Πού μοιράστηκαν τα 6,6 δισ. του ΕΣΠΑ - Τι περιμένει η αγορά το 2020

Tης Αλεξάνδρας Γκίτση - Capital.gr

Το σπριντ των τελευταίων μηνών που στόχος είχε την αύξηση στην απορρόφηση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ φαίνεται ότι είχε αποτέλεσμα, αφού το διάστημα Αυγούστου – Δεκεμβρίου το ποσοστό των δαπανών αυξήθηκε κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τις αρχές του καλοκαιριού.

Αποτέλεσμα οι πληρωμές στα επιχειρησιακά προγράμματα του ΕΣΠΑ στο τέλος του 2019 να φθάσουν το 32,71% της δημόσιας δαπάνης και να αγγίξουν το 35,8% αν σε αυτά συμπεριληφθούν και τα κονδύλια που κατευθύνθηκαν στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ). Από τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία (ΟΠΣ 31/12/2019) που παρουσιάζει σήμερα το Capital.gr, (βλ. σχετικό πίνακα) προκύπτει πως κατά τη διάρκεια του 2019 μοιράσθηκαν στην αγορά μέσω του ΕΣΠΑ 6,6 δισ. ευρώ, ποσό που αγγίζει τα 9,26 δισ. ευρώ αν συμπεριληφθούν και τα κονδύλια που δόθηκαν από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης.

Η μεγαλύτερη απορροφητικότητα, ποσοστό 49,52%, καταγράφεται στο πρόγραμμα Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση, ενώ υψηλά είναι η απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων ποσοστό 30,65% στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία, το οποίο χρηματοδοτεί και δράσεις επιχειρηματικότητας, όπου η αύξηση των δαπανών, σύμφωνα με το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων ανέρχεται σε 14,5% κατά τους τελευταίους πέντε μήνες, επίδοση εννιά φορές μεγαλύτερη από την αντίστοιχη αύξηση κατά τους πρώτους επτά μήνες του έτους.

Η χαμηλότερη απορρόφηση συνεχίζει να καταγράφεται στο επιχειρησιακό πρόγραμμα Αλιεία και Θάλασσα 18,9%, στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Μεταρρύθμιση του Δημόσιου Τομέα 26,12%, και στις Περιφέρειες Θεσσαλίας 23,65%, και Δυτικής Μακεδονίας 20,35% αλλά και στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Υποδομές, Μεταφορές και Περιβάλλον, όπου το ποσοστό απορρόφησης είναι στο 29,75%.

Την ίδια στιγμή "κάτω από τη βάση” του 50% βρίσκονται ορισμένα Επιχειρησιακά Προγράμματα σε ότι αφορά τις νομικές δεσμεύσεις, παρά το γεγονός ότι σε αρκετά εξ αυτών το ποσοστό των ενταγμένων έργων ξεπερνά το 100%. Εν τω μεταξύ τα συνολικά αιτήματα πληρωμών προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ποσό Ενωσιακής Στήριξης) για το 2019 ανήλθε σε 1,65 δισ. ευρώ, όταν το 2018 ήταν 1,4 δισ. ευρώ.

Αναφορικά με τους στόχους για το 2020 εντός του μήνα θα εκδοθεί σχετική εγκύκλιος σε συνεργασία με τις αρμόδιες διαχειριστικές αρχές των προγραμμάτων, ώστε να αποκρυσταλλωθούν οι στόχοι. Έως το 2023 πρέπει να απορροφηθούν κοινοτικά κονδύλια 13,589 δισ. ευρώ ή 16,580 δισ. ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΠΑΑ. Στόχος είναι η πλήρης και οπισθοβαρής απορρόφηση του ΕΣΠΑ. Δηλαδή τα μεγαλύτερα ποσοστά απορρόφησης θα σημειωθούν το 2023 οπότε και λήγει η Προγραμματική Περίοδος με τη συμπλήρωση και του κανόνα ν+3 (ο οποίος σημειωτέον την επόμενη Προγραμματική Περίοδο 2021-2027 θα είναι ν+2). Η πιο σημαντική άσκηση που πρέπει να λυθεί από τις Διαχειριστικές Αρχές (ΔΑ), τα επόμενα έτη είναι πως θα κατανεμηθούν οι διαθέσιμοι πόροι. Επίσης για το 2020 στόχος είναι κατ' ελάχιστο να διπλασιαστεί το ποσό που ζητά η χώρα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (αιτήματα πληρωμής) ήτοι να διπλασιαστεί το 1,65 δισ. ευρώ που έλαβε το 2019.