Συντάκτης: Μαρία Αλιμπέρτη - Virus
Πενιχρή είναι η επένδυση στην ψηφιακή υγεία στον υπάρχων προϋπολογισμό, σύμφωνα με τον Ελληνικό Σύνδεσμο Πληροφορικής Υγείας, στερώντας από το Σύστημα Υγείας και τους πολίτες την εξοικονόμηση σημαντικών πόρων.
Με αφορμή τις δημόσιες προτάσεις του ΕΣΠΥ προς τα πολιτικά κόμματα που θα κριθούν στις επερχόμενες εκλογικές αρχαιρεσίες, ο πρόεδρος του, κ. Γιώργος Κακουλίδης εξήγησε στο Virus ότι με βάση εξειδικευμένους δείκτες εξοικονόμησης από διεθνείς μελέτες προκύπτει ότι «η ανταποδοτικότητα είναι ένα προς επτά, δηλαδή εάν επενδύσεις ένα ευρώ σου γυρίζει πίσω επτά. Εάν επενδύσουμε 50 εκ. ευρώ, μπορούμε να έχουμε όφελος 350 εκ.ευρώ».
Μη ευήκοα ώτα
Όπως μας διαβεβαίωσε ο πρόεδρος της ΕΣΠΥ, προσπάθειες μετάγγισης της γνώσης πραγματοποιήθηκαν προς την υπάρχουσα ηγεσία του υπουργείου, αλλά λόγω αργών ρυθμών δεν καρποφόρησε, «σε ένα επίπεδο, μιλάγαμε με τον γενικό γραμματέα και με συμβούλους» ενώ στάλθηκαν πολλές επιστολές με μεγάλο κόστος από την μεριά του συνδέσμου.
Σε ότι αφορά την επένδυση στην ψηφιακή υγεία ο κ. Κακουλίδης μας μετέφερε την άποψη συμβούλου του υπουργείου ότι η επένδυση των «13 εκατ. ευρώ θα πρέπει να ανέλθει τουλάχιστον στα 50 εκατ. ετησίως. Είμαστε 10 φορές κάτω από τους ευρωπαϊκούς δείκτες». Με νόημα υπογράμμισε ο κ. Κακουλίδης, δηλαδή «είμαστε τραγικά πίσω», συγκρίνοντας με χώρες όπως η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Ιταλία και η Λιθουανία.
Στην περαιτέρω μηχανογράφηση των δομών είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να εστιάσει το σύστημα Υγείας, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΣΠΥ, διασφαλίζοντας εξοικονόμηση για τα φάρμακα, αλλά και εξοικονόμηση χρόνου, καθώς και μείωση νοσηλίων.
Διασφάλιση πόρων
Κυρίως όμως, ο κ. Κακουλίδης ισχυρίζεται ότι «θα μπορούσαμε να μετακυλήσουμε κόστος από τη Δευτεροβάθμια, 200 εκατ. ευρώ στην Πρωτοβάθμια νοσηλεία», επιτυγχάνοντας την προώθηση της Προαγωγής Υγείας, άρα να «έχεις πιο ευχαριστημένους και υγιείς πολίτες». Η λύση αυτή μάλιστα δεν θα έχει δημοσιονομικό κόστος, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΣΠΥ.
Στο ερώτημά μας τι εμποδίζει όμως τις εκάστοτε κυβερνήσεις να εφαρμόσουν τέτοια μέτρα, ο κ.Κακουλίδης έδωσε την αφοπλιστική απάντηση, «δεν γνωρίζουν ότι δεν γνωρίζουν». Ο ίδιος έσπευσε να διευκρινίσει ότι «το μεγάλο πρόβλημα στο Υπουργείο Υγείας και γενικότερα στην Ελλάδα είναι ότι αυτοί που διοικούν δεν γνωρίζουν τι δεν γνωρίζουν».
Η άγνοια στέκεται τροχοπέδη, όπως εξηγεί ο πρόεδρος του συνδέσμου, καθώς η πληροφορική αποτελεί κομμάτι της οργάνωσης, παρέχει νέες υπηρεσίες προς τους πολίτες και προς τους γιατρούς. Αντιθέτως, η υιοθέτηση και η εφαρμογή τέτοιων εργαλείων θα μπορπύσε να αποφέρει «τουλάχιστον τρεις φορές πίσω».
Κώλυμα για κάθε ηγεσία του Υπουργείου Υγείας, σύμφωνα με τον κ. Κακουλίδη αποτελεί η απουσία δομών και μηχανισμών για την λήψη τεχνογνωσίας. Οι εκάστοτε κυβερνήσεις θα έπρεπε να επιχειρήσουν άνοιγμα προς τον ιδιωτικό τομέα «ώστε να γίνουν συμπράξεις» με στόχο την μεταφορά της τεχνογνωσία, αφού η στρατηγική της Υγείας ειδικά στην Ελλάδα δρομολογείται από το κράτος.
Οι προτάσεις
Υπό την σκέψη ότι η πληροφορική αποτελεί κυρίαρχο μέσο της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στον τομέα της υγείας αλλά και ένα ουσιαστικό εργαλείο άσκησης τεκμηριωμένης πολιτικής, ο Ελληνικός Σύνδεσμος Πληροφορικής Υγείας (ΕΣΠΥ) υποβάλλει μια σειρά από επιχειρησιακές και οργανωτικές προτάσεις.
Πρώτος Πυλώνας:
Ενίσχυση της Συμμετοχικότητας του Πολίτη (Participatory Medicine – Συμμετοχική Υγεία) ως απαραίτητο στοιχείο κάθε δράσης πρόληψης και προαγωγής της υγείας.
Δεύτερος Πυλώνας:
Υιοθέτηση και Διείσδυση των Καινοτόμων Υπηρεσιών Υγείας που θα συμβάλουν στην παρακολούθηση του επιπέδου της υγείας του πολίτη, στην ενεργή συμμετοχή του, προλαμβάνοντας και εξοικονομώντας δαπάνες από την δευτεροβάθμια φροντίδα, με αποτέλεσμα τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό όφελος.
Τρίτος Πυλώνας:
Στοχευμένη Ενίσχυση της Νέας Οικονομίας της Πληροφορικής, η οποία μπορεί να θέσει την Ελλάδα σε κέντρο καινοτομίας για την Ψηφιακή Υγεία και έτσι να οδηγήσει στην ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών προς όφελος της Οικονομίας μας, να μετακυλήσει μέρος των δαπανών Υγείας στην Νέα Οικονομία και φυσικά να επιφέρει σημαντική μείωση των δαπανών της Δευτεροβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Για την επίτευξη των τριών ανωτέρω πυλώνων προτείνουμε τις ακόλουθες παρεμβάσεις οι οποίες δεν επιφέρουν Δημοσιονομικό Κόστος.
Μετασχηματισμός της ΗΔΙΚΑ σε φορέα παροχής υπηρεσιών πυρήνα.
Η ΗΔΙΚΑ θα πρέπει να ανασχηματιστεί ώστε να παρέχει υπηρεσίες μόνο μέσω διαλειτουργικότητας με άλλες εφαρμογές υφιστάμενες ή νέες, κάτω από ένα πλαίσιο πιστοποίησης και ασφάλειας.
Με αυτό το τρόπο θα επιταχυνθεί ο κύκλος εφαρμογής νέων λειτουργικοτήτων και πολιτικών ψηφιακής υγείας και θα παρασχεθούν κίνητρα επένδυσης και βιωσιμότητας σε φορείς του ιδιωτικού τομέα με στόχευση την εξωστρέφεια.
Ένα εξαιρετικό παράδειγμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο Δημόσιος Οργανισμός για την Ηλεκτρονική Υγείας του Βελγίου όπου στην ιστοσελίδα του αναφέρει μεταξύ άλλων τους σκοπούς λειτουργίας του:
■ Ο Οργανισμός δεν αναπτύσσει το ίδιο λογισμικό για τη διαχείριση των ηλεκτρονικών αρχείων των ασθενών. Αυτό είναι επιλογή του Παρόχου Υπηρεσιών Υγείας και των παρόxων λογισμικού που αυτοί επέλεξαν.
■ Ο Οργανισμός δεν έχει μονοπώλιο όσον αφορά την παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών σε φορείς της υγειονομικής περίθαλψης. Στη βάση αυτή ο κυρίαρχος σκοπός της ΗΔΙΚΑ θα μπορούσε να είναι:
■ Η ασφάλεια, η φιλοξενία και η διαλειτουργικότητα για τα ιατρικά δεδομένα των Πολιτών και όχι η παροχή μέσω τρίτων ιδιωτών κατασκευαστών, εφαρμογών όπως αυτές της Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης και του Εθνικού Φακέλου Υγείας.
■ Η παροχή υποστήριξης σε ερευνητικά ιδρύματα, πανεπιστήμια, εκπροσώπους παρόχων υπηρεσιών υγείας, εταιρειών. Επισημαίνουμε πως δεν είναι βιώσιμο η ΗΔΙΚΑ ΑΕ να υποστηρίζει 60.000 χρήστες (ιατρούς και φαρμακεία) και αύριο 10.000.000 πολίτες.
Αυτό το μοντέλο είναι ξεπερασμένο, διότι έχει μεγάλο κόστος με αποτέλεσμα χαμηλού επιπέδου υπηρεσίες υποστήριξης, υστέρηση στην ανάπτυξη νέων ψηφιακών υπηρεσιών και δυσαρέσκεια στην ιατρική κοινότητα και στην κοινωνία των πολιτών.
Β) Άμεση Ανάγκη Πιστοποίησης της ασφάλειας, της λειτουργικότητας και της διαλειτουργικότητας των εφαρμογών ψηφιακής υγείας που διασυνδέονται με τις υπηρεσίες πυρήνα και με τις βάσεις δεδομένων του Υπουργείου Υγείας, της ΗΔΙΚΑ και του ΕΟΠΥΥ και των υπολοίπων φορέων.
■ Σήμερα καμία από τις εφαρμογές ηλεκτρονικής υγείας που διαλειτουργούν δεν είναι πιστοποιημένες. Δεν υπάρχει έστω και μια συμβατική σχέση των μερών για την χρήση τωσυστημάτων διαλειτουργικότητας και πρόσβασης των χρηστών των τρίτων εφαρμογών στα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα
■ Η διαλειτουργικότητα σε τεχνικό επίπεδο είναι υποβαθμισμένη διότι παρέχεται χωρίς μεθοδολογία & τεχνική διαφάνεια.
Γ) Ενίσχυση της Καινοτομίας και Ανάπτυξης της Νέας Οικονομίας
■ Από τα παραδείγματα άλλων χωρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουμε παρατηρήσει μια μεγάλη ανάπτυξη σε καινοτόμες υπηρεσίες Υγείας προς τους πολίτες και προς την ενίσχυση των νέων μοντέλων Πρόληψης & Προαγωγής Υγείας από την στιγμή που ακολουθήθηκαν οι ανωτέρω παρεμβάσεις Α) και Β).
■ Οφείλουμε ως χώρα να θέσουμε στόχο την ενίσχυση των πολλαπλασιαστών των βασικών δεικτών αυτής της οικονομίας η οποία θα εκφραστεί και από τον υποβιβασμό του κόστους λειτουργίας του συστήματος υγείας Μερικοί ενδιαφέροντες οικονομικοί δείκτες:
Σήμερα ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών των εταιρειών & οργανισμών ηλεκτρονικής υγείας στην Ελλάδα ανέρχεται περίπου στα 30 εκ. € τόσο για τον Δημόσιο όσο και για τον Ιδιωτικό Τομέα Υγείας.
Το κράτος δαπανά συνολικά για την ηλεκτρονική υγεία, σε ετήσια βάση, κοντά στα 13 εκ. €. (Δημόσια Νοσοκομεία, ΗΔΙΚΑ, ΕΟΠΥΥ κα)
Η δημόσια δαπάνη για φαρμακευτικά και άλλα υγειονομικά αναλώσιμα στα δημόσια νοσοκομεία ανέρχεται κοντά στα 2 δις € ενώ η συνολική δαπάνη του φαρμάκου (Νοσοκομειακό Φάρμακο, Φάρμακα ΕΟΠΥΥ, Αποζημιωμένο Φάρμακο Κοινότητας) αγγίζει στα 3,9 € δις. ΙΟΒΕ
Οι συνολικές δημόσιες δαπάνες υγείας ανέρχονται κοντά στα 9 € δις στο δημόσιο τομέα, ενώ η συνολική δαπάνη κοντά στα 14,5 € δις. ΕΛΣΤΑΤ
Η εφαρμογή Ηλεκτρονικών Φακέλων Υγείας στους παρόχους υγείας μπορεί : i. να μειώσει την άσκοπη επανάληψη των παρακλινικών εξετάσεων τουλάχιστον κατά 6% ενώ η εφαρμογή διαδικασιών στην εκτέλεσή τους μπορεί να οδηγήσει στην μείωση των εξετάσεων κατά 20%. (αναφορά 1 σελ 11 και αναφορά )
2) ii. να μειώσει τις ημέρες νοσηλείας τουλάχιστον κατά 5% (αναφορά 1 σελ 12) iii. να μειώσει τα λάθη στην φαρμακευτική αγωγή από 50% έως 90% (αναφορά 1 σελ 14)
■ Παρά του γεγονότος ότι η Ψηφιακή Υγεία είναι ένας πολλαπλασιαστής ισχύος (δηλ. επενδύοντας 1 ευρώ μπορούν να εξοικονομηθούν έως 7 ευρώ σε αναπτυγμένες χώρες) στην χώρα μας επενδύεται ετησίως μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό από τον ετήσιο Προϋπολογισμό του τομέα της Υγείας.
Το ποσοστό αυτό ανέρχεται περίπου στο 1,5 τις χιλίοις της δημόσιας δαπάνης υγείας, δηλαδή περίπου 10 φορές τουλάχιστον λιγότερο από όσο θα έπρεπε να είναι, βάσει πρακτικών άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ψηφιακή Υγεία όμως, έχει τεράστια θετική επίδραση στην καθημερινότητα των ιατρών και ευρύτερα των λειτουργών και επαγγελματιών υγείας και σίγουρα των πολίτων και αποτελεί το βασικό εργαλείο για την πληροφόρηση του Υπουργείου Υγείας και των επιτελικών του δομών, τη χάραξη νέων στρατηγικών και την αποτελεσματική διοικητική λειτουργία των Φορέων Υγείας.
Είναι σαφές πως πρέπει να δοθούν κίνητρα στις επιχειρήσεις και στους οργανισμούς για να αναπτύξουν και να επενδύσουν σε νέες ψηφιακές υπηρεσίες υγείας προς όφελος όλων αλλά κυρίως των πολιτών. Αναπτύσσοντας όμως μονολιθικά συστήματα, με ελάχιστες επενδύσεις και εξωστρέφεια είναι εντελώς απαγορευτική αυτή η στόχευση.
Κλείνοντας θα θέλαμε να δηλώσουμε την διαθεσιμότητά μας για την περαιτέρω επεξήγηση και ανάπτυξη των πολύ σοβαρών ζητημάτων που θέτουμε υπόψη σας αναφορικά με την Πρόληψη & Προαγωγής της Υγείας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου