Γιατροί που μετανάστευσαν λόγω της κρίσης εξηγούν υπό ποιες προϋποθέσεις θα επιστρέψουν στην πατρίδα

Τι ζητούν για να επιστρέψουν; Τα αυτονόητα. Αξιοκρατία, αξιολόγηση, οργάνωση, εκσυγχρονισµό, επιστηµονική εξέλιξη και επαρκή αµοιβή

Μαρίνα Ριζογιάννη Pelop.gr

Tα νοσοκοµεία µας αδειάζουν από γιατρούς λόγω της συνεχούς διαρροής επιστηµονικού δυναµικού στις χώρες του εξωτερικού.

Δεκάδες προκηρύξεις για προσλήψεις γιατρών καταλήγουν άγονες.

Τα ιατρικά κενά απειλούν την οµαλή λειτουργία κλινικών και τµηµάτων.

Την ίδια στιγµή εκατοντάδες νέοι γιατροί που εργάζονται στο εξωτερικό ζουν µε το όνειρο της επιστροφής στην πατρίδα.

Τι ζητούν για να επιστρέψουν; Τα αυτονόητα. Αξιοκρατία, αξιολόγηση, οργάνωση, εκσυγχρονισµό, επιστηµονική εξέλιξη και επαρκή αµοιβή.

Τις απαντήσεις σε όλα τα παραπάνω τις δίνει η έρευνα της «Π» που διενήργησε σε συνεργασία µε τον Σύλλογο Ελλήνων και Κυπρίων γιατρών της Βόρειας Ρηνανίας και Βεστφαλίας «Γένεσις», για το BrainDrain / BrainGain.

«Ενας τεράστιος πλέον αριθµός εξειδικευµένων και επιστηµονικά καταρτισµένων Ελλήνων γιατρών κατοικούν, εργάζονται και εξελίσσονται στη Γερµανία και συγκεκριµένα στο κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας. Για να αναστραφεί το BrainDrain και να επιτραπεί το BrainGain θα πρέπει να δηµιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες επιστροφής στην πατρίδα» µας λέει ο ηλείος πρόεδρος του Συλλόγου απόφοιτος του Τµήµατος Ιατρικής του Πανεπιστηµίου Πατρών και νυν ορθοπαιδικός χειρουργός στο ακαδηµαϊκό νοσοκοµείο St. Vinzenz στο Ντίσελντορφ δρ. Ιωάννης Γιαννακόπουλος.

Ο ίδιος προσθέτει: «Η βασική επιθυµία επιστροφής των περισσότερων γιατρών στην Ελλάδα είναι η ποιότητα ζωής στη χώρα µας, αλλά και η επιθυµία να είναι κοντά στις οικογένειές τους. Οµως τα κίνητρα εντοπίζονται σε άλλους τοµείς. Εκτός από το µισθολογικό και το θέµα της φορολογίας, ένα από τα σηµαντικότερα εµπόδια που απασχολούν αρκετούς από τους Ελληνες γιατρούς του εξωτερικού είναι η δυσκολία µακροχρόνιας προοπτικής και επαγγελµατικής σταδιοδροµίας στην Ελλάδα».

Ιωάννης Γιαννακόπουλος

Ο κ. Γιαννακόπουλος επισηµαίνει ότι «η συνεργασία µας µε την ελληνική πολιτεία και τους ελληνικούς θεσµούς κατευθύνεται προς τη διευκόλυνση του BrainGain. Η πρόσβαση και αξιοκρατική ανέλιξη στο ΕΣΥ, οι καλύτερες συνθήκες εργασίας µε προοπτικές εξέλιξης, η διευκόλυνση στην αναγνώριση ειδικοτήτων και εξειδικεύσεων από τη Γερµανία, τα ευέλικτα µοντέλα εργασίας, όπως αυτά που υπάρχουν αυτή τη στιγµή στο εξωτερικό αποτελούν κρίσιµα στοιχεία επιστροφής των γιατρών στην Ελλάδα. Αλλωστε έχουµε ηθική υποχρέωση να ανταποδώσουµε αυτά που µας πρόσφερε η πατρίδα µας και να της προσφέρουµε τις εξειδικευµένες γνώσεις µας».

– Λεωνίδας Καραπάνος

• Καταγωγή Πάτρα 

• Απόφοιτος Ιατρικού Τµήµατος Πανεπιστηµίου Πατρών

• Επικεφαλής Τµήµατος ουρογυναικολογίας, νευροουρολογίας και χειρουργικής ουρήθρας Ουρολογική Κλινική Πανεπιστηµιακού νοσοκοµείου Κολωνίας (Uniklinik Köln), διδάκτωρ πανεπιστηµίου Κολωνίας

Λεωνίδας Καραπάνος

«Η αιτία της µετανάστευσής µου ήταν ο µεγάλος χρόνος αναµονής για την άσκηση της ειδικότητας της ουρολογίας, ο οποίος βέβαια στα επόµενα χρόνια λόγω της αθρόας µετανάστευσης Ελλήνων ιατρών εκµηδενίστηκε. Εγώ όµως είχα ήδη µοχθήσει και εδραιωθεί στο γερµανικό ιατρικό σύστηµα, ένα αξιοκρατικό σύστηµα µε διεθνώς αναγνωρισµένη ποιότητα και κύρος, πειθαρχία, αυστηρό πρόγραµµα µετεκπαίδευσης και υλικοτεχνική υποδοµή τελευταίας τεχνολογίας. Μπορεί η εργασία µου εδώ να εξασφαλίζει άρτια επιστηµονική κατάρτιση και οικονοµική δυνατότητα µιας ποιοτικής ζωής, όµως η Ελλάδα είναι βαθιά ριζωµένη στην ύπαρξή µου και θα ήθελα στο µέλλον να εργαστώ στην πατρίδα µου.

Κίνητρο θα ήταν να µπορώ να εξασφαλίσω αξιοπρεπή διαβίωση σε ένα αξιοκρατικό περιβάλλον, που παράλληλα θα επιτρέπει την περαιτέρω επιστηµονική µου εξέλιξη και επιµόρφωση».

– Σωτήριος Ακριτίδης

• Καταγωγή Πτολεµαΐδα

• Απόφοιτος Ιατρικού Τµήµατος ΑΠΘ

• Επιµελητής Αγγειοχειρουργικής του Πανεπιστηµιακού Νοσοκοµείου του Essen

Σωτήριος Ακριτίδης

«Επέλεξα το εξωτερικό µετά τις σπουδές µου λόγω της µεγάλης τότε αναµονής που υπήρχε για µία θέση ειδικευόµενου και ειδικότερα την Γερµανία λόγω της τότε µεγάλης ζήτησης. Σκέψη επιστροφής µου δεν υπάρχει λόγω της οικογένειάς µου, η γυναίκα µου είναι Γερµανίδα και έχουµε 3 παιδιά, τα οποία µαθαίνουν ναι µεν και τις 2 γλώσσες, αλλά τα Γερµανικά είναι η κύρια γλώσσα που µιλούν. Για να γυρίσω στην Ελλάδα είναι σίγουρα πολύ σηµαντικά τα οικονοµικά / φορολογικά κίνητρα αλλά εξίσου σηµαντικό θα ήταν και η βελτίωση των συνθηκών εργασίας στα ελληνικά νοσοκοµεία».

– Θεόκριτος Βεσκούκης

• Καταγωγή Κάτω Αχαΐα 

• Απόφοιτος Ιατρικού Τµήµατος Πανεπιστηµίου Πατρών 

• Ψυχίατρος

Θεόκριτος Βεσκούκης

«Εργάζομαι εδώ και τρία χρόνια ως ειδικευόμενος ψυχίατρος στην πανεπιστημιακή ψυχιατρική κλινική του Ντίσελντορφ. Κατάγομαι από την κάτω Αχαΐα, όπου και μεγάλωσα, και σπούδασα ιατρική στην Πάτρα. Ο λόγος της μετανάστευσής μου ήταν η ποιότητα εκπαίδευσης στο πλαίσιο της ιατρικής ειδικότητας στην Γερμανία, όπου ο γιατρός έχει τη δυνατότητα να δουλέψει σε μεγάλες κλινικές με πληθώρα περιστατικών και να λαμβάνει μέρος σε πολυάριθμα εκπαιδευτικά και ερευνητικά προγράμματα ώστε να μπορεί να αποκτήσει μια ευρύτερη και βαθιά κατανόηση του αντικειμένου του.

Αντιθέτως, στην Ελλάδα οι ψυχιατρικές κλινικές συνήθως λόγω της χαμηλής χρηματοδότησης είναι περιορισμένες σε πόρους και με ελάχιστες κλίνες, με αποτέλεσμα να δυσκολεύουν οι συνθήκες εργασίας και να πλήττεται η εκπαίδευση του ειδικευόμενου γιατρού. Η σκέψη της επιστροφής υπήρχε από την αρχή και υπάρχει μέχρι και τώρα στο μυαλό μου. Ωστόσο λόγω του κορεσμού του δημοσίου και του ακαδημαϊκού τομέα για το 90% των γιατρών του εξωτερικού η επιστροφή στην Ελλάδα είναι δυστυχώς συνυφασμένη με την εργασία στον ιδιωτικό τομέα. Κίνητρο της επιστροφής μου ως ειδικευμένος ψυχίατρος στην Ελλάδα θα ήταν η δυνατότητα να ασκώ μάχιμη ιατρική αλλά και να μπορώ να έχω ακαδημαϊκό και ερευνητικό έργο , κάτι δηλαδή απολύτως δεδομένο για έναν ειδικευμένο γιατρό στη Γερμανία».

– Σταµάτιος Κιούφης

• Καταγωγή Αµαλιάδα

• Απόφοιτος Ιατρικού Τµήµατος Παν/µίου Πατρών

• Επιµελητής Καρδιολογίας στο νοσοκοµείο St Josef Krankenhaus στο Moers

• Διδάκτωρ πανεπιστηµίου Αθηνών

• Πρώην Πρόεδρος του συλλόγου «Γένεσις»

Σταμάτιος Κιούφης

«Μετά από µια πορεία στην Ελλάδα (µεταπτυχιακό, διδακτορικό, αγροτικό, δυο χρόνια ειδικότητα στην παθολογία) πήρα την απόφαση να µεταναστεύσω στη Γερµανία. Οι λόγοι ήταν από την µια η υψηλή αναµονή για την ειδικότητα της Καρδιολογίας και από την άλλη η επιθυµία µου να γνωρίσω ένα σύστηµα υγείας µια άλλης ευρωπαϊκής χώρας. Η επιστροφή στην πατρίδα είναι κάτι που σκέφτοµαι συνέχεια. Τα κίνητρά µου για να γυρίσω είναι πάνω από όλα η οικογένειά µου και οι φίλοι µου».

– Ευάγγελος Χριστοδούλου

• Καταγωγή Θεσσαλονίκη

• Απόφοιτος Ιατρικού Τµήµατος ΑΠΘ

• Ορθοπαιδικός χειρουργός, χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης

• Διευθυντής του τµήµατος παραµορφώσεων Σπονδυλικής Στήλης στο St. Vinzenz Hospital του Ντίσελντορφ

Ευάγγελος Χριστοδούλου

«Ο κυριότερος λόγος που µε οδήγησε στην αναζήτηση επαγγελµατικής στέγης στη Γερµανία ήταν τα χρόνια αναµονής για την ειδικότητα στην Ελλάδα. Σηµαντικό ρόλο κατείχε και η επιθυµία µου να ζήσω και να εργαστώ στη δυτική Ευρώπη για κάποια χρόνια, µε όλα τα επιστηµονικά και πολιτισµικά πλεονεκτήµατα που µπορεί να συνεπάγονται.

Η σκέψη για επιστροφή στην Ελλάδα αποτελεί από τα πρώτα χρόνια ζωής στη Γερµανία ένα κλασικό -και ίσως πλέον γραφικό µετά από 15 χρόνια- θέµα συζήτησης µε φίλους και συναδέλφους. Συνήθως δεν καταλήγει σε αποφάσεις παρά µόνο διατηρεί τη σκέψη ζωντανή και αναβάλλει τα πλάνα επιστροφής για όταν «η εποχή είναι κατάλληλη» ή ολοκληρωθεί κάποιος κύκλος-επαγγελµατικός/προσωπικός στο εξωτερικό.

Κίνητρα για επιστροφή υπάρχουν και αυτά είναι η οικογένεια, οι φίλοι και η Ελλάδα η ίδια, µε όλες τις κλισέ απολαύσεις που µπορεί να προσφέρει, όπως ο ήλιος και η θάλασσα, που στη Γερµανία δεν είναι δεδοµένα. Αλλά χρειάζονται και άλλα εχέγγυα, τα οποία θα προέρχονται από την πολιτεία. Οι απολαβές οφείλουν να είναι εξευρωπαϊσµένες είτε στον ιδιωτικό είτε στο δηµόσιο τοµέα, το φορολογικό σύστηµα δίκαιο και αδιάβλητο, ώστε να µην χρειάζεται ο ιατρός να µπαίνει σε διαδικασία διένεξης ή παζαριού µε τον ασθενή για τις αποδείξεις. Επίσης το σύστηµα υγείας χρειάζεται εκσυγχρονισµό, αξιοκρατία, αξιολόγηση. Η υποστελέχωση, το πεπερασµένο σύστηµα εφηµεριών, η διασπορά κλινικών, η έλλειψη διαχείρισης και αποδοτικότητας των κονδυλίων που δαπανώνται για την υγεία είναι σηµεία που πρέπει να λυθούν µε στρατηγικό σχεδιασµό. Αλλιώς δυστυχώς η επιστροφή στην Ελλάδα φοβίζει και αν γίνει, βασίζεται στην λογική του συµβιβασµού της οικογενειακής/κοινωνικής ευτυχίας εις βάρος της επαγγελµατικής, που είναι πολύ κρίµα µετά από όλα αυτά τα χρόνια που επένδυσε κανείς στο εξωτερικό για να εξελιχθεί επιστηµονικά».

– Χρήστος Κούκος

• Καταγωγή Εδεσσα 

• Απόφοιτος Ιατρικής Πανεπιστήµιο Καρόλου Πράγα 

• Διευθυντής αθλητικών κακώσεων St. Josef Krankenhaus Wuppertal

Χρήστος Κούκος

«Εµεινα στο εξωτερικό για µια καλύτερη εκπαίδευση στον τοµέα της ορθοπαιδικής και το γεγονός ότι υπήρχε µεγάλη αναµονή στην Ελλάδα. Υπάρχει έντονη η σκέψη της επιστροφής και ήδη έχω κάνει κάποιες κινήσεις προς σε αυτήν την κατεύθυνση. Κίνητρο επιστροφής θα ήταν µια δουλειά στην οποία θα µπορούσα να υλοποιήσω όλα αυτά που έχω µάθει και κάνω στη Γερµανία. Σίγουρα αυτό να αποφέρει τα απαραίτητα χρήµατα ώστε να έχω εγώ κι η οικογένειάµου µια καλή ποιότητα ζωής».

– Αλεξάνδρα Βαρθολοµαίου 

• Καταγωγή από τη Νάουσα Ηµαθίας, 

• Απόφοιτη Ιατρικού Τµήµατος Σχολής ΑΠΘ 

• Ειδικός Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, επιµελήτρια γυναικολογικής κλινικής Bethanien Krankenhaus Moers

Αλεξάνδρα Βαρθολαμαίου

«Η µετανάστευση στη Γερµανία, αµέσως µετά τις σπουδές στην Ιατρική, είχε εκπαιδευτικά και οικονοµικά κίνητρα. Η δύσκολη πρόσβαση σε µια καλή θέση ειδικότητας, µε πολυετή αναµονή, σε συνδυασµό µε το χαµηλό επίπεδο τεχνογνωσίας πάνω στο αντικείµενο µου, αλλά και τις πολύ χαµηλές απολαβές των γιατρών στην Ελλάδα, µε οδήγησαν στην αναζήτηση ενός νέου ορίζοντα στο εξωτερικό. Η σκέψη της επιστροφής στην πατρώα γη γίνεται κάθε χρόνο όλο και πιο έντονη.

Σε κάθε επόµενο στάδιο της ζωής µας είναι θεµιτό, να γίνεται αναθεώρηση των στόχων µας και ανακατάταξη των προτεραιοτήτων µας. Μετά από χρόνια εξειδίκευσης στο εξωτερικό, το επόµενο σκαλοπάτι είναι η εξισορρόπηση επαγγελµατικής και προσωπικής ζωής, κατά προτίµηση, µε θέα τον ελληνικό ουρανό.

Η ποιότητα ζωής που µπορεί να προσφέρει η Ελλάδα είναι µοναδική. Η όµορφη φύση, ο ιδανικός καιρός, η πλούσια γλώσσα και κουλτούρα µας, όπως και το ενδιαφέρον ταµπεραµέντο των Ελλήνων είναι αυτά που πάντα σε γυρνάνε πίσω. Προϋπόθεση για την επιστροφή, ωστόσο, για έναν νέο επιστήµονα είναι η ανεµπόδιστη άσκηση του επαγγέλµατός του και η βελτίωση των κοινωνικών παροχών, που βοηθούν στην παραµονή µας στον τόπο».

– Αντρέας Κυριάκου

• Καταγωγή Θεσσαλονίκη

• Απόφοιτος Ιατρικού Τµήµατος ΑΠΘ

• Ειδικευόµενος Αγγειοχειρουργικής 

στο Πανεπιστηµιακό Νοσοκοµείο του Μύνστερ

Αντρέας Κυριακού

«Αιτία της µετανάστευσης ήταν η αναζήτηση µιας καλύτερης εκπαίδευσης στην αγγειοχειρουργική. Στη Γερµανία υπάρχει µεγάλος αριθµός χειρουργείων και τα κοστοβόρα υλικά για τις επεµβάσεις είναι διαθέσιµα.

Η σκέψη της επιστροφής στην Ελλάδα υπάρχει πάντα καθώς όλοι αγαπάµε την πατρίδα µας και θέλουµε να ανταποδώσουµε αυτά που µας έχει προσφέρει.

Κίνητρο για την επιστροφή στην πατρίδα αποτελούν οι προοπτικές εξέλιξης και περαιτέρω άσκησης των δεξιοτήτων που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια της εκπαιδεύσεως στο εξωτερικό». 

– Ιωάννης Κανάκης

• Καταγωγή Ρόδο

• Απόφοιτος Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Gr. T. Popa στο Ιάσιο της Ρουµανίας 

• Ειδικευόµενος στο τελευταίο έτος 

της γενικής χειρουργικής

Ιωάννης Κανάκης

«Στη Γερµανία βρίσκοµαι από το 2015 και είµαι ειδικευόµενος στο τελευταίο έτος της γενικής χειρουργικής. Ως αιτία µετανάστευσής µου από την Ελλάδα ήταν η θέλησή µου τότε να γνωρίσω ένα πιο οργανωµένο σύστηµα υγείας το οποίο θα µπορούσε να µου δώσει την εκπαίδευση και την ασφάλεια σαν επαγγελµατίας υγείας. Η εµπειρία µου στο ελληνικό σύστηµα υγείας ήταν λόγω των σπουδών µου στην Ρουµανία περιορισµένη. Παρόλα αυτά µε την ολιγόµηνη θητεία σαν αγροτικός και άµεση τριβή µε το σύστηµα πήρα την απόφαση για µια απόπειρα από το µηδέν σε ακόµα µια ξένη για εµένα χώρα.

Η επιστροφή στην Ελλάδα είναι ένα σενάριο ρεαλιστικό για εµένα. Θα µε ενδιέφερε να επιστρέψω µελλοντικά και να προσφέρω στην πατρίδα µου. Παρόλα αυτά ακόµα δεν υπάρχει ένα συγκεκριµένο deadline.

Τα κίνητρα για τον επαναπατρισµό µου είναι η οικογένειά µου και ένα ασφαλές επαγγελµατικό περιβάλλον».

– Ειρήνη Λάζαρη

• Καταγωγή Πάτρα

• Απόφοιτη Ιατρικού Τµήµατος

Πανεπιστηµίου Πατρών

• Ειδικευόµενη παιδιατρικής 

Bethanien Stiftung Moersa

Ειρήνη Λάζαρη

«Ενας από τους βασικούς παράγοντες που µε ώθησαν στο εξωτερικό είναι η αδυναµία απόκτησης της εξειδίκευσης της παιδοκαρδιολογίας και συγγενών καρδιοπαθειών στην Ελλάδα. Επιπλέον οι αντιληπτά πιο σύγχρονες εγκαταστάσεις ιατρικής περίθαλψης, το υψηλότερο βιοτικό επίπεδο και οι πολλαπλές ευκαιρίες εκπαίδευσης στη Γερµανία, σε συνδυασµό µε τις ατελείωτες λίστες αναµονής στη χώρα µας ήταν παράγοντες που συντέλεσαν στην οριστική λήψη της απόφασης.

H επιστροφή στη χώρα µου είναι πάντα µέσα στο µυαλό µου, αλλά σίγουρα δεν ανήκει στα άµεσα σχέδιά µου. Τα κίνητρα της επανόδου θα ήταν ένα καλύτερα στελεχωµένο και οργανωµένο εθνικό σύστηµα υγείας χωρίς την αφόρητη πίεση, καθώς και οι προοπτικές ανόδου, που δεν δηµιουργούν φιλοδοξίες υπό προϋποθέσεις αλλά βασίζονται σε σταθερό αξιοκρατικό έδαφος».

– Απόστολος Ντίνας 

• Καταγωγή Λάρισα

• Απόφοιτος Πανεπιστηµίου Giesen Γερµανίας

• Ειδικευόµενος γενικής χειρουργικής 

4ο έτος ειδικότητας

• Marien-Hospital Buer Gelsenkirchen

Απόστολος Ντίνας

«Η δική µου ιστορία ξεκινάει τον Αύγουστο του 2007 µε την άφιξή µου στο µαγευτικό Μόναχο. Εκεί τελείωσα το ελληνικό σχολείο και µετά αποφάσισα µείνω στη Γερµανία για σπουδές και αργότερα για δουλειά. Ξεκίνησα και ολοκλήρωσα τις σπουδές µου στο Justus-Liebig-Universität Gießen. Εκεί έκανα και τα πρώτα µου επαγγελµατικά βήµατα στην πανεπιστηµιακή κλινική της πόλης όπου είχα την ευκαιρία να πάρω σηµαντική κλινική εµπειρία. Οντας πολλά χρόνια στο εξωτερικό και έχοντας την ανάγκη να προσφέρω στη χώρα µου που τόσο έχω στερηθεί αλλά και να γυρίσω κοντά στην οικογένεια µου που επέστρεψε στην Ελλάδα, στόχος µου είναι ιδανικά σε λίγα χρόνια να επιστρέψω στην χώρα µας. Αν θα πετύχει; Θα το µάθουµε σε λίγα χρόνια».

– Τιµολέων Δαγρές

• Καταγωγή Τρίπολη

• Απόφοιτος Ιατρικού Τµήµατος Αθηνών

• Μαιευτήρας- χειρουργός γυναικολόγος

• Εξειδικευµένος στη γυναικολογική ογκολογία

Kliniken Essen-Mitte (Γερµανία)

Τιμολέων Δαγρές

«Οταν έφυγα από την Ελλάδα το 2010 – πλήρως συνειδητοποιηµένος- είχα αποφασίσει να ασκηθώ και να ασκήσω την ειδικότητα της µαιευτικής- γυναικολογίας σε κέντρα µε υψηλό ιατρικό, επιστηµονικό και χειρουργικό επίπεδο. Δρόµος που, όµως, είχε δυσκολίες σε πολλά στάδια της πορείας του.

Μετά την ολοκλήρωση της ειδικότητας και εξειδίκευσης, επόµενος στόχος είναι η επιστροφή στην πατρίδα. Ευχής έργο θα ήταν η δηµιουργία µιας καταρτισµένης ιατρικής οµάδας στην Ελλάδα, µε στόχο τη βελτίωση διαγνωστικής και θεραπευτικής προσέγγισης ασθενών µε µαιευτικές και γυναικολογικές παθήσεις. Εφαλτήριο του επαναπατρισµού µου αποτελεί η επιθυµία να αξιοποιήσω τις γνώσεις και χειρουργικές προσεγγίσεις σε ασθενείς που έχουν ανάγκη στη χώρα µου».

– Μαρία- Ρίτα Στυλοπούλου

• Καταγωγή Λάρισα

• Απόφοιτη Ιατρικού Τµήµατος ΑΠΘ

• Μαιευτήρας- χειρουργός γυναικολόγος

Μαστολόγος

• Kliniken Essen-Mitte (Γερµανία)

Μαρία – Ρίτα Στυλοπούλου

«Η απόφαση να πραγµατοποιήσω την ειδικότητά µου στο εξωτερικό ήταν αυθόρµητη: πηγαία ανάγκη για εξέλιξη. Το ταξίδι που ξεκίνησε στην Ελβετία και συνεχίζεται στην Γερµανία µου άνοιξε νέους γνωστικούς και ακαδηµαϊκούς ορίζοντες. Σε ένα εργασιακό περιβάλλον ανταγωνιστικό και απαιτητικό, κίνητρό µου για ανέλιξη αποτέλεσε η αξιοκρατία. Αξιοποιώντας δυνατότητες εκπαίδευσης και πρόσβασης στη γνώση πλέον εργάζοµαι σε ένα από τα µεγαλύτερα κέντρα αντιµετώπισης καρκίνου του µαστού στην Ευρώπη. Επιθυµία µου, βέβαια, αποτελεί η επιστροφή στην Ελλάδα. Γιατί η χώρα µας, µας έχει ανάγκη. Κι εµείς έχουµε ηθικό χρέος να σώσουµε όσεςπερισσότερες γυναίκες µπορούµε»

– Μαρία Πάγκαλη

• Καταγωγή Δροσιά Αττικής

• Απόφοιτη Ιατρικού Τµήµατος ΑΠΘ 

• Επιµελήτρια σε παθολογικές/ γαστροεντερολογικές κλινικές του εξωτερικού (Γερµανία, Ελβετία)

Μαρία Παγκάλη

«Εφυγα από την Ελλάδα λίγους µήνες αφότου αποφοίτησα το φθινόπωρο του 2010 µε τον ενθουσιασµό να γνωρίσω το σύστηµα υγείας της βόρειας Ευρώπης (Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, Γερµανία) καθώς και να ζήσω κάποια χρόνια στο εξωτερικό µαζεύοντας πολύτιµες εµπειρίες. Τελικά καθώς ο χρόνος αναµονής για την ειδικότητα στα νοσοκοµεία της Αθήνας ήταν µεγάλος συνέχισα να ζω και να εργάζοµαι στο εξωτερικό.

Η σκέψη της επιστροφής στην Ελλάδα υπάρχει ξεκάθαρα και εντείνεται όσο περνάνε τα χρόνια µακριά από τη χώρα που τόσο αγαπάµε. Το κίνητρο της επιστροφής είναι σίγουρα οι οικογένειες, οι φίλοι µας κ η νοσταλγία για τη χώρα µας. Θα βοηθούσε σίγουρα πολύ η εξέλιξη του ελληνικού συστήµατος υγείας µε προσέγγιση στα ευρωπαϊκά συστήµατα υγείας, σαφώς προσαρµοσµένη στα ελληνικά δεδοµένα».

– Ευριπίδης Σπανίδης 

• Καταγωγή Αθήνα 

• Απόφοιτος Ιατρικού Τµήµατος Αθηνών

• Ορθοπαιδικός µε εξειδίκευση στην σπονδυλική στήλη στο νοσοκοµείο Asklepios Lindenlohe Γερµανίας

Ευριπίδης Σπανίδης

«Εως το 2011 εργάστηκα στο πλαίσιο της ειδικότητας µου σε νοσοκοµεία της Αθήνας. Πάντα ήθελα να µετεκπαιδευτώ στο εξωτερικό αλλά η έλευση της κρίσης στη χώρα µας και τα προβλήµατα που δηµιούργησε σε κοινωνικό-οικονοµικό και όχι µόνο επίπεδο στάθηκε ως αφορµή να πραγµατοποιήσω την επιθυµία µου αρκετά νωρίτερα! Ετσι από το 2011 ξεκίνησα την επαγγελµατική µου σταδιοδροµία στη Γερµανία όπου βρίσκοµαι έως και σήµερα µε την οικογένειά µου!

Στα άµεσα σχέδιά µου δε βρίσκεται η επιστροφή µου στην πατρίδα µας, αν και ποτέ δεν ξέρουµε τι µας επιφυλάσσει το µέλλον!

Ως κίνητρο επιστροφής θα ήταν η δηµιουργία καλύτερων και πιο αξιοκρατικών συνθηκών εργασίας καθώς και η επανασύνδεση µε τους δικούς µας ανθρώπους, οι οποίοι µας λείπουν στο εξωτερικό».

– Θεόδωρος Καραγιώτης

• Καταγωγή Αθήνα

• Απόφοιτος Ιατρικού Τµήµατος Πανεπιστηµίου Πατρών

• Διδάκτωρ Πανεπιστηµίου Αθηνών

• Υπεύθυνος Ροµποτικής και Ουρο-Ογκολογίας 

St. Antonius Hospital Gronau / European Robotic Institute

Θεόδωρος Καραγιώργης

«Τα αίτια µετανάστευσης εξειδικευµένου επιστηµονικού προσωπικού σε χώρες του εξωτερικού αλλάζουν και προσαρµόζονται ανάλογα µε τις εκάστοτε κοινωνικοοικονοµικές συνθήκες. Για την πατρίδα µας, σηµείο αναφοράς αποτελεί χωρίς αµφιβολία η περίοδος της οικονοµικής κρίσης. Προ 15ετίας, η µετανάστευση αφορούσε ένα µικρότερο ποσοστό ιατρών που στόχευαν στην πρόσβαση νέων τεχνολογιών καθώς και την ταχύτερη εξειδίκευσή τους παρακάµπτοντας τις µακροχρόνιες λίστες αναµονής.

Με την έναρξη της κρίσης το βιοποριστικό ζήτηµα ήρθε να καταλάβει την κορυφή στη λίστα των προτεραιοτήτων. Παρά τις δυσκολίες προσαρµογής στο εξωτερικό, οι νεαροί επιστήµονες διαπιστώνουν γρήγορα µία πληθώρα προτερηµάτων στην κλίµακα ανέλιξης της επιστηµονικής ιεραρχίας. Ισονοµία, σεβασµός, ίσες ευκαιρίες, και ανταποδοτικότητα είναι έννοιες πολύ συνηθισµένες στην καθηµερινότητα του εξωτερικού.

Εάν σε αυτά προστεθεί η δυνατότητα συνύπαρξης σε µεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις είναι αυταπόδεικτο το δέλεαρ παραµονής στο εξωτερικό. Κοινωνική πρόνοια, ιατροφαρµακευτική περίθαλψη και µηδαµινή εγκληµατικότητα, είναι στοιχεία στα οποία πρέπει να βασίζεται µια σύγχρονη κοινωνία. Ο ήλιος και η θάλασσα δυστυχώς δεν συντελούν από µόνα τους στη διαµόρφωση µίας καλής ποιότητας ζωής. Το ζήτηµα του Brain Gain πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά από όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις όχι απλά στο άµεσο µέλλον αλλά κυρίως στο παρόν».

– Ντίνος Ρετσέλης 

• Καταγωγή Θεσσαλονίκη

• Απόφοιτος Ιατρικού τµήµατος Δηµοκρίτειου Πανεπιστηµίου Θράκης

• Ψυχίατρος-Ψυχοθεραπευτής

Ντίνος Ρετσέλης

«Η αγάπη µου για την ιατρική, η υψηλή αίσθηση καθήκοντος και το ενδιαφέρον στα θέµατα υγείας που απασχολούν τους συνανθρώπους µας, έστρεψαν το ενδιαφέρον µου στο Ιατρικό τµήµα του Δηµοκρίτειο Πανεπιστηµίου Θράκης.

Πέραν της αγάπης µου για την ιατρική, η ψυχιατρική αποτελεί επιλογή ζωής για λόγους προσωπικής ικανοποίησης, αλλά και προσφοράς στο συνάνθρωπο και το κοινωνικό σύνολο. Μιας και η αναµονή για λήψη ειδικότητας στην Ελλάδα άγγιζε στα τέλη του 2011 τα επτά χρόνια αποφάσισα να µεταβώ στη Γερµανία.

Η ειδίκευσή µου στην ψυχιατρική έλαβε χώρα στην Πανεπιστηµιακή Ψυχιατρική Κλινική του Ντίσελντορφ, όπου µου δόθηκε η κλινική και πρακτική εµπειρία ενός γενικού νοσοκοµείου, συνάµα µε την ακαδηµαϊκή γνώση πανεπιστηµιακών συναδέλφων που χαίρουν αναγνώρισης σε εξειδικευµένους τοµείς της ψυχικής υγείας. Από το 2018 εργάζοµαι σε ιδιωτικό ιατρείο µε εξειδίκευση στον τοµέα των Συναισθηµατικών Διαταραχών, Διαταραχών άγχους, πρόσληψης τροφής και δοµής της προσωπικότητας.

Μιας και στο κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας διαµένουν περισσότεροι από 130.000 Ελληνες, έρχοµαι καθηµερινά σε επαφή µε ασθενείς ελληνικής καταγωγής.

Η επιστροφή στην Ελλάδα παραµένει όνειρο ζωής, καθώς λόγω εξαντλητικών ωραρίων και απόστασης, µου λείπουν πολλά «µικρά» από την χώρα µου. Νιώθω ότι χάνω επεισόδια από τη ζωή των φίλων και της οικογένειάς µου.

Εύχοµαι όλοι εµείς που φύγαµε στο εξωτερικό, όταν επιστρέψουµε, να βρούµε τις κατάλληλες συνθήκες, ώστε να αξιοποιηθεί στο καλύτερο δυνατό η εµπειρία που αποκτήσαµε στην εκάστοτε χώρα φιλοξενίας».

– Σωτήρης Κατσιγιάννης

• Καταγωγή Πύργος Ηλείας

• Απόφοιτος τµ. Φαρµακευτικής Πατρών και Ιατρικής Σχιολής Ovidins Univercity Constanta Ρουµανίας

• Ειδικευόµενος Νευροχειρουργικής

Σωτήρης Κατσίγιαννης

«Στην περίπτωσή µου δεν ήταν η οικονοµική κρίση που µε ώθησε στη µετανάστευση. Μπορώ να πω µάλιστα, πως ζηµιώθηκα οικονοµικά από αυτή µου την απόφαση. Ο λόγος ήταν το πάθος µου, η νευροχειρουργική. Για να την υπηρετήσω άφησα µια «στρωµένη» δουλειά ως φαρµακοποιός ιδιοκτήτης φαρµακείου και επέλεξα να ειδικευτώ στη Γερµανία. Την κορυφαία στον τοµέα µου, και όχι µόνο, ευρωπαϊκή χώρα τόσο ερευνητικά όσο και κλινικά. Μια χώρα που σίγουρα δεν µπορεί να χαρακτηριστεί παράδεισος από πολλές απόψεις αλλά που η επαγγελµατική κι ακαδηµαϊκή εξέλιξη κρίνεται κυρίαρχα στη βάση της σκληρής δουλειάς και της επιστηµονικής αξίας και όχι του οικονοµικοκοινωνικού υποβάθρου και της διαπλοκής. Απόδειξη τούτου είναι οι χιλιάδες συµπατριώτες µας που διαπρέπουν εδώ.

Προφανώς και θα ήθελα να επιστρέψω και να προσφέρω στον τόπο µου όπως και η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων του εξωτερικού. Οµως όπως λένε οι Αγγλοσάξονες «χρειάζονται δύο για να χορέψουν ταγκό». Δεν αρκεί η µονοµερής θέληση επιστροφής. Χρειάζεται κι η άλλη πλευρά, η ελληνική κοινωνία µέσω της οργανωµένης πολιτείας της να δείξει πως επιθυµεί την επιστροφή µας. Ελάχιστη προϋπόθεση είναι η διαµόρφωση ενός πλαισίου που θα επιτρέπει στον επιστήµονα να αφοσιωθεί απρόσκοπτα στο έργο του.

Δηλαδή ενός εργασιακού περιβάλλοντος µε όρους αξιοκρατίας που θα διασφαλίζει την αξιοπρέπεια τόσο του γιατρού όσο και του ασθενούς. Δυστυχώς η πραγµατικότητα δείχνει πως τα πράγµατα κινούνται προς τη λάθος κατεύθυνση. Η απαξίωση του συστήµατος υγείας και µάλιστα σε καιρό πανδηµίας λίγες ελπίδες µπορεί να επιτρέψει. Η επιστροφή µάλλον θα µείνει ένα όνειρο…».

– Αρης Γιαννούχος

• Kαταγωγή Τρίκαλα 

• Απόφοιτος Ιατρικού Τµήµατος Πανεπιστηµίου Πατρών

• Ειδικευόµενος Ορθοπαιδικής

Άρης Γιανούχος

«Μένω εδώ και 4,5 χρόνια στη Γερµανία και συγκεκριµένα στο Ντίσελντορφ, όπου και εργάζοµαι ως ειδικευόµενος σε νοσοκοµείο προς απόκτηση της ειδικότητας της Ορθοπαιδικής.

Οι λόγοι που µε οδήγησαν στην απόφαση να µεταναστεύσω στη Γερµανία ήταν κυρίως η ασάφεια και η αβεβαιότητα για το µέλλον µου στην Ελλάδα, καθώς και η µεγάλη λίστα αναµονής µέχρι την έναρξη της ορθοπεδικής σε ένα µεγάλο νοσοκοµείο της Ελλάδας. Η ευκαιρία, επίσης, να ζήσω µια νέα εµπειρία στο εξωτερικό όσον αφορά το διαφορετικό τρόπο ζωής, σκέψης και συνηθειών αποτέλεσε έναν ακόµη παράγοντα που οδήγησε στην απόφασή µου αυτή.

Σίγουρα η πόρτα για την Ελλάδα είναι πάντα ανοιχτή, ίσως µάλιστα αποτελεί και στόχος µου να γυρίσω κάποια στιγµή πίσω. Το να ξέρεις ότι είσαι κοντά στην οικογένεια σου είναι ένας αναντικατάστατος παράγοντας, που δυστυχώς σου στερείται στο εξωτερικό. Για αυτό και µόνο λόγο νοµίζω πως είναι ελάχιστοι εκείνοι που αποκλείουν το ενδεχόµενο της επιστροφής στην Ελλάδα.

Πηγαίνοντας στο εξωτερικό, ο καθένας µας θέτει κάποιους στόχους προς εκπλήρωση. Θεωρώ πως αυτό θα αποτελέσει και για µένα το σηµείο εκείνο που θα µου δείξει ότι ο κύκλος µου µακριά από την Ελλάδα έχει τελειώσει. Σίγουρα θα πρέπει το βήµα αυτό να µην είναι µετέωρο, αλλά θα πρέπει να γνωρίζω ότι υπάρχει το έδαφος για να κάνω µια νέα αρχή πίσω στην πατρίδα».

– Δημήτριος Στεφάνου 

• Καταγωγή Καβάλα 

• Απόφοιτος Ιατρικού Τµήµατος ΑΠΘ

• Ειδικευόµενος Ορθοπαιδικής και Τραυµατιολογίας (3,5 χρονια στην Ελλάδα και 3 χρόνια στην Γερµανία)

Δημήτριος Στεφάνου

«Αν έπρεπε να συνοψίσω τα αίτια µετανάστευσής µου σε µια φράση αυτή θα ήταν η έλλειψη οικονοµικής και επαγγελµατική προοπτικής. Για να µην παρεξηγηθώ προφανώς ένας ειδικευµένος ιατρός στην Ελλάδα δεν αντιµετωπίζει βιοποριστικό πρόβληµα, ειδικά σε σχέση µε άλλους κλάδους στην ηλικιακή οµάδα 25-40, παρόλα αυτά αντιλαµβανόµουν δυσοίωνο τόσο το παρόν µου όσο και το άµεσο µέλλον µου. Είχα δε την τύχη να µπορώ να συγκρίνω τις συνθήκες εργασίας, τις οικονοµικές απολαβές και τις προοπτικές εξέλιξης µε καλούς φίλους και συναδέλφους που βρίσκονταν ήδη στο εξωτερικό και τα µόνα θετικά που έβλεπα για να παραµείνω ήταν οι οικογενειακοί / συναισθηµατικοί λόγοι που όλους µας, µας δένουν µε την Ελλάδα.

Σαφώς και υπάρχει η σκέψη της επιστροφής σε καθηµερινή βάση στο µυαλό µου. Προσπαθώ άλλωστε να προσαρµόσω την επαγγελµατική µου εξέλιξη και εξειδίκευση περισσότερο στα προσόντα που θεωρώ ότι θα χρειαστούν για την επιστροφή µου στην Ελλάδα πάρα για µια µακροπρόθεσµη καριέρα στο εξωτερικό. Παρόλα αυτά θα ήθελα να επισηµάνω πως µε βάση την εικόνα που µπορώ να έχω, δεδοµένης της απόστασης και της απουσίας της καθηµερινότητας στην χώρα, δεν θεωρώ ότι έχουν αλλάξει δραµατικά τα δεδοµένα που είχα πριν την µετανάστευση µου. Απλά φαίνεται πως οι προαναφερθέντες συναισθηµατικοί λόγοι έχουν µεγαλύτερη βαρύτητα από τους οικονοµικούς – επαγγελµατικούς στην προσωπική ευτυχία µου.

Οπως προανέφερα το βασικό κίνητρο επιστροφής είναι και θα είναι οι προσωπικοί, οικογενειακοί λόγοι. Δυστυχώς η Ελλάδα έχει πολύ δρόµο να διανύσει ώστε να µπορεί να παρέχει ένα επίπεδο ζωής µιας χώρας δυτικού τύπου. Δεν αναφέροµαι στα επαγγελµατικά ή οικονοµικά δεδοµένα µόνο πλέον όσο σε παράγοντες της καθηµερινότητας όπως η ασφάλεια, τα εργασιακά δικαιώµατα, η ανοχή και η αποδοχή στην διαφορετικότητα, το πράσινο, οι συγκοινωνίες, η αξιοκρατία κ.ο.κ.».