Γολγοθάς για τους ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ οι απεικονιστικές εξετάσεις

Παναγιώτα Καρλατήρα - protothema

Βάζουν μηνιαίο πλαφόν ανά μηχάνημα - Γιατί κινδυνεύουν οι ασθενείς να πληρώνουν από την τσέπη τους τις εξετάσεις

Δρόμο μετ' εμποδίων θα διανύουν οι ασφαλισμένοι του ΕΟΠΥΥ σε λίγες εβδομάδες επιχειρώντας να κλείσουν με ιατρικό παραπεμπτικό ραντεβού σε ιδιωτικό διαγνωστικό κέντρο για μαγνητική, αξονική τομογραφία και μαστογραφία, καθώς από την 1η Ιουλίου τίθεται πλαφόν (όριο) στην εκτέλεση και αποζημίωση των συγκεκριμένων απεικονιστικών εξετάσεων από τον Οργανισμό. 

Ειδικότερα, σύμφωνα με πρόσφατη απόφαση του ΔΣ του ΕΟΠΥΥ, που υπογράφει ο πρόεδρος κ. Βασίλης Πλαγιανάκος, αναδιαμορφώνονται οι κατηγορίες μηχανημάτων ιατρικών απεικονίσεων ανάλογα με το τεχνολογικό τους επίπεδο και γίνεται σύνδεση των μηχανημάτων με την τιμή αποζημίωσης των πράξεων και την επιβολή -για πρώτη φορά- μέγιστου μηνιαίου αριθμού αποζημιούμενων εξετάσεων (πλαφόν) ανά μηχάνημα. 

Το θέμα συζητιόταν στον ΕΟΠΥΥ από τον περασμένο Νοέμβριο όπως είχε αποκαλύψει με δημοσίευμά του το ΘΕΜΑ – μάλιστα στην πρώτη συνεδρίαση τα μέλη του ΔΣ στο οποίο προήδρευε ο αντιπρόεδρος του ΕΟΠΥΥ, κ. Παναγιώτης Γεωργακόπουλος είχαν διχαστεί. Κάποιοι θεωρούσαν πως το πλαφόν δείχνουν «τιμωρητική» στάση του αντιπροέδρου του Οργανισμού και της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας προς τους «μεγάλους επιχειρηματίες της υγείας» που τους εξισώνει με τους «μικρούς» και άλλοι έβλεπαν μια... στρεβλή προσπάθεια για μοίρασμα της πίτας των 154 εκατ. ευρώ για τις απεικονιστικές εξετάσεις σε όλα τα διαγνωστικά κέντρα. 

Η απόφαση δημιουργεί νέα δεδομένα για τον χώρο των διαγνωστικών κέντρων καθώς μειώνει την τιμή αποζημίωσης του ΕΟΠΥΥ για την εκάστοτε απεικονιστική εξέταση και παράλληλα θεσπίζει μηνιαίο όριο εξετάσεων που θα αποζημιώνει ο ΕΟΠΥΥ ανά μηχάνημα. 

Άμεσος θα είναι ο αντίκτυπος και στους ασφαλισμένους, που θα αναζητούν κέντρο για την εκτέλεση της απεικονιστικής εξέτασης που έχει συνταγογραφήσει ο γιατρός τους με κριτήριο τη διαθεσιμότητη ή μη του μηχανήματος. Αν έχει συμπληρωθεί το όριο των εξετάσεων για τον μήνα στο κέντρο που απευθύνονται, δεν θα μπορεί να πραγματοποιηθεί η εξέταση, και θα αναζητούν άλλο κέντρο και άλλο «ελεύθερο», χωρίς δηλαδή να έχει συμπληρωθεί το πλαφόν, μηχάνημα. Εκτός πλαφόν όλα τα μηχανήματα θα είναι διαθέσιμα, εφόσον η πληρωμή της εξέτασης γίνεται με ιδιωτική δαπάνη των ασφαλισμένων. 

Σύμφωνα με παράγοντες του χώρου της υγείας, η συγκεκριμένη απόφαση διεκδικεί... αρνητικά πρωτεία ως προς τον τρόπο αποζημίωσης: δεν αποζημιώνεται επί της ουσίας η απεικονιστική εξέταση του ασφαλισμένου αλλά το μηχάνημα και οι δυνατότητές του. Όπως επισημαίνουν, εκτός του ότι δεν αξιολογείται συνολικά η υπηρεσία που παρέχεται μέσω του μηχανήματος, πχ οι ειδικοί που εμπλέκονται στην εκτέλεσή της, αξιολογούνται μόνο οι τομές στους αξονικούς ή τα Tesla στους μαγνητικούς. 

Στον ΕΟΠΥΥ πιθανόν τέτοιοι προβληματισμοί να υπήρξαν, αλλά δεν αποτυπώθηκαν στην απόφαση. Αντιθέτως, αυτό που αποτυπώθηκε είναι η αδυναμία του Οργανισμού και του υπουργείου Υγείας να ελέγξει την ηλεκτρονική συνταγογράφησης: «η Ελλάδα κατέχει την 1η θέση σε αριθμό μαγνητικών τομογράφων ανά 1 εκατ. κατοίκους, συγκρινόμενη με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ και τη 2η σε αριθμό αξονικών τομογράφων, γεγονός που δεικνύει ακόμη εντονότερα την ύπαρξη φαινομένων προκλητής ζήτησης για τις σχετικές εξετάσεις» αναφέρεται στην απόφαση του ΕΟΠΥΥ. Είναι προφανές πως η απόφαση εκκινείται από την ανεπάρκεια ή την αντικανότητα του υπουργείου Υγείας και του ΕΟΠΥΥ να ελέγξει ποιοι, πότε, πώς και γιατί συνταγογραφούν απεικονιστικές εξετάσεις. 

Σημειώνεται ότι ο ΕΟΠΥΥ το 2017 αποζημίωσε 1.173.750 αξονικές και 736.900 μαγνητικές τομογραφίες, δαπανώντας 53,8 εκατ. και 97,79 εκατ. ευρώ αντιστοίχως.

Τα κριτήρια του ΕΟΠΥΥ 

Η Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού του ΕΟΠΥΥ εισηγήθηκε – και το ΔΣ δέχθηκε κατά πλειοψηφία- τις αλλαγές στις τιμές αποζημίωσης των απεικονιστικών εξετάσεων με βάση τέσσερις παράγοντες: τις τεχνολογικές εξελίξεις που ενσωματώνουν τα σύγχρονα μηχανήματα, το κόστος κτήσης και συντήρησης τους, τη ζήτηση της υπηρεσίας και τον αριθμό των μηχανημάτων που λειτουργούν. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) που επικαλείται ο ΕΟΠΥΥ, στην Ελλάδα υπάρχουν 20 μαγνητικοί τομογράφοι 0,5 Τesla (T), 45 μαγνητικοί τομογράφοι 0,6 έως 1,4 Τ, 218 μαγνητικοί τομογράφοι 1,5 έως 2,9 Τ και 14 μηχανήματα 3 Τ και άνω. Εξετάσεις που γίνονται σε μηχανήματα έως και 0,5Τ αποζημιώνονται με 95 ευρώ (από 110,7 ευρώ που είναι σήμερα) και μπαίνει πλαφόν 400 εξετάσεων τον μήνα. Για μηχανήματα από 0,6 έως 1,4 Τ το πλαφόν είναι 450 εξετάσεις τον μήνα και για εκείνους άνω των 1,5 Τ το πλαφόν των εξετάσεων είναι 500 τον μήνα .

Στις αξονικές τομογραφίες μειώνονται οι τιμές αποζημίωσης κατά 5 ευρώ από τις ισχύουσες σήμερα (η εξέταση των 40 ευρώ θα αποζημιώνεται με 35 ευρώ στα διαγνωστικά, εκείνη των 45 με 40, των 50 με 45 κοκ). Το μηνιαίο πλαφόν στις αξονικές τομογραφίες ξεκινά από τις 600 για μηχάνημα έως 2 τομών και αυξάνεται κλιμακωτά στις 1.000 για αξονικό τομογράφο από 128 τομές. 

Τέλος, στις μαστογραφίες ισχύει όριο 600 εξετάσεων τον μήνα εάν πρόκειται για αναλογικό μαστογράφο και 1.000 εάν πρόκειται για ψηφιακό.