Στον... πιλότο του ΕΣΠΑ η πρωτοβάθμια Υγεία

Φυντανίδου Ελενα  - ΒΗΜΑ

Εφαρμογή στο τέλος του έτους με κύτταρο τη διεπιστημονική Μονάδα Γειτονιάς

Οι μονάδες του Πρωτοβάθμιου Εθνικού Δικτύου Υγείας (ΠΕΔΥ) βρίσκονται υπό κατάρρευση

Στο σκοτάδι παραμένουν τα κυβερνητικά σχέδια σχετικά με το τι μέλλει γενέσθαι στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ). Η αρμόδια επιτροπή του υπουργείου Υγείας, με επικεφαλής τον καθηγητή κ. Αλέξη Μπένο, παρέδωσε προ επταμήνου το σχέδιο για την αναμόρφωση της πρωτοβάθμιας περίθαλψης στην ηγεσία του υπουργείου. Εκτοτε όλα κυλούν με ρυθμό χελώνας, τη στιγμή μάλιστα που οι μονάδες του Πρωτοβάθμιου Εθνικού Δικτύου Υγείας (ΠΕΔΥ) βρίσκονται υπό κατάρρευση. Οπως σχολιάζουν παράγοντες του υπουργείου, όλα τα ζητήματα προχωρούν με καθυστέρηση και βρίσκονται υπό την αίρεση των εξελίξεων στις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους.

Πιλοτική εφαρμογή του σχεδίου

Σύμφωνα με πληροφορίες, η ηγεσία του υπουργείου Υγείας σκέφτεται να θέσει σε πιλοτική εφαρμογή το σχέδιό της προς το τέλος του έτους, και συγκεκριμένα κατά τον Οκτώβριο ή τον Νοέμβριο του 2016, με χρηματοδότηση από ΕΣΠΑ. Για την πιλοτική εφαρμογή του θα επιλεγούν συγκεκριμένες περιοχές σε τέσσερις πόλεις της χώρας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο).

Σύμφωνα με ό,τι έχει ακουστεί μέχρι στιγμής, το σχέδιο του υπουργείου Υγείας για την πρωτοβάθμια περίθαλψη θα βασίζεται στη Μονάδα Γειτονιάς την οποία θα στελεχώνει διεπιστημονική ομάδα Υγείας, αποτελούμενη από οικογενειακούς γιατρούς, νοσηλευτές και άλλα επαγγέλματα Υγείας (επισκέπτες Υγείας, κοινωνικοί λειτουργοί κ.ά.), με συγκεκριμένο πληθυσμό ευθύνης. Επίσης, θα λειτουργούν Κέντρα Υγείας αστικού τύπου με τα οποία θα διασυνδέονται οι Μονάδες Γειτονιάς. 

Θέση του υπουργού Υγείας είναι οι μονάδες του ΠΕΔΥ να λειτουργήσουν με προσωπικό πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης. Ωστόσο αυτό είναι ένα θέμα το οποίο εξετάζεται δεδομένων των οικονομικών δυσκολιών. Ετσι, για ορισμένες ιατρικές ειδικότητες, οι οποίες θα προσδιοριστούν από το υπουργείο, μελετάται η σύναψη συμβάσεων ορισμένου χρόνου. Σε ό,τι αφορά τους γιατρούς που επέστρεψαν στο σύστημα κατόπιν δικαστικών αποφάσεων, θα πρέπει να αποφασίσουν μέσα σε διάστημα ενός έτους αν θέλουν να παραμείνουν στο σύστημα ως πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, κλείνοντας δηλαδή το ιδιωτικό ιατρείο τους. Σε αντίθετη περίπτωση θα μείνουν εκτός συστήματος.

Ερημες οι μονάδες, πολλά προβλήματα

Και ενώ σχεδιάζονται νέες παρεμβάσεις, με δυσκολία λειτουργούν οι περισσότερες μονάδες ΠΕΔΥ της χώρας έχοντας σοβαρές ελλείψεις προσωπικού. «Πανελλαδικά έχουμε μείνει λιγότεροι από τους μισούς γιατρούς. Ειδικά στην Περιφέρεια το πρόβλημα είναι εξαιρετικά έντονο» σημειώνει ο πρόεδρος της ομοσπονδίας υγειονομικού προσωπικού ΕΟΠΥΥ-ΠΕΔΥ κ. Παναγιώτης Ψυχάρης. Στη μονάδα ΠΕΔΥ της Ξάνθης, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, έχουν μείνει δύο από τους 20 γιατρούς που υπήρχαν όταν αυτή «ανήκε» στον ΕΟΠΥΥ. Στην Κω έχουν μείνει τρεις από τους 23 γιατρούς και δύο από τους 19 στην Κάλυμνο. «Ειδικά στην Κω» προσθέτει «δεν υπάρχει καν παθολόγος. Οι τρεις ειδικότητες που έχουν μείνει είναι αυτές του ψυχιάτρου, του ΩΡΛ και του ορθοπαιδικού. Επίσης δεν λειτουργούν το ακτινολογικό και το μικροβιολογικό εργαστήριο».

Από τις 14 Ιανουαρίου δεν λειτουργεί το ακτινολογικό μηχάνημα στη μονάδα ΠΕΔΥ στο Αιγάλεω ελλείψει αναλωσίμων υλικών (υγρά για φιλμ). Οι ασφαλισμένοι παραπέμπονται στη μονάδα του Περιστερίου. Ο κ. Ψυχάρης καταγγέλλει επίσης ότι παθαίνει συχνά βλάβη το ακτινολογικό μηχάνημα της μονάδας του Παγκρατίου. «Κάθε φορά μπορεί να περάσει και μία εβδομάδα μέχρι να επιδιορθωθεί η βλάβη» δηλώνει. Σύμφωνα με τον χειρουργό του ΠΕΔΥ Νέου Κόσμου κ. Διονύση Λαμπαδάριο, τα εργαστήρια της μονάδας δουλεύουν με επαρκέστατα νούμερα.

Αυτό όμως δεν ισχύει για τον Κεραμεικό, όπου τα εργαστήρια δουλεύουν μόνο μία βάρδια την ημέρα. Σημαντικές ελλείψεις παρατηρούνται και στη μονάδα του Νέου Κόσμου, όπου έχει μείνει μόνο ο ένας από τους τρεις γιατρούς που υπηρετούσαν. Συγκεκριμένα, από τους 115 γιατρούς έχουν μείνει οι 30, εκ των οποίων οι οκτώ είναι οδοντίατροι. Από αυτούς, έξι γιατροί, οι οποίοι επανήλθαν στο σύστημα με δικαστικές αποφάσεις, παραμένουν απλήρωτοι από έξι ως δέκα μήνες. «Υποτίθεται ότι αυτά τα ζητήματα τα είχε αναγνωρίσει και θα τα έλυνε ο νυν υπουργός, αλλά έχουμε μείνει ακόμη στο "θα"»παρατηρεί ο κ. Λαμπαδάριος.

Αντιδράσεις και προτάσεις

«Γνωρίζουν ότι στο Περιστέρι θα χρειαστούν 80 ιατρεία;»

Το αμφιλεγόμενο σχέδιο του υπουργείου Υγείας έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση των γιατρών, οι οποίοι υποστηρίζουν μεταξύ άλλων ότι στερείται οικονομοτεχνικής μελέτης. 

«Αν εφαρμοστεί αυτό το σχέδιο, στο Περιστέρι θα χρειαστούν 80 ιατρεία βάσει των πληθυσμιακών κριτηρίων. Αυτό το έχουν λάβει υπόψη τους;» ρωτά ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Υγειονομικού Προσωπικού ΕΟΠΥΥ-ΠΕΔΥ (ΠΟΣΕΥΠ ΕΟΠΥΥ-ΠΕΔΥ) κ. Παναγιώτης Ψυχάρης, φέρνοντας το συγκεκριμένο παράδειγμα.«Οταν κάνεις ένα σχέδιο βασιζόμενος μόνο σε ιδεολογικές και αντιεπιστημονικές εμμονές, τότε το όποιο όραμα υπάρχει για την Υγεία σύντομα θα γίνει εφιάλτης» σχολιάζει. Σύμφωνα με τον κ. Ψυχάρη, η Ομοσπονδία έχει απορρίψει ομόφωνα το σχέδιο της επιτροπής, καθώς«στερείται κάθε σοβαρότητας για συζήτηση».

Σειρά προτάσεων για την αναβάθμιση των υπηρεσιών πρωτοβάθμιας περίθαλψης έχουν κατατεθεί στην ηγεσία του υπουργείου Υγείας από τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο (ΠΙΣ). Οπως επισημαίνει ο πρόεδρος του Συλλόγου κ. Μιχαήλ Βλασταράκος, απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η δημιουργία Κέντρων Υγείας αστικού τύπου ή ανεξάρτητων Τμημάτων Εξωτερικών Ιατρείων προκειμένου να μη συσσωρεύονται στα νοσοκομεία περιστατικά πρωτοβάθμιας περίθαλψης. Επίσης πρέπει να δημιουργηθούν σε κάθε δήμο δημόσιες δομές υγείας που θα προσφέρουν υπηρεσίες και στους ανασφάλιστους πολίτες. Θα πρέπει να υπάρχουν συνεργασία του ΕΟΠΥΥ με τους γιατρούς όλων των ειδικοτήτων ανάλογα με τις ανάγκες του πληθυσμού και αύξηση του αριθμού των επισκέψεων στα 30 εκατομμύρια από 8 εκατομμύρια που είναι σήμερα, ηλεκτρονική διασύνδεση του συστήματος με εφαρμογή ηλεκτρονικού φακέλου και ηλεκτρονικής κάρτας ασθενούς και επικαιροποιημένος χάρτης υγείας.

Αναφερόμενος στους γιατρούς «που βρίσκονται στον αέρα ή εκδιώχθηκαν από το σύστημα» ο πρόεδρος του ΠΙΣ είναι της άποψης ότι πρέπει να επαναπροσληφθούν σε προσωποπαγείς θέσεις πλήρους απασχόλησης και όχι απαραίτητα αποκλειστικής, εκτός αν το επιλέξουν οι ίδιοι. «Αυτό» προσθέτει «είναι ιδιαίτερα σκόπιμο για τους γιατρούς χειρουργικών ειδικοτήτων, οι οποίοι αν δεν εφαρμόζουν το χειρουργικό μέρος της ειδικότητάς τους ευνουχίζονται επιστημονικά».