Του Δημήτρη Κατσαγάνη - Capital.gr
Στρωμένος με έξι "νάρκες" είναι ο δρόμος του Ασφαλιστικού για εργοδότες, επαγγελματίες και "μπλοκάκια" από τώρα –δηλαδή τα μέσα Απριλίου– μέχρι και τον προσεχή Ιούνιο - Ιούλιο.
Και αυτό γιατί μέσα στους επόμενους τρεις μήνες θα πρέπει να αντεπεξέλθουν σε ένα μπαράζ πληρωμών εισφορών , την ίδια περίοδο που η κυβέρνηση θα ψηφίζει νέες παρεμβάσεις στις συνταξιοδοτικές παροχές του ΕΦΚΑ από το 2019.
Τα κρίσιμα ορόσημα της δραματικής πορείας των συνταξιοδοτικών ταμείων είναι τα ακόλουθα :
- Μέχρι τις 28 Απριλίου (ή τ' αργότερο μέχρι 5 Μαΐου), πρέπει να καταβληθεί η τρίτη δόση του "χαρατσιού" από 1,4 εκατομμύρια επαγγελματίες και αγρότες (εισφορές Μαρτίου 2017).
- Τέλη Απριλίου - αρχές Μαΐου, αναμένεται η αποστολή ειδοποιητηρίων για την καταβολή των εισφορών επικουρικού - εφάπαξ ύψους 11% επί του εισοδήματος 350.000 επαγγελματιών, οι οποίες πρέπει να καταβληθούν μέχρι τα μέσα-τέλη Μαΐου.
- Εντός του Μαΐου, η κυβέρνηση αναμένεται να προχωρήσει στην ψήφιση του νέου πακέτου περικοπών στις συντάξεις των μισών συνταξιούχων της χώρας, οι οποίες θα ισχύσουν από 1/1/2019.
- Τέλη Ιουνίου, θα αρχίσουν να φαίνονται τα έσοδα από εισφορές μισθωτών κατά την α' φάση της ανοιξιάτικης - θερινής τουριστικής περιόδου.
- Τέλη Ιουνίου - αρχές Ιουλίου πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ο επαναϋπολογισμός όλων των εισφορών των αυταπασχολουμένων με βάση το εισόδημα του 2016.
- Στο μεταξύ, ο ΕΦΚΑ πρέπει να έχει αποδώσει το 50% -60% των εκκρεμών αιτήσεων για κύριες και επικουρικές συντάξεις.
Πιο αναλυτικά:
1. Συνεχίζεται η αναιμική είσπραξη του χαρατσιού για κύρια σύνταξη -υγεία
Τη Μεγάλη Πέμπτη - 13/4/2017– έληξε η προθεσμία καταβολής των εισφορών ελεύθερων επαγγελματιών, αυταπασχολουμένων, "μπλοκάκηδων" και αγροτών για τον μήνα Φεβρουάριο 2017.
Η προθεσμία για την καταβολή των εισφορών του Μαρτίου 2017 δεν έχει ακόμα διευκρινιστεί με εγκύκλιο του ΕΦΚΑ, αλλά εκτιμάται πως αυτή θα οριστεί μεταξύ του διαστήματος 28 Απριλίου - 5 Μαΐου. Η εισπραξιμότητα των εισφορών του Φεβρουαρίου δεν εκτιμάται ότι θα είναι μεγαλύτερη από εκείνη των εισφορών του Ιανουαρίου, δηλαδή δεν θα ξεπεράσει το 60% -65%.
Αν αυτές οι αρνητικές επιδόσεις συνεχιστούν και τους επόμενους μήνες, τότε αναμένεται να διαμορφωθεί, σε ετήσια, βάση μία "τρύπα" 1-1,5 δισ. ευρώδίπλα στο ήδη προϋπολογισμένο έλλειμμα 1 δισ. ευρώ στα ταμεία του ΕΦΚΑ, αν και υπηρεσιακά στελέχη του υπ. Εργασίας επιμένουν πως μπορεί να υπάρξει και οριακό πλεόνασμα φέτος.
2. Έρχονται ειδοποιητήρια για εισφορές επικουρικού εφάπαξ
Αμέσως μετά το Πάσχα, αναμένεται η αποστολή των πρώτων ειδοποιητηρίων σε 300.000-350.000 επαγγελματίες και κυρίως δικηγόρους, γιατρούς και μηχανικούς από τον ΕΦΚΑ για την καταβολή των εισφορών υπέρ του κλάδου επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ.
Οι εισφορές αυτές θα υπολογιστούν, όπως και στην περίπτωση των εισφορών κύριας σύνταξης-υγείας, ως ποσοστό του καθαρού δηλωτέου εισοδήματος των επαγγελματιών του 2015 –και μετά τον προσεχή Ιούνιο– με βάση το εισόδημα του 2016.
Για την επικουρική ασφάλιση, θα καταβληθούν εισφορές 7% και για το εφάπαξ εισφορές 4%.
Η πρώτη δόση του χαρατσιού για επικουρικό-εφάπαξ πρέπει να καταβληθεί μέχρι μέσα-τέλη Μαΐου, ενώ εκείνες οι οποίες δεν καταβλήθηκαν το περασμένο τρίμηνο (λόγω μη έγκαιρης αποστολής των ειδοποιητηρίων) θα καταβληθούν αναδρομικά σε δόσεις.
3. Τα νέα μέτρα φέρνουν αστάθεια και βαθύτερη ύφεση
Εντός του Μαΐου, εκτιμάται ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να έχει ψηφίσει το πακέτο των μέτρων ύψους 3,6-3,8 δισ. ευρώ, του οποίου τους βασικούς άξονες συμφώνησε με τους "θεσμούς".
Τα 1,8 έως 1,9 δισ. ευρώ εξ αυτών των μέτρων, θα αφορούν περικοπές συντάξεων την 1/1/2019.
Ανεξαρτήτως του ακριβούς "μίγματος", το οποίο θα πάρουν αυτές οι περικοπές (π.χ., κατάργηση ολόκληρης της προσωπικής διαφοράς, ταυτόχρονες μειώσεις σε κύριες και επικουρικές συντάξεις) θα φέρουν βραχυ-μεσοπρόθεσμο σοκ στο ασφαλιστικό σύστημα.
Και αυτό γιατί :
- Θεωρείται παραπάνω από βέβαιο πως η ψήφιση του πακέτου αυτού τον επόμενο μήνα θα εντείνει την πολιτική κρίση της κυβέρνησης, εγκαινιάζοντας αναπότρεπτα μία άτυπη προεκλογική περίοδο αστάθειας αγνώστου ημερομηνίας λήξης. Πολιτική αποσταθεροποίηση σημαίνει παραδοσιακά πτώση των εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές όχι μόνο από τους αυταπασχολουμένους, αλλά και τους εργοδότες και τους μισθωτούς.
- Η αφαίρεση ενός τόσο μεγάλου ποσού από τις τσέπες των συνταξιούχων από το 2019 θα οδηγήσει σε μια γιγάντια πτώση στην ιδιωτική κατανάλωση στην οποία κατευθύνεται το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματος των απομάχων της δουλειάς. Η πτώση της κατανάλωσης θα οδηγήσει σε ενίσχυση των υφεσιακών τάσεων στην οικονομία, με σίγουρα θύματα και τα ταμεία του ΕΦΚΑ.
4. Ο επανϋπολογισμός εισφορών με βάση εισόδημα 2016 θα επιβεβαιώσει τη χαμηλή εισπραξιμότητα
Μέχρι τα τέλη του Ιουνίου - αρχές Ιουλίου αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων για το οικονομικό έτος 2016 και έτσι ο επαναϋπολογισμός των εισφορών των επαγγελματιών με βάση το καθαρό δηλωτέο εισόδημα του έτους αυτού.
Αμέσως μετά θα ξεκινήσει η αποστολή των νέων ειδοποιητηρίων από τον ΕΦΚΑ προς αυτούς. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, το εισόδημα το οποίο θα δηλώσουν για το 2016, οι κοντά 700.000 -800.000 επαγγελματίες θα είναι από 5% έως 10% χαμηλότερο σε σχέση με το 2015. Αυτό σημαίνει πως η εξαιρετικά χαμηλή εισπραξιμότητα η οποία έχει σημειωθεί έως τώρα από τις εισφορές κύριας σύνταξης -υγείας (55% -60%), δεν μπορεί παρά να συνεχιστεί και πιθανόν να ενταθεί και στο β΄εξάμηνο του 2017.
Το ίδιο θα ισχύει και για τα έσοδα από τις εισφορές του κλάδου επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ τις οποίες θα πρέπει να αρχίσουν να πληρώνουν δικηγόροι, γιατροί και μηχανικοί (ασφαλισμένοι τέως ΕΤΑΑ) από τον ερχόμενο μήνα.
Εξάλλου, λίγο πριν ξεκινήσει η καταβολή των επαναϋπολογισθεισών χαρατσιών για τους ασφαλισμένους του τέως ΕΤΑΑ και συγκεκριμένα έως 30/6/2017, θα πρέπει οι ίδιοι να έχουν εξοφλήσει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους για το β' εξάμηνο του 2016. Όσοι επιστήμονες (π.χ., δικηγόροι) δεν εξοφλήσουν τα χρέη τους για το 2016 (ή δεν τα διακανονίσουν μέσω της "πάγιας ρύθμισης" των 12 μηνιαίων δόσεων) μέχρι τέλος Ιουνίου 2017, θα βρεθούν χωρίς ασφαλιστική ενημερότητα-ικανότητα ακόμα και αν έως τότε όλες τις δόσεις του ασφαλιστικού χαρατσιού (Ιανουαρίου – Απριλίου 2017).
5. Το "φρένο" των νέων προσλήψεων χτυπά "καμπανάκι" για τα έσοδα από τις εισφορές των μισθωτών
Παραδοσιακά, η περίοδος Απριλίου - Σεπτεμβρίου είναι η πιο θετική για τα έσοδα των ταμείων από τις ασφαλιστικές εισφορές των μισθωτών. Και αυτό γιατί το παραπάνω 5μηνο συμπίπτει με την πασχαλινή και κυρίως θερινή τουριστική περίοδο, κατά την οποία η απασχόληση στην Ελλάδα βρίσκεται στο αποκορύφωμά της.
Ωστόσο τα μηνύματα από την αγορά εργασίας –τουλάχιστον στο μέτωπο του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας– κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικά είναι για τα μελλοντικά έσοδα από τις εισφορές των μισθωτών και των εργοδοτών τους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος "Εργάνη", οι νέες θέσεις μισθωτής απασχόλησης στο α' τρίμηνο του 2017 βρέθηκαν στο ίδιο επίπεδο με εκείνο που βρισκόταν το αντίστοιχο διάστημα πέρσι (σ.σ. περίπου 33.500).
Εξάλλου, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, καθ' όλο το προηγούμενο εξάμηνο (Οκτώβριος 2016 – Μάρτιος 2017), το ποσοστό της ανεργίας είχε "κολλήσει" γύρω στο 23% του εργατικού δυναμικού, ύστερα από μία 3ετή σχεδόν πορεία συνεχούς πτώσης. Την ίδια στιγμή, οι συμβάσεις της μερικής απασχόλησης εξακολουθούν να αποτελούν το 50% -55% των νέων συμβάσεων που υπογράφονται κάθε μήνα, ενώ στο σύνολο των συμβάσεων (παλιών και νέων) αντιστοιχούν στο 1/3.
Μόνο επιπλέον "μαξιλάρι" για τα έσοδα του ΕΦΚΑ από τους μισθωτούς θα είναι η εργοδοτική εισφορά 3,33% την οποία πρέπει να καταβάλλει το Δημόσιο για τους υπαλλήλους οι οποίοι προσελήφθησαν έως 31/12/1992. Η εισφορά αυτή, αν και ισχύει από 1/1/2017, επιβάλλεται αναδρομικά από τον τρέχοντα μήνα.
6. Αγώνας ταχύτητας για την ικανοποίηση 60.000 εκκρεμών κύριων συντάξεων
Ύστερα από ένα 4μηνο απραξίας ελλείψει του προβλεπόμενου τύπου υπολογισμού των συντάξεων από την ΕΛΣΤΑΤ, ο ΕΦΚΑ έχει ξεκινήσει την ικανοποίηση των 55.000 - 60.000 εκκρεμών αιτήσεων κύριων συντάξεων.
Υπενθυμίζεται ότι στον Προϋπολογισμό του 2017 έχουν εγγραφεί 859 εκατ. ευρώ για την ικανοποίηση εκκρεμών αιτήσεων οι οποίες κατατέθηκαν τόσο πριν όσο και μετά την έναρξη ισχύος του νόμου Κατρούγκαλου (δηλ. προ και μετά την 13/5/2016). Τα κρατικά κονδύλια αυτά πρέπει να έχουν απορροφηθεί από τον ΕΦΚΑ μέχρι τέλη Σεπτεμβρίου του 2017. Με άλλα λόγια, μέχρι τον Ιούνιο-Ιούλιο (δηλαδή σε τρεις μήνες από σήμερα), πρέπει να έχουν απορροφηθεί κοντά 200-300 εκατ. ευρώ για την ικανοποίηση κοντά 30.000-35.000 αιτήσεων οι οποίες κατατέθηκαν από τις 13/5/2016 και έπειτα.
Σε διαφορετική περίπτωση, το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους θα κρατήσει κάθε υπόλοιπό τους για την κάλυψη άλλων χρηματοδοτικών αναγκών, ενώ ο ΕΦΚΑ πρέπει να βρει άλλες πηγές (π.χ., έσοδα από εισφορές, αξιοποίηση αποθεματικών) για την ικανοποίηση των εκκρεμών συντάξεων. Παράλληλα και το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών σχεδιάζει την ικανοποίηση 40.000-50.000 εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης.
Ωστόσο, το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ) δεν δικαιούται κανένα πόρο από τον κρατικό Προϋπολογισμό(πλην εκείνων που αφορούν τις εισφορές επικουρικής ασφάλισης των δημοσίων υπαλλήλων), ενώ ο προϋπολογισμός του δεν "σηκώνει" μία δαπάνη ύψους 150 εκατ. ευρώ για την ικανοποίηση εκκρεμών αιτήσεων επικουρικών συντάξεων. Έτσι, η διοίκηση του ταμείου προσανατολίζεται σε "σπάσιμο" ομολόγων ισόποσης αξίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου