Οι τρεις προτάσεις για την πρωτοβάθμια Υγεία

ΤΟ ΒΗΜΑ. Πού συγκλίνουν και πού διαφέρουν

Σε εξέλιξη βρίσκεται ο δημόσιος διάλογος για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, ο οποίος αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί τον προσεχή μήνα. Τρεις βασικές προτάσεις έχουν κατατεθεί - με ουσιαστικές διαφορές - στο υπουργείο Υγείας. Η πρώτη είναι της ομάδας Σουλιώτη. Ακολούθησαν η πρόταση της Task Force και του προέδρου του ΕΟΠΥΥ κ.Δημήτρη Κοντού. Στην τελευταία συμμετείχαν στελέχη της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ).

Και οι τρεις προτάσεις μιλούν για τη δημιουργία ενιαίου δημοσίου συστήματος Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης. Ωστόσο εκείνη που συντάχθηκε από ομάδα με επικεφαλής τον καθηγητή κ. Κυριάκο Σουλιώτη προτείνει την υπαγωγή στο σύστημα όλων των δημοσίων δομών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και την ενσωμάτωση στον στρατηγικό σχεδιασμό και του ιδιωτικού τομέα. Η δεύτερη, η οποία συντάχθηκε από ομάδα ειδικών με επικεφαλής τον ψυχίατρο, πρόεδρο της Επιτροπής για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και εθνικό εκπρόσωπο της Ελλάδας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) κ.Παύλο Θεοδωράκη, μιλά για δημιουργία ενός καθολικού, ενιαίου και ολοκληρωμένου συστήματος, χωρίς όμως ιδιαίτερη μέριμνα για τον ιδιωτικό τομέα. Η τρίτη πρόταση, των ΕΟΠΥΥ-ΕΣΔΥ, μιλά επίσης για ενιαίο φορέα, ο οποίος λειτουργεί με τη μορφή δικτύων.

Λειτουργία των μονάδων: Ομάδα Σουλιώτη και Task Force μιλούν για 24ωρη λειτουργία για την κάλυψη εκτάκτων αναγκών, ενώ του ΕΟΠΥΥ-ΕΣΔΥ για ολοήμερη λειτουργία (8 π.μ. - 8 μ.μ.) και 24ωρη όπου απαιτείται.

Οικογενειακός γιατρός: Με την πρόταση Σουλιώτη εισάγεται ο θεσμός του οικογενειακού γιατρού, όχι όμως ως υποχρεωτική πύλη εισόδου στο σύστημα και συμφωνεί η ομάδα ΕΟΠΥΥ-ΕΣΔΥ. Αντιθέτως, η Task Force μιλά για υποχρεωτική εγγραφή του πολίτη στο μητρώο του οικογενειακού γιατρού.

Σχέσεις εργασίας: Σήμερα ισχύουν πολλές σχέσεις εργασίας, με διαφορετικό καθεστώς αμοιβών, ωραρίων και απασχόλησης. Η ομάδα Σουλιώτη προτείνει σταδιακή σύγκλιση με την υιοθέτηση του καθεστώτος της πλήρους απασχόλησης και πρόβλεψη για σύναψη συμβάσεων με ιδιώτες. Η Task Force τάσσεται υπέρ της πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης των γιατρών και προτείνει μετακίνηση των ειδικευμένων γιατρών από τα πολυϊατρεία του ΕΟΠΥΥ στα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Η ομάδα ΕΟΠΥΥ-ΕΣΔΥ προτείνει τη διατήρηση των υφιστάμενων σχέσεων. Δίνει όμως τη δυνατότητα σε γιατρούς που το επιθυμούν να ζητήσουν αλλαγή και μετατροπή της σύμβασής τους σύμφωνα με τις ανάγκες που προκύπτουν. Επίσης, επιτρέπει στους γιατρούς να παράγουν επιπλέον έργο και να αποζημιώνονται με βάση τον κανόνα της ίσης αμοιβής για ίσο έργο.

Νέοι γιατροί: Δυνατότητα σύναψης και νέων συμβάσεων τόσο του ΕΟΠΥΥ όσο και των Κέντρων Υγείας με ιδιώτες προκρίνει η πρόταση Σουλιώτη, χωρίς περιορισμό ως προς τον αριθμό τους αλλά με δεσμεύσεις ως προς το παραγόμενο έργο σύμφωνα με τις ανάγκες. Ο ΕΟΠΥΥ-ΕΣΔΥ προβλέπει, στο πλαίσιο των Δικτύων ΠΦΥ, ενσωμάτωση ιδιωτών παρόχων μέσω «συμβολαιακής συμφωνίας» με τους ιατρικούς συλλόγους.

Αποζημίωση γιατρών: Η ομάδα Σουλιώτη είναι της άποψης ότι οι ειδικότητες που θα αναλάβουν ρόλο οικογενειακού ιατρού θα πρέπει να αμειφθούν στη βάση ενός σύνθετου συστήματος το οποίο θα περιλαμβάνει κατά κεφαλήν αμοιβή και αμοιβή στη βάση αποτελεσμάτων και στη βάση της διαχείρισης πολλαπλών προβλημάτων, την υποστήριξη δράσεων πρόληψης κτλ. Για τις υπόλοιπες ειδικότητες θεωρεί αναγκαίο να εφαρμοστούν πολιτικές αποζημίωσης στη βάση του όγκου των παρεχόμενων φροντίδων.

Η Task Force μιλά για αμοιβή των οικογενειακών γιατρών που θα υπολογίζεται με βάση τον αριθμό των εγγεγραμμένων πολιτών, των εφημεριών και βάσει πρόσθετων κριτηρίων που θα εξασφαλίζουν την ισότιμη πρόσβαση των ασθενών όλων των κοινωνικών ομάδων στην πρωτοβάθμια περίθαλψη.

Η πρόταση του ΕΟΠΥΥ αναφέρει ότι οι συμβεβλημένοι οικογενειακοί γιατροί / γιατροί αναφοράς (γενικοί γιατροί, παθολόγοι, καρδιολόγοι, γυναικολόγοι και παιδίατροι) θα πληρώνονται βάσει της κατά κεφαλήν αποζημίωσης, με το ετήσιο εισόδημά τους να διαμορφώνεται αναλόγως των εγγεγραμμένων ασθενών. Επιπλέον, εισάγονται πρόσθετα κριτήρια (π.χ. διαχείριση χρόνιων ασθενών, ηλικιακός παράγοντας, κατ' οίκον επίσκεψη, άσκηση ιατρικής σε άγονες και παραμεθόριες περιοχές κτλ.). Οι γιατροί λοιπών ειδικοτήτων θα αποζημιώνονται με αμοιβή κατά πράξη και περίπτωση.

Ιατρικός φάκελος - κάρτα υγείας: Με σημείο αναφοράς την ηλεκτρονική συνταγογράφηση η ομάδα Σουλιώτη προτείνει να ξεκινήσει άμεσα η ενσωμάτωση, στην εφαρμογή της ΗΔΙΚΑ (Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης), ενός ατομικού αρχείου υγείας. Στη συνέχεια αυτό θα ενσωματωθεί στην κάρτα υγείας και θα διασυνδέεται με τον ηλεκτρονικό φάκελο ασθενούς.

Η ομάδα ΕΟΠΥΥ-ΕΣΔΥ προτείνει την καθιέρωση κάρτας υγείας, η οποία θα παρέχει πληροφορίες για το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς και θα καταγράφει την πορεία του μέσα στο σύστημα. Οι κινήσεις του ασθενούς σε συμβεβλημένα διαγνωστικά και κλινικές, εφόσον έχουν υψηλό κόστος, θα εκτελούνται έπειτα από έγκριση.

Χρηματοδότηση: Η ομάδα Σουλιώτη προτείνει μετατόπιση πόρων, έτσι ώστε οι σχετικές δαπάνες να μην υπολείπονται του 15% των δημοσίων δαπανών στην Υγεία. Η Task Force ζητεί να διαχωριστεί από τον προϋπολογισμό των νοσοκομείων και να ενσωματωθεί σε αυτόν των Υγειονομικών Περιφερειών.

Η πρόταση ΕΟΠΥΥ-ΕΣΔΥ προβλέπει τη διαμόρφωση του κλειστού-σφαιρικού προϋπολογισμού ανά Περιφερειακή Ενότητα, που προκύπτει από το μέγεθος του πληθυσμού και παράγοντες οι οποίοι σχετίζονται με επιδημιολογικά και δημογραφικά χαρακτηριστικά.