Παρασκευή 1 Ιουνίου 2018

Τελειώνει ο χρόνος για την αγορά του φαρμάκου

Ο Ολύμπιος Παπαδημητρίου βρίσκεται στη θέση του γενικού διευθυντή της φαρμακευτικής Novo Nordisk Ελλάς τα τελευταία 13 χρόνια και από το Μάρτιο στο "τιμόνι" του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος. Στην πρώτη του συνέντευξη στο Capital.gr μιλά για το ασφυκτικό κλίμα που αντιμετωπίζει η αγορά του φαρμάκου λόγω των επιβαρύνσεων για να καλυφθούν τα ελλείμματα στον Προϋπολογισμό και να περισταλεί η φαρμακευτική δαπάνη και καταθέτει προτάσεις για ένα βιώσιμο σύστημα Υγείας.

Συνέντευξη στη Β. Κουρλιμπίνη

- Αναλαμβάνετε καθήκοντα σε μια δύσκολη περίοδο για την αγορά του φαρμάκου, με πολύ χαμηλό προϋπολογισμό για τη φαρμακευτική δαπάνη, νέα μέτρα από το υπουργείο Υγείας για τις καινοτόμες θεραπείες και μεγάλη επιβάρυνση στις επιχειρήσεις για να καλυφθούν τα ελλείμματα στους προϋπολογισμούς ΕΟΠΥΥ και νοσοκομείων. Αλήθεια, πιστεύετε πως θα καταφέρετε να αντιστρέψετε αυτό το αρνητικό κλίμα;

Αυτός ακριβώς θα έπρεπε να είναι και ο στόχος της πολιτείας, να αναστρέψει ή έστω να βελτιώσει το εξαιρετικά αρνητικό κλίμα που έχει εγκατασταθεί στο χώρο της υγείας και κυρίως του φαρμάκου. Το ΔΣ του ΣΦΕΕ του οποίου έχω την τιμή να προεδρεύω και το οποίο είναι άκρως αντιπροσωπευτικό της αγοράς του φαρμάκου θα συνεχίσει να υποστηρίζει με επιστημονικά δεδομένα και αναλύσεις τις θέσεις μας, τις προτάσεις μας, τις ανάγκες μας. Το πρόσθετο πρόβλημα είναι ότι ο χρόνος μας τελειώνει. Τα φαινόμενα που περιγράψατε στην ερώτησή σας - ανεπαρκής φαρμακευτική δαπάνη, προσκόμματα στις νέες καινοτόμες θεραπείες, φοροεξόντωση στις επιχειρήσεις - απεικονίζουν με παραστατικό τρόπο τη μη βιώσιμη λειτουργία του Δημόσιου Συστήματος Υγείας και πιο συγκεκριμένα του χώρου του φαρμάκου με θύματα τους ασθενείς, τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις, την απασχόληση και φυσικά την ελληνική οικονομία. 

Είναι τώρα η στιγμή να φύγουμε από τις "εύκολες" στην εφαρμογή τους, οριζόντιες, λύσεις που προκρίθηκαν για να αντιμετωπίσουν αφενός τον ανορθολογισμό, αφετέρου τους δημοσιονομικούς περιορισμούς που επέφερε η οικονομική κρίση στο χώρο της Υγείας. Αυτές δεν αποδίδουν, αντί να λύνουν προβλήματα σωρεύουν στρεβλώσεις. 

Συνεπώς, το πραγματικό ζήτημα είναι πως η Πολιτεία με οργανωμένο και άμεσο τρόπο και με αυτονόητη τη δική μας υποστήριξη, θα υλοποιήσει τις αναγκαίες δράσεις και μεταρρυθμίσεις για να αντιστρέψει αυτό το κλίμα, διασφαλίζοντας το πολύτιμο αγαθό της Υγείας. Άλλος χρόνος ή τρόπος δεν υπάρχει.

- Πόσο εύκολο είναι τελικά να γίνουν μεταρρυθμίσεις στον χώρο της Υγείας;

Το ερώτημά σας είναι θεωρητικό, απλούστατα γιατί δεν έχουμε άλλες επιλογές, άρα εύκολο ή δύσκολο οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να γίνουν. Η περαιτέρω αξιοποίηση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και η διασύνδεσή της με ηλεκτρονικό φάκελο ασθενούς και με την καταχώρηση των αποτελεσμάτων των διαγνωστικών εξετάσεων, η δημιουργία μητρώων ασθενών και θεραπευτικών πρωτοκόλλων ασθενειών, η θεσμοθέτηση συστήματος αξιολόγησης θεραπειών, η εφαρμογή ενός νέου, δίκαιου και διαφανούς συστήματος τιμολόγησης φαρμάκων, η συγκράτηση της υποκατάστασης δοκιμασμένων θεραπειών σε συνδυασμό με τη χρήση περισσότερων γενοσήμων φαρμάκων, η θεσμική θωράκιση του συστήματος συνταγογράφησης και διακίνησης φαρμάκων είναι πράγματα που πρέπει να γίνουν στον κατά το δυνατό συντομότερο χρονικό ορίζοντα. 

Ταυτόχρονα απαιτείται προσαρμογή της φαρμακευτικής δαπάνης με βάση τις πραγματικές ανάγκες όπως αυτές υγειονομικά και δημογραφικά τεκμηριώνονται. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη κατά κεφαλή είναι 181 ευρώ, ενώ στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου είναι 242 ευρώ και στο σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών είναι 292 ευρώ. Αυτό αποτελεί εμφανή απόδειξη ότι η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη βρίσκεται πολύ χαμηλότερα από τις πραγματικές ανάγκες.

Είναι σημαντικό ότι και στον τομέα των μεταρρυθμίσεων και στον τομέα της αύξησης του μεγέθους της δαπάνης είμαστε σε συμφωνία με την Πολιτεία. Εκεί που δεν φαίνεται να συμπλέουμε είναι στον χρόνο εφαρμογής των αλλαγών. Οι αρμόδιοι θα πρέπει να πάψουν να καθυστερούν και να αναβάλλουν ό,τι πρέπει να γίνει αγνοώντας τη σημαντικότητα της παραμέτρου του χρόνου στην εξασφάλιση της βιωσιμότητας του συστήματος.


- Οι προβλέψεις δείχνουν πως φέτος η "τρύπα" στις δαπάνες φαρμάκου θα είναι ακόμη μεγαλύτερη. Πως οι φαρμακευτικές θα αντιμετωπίσουν τις αυξημένες απαιτήσεις για επιστροφές;

Ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπιστούν φέτος οι επιστροφές είναι η διεύρυνση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης με μερικές κινήσεις που τις ζητάμε επιτακτικά πλέον:

Η υπέρβαση που πληρώνουμε/το clawback θα πρέπει επιτέλους να υπολογίζεται επί των τιμών παραγωγού και όχι επί των λιανικών τιμών του φαρμάκου που ποτέ δεν εισπράττονται από τις φαρμακευτικές εταιρίες. Επίσης θα πρέπει να έχει ένα ανώτατο όριο ή να βαρύνει με συνυπευθυνότητα τόσο τις φαρμακευτικές εταιρίες όσο και την Πολιτεία, όπως γίνεται και σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Θεωρούμε αναγκαία την εξεύρεση εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης για την φαρμακευτική κάλυψη των ανασφάλιστων (από τα κονδύλια που αφορούν στην Πρόνοια), και της δαπάνης των εμβολίων (από τα κονδύλια που αφορούν στην Πρόληψη). Ο εξορθολογισμός και σε άλλα κέντρα κόστους στο χώρο της υγείας πέραν του φαρμάκου, μπορεί να εξασφαλίσει τους απαραίτητους πόρους που χρειάζονται για τις ανάγκες των ασθενών, χωρίς να παραβιάζονται οι περιορισμένες δημοσιονομικές αντοχές της χώρας.

Τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου δείχνουν ότι το clawback (υπέρβαση του στόχου της Δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης) αναμένεται να ξεπεράσει τα 600 εκατ. ευρώ το 2018, ενώ η συνολική συνεισφορά της βιομηχανίας (rebate + clawback) θα αγγίξει τα 1,2 δισ. ευρώ (49% πάνω από το όριο της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης!). Η υπέρβαση (clawback) του 2018 μόνο, ισούται με το κόστος κατασκευής της γέφυρας Ρίου- Αντιρρίου! Είναι και εξωφρενικό και εξοντωτικό. Καλούμαστε να χρηματοδοτήσουμε σχεδόν τη μισή φαρμακευτική δαπάνη του κράτους και μάλιστα δίχως όριο! Πολλές εταιρίες αδυνατούν να πληρώσουν τα ποσά αυτά.

- Το οικονομικό αποτύπωμα του φαρμάκου, η δυναμική των εξαγωγών και οι δυνατότητες που ανοίγονται από τις κλινικές μελέτες έχουν επιβεβαιωθεί από πολλές μελέτες, με τελευταία αυτή του ΙΟΒΕ. Θεωρείτε πως η Πολιτεία έχει αντιληφθεί τις αναπτυξιακές δυνατότητες του κλάδου;

Είμαστε η τρίτη εξαγωγική δύναμη της χώρας και συνεισφέρουμε κατά 3,5% στο ΑΕΠ. Αναπτύσσουμε και παράγουμε φάρμακα σε 28 εργοστάσια. Η φαρμακοβιομηχανία απασχολεί άμεσα πάνω από 26.000 εργαζόμενους, το 64% των οποίων είναι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και έμμεσα περίπου 86.000 θέσεις εργασίας. Η συμβολή μας στη συγκράτηση νέων επιστημόνων στη χώρα είναι ουσιαστική και μπορεί να μεγιστοποιηθεί περαιτέρω μέσω της διασύνδεσης της απασχόλησης και της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας με υποστηρικτικά φορολογικά κίνητρα. 

Στόχος μας είναι όχι μόνο να συγκρατήσουμε, αλλά και να αυξήσουμε τις θέσεις εργασίας στις εταιρίες μας, κάτι που απαιτεί τη διαμόρφωση σταθερού περιβάλλοντος φαρμακευτικής πολιτικής που να εξασφαλίζει προοπτικές βιωσιμότητας και ανάπτυξης. Ο φαρμακευτικός κλάδος αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες του νέου παραγωγικού μοντέλου εξωστρέφειας και καινοτομίας που χρειάζεται η πατρίδα μας για να ξαναμπεί σε οριστική πορεία προόδου. 

Η Πολιτεία θα δείξει ότι αντιλαμβάνεται πραγματικά τις αναπτυξιακές δυνατότητες του κλάδου με πράξεις και όχι απλά με την αναγνώριση των προβλημάτων του κλάδου. 

- Ποιά είναι η δική σας προοπτική για την αγορά και που θα εστιάσετε τις παρεμβάσεις σας;

Καθώς η χώρα ετοιμάζεται να γυρίσει σελίδα είναι κρίσιμο όχι μόνο να εμπεδώσουμε τα μαθήματα που η κρίση μας δίδαξε, αλλά κυρίως να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις και τις συνθήκες, ώστε να μην ξανακυλήσουμε σε αυτή.

Η βιωσιμότητα του συστήματος μακροπρόθεσμα είναι το παν. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; 

1. Πρόσβαση των ασθενών στις νέες και στις καινοτόμες θεραπείες μετά από ουσιαστική αξιολόγηση, με τρόπο επωφελή για το δημόσιο και βιώσιμο για τις εταιρίες.
2. Εξασφάλιση δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης που στηρίζεται σε επιδημιολογικά, πραγματικά δεδομένα και όχι σε οικονομικούς δείκτες που είναι άσχετοι με το θέμα. 
3. Στήριξη της τοπικής παραγωγής με τόνωση του εξαγωγικού προσανατολισμού αλλά και αύξηση της χρήσης γενοσήμων φαρμάκων στην εσωτερική αγορά.
4. Ενθάρρυνση των επενδύσεων στον τομέα των κλινικών μελετών, ένας τομέας που φέρνει στη χώρα χρήματα και τεχνογνωσία, αυξάνοντας την ανταγωνιστικότητά της.
5. Διαμόρφωση ενός θεσμικού πλαισίου για το Φάρμακο που θα χαρακτηρίζεται από διαφάνεια, δικαιοσύνη και αυστηρότητα, το οποίο θα διασφαλίζει τη δημόσια υγεία, θα επιτρέπει την επιχειρηματική ανάπτυξη, θα προωθεί την αύξηση της απασχόλησης, θα θωρακίζει τη βιωσιμότητα των ασφαλιστικών ταμείων και θα χαρακτηρίζεται από φορολογική δικαιοσύνη και διαφάνεια. 

Ο φαρμακευτικός κλάδος μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στηρίζοντας τις προσπάθειες της Πολιτείας για μια επιτυχή μετάβαση. Έχουμε επανειλημμένως υποβάλει τις προτάσεις μας στις αρμόδιες Αρχές και την Κυβέρνηση, γιατί είμαστε μέρος της λύσης και σύμμαχοι σε αυτήν την κατεύθυνση.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου