Εμβόλια COVID στη μαύρη αγορά

Της Δανάης Μαραγκουδάκη - Capital.gr

Τα πάντα μπορεί να βρει κανείς στο dark web ή, αλλιώς, στη μαύρη αγορά του διαδικτύου. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι τα εμβόλια κατά της COVID-19 σε συνδυασμό με πλαστά πιστοποιητικά.

Μπορεί αυτή την περίοδο να είναι σε εξέλιξη οι εμβολιασμοί παγκοσμίως, ωστόσο τα ποσοστά των εμβολιασμένων είναι ακόμα πολύ χαμηλά και δεν έχουν ξεπεράσει το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού. Δισεκατομμύρια άνθρωποι ακόμη περιμένουν την πρώτη δόση του εμβολίου και αναρωτιούνται πότε θα την κάνουν. Η αγωνία αυτή μεγαλώνει ειδικά εν αναμονή του καλοκαιριού όπου ολοένα και περισσότερα κυβερνητικά σχέδια θα επιτρέπουν τα ταξίδια σε άλλες χώρες, τη συμμετοχή σε μαζικές εκδηλώσεις, αλλά και την ανάληψη μιας νέας δουλειάς σε όσους έχουν εμβολιαστεί ή έχουν πρόσφατα αρνητικό τεστ.

Υπάρχει, λοιπόν, μεγάλη και αυξανόμενη ζήτηση για εμβόλια και αρνητικά αποτελέσματα τεστ καθώς πολλές χώρες το προσεχές διάστημα θα προσφέρουν μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων κι επιλογών σε όσους τα διαθέτουν. Κι επειδή υπάρχουν ήδη άνθρωποι που δεν θέλουν να περιμένουν τη σειρά τους για εμβόλιο ή θέλουν να είναι εντελώς σίγουροι για ένα επίσημο αρνητικό αποτέλεσμα σε τεστ, η ζήτηση μεγαλώνει και πολλοί πρόθυμοι "επιχειρηματίες" τρέχουν να την καλύψουν.

Το dark web και οι τάσεις της αγοράς

Το dark web είναι ένα μέρος του διαδικτύου που δεν ανιχνεύεται από μηχανές αναζήτησης, όπου μεταξύ άλλων δραστηριοποιούνται και άτομα που αγοράζουν και πουλάνε παράνομα προϊόντα. Από αριθμούς πιστωτικών καρτών και ναρκωτικά έως εργαλεία κυβερνοασφάλειας, το dark web ακολουθεί τις τάσεις της αγοράς και δεν αφήνει ευκαιρίες να πάνε χαμένες. Έτσι, λοιπόν, επιτήδειοι επιδιώκουν να αυξήσουν τα κέρδη τους πουλώντας προϊόντα που σχετίζονται με την αντιμετώπιση του κορονοϊού.

Σύμφωνα με στελέχη της Check Point Software, εταιρείας λογισμικού που δραστηριοποιείται στην κυβερνοασφάλεια, εντοπίστηκαν στο dark web λίστες εμβολίων COVID-19 από διάφορες μάρκες, όπως η AstraZeneca και η Johnson & Johnson. Οι τιμές, όπως θα περίμενε κανείς, είναι πολύ υψηλές και προσεγγίζουν περίπου τα 1.000 δολάρια ανά δόση ή πιστοποιητικό. Βέβαια για τους τολμηρούς υπάρχουν και πιο φτηνές προτάσεις στα 200 δολάρια.

Η έκθεση της εταιρείας αναφέρει μάλιστα πως τους τελευταίους τρεις μήνες οι διαφημίσεις για εμβόλια έχουν αυξηθεί κατά 300%. Τα εμβόλια που διαφημίζονται περιλαμβάνουν της AstraZeneca στα 500 δολ., της Johnson & Johnson στα 600 δολ., το ρωσικό εμβόλιο Sputnik στα 600 δολ. και το κινεζικό της Sinopharm επίσης στα 500 δολάρια.

Εκπρόσωπος της Check Point δήλωσε στο CNN ότι δεν είναι βέβαιο αν τα εμβόλια είναι πραγματικά, ωστόσο, τόνισε πως σύμφωνα με τις φωτογραφίες της συσκευασίας και τα αντίστοιχα πιστοποιητικά "δείχνουν να είναι νόμιμα".

Τον Φεβρουάριο η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, είχε αναφερθεί στις απάτες και την παράνομη πώληση εμβολίων τονίζοντας πως σε περιόδους κρίσης υπάρχουν ορισμένοι που θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση. Υπογράμμισε ότι η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) ερευνά την υπόθεση και τόνισε ότι είναι πολύ επικίνδυνο να αγοράζουν οι πολίτες εμβόλια στη μαύρη αγορά.

Πλαστά πιστοποιητικά ο νέος "μπελάς" της Ε.Ε.

Η αντίστροφη μέτρηση για την έναρξη της τουριστικής περιόδου πλησιάζει και η Κομισιόν χρειάζεται ένα σχέδιο καθώς οι τομείς του τουρισμού και των ταξιδιών αντιστοιχούν στο 10% του συνολικού ΑΕΠ της Ε.Ε. Η Επιτροπή ζητάει από τα κράτη-μέλη ένα ευρωπαϊκό πρωτόκολλο υγείας και ασφάλειας για τη διεξαγωγή τεστ προ αναχώρησης, ενώ θα πρέπει να θεσμοθετηθεί η επιβολή καραντίνας μόνο ως ύστατη λύση. Ένα κοινό πιστοποιητικό εμβολιασμού θα διευκόλυνε τα ταξίδια και θα αποτελούσε εναλλακτική λύση έναντι των μοριακών τεστ και της επιβολής καραντίνας.

Απέναντι σ’ αυτή την ανάγκη οι επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στο dark web προσφέρουν τη λύση των πλαστών πιστοποιητικών σε τιμές που κινούνται στα 100-150 δολάρια.

Οι ερευνητές της Check Point απευθύνθηκαν σε έναν από τους πωλητές του Darknet για να μάθουν όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την παράδοση, την τιμή και την αυθεντικότητα των πιστοποιητικών. Σε ερώτηση σχετικά με την απαραίτητη υπογραφή γιατρού στο πιστοποιητικό, ο πωλητής διαβεβαίωσε ότι το έχουν ξανακάνει πολλές φορές στο παρελθόν και δεν συνάντησαν ποτέ κάποιο πρόβλημα. Οι ερευνητές και υποψήφιοι πελάτες έπρεπε μόνο να δώσουν τα ακριβή στοιχεία και τις ημερομηνίες που ήθελαν να αναγράφονται στο πιστοποιητικό και να πληρώσουν 200 δολάρια. "Δεν χρειάζεται να ανησυχείς… Είναι η δουλειά μας… Το έχουμε ξανακάνει και όλα πήγαν καλά", ανέφερε ο έμπορος του dark web.

Στην ίδια λογική κινούνται και τα προς πώληση πλαστά αρνητικά τεστ COVID-19. Για να τα προμοτάρουν πολλοί αναφέρουν: "Έχουμε αρνητικά τεστ COVID-19, για ταξιδιώτες στο εξωτερικό, για μια νέα δουλειά κ.λπ. Όλα γίνονται μέσα σε 24 ώρες". Οι έμποροι υπόσχονται "υψηλή ποιότητα" ενώ για να νικήσουν τον ανταγωνισμό έχουν και προσφορές: "Αγοράστε 2 αρνητικά τεστ και κερδίστε ένα 3ο δωρεάν!".

Για την αντιμετώπιση του φαινομένου πολλές αστυνομικές Αρχές προειδοποιούν τους πολίτες να μην ανεβάζουν εικόνες από κάρτες εμβολίων στα κοινωνικά δίκτυα, ώστε να αποφύγουν την πιθανότητα κλοπής ή το να γίνουν στόχος ηλεκτρονικού ψαρέματος (phishing). Στις αρχές Ιανουαρίου είχε σταλεί και στην ΕΛΑΣ έγγραφο της Ιντερπόλ για ηλεκτρονικές αγγελίες ψεύτικων καρτών εμβολιασμού και πώληση εμβολίων για τον Covid-19 στο dark web. Η διεθνής υπηρεσία συνιστά στις αρμόδιες Αρχές να αυξήσουν το επίπεδο ετοιμότητάς τους για να αντιμετωπίσουν την απειλή.