Η μάχη των γιατρών στα νησιά

Kathimerin.gr

Εξαντλητικά ωράρια, κανένα ρεπό, 30 εφημερίες τον μήνα. Οι καθημερινές μεγάλες μάχες στα μικρά νησιά του Αιγαίου

Η ομάδα του Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου στη Σέριφο δίνει μάχη για να αντεπεξέλθει στις ανάγκες του πληθυσμού και των επισκεπτών.

Πέννυ Μπουλούτζα

Η περασμένη Τετάρτη ήταν μία δύσκολη ημέρα για το προσωπικό του Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου Σερίφου. Είχε να αντιμετωπίσει τρία πολύ σοβαρά περιστατικά για τα οποία χρειάστηκε να γίνουν τρεις αεροδιακομιδές με ελικόπτερο. Σε μία περίοδο όπου κορυφώνεται η τουριστική κίνηση και κατά την οποία επισκέπτες και μόνιμοι κάτοικοι έχουν φτάσει τις 12.000, ο ένας ειδικευμένος γιατρός και οι δύο αγροτικοί γιατροί της συγκεκριμένης μονάδας αναγκάζονται να εξυπηρετούν τακτικά περιστατικά Δευτέρα με Παρασκευή από τις 8 το πρωί έως τις 3 το απόγευμα και να εφημερεύουν καθημερινά, χωρίς ρεπό και γενικά χωρίς δυνατότητα ξεκούρασης για να αντεπεξέλθουν στις ανάγκες του πληθυσμού.

Η κατάσταση είναι παρόμοια στη συντριπτική πλειονότητα των δημόσιων μονάδων Υγείας των μικρών νησιών του Αιγαίου. Αυτό καταδεικνύει η έρευνα που σχεδίασαν και διενήργησαν οι γιατροί του Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου Σερίφου, Αθανάσιος Κόνταρης (γενικός γιατρός, επιστημονικός υπεύθυνος του Ιατρείου), Αικατερίνη Καραβούλια και Μερόπη Γάλαρη (αγροτικοί) και ο φοιτητής Ιατρικής Μάνος Ζάβαλης, ο οποίος βοηθάει εθελοντικά στο ιατρείο, σε μια προσπάθεια να καταγράψουν ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζουν τα άλλα νησιά. Και όπως είπε στην «Κ» ο κ. Κόνταρης, «μιλήσαμε με τους συναδέλφους και τρομάξαμε».

Ο ένας ειδικευμένος γιατρός και οι δύο αγροτικοί γιατροί του ΠΠΙ στη Σέριφο εξυπηρετούν τακτικά περιστατικά Δευτέρα με Παρασκευή από τις 8 το πρωί έως τις 3 το απόγευμα και εφημερεύουν καθημερινά, χωρίς ρεπό και γενικά χωρίς δυνατότητα ξεκούρασης, για να αντεπεξέλθουν στις ανάγκες του πληθυσμού. 

Ερευνα της ομάδας

Η ερευνητική ομάδα επικοινώνησε τηλεφωνικά με συναδέλφους τους σε 26 από τα 28 νησιά όπου η μόνη υγειονομική δομή τους είναι ένα Πολυδύναμο Περιφερειακό Ιατρείο – ΠΠΙ. Από τις απαντήσεις τους προέκυψε ότι 13 μονάδες έχουν μόνο έναν γιατρό ο οποίος αυτόματα κάνει 30 εφημερίες τον μήνα. Οι υπόλοιπες 13 μονάδες έχουν δύο γιατρούς που μοιράζονται τις εφημερίες (15 έκαστος). Δέκα μονάδες δεν έχουν νοσηλευτή. Μόλις επτά ΠΠΙ έχουν ειδικευμένο γιατρό – οι υπόλοιπες λειτουργούν με αγροτικούς γιατρούς. Μόνο σε ένα ιατρείο οι γιατροί παίρνουν τα ρεπό που δικαιούνται με βάση το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Στην ερώτηση εάν έχουν κάνει ιατρικά λάθη λόγω της εξάντλησης, οι γιατροί 14 μονάδων Υγείας των μικρών νησιών του Αιγαίου απάντησαν θετικά.

Στα 13 από τα 28 νησιά όπου η μόνη υγειονο- μική δομή είναι ένα Πολυδύναμο Περιφε- ρειακό Ιατρείο γίνονται –από έναν υγειονομικό– 30 εφημερίες τον μήνα.

Απογοήτευση

Ρωτήσαμε τον κ. Κόνταρη τι ήταν αυτό που τους κινητοποίησε να κάνουν την έρευνα. Οπως ανέφερε, «η έρευνα ήταν προϊόν απογοήτευσης». Ο ίδιος σπούδασε Ιατρική στην Πάτρα, έκανε το αγροτικό του στη Σέριφο και ειδικεύτηκε στην οικογενειακή/γενική ιατρική στη Σουηδία. Εκεί δούλεψε επί πέντε έτη πριν αποφασίσει να επιστρέψει στην Ελλάδα για να εργαστεί σε μονάδα Υγείας νησιού και να οργανώσει την παροχή υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.

«Κάτι που προσπαθώ τα τελευταία τέσσερα χρόνια με μεγάλη αποτυχία», σημειώνει ο κ. Κόνταρης και εξηγεί, «η προσπάθεια είναι όσο γίνεται να διορθώσουμε την αδικία που βιώνουν οι κάτοικοι των μικρών Κυκλάδων στην πρόσβασή τους σε υπηρεσίες Υγείας. Παραδείγματος χάριν, ένας ασθενής με έμφραγμα στη Σέριφο θα έρθει σε επαφή με καρδιολόγο 18 με 20 ώρες μετά το έμφραγμα. Δεν τα έχω καταφέρει λόγω έλλειψης προσωπικού και λόγω της πολύ μεγάλης επισκεψιμότητας στο νησί. Αλλο είναι να πρέπει να φροντίσεις για 1.250 κατοίκους και άλλο για 12.000 άτομα –κάτοικοι και επισκέπτες– το καλοκαίρι. Εάν οι ντόπιοι είναι σε μειονεκτική θέση σε σχέση με τους Αθηναίους τον χειμώνα σε ό,τι αφορά την περίθαλψή τους, το καλοκαίρι η κατάσταση επιδεινώνεται αφού με το ίδιο υγειονομικό προσωπικό καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε περισσότερα περιστατικά».

Το ιατρικό προσωπικό του Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου Σερίφου έστειλε πριν από δέκα ημέρες επιστολή προς το υπουργείο Υγείας και την 2η Υγειονομική Περιφέρεια Πειραιώς και Αιγαίου με την οποία ενημερώνει για την υπέρβαση του ωραρίου και τις παράτυπα υπερβολικές εφημερίες αλλά και τους κινδύνους για την ασφάλεια των ασθενών που προκύπτουν από τη δική τους κόπωση. Την προηγούμενη Παρασκευή και για όλο το Σαββατοκύριακο προχώρησαν και σε στάση εργασίας. «Εικονική γιατί έπρεπε να αντιμετωπίσουμε όλα τα περιστατικά», διευκρινίζει ο κ. Κόνταρης και προσθέτει ότι «σκοπός ήταν να φτάσει η φωνή μας στα αυτιά των υπευθύνων. Και έφτασε». Επειτα από τηλεφωνική επικοινωνία με τον διοικητή της ΥΠΕ, την προσεχή εβδομάδα θα μετακινηθεί στο ιατρείο μία νοσηλεύτρια και σε δύο εβδομάδες ένας γιατρός που θα μείνουν για ένα μήνα στο νησί.

«Κάτι που προσπαθώ τα τελευταία τέσσερα χρόνια με μεγάλη αποτυχία», σημειώνει ο κ. Αθανάσιος Κόνταρης (φωτ.), «είναι να διορθώσουμε την αδικία που βιώνουν οι κάτοικοι των μικρών Κυκλάδων στην πρόσβασή τους σε υπηρεσίες Υγείας».

«Οι Κυκλάδες, και κυρίως οι μικρές Κυκλάδες, πρέπει επιτέλους να αντιμετωπισθούν ως μία ιδιαίτερη οντότητα. Πολύ δύσκολα κάποιος γιατρός θα πάρει την απόφαση να υπηρετήσει σε νησί. Εγώ δυσκολεύομαι να βρω σπίτι για να μείνω. Εχω ένα μικρό παιδί και δεν υπάρχει παιδικός σταθμός να το αφήσω όταν πρέπει να λείψουμε εγώ και η σύζυγός μου στη δουλειά. Υπάρχουν πολύ μεγάλες δυσκολίες για κάποιον που θα μείνει εδώ. Εχει κόντρα τον καιρό, μπορεί να αποκλειστεί τον χειμώνα, η ζωή είναι πιο ακριβή, και υπάρχουν ιατρικές προκλήσεις», επισημαίνει ο κ. Κόνταρος και τονίζει, «πρέπει τα κίνητρα προς τους γιατρούς να εξετασθούν ξανά. Θα πρέπει να ανοίξει η συζήτηση για φορολογικές ελαφρύνσεις, μισθολογικές αυξήσεις, μείωση της γραφειοκρατίας, παροχή διαμονής στους γιατρούς».

Παράτυπες εφημερίες και υπερωρίες

«Δυστυχώς, καλούμαστε καθημερινά να εφημερεύουμε παράνομα με εξαντλητικά ωράρια, απλήρωτοι και εκτεθειμένοι σε δυνητικά ιατρικά λάθη, κάτι που θεωρούμε άκρως επικίνδυνο για την ασφάλεια των ασθενών και τη δική μας», υπογραμμίζουν σε πρόσφατη επιστολή τους προς τους υπουργό Υγείας, διοικητή της 2ης ΥΠΕ και εισαγγελέα Υπηρεσίας νομού Κυκλάδων οι γιατροί του Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου Σερίφου, Αθανάσιος Κόνταρης, Αικατερίνη Καραβούλια και Μερόπη Γάλαρη. Σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, το εβδομαδιαίο πρόγραμμα εργασίας δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 48 ώρες. «Γνωρίζουν την παρατυπία το υπουργείο Υγείας, το νομικό τμήμα της ΥΠΕ και ο εισαγγελέας; Είμαστε νομικά καλυμμένοι για οποιοδήποτε ιατρικό λάθος;» ρωτούν οι γιατροί του ΠΠΙ Σερίφου, οι οποίοι δηλώνουν ότι πλέον μόνο με «εντέλλεσθε» θα κάνουν παράτυπες εφημερίες και υπέρβαση του ωραρίου εργασίας.