήματα αντανακλούν τις διαφορετικές κοινωνικές επιλογές, πέρα από τις οικονομικές δυνατότητες.

Οι χρόνιες παθήσεις αποτελούν πρόκληση, ενώ οι στρατηγικές πρέπει να αφορούν την αποτελεσματικότητα, την ασφάλεια και την εμπειρία των ασθενών.

Τα δε συστήματα Υγείας να είναι προσβάσιμα, προσιτά οικονομικά και διαθέσιμα στους ασθενείς. Η αρχή αλληλεγγύης πρέπει να είναι εμφανής στα συστήματα υγείας, στα οποία πρέπει να εφαρμόζονται σύγχρονες τεχνικές διοίκησης.

Η επικεφαλής του τμήματος Τροφίμων και Υγείας του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Καταναλωτών κ. Ιllaria Passarani, χαρακτήρισε ως προκλήσεις την οικονομική κρίση, τον πληθυσμό που γερνά, και υπογράμμισε την ανάγκη για πρόσβαση με ασφάλεια στα συστήματα υγείας, με προδιαγραφές ποιότητας, ενώ έθεσε θέμα αποτελεσματικότητας στην τιμολόγηση των υπηρεσιών και τη συμμετοχή της ασφάλισης, ώστε να υπάρχουν πραγματικά ωφέλη για τους ασθενείς.

Σε ό,τι αφορά τις τιμές των φαρμάκων, σημείωσε πως η πλειονότητα των φαρμάκων που μπήκαν τελευταία στην αγορά δεν είχε προστιθέμενη θεραπευτική αξία.

Πρότεινε μεγιστοποίηση του οφέλους των ασθενών, λογική χρήση, αποτελεσματικούς μηχανισμούς ελέγχου τιμών, δημοσιοποίηση των στοιχείων των κλινικών μελετών και ενδυνάμωση των συλλόγων ασθενών με συμμετοχή τους στις αποφάσεις που αφορούν την υγεία τους.

Καινοτομία

Εκ μέρους της IMS Health, o σύμβουλος κ. Stefano Di Biase αναφέρθηκε στις πιέσεις των εξειδικευμένων θεραπειών και των προϋπολογισμών των νοσοκομείων, προβλέποντας ανάπτυξη του κλάδου των φαρμάκων κατά 3% - 6% ως το 2019, με τις ΗΠΑ να παραμένουν η κεντρική φαρμακευτική αγορά.

Παρατήρησε μειωμένες ευκαιρίες στα εκτός πατέντας φάρμακα, καθώς και μειωμένη χρηματοδότηση για καινοτόμα προϊόντα, παρότι οι βιολογικές θεραπείες θα γίνονται ολοένα και πιο σημαντικές.

Αναφερόμενος στην Ελλάδα, χαρακτήρισε την καινοτομία ως κλειδί και τόνισε ότι με την επιστροφή στην ανάπτυξη, οι προτεραιότητες υγείας θα πρέπει να επανακαθοριστούν.

Στο στρογγυλό τραπέζι για την μεταρρύθμιση της φαρμακευτικής πολιτικής, ο διευθυντής επικοινωνίας της EFPIA Andy Powrie Smith, σημείωσε πως η πανευρωπαϊκή εικόνα δείχνει ότι τα κόστη στην υγεία αυξάνουν, ενώ το ποσοστό για φάρμακα πέφτει.

Με επίκεντρο τον ασθενή, σημείωσε ότι πρέπει να παρέχονται υπηρεσίες με το καλύτερο αποτέλεσμα για τον ασθενή και η βιομηχανία να είναι μέρος της διαδικασίας αναμόρφωσης των συστημάτων Υγείας.

Ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ Πασχάλης Αποστολίδης, υπογράμμισε ότι μέσα στην κρίση, πρέπει να βρούμε το βηματισμό μας για να φτάσουμε σε ένα βιώσιμο περιβάλλον Υγείας και φαρμάκων.

Αναφέρθηκε στην ισότιμη πληρωμή όλων των παρόχων, τονίζοντας πως η φαρμακοβιομηχανία αντιλαμβάνεται ότι δεν μπορεί η πληρωμή να γίνεται άμεσα, όμως πρέπει να υπάρχει δυνατότητα πρόβλεψης για να προβλέψουν οι επιχειρήσεις τις επενδύσεις τους.

Παραγωγή φαρμάκων

Συμπλήρωσε πως χρειάζεται πλαίσιο ώστε να εξασφαλίζει ο προϋπολογισμός τα φάρμακα υψηλού κόστους που έρχονται και τάχθηκε υπέρ της παραγωγής φαρμάκων στη χώρα, προσθέτοντας ότι απαιτούνται κίνητρα και στοχευμένη πολιτική.

Ο πρόεδρος της PhRMA Roberto Greco, σημείωσε πως μετά από 5 χρόνια κρίσης υπάρχουν όλα τα εργαλεία για την αναμόρφωση του συστήματος.

Στην Ελλάδα, είπε, υπάρχει μια συλλογή από όλα τα πιθανά μέτρα και τόνισε πως οι εταιρίες μπορούν να μεταφέρουν τη γνώση από άλλες χώρες για επάρκεια και αποτελεσματικότητα, εφόσον καθιερωθεί διαλογος μεταξύ των κοινωνικών εταίρων.

Ο πρόεδρος της ΠΕΦ Θεόδωρος Τρύφων, σημείωσε πως από την προκλητή ζήτηση φτάσαμε να δοκιμάζεται όλο το σύστημα.

Τα τελευταία 5 χρόνια από την αρχή του Μνημονίου αναγκαστήκαμε να κάνουμε διαχείριση κρίσης. Και η κρίση είναι πολιτική.

Κάθε εξάμηνο πέρναμε οριζόντια μέτρα. Αργήσαμε να προτείνουμε και να εφαρμόσουμε διαρθρωτικά μέτρα.

Το 2015 ξεκινήσαμε χαμηλά στη φαρμακευτική δαπάνη και με μεγάλο αριθμό συνταγών (όπως και πριν την κρίση) και μεγάλη επιβάρυνση ασφαλισμένων, όταν υπάρχουν ταυτόχρονα πολλοί ανασφάλιστοι.

Η πρόκληση είναι τα rebate και πώς θα μπουν στην αγορά τα νέα φάρμακα. Συμπλήρωσε πως η βιομηχανία μπορεί να συνεισφέρει στην οργάνωση του συστήματος, έχοντας την τεχνογνωσία.

Και εμείς έχουμε την ίδια αγωνία σαν φαρμακοβιομηχανίες να υπάρχουν τα Ταμεία και να μην πάνε στα βράχια.

Σημείωσε ακόμη πως η Ελληνική βιομηχανία δεν είναι μόνο τα γενόσημα, αλλά παράλληλα είναι και ερευνητική βιομηχανία που μπορεί να καλύψει το 70% της αγοράς. Όχι χαριστικά, αλλά ανταποκρινόμενη στον ανταγωνισμό.

Συνεργασία φορέων

Ο καθηγητής Ανοσολογίας του πανεπιστημίου Libre των Βρυξελών, Michel Goldman, επεσήμανε την ανάγκη συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και σε όλες τις χώρες για να ξεπεραστούν οι δύσκολες στιγμές, ακόμη και στις πιο πλούσιες χώρες.

Τόνισε την αύξηση ιατρικών αναγκών, και την αύξηση του κόστους παραγωγής φαρμάκων, τη στιγμή που μειώνονται οι διαθέσιμοι πόροι.

Σημείωσε ότι είναι αναγκαία η ενίσχυση της βασικής έρευνας, η αξιοποίηση της επανάστασης της πληροφορικής και η αναμόρφωση του σχεδιασμού των κλινικών μελετών, αλλά και η διάθεση κάθε ευρώ χωρίς σπατάλες.

Τόνισε την ανάγκη συνεργασίας για χρηματοδότηση από mega funds, για ανάπτυξη νέων φαρμάκων με τη χρήση στοιχείων των κλινικών μελετών συνδυαστικά, με προκαθορισμένες προδιαγραφές ελέγχου της ποιότητας των στοιχείων, συνεργασία μικρών βιοτεχνολογικών εταιριών με ακαδημίες, νοσοκομεία κλπ.

Ο αναπληρωτής πρόεδρος του ΣΦΕΕ κ. Κ. Παναγούλιας χαρακτήρισε τη φαρμακοβιομηχανία κλάδο εντάσεως εξειδικευμένης εργασίας, καινοτομίας και γνώσης και αναφέρθηκε στη μελέτη του ΙΟΒΕ για τη στρατηγική της φαρμακοβιομηχανίας με προοπτική 10ετίας.

Και σημείωσε πως χρηματοδότηση είναι εφικτή μέσω ΕΣΠΑ, Horizon 2020, και προγραμμάτων που χρηματοδοτεί η Ε.Ε. σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας.

Σημείωσε πως το φάρμακο είναι το τέταρτο εξαγώγιμο προϊόν στη χώρα, η φαρμακοβιομηχανία συμμετέχει με 4% στο ΑΕΠ κατά 7 δισ. ευρώ και άμεσα και έμμεσα καλύπτονται από τη φαρμακοβιομηχανία 132.000 θέσεις εργασίας.

Η δρ. Σουζάνα Κολυβά, επικεφαλής του τμήματος ανάπτυξης του Ινστιτούτου Παστέρ, υπογράμμισε πως καινοτομία χωρίς βασική έρευνα δεν υπάρχει.

Ωστόσο στην Ευρώπη, συμψηφίζεται η δημόσια με την ιδιωτική χρηματοδότηση. Και επιπλέον, η δημόσια δαπάνη ως επένδυση στην έρευνα, επάγει την αντίστοιχη ιδιωτική με αναλογία 10 / 7.

Στη χώρα μας το ποσοστό είναι πολύ χαμηλά, 0,58% ΑΕΠ, όταν στην Ευρώπη ο στόχος είναι 3% με τη Γερμανία και Σουηδία να το έχουν ξεπεράσει.