Στο μόλις 5% η απορρόφηση κονδυλίων ΕΣΠΑ για τις ΤΟΜΥ

Αν και έχουν εξασφαλιστεί συνολικά κεφάλαια 246 εκατ. ευρώ οι πληρωμές από το 2017 δεν ξεπερνούν τα 12,6 εκατ. ευρώ.

Από Γιώργος Σακκάς - Healthmag.gr

Έχουν περάσει 2 χρόνια από τη θεσμοθέτηση του εγχειρήματος για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας η οποία ως κεντρικό άξονα έχει τη δημιουργία των γνωστών ΤΟΜΥ. Ένα φιλόδοξο εγχείρημα της προηγούμενης Κυβέρνησης το οποίο σε πρώτη φάση θα είχε χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ. Το εγχείρημα αυτό το οποίο είχε προαναγγείλει ένα χρόνο νωρίτερα, πριν γίνει ο νόμος του 2017, ο αναπληρωτής γενικός γραμματέας κ. Σταμάτης Βαρδαρός, τελικά δεν πέτυχε τον αρχικό στόχο. Παρά τις όποιες προσπάθειες έγιναν ώστε να δημιουργηθούν 239 Τοπικές Μονάδες Υγείας ο αριθμό τους τελικά περιορίστηκε στις 127.

Αυτό που αξίζει να σημειωθεί είναι ότι χρήματα από το ΕΣΠΑ υπήρχαν όπως και εξακολουθούν να υπάρχουν. Όμως αυτά στο μεγαλύτερο μέρος τους παρέμειναν αχρησιμοποίητα. Όπως μάλιστα προκύπτει από τα στοιχεία του Υπουργείου Ανάπτυξης, από ένα συνολικό ποσό 246 εκατ. ευρώ το οποίο άρχισε να εξασφαλίζεται για τη λειτουργία τον ΤΟΜΥ, αρχής γενομένης από τον Ιούλιο του 2017 οπότε ψηφίστηκε και ο σχετικός, τελικά ελάχιστα ποσά πληρώθηκαν. Ειδικότερα από τον Ιούλιο του 2017 μέχρι και το Μάρτιο του 2019 υπογράφτηκαν συμβάσεις για τη χρηματοδότηση των ΤΟΜΥ συνολικού ύψους 242 εκατ. ευρώ. Όμως όπως φαίνεται από τα στοιχεία, από το ποσό αυτό έχουν εισπραχθεί μόνο 12,6 εκατ. ευρώ. Δηλαδή μιλάμε για μια απορρόφηση της τάξης του 5%! Αν μη τι άλλο ιδιαίτερα φτωχή η συγκεκριμένη αναλογία, αν αναλογιστεί κανείς πως η συνολική απορρόφηση πόρων από το ΕΣΠΑ σε επίπεδο χώρας, το οποίο επίσημα λήγει το 2020 έχει φτάσει στο 25%.

Δράσεις

Ειδικότερα τον Ιούλιο του 2017 ξεκίνησαν 5 δράσεις η λήξη των οποίων έχει οριστεί το Μάρτιο του 2020. Και οι 5 αφορούν στη «Λειτουργία Τοπικών Ομάδων Υγείας για την αναδιάρθρωση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας» και ήταν συνολικού ύψους 67 εκατ. ευρώ ενώ έχουν γίνει συμβάσεις και για τις 5 για το σύνολο των συγκεκριμένων κονδυλίων. Όμως με βάση τα στοιχεία του Υπουργείου τα συνολικά κεφάλαια που πληρώθηκαν φτάνουν στα 11,6 εκατ. ευρώ. Αυτές είναι επί της ουσίας οι μόνες δράσεις που κατάφεραν να εκταμιεύσουν ένα σημαντικό ποσοστό από τα προσφερόμενα κονδύλια.

Ειδικότερα οι εν λόγω 5 συμβάσεις που αφορούσαν Λειτουργία ΤΟΜΥ είναι :

Στις λιγότερο αναπτυγμένες περιφέρειες του Άξονα Προτεραιότητας 1 (Α.Π. 1) συνολικού ποσού 28.613.021 ευρώ από τα οποία πληρώθηκαν τα 6.336.782 ευρώ

Στις περισσότερο αναπτυγμένες περιφέρειες του Α.Π. 1 συνολικού ποσού 15.148.070 ευρώ για τα οποία πληρώθηκαν μέχρι τώρα 2.362.341 ευρώ

Στις περιφέρειες σε μετάβαση του Α.Π. 1 συνολικού ποσού 18.514.308 ευρώ με πληρωμές 2.275.777 ευρώ

Στις περιφέρειες σε μετάβαση του Α.Π. 2 συνολικού ποσού 2.524.678 ευρώ με πληρωμές 639.958 ευρώ

Στις περισσότερο αναπτυγμένες περιφέρειες του Α.Π. 3 με συνολικό ποσό 2.244.158 για τα οποία πληρώθηκαν μόλις 16.885 ευρώ.

Πέρα από τις προαναφερθείσες ροές, υπήρξαν και κάποιες επιμέρους για συνολικές δράσεις Λειτουργίας Τοπικών Ομάδων Υγείας (ΤΟΜΥ) ύψους περίπου 95 εκατ. ευρώ για τις οποίες εκταμιεύτηκε μόλις 1 εκατ. ευρώ.

Ειδικότερα αυτές είναι:

Της 3ης ΥΠΕ στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας διάρκειας από 11/11/2018 έως 31/12/2023 με συνολικό ποσό 14.650.000 ευρώ και σύνολο πληρωμών 264.677 ευρώ

Της 6ης ΥΠΕ στην Περιφέρεια Πελοποννήσου διάρκειας 21/12/2018 – 31/12/2023, συνολικού ποσού 20.809.470 ευρώ και πληρωμές 209.670 ευρώ

Της 7ης ΥΠΕ στην Περιφέρεια Κρήτης για το διάστημα 15/11/2018 – 31/12/2023 με συνολικό ύψος σύμβασης 15.523.242 ευρώ και πληρωμές 208.928 ευρώ

Της 4ης ΥΠΕ στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης διάρκειας 02/01/2019 -31/12/2023 ύψους 15.607.103 ευρώ και πληρωμές 145.307 ευρώ

Της 5ης ΥΠΕ στην Περιφέρεια Θεσσαλίας για το διάστημα 04/12/2018 – 31/12/2022 με συνολικό ύψος 11.654.323 ευρώ και πληρωμές 105.119 ευρώ

Της 6ης ΥΠΕ στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας διάρκειας 24/01/2019 – 31/12/2023 ύψους 16.525.167 ευρώ και πληρωμές μόλις 67.981 ευρώ.

Υπάρχουν ακόμη στα σχετικά προγράμματα του ΕΣΠΑ για λειτουργίες ΤΟΜΥ, επιπλέον εξασφαλισμένα αλλά 84,9 εκατ. ευρώ μέσω 8 δράσεων εκ των οποίων για τις 7 έχουν γίνει συμβάσεις ύψους 80 εκατ. ευρώ. Οι συμβάσεις για το μεγαλύτερο μέρος των ποσών αυτών αφορά στο διάστημα από την αρχή του 2019 μέχρι το τέλος του 2023 και μέχρι σήμερα δεν υπάρχει κάποια εκταμίευση.

Θα πρέπει τέλος να σημειώσουμε ότι όπως έχει εξαγγείλει η νέα κυβέρνηση, η οποία ως αντιπολίτευση είχε κριτικάρει αρνητικά το εγχείρημα των ΤΟΜΥ, η δική της στρατηγική για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας είναι διαφορετική. Όμως από τη στιγμή που υπάρχουν συγκεκριμένα κεφάλαια από το ΕΣΠΑ για τις εν λόγω δομές είναι λογικό να συνεχιστεί η χρηματοδότηση μέχρι να ενταχθούν η αφομοιωθούν στο νέο σύστημα που επεξεργάζεται το Υπουργείο Υγείας.